Diplomasi
ABD savaş sonrasında Gazze’ye ‘vali’ atamayı planlıyor

Politico’ya konuşan dört ABD’li yetkili, Biden yönetiminin, Gazze savaşı sona erdiğinde çoğunluğu Filistinlilerden oluşacak bir gücün en üst düzey “sivil danışmanı” olarak görev yapacak bir ABD’li yetkiliyi atamayı düşündüğünü söyledi, ki bu da, ABD’nin savaş sonrası Gazze’nin “güvenliğinin sağlanmasında” çok etkin olmayı planladığının bir işareti.
Yetkililer, sivil danışmanın bölgede görev yapacağını ve Filistinli ya da bir Arap ülkesinden olacak kuvvet komutanıyla yakın işbirliği içinde çalışacağını söyledi.
Washington hâlâ bu danışmanın ne kadar resmi yetkiye sahip olacağını tartışıyor, fakat çok hassas tartışmaları detaylandırmak için isimlerinin açıklanmasını istemeyen tüm yetkililer, bunun ABD’nin Gazze’yi umutsuz kaostan kurtarmak için “önemli” bir rol oynama planının bir parçası olduğunu vurguladı.
Beyaz Saray, Pentagon ve Dışişleri Bakanlığı arasında danışmanlık rolüne ilişkin daha önce rapor edilmeyen özel görüşmeler, Biden yönetiminin silahlar sustuktan çok sonra Gazze’ye ne olacağının merkezinde olmayı beklediğini gösteriyor.
‘Danışman’ Sina ya da Ürdün’e konuşlanacak
Yetkililer, danışmanın asla Gazze’ye girmeyeceğini, bunun da ABD’nin bölgenin geleceğini dikte ettiği imasından kaçınma arzusunun bir göstergesi olduğunu söyledi.
İki kaynak, danışmanın Sina’da bulunabileceğini söylerken, bir diğeri de Ürdün’de konuşlanabileceğini söyledi. Danışman ve barış gücü önerisi de aylardır Beyaz Saray’da dolaşıyor.
ABD yönetimi, ülke içinde ve dışında çok sayıda ortağın savaş sonrası Gazze’yi “istikrara kavuşturacak” fikirler etrafında birleşmesi için çalışıyor. Bunlar arasında güvenliği sağlamak ve bölgeyi daha fazla kargaşaya sürükleyebilecek bir isyan da var.
Dört yetkili de danışman planının “ertesi gün” senaryoları için ortaya atılan pek çok plandan biri olduğunu ve Gazze’nin ekonomisini büyütmeye ve dümdüz olmuş şehirleri yeniden inşa etmeye odaklanan diğer planları da içerdiğini söyledi. Planların çoğu bir tür barış gücü içeriyor olsa da, bu gücün yapısı ve sahip olacağı yetkiler konusunda tartışmalar devam ediyor.
Üst düzey bir yönetim yetkilisi, “Gazze’de bir tür geçici güvenlik güçleri için bir dizi farklı formül üzerinde konuştuk. ABD’nin Gazze dışındaki tüm imkânlarımızla bunu nasıl destekleyebileceği konusunda birçok ortakla görüştük,” diye ekledi.
Arap ülkeleri ABD’nin ağırlık koymasını istiyor
Yetkililer ateşkes ve rehinelerin iadesinin öncelikli olduğunu, İsrail ile Hamas arasındaki müzakerelerin koptuğunu ve yeniden başlama emaresi göstermediğini de sözlerine ekledi.
Biden yönetiminin Mısır, Fas ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Arap ülkelerini barış gücüne katılmaya ikna etmeye çalıştığını söyleyen ikinci bir yetkili, bölge ülkelerinin sürekli olarak ABD’nin Gazze’nin savaş sonrası geleceğinde ağırlığını koymasını talep ettiğini söyledi.
Yetkili, Arap ülkelerinin ABD’den istedikleri konusunda, “Eğer biz orada bir rol oynarsak onları ikna etmek daha kolay olur ve biz de bu rolü oynamaya hazırız,” dedi.
Yetkili ayrıca ABD, İsrail ve bölgesel aktörler arasında Gazze’deki Filistinlilerden oluşan ve geçici bir yönetim yapısı olarak hizmet verecek bir Filistin Konseyi’nin kurulmasına yardımcı olma konusunda geniş bir mutabakat olduğunu da sözlerine ekledi.
Üçüncü bir yetkili ise İsrail ve Ortadoğulu ortaklarla son zamanlarda konuşulan konunun savaş bittikten sonra “daha siyasi bir aşamaya ve istikrar aşamasına nasıl geçileceği” olduğunu sözlerine ekledi ve “Bu konuda bölge genelinde yaptığımız çok geniş ve derinlemesine istişarelere dayanarak fikirlerimizi ve konseptlerimizi sunuyoruz,” dedi.
ABD Dışişleri, Gazze’ye ‘genel direktör’ atayacak; ‘barış misyonunu’ kontrol edecek
Mevcut planlama, Politico tarafından ele geçirilen gizli bir Dışişleri Bakanlığı belgesinde yer alan sivil danışman ve barışı koruma gücüne ilişkin fikirlere benziyor.
“GİZLİ” ibaresi taşıyan ve yabancı yetkililerin erişimine kapalı olan mart tarihli belgede Dışişleri Bakanlığı Gazze için Geçici Güvenlik Misyonu (TSMG) kurulmasını önermişti.
Belgede, iç güvenlikten sorumlu İtalyan kolluk kuvvetlerine atıfta bulunularak, güvenlik misyonunun “polis ve jandarma karışımı bir model olabileceği” belirtiliyor ve “Bakanlık bunun bir ‘güç’ olarak değil bir güvenlik misyonu olarak adlandırılmasını önermektedir,” deniyor.
Belgede TSMG’nin “ABD’nin komuta ettiği bir misyon olmaması gerektiği” gerektiği çünkü “ABD’nin İsrail’in Gazze’deki askeri harekatına verdiği destek göz önüne alındığında Filistin halkının şiddetli direnişiyle karşılaşması muhtemel” olduğu söyleniyor.
Bunun yerine, “güçlü bir Filistinli katılımı” (yaklaşık 2.000 üye) ve Arapça konuşan ülkelerden 1.000 üye daha içermesi hedefleniyor.
Kuvvet İsrail, Mısır ya da Filistin Yönetimi’nden “uygun kıdemli bir subay” tarafından yönetilecek. Mısır “ideal olarak” gücün “Arap lideri” olmayı kabul edecek ve lider belirlendikten sonra bu ülke TSMG’nin “yetki alanı, bileşimi ve görev süresinden” sorumlu olacak.
ABD Gazze’ye asker göndermeyecek, ama belgede İsrail’le koordinasyonu sağlamak ve kuvvete mensup üyeleri eğitip tavsiyelerde bulunmak üzere Amerikalı bir sivilin “Genel Direktör” olarak atanması öneriliyor. Washington ayrıca Hamas ve diğer Gazze merkezli militanlardan gelebilecek tehditlere karşı istihbarat desteği de sağlayacak.
Diplomasi
Zelenskiy, İstanbul görüşmelerine katılacak heyeti atadı

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ile İstanbul’da yapılacak müzakerelere katılacak heyeti atadı. Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığındaki heyetin, 16 Mayıs’ta Rus, Amerikalı ve Türk gruplarıyla görüşmesi bekleniyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ile Türkiye’de yapılacak müzakerelerde Kiev’i temsil edecek heyeti atadı.
Strana portalının haberine göre, yarın (16 Mayıs) İstanbul’da gerçekleşmesi beklenen görüşmelere Ukrayna heyeti Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığında katılacak.
Heyette Dışişleri Bakanlığı, Savunma Bakanlığı, Ukrayna Güvenlik Teşkilatı (SBU) ile istihbarat ve hukuk yapılarından üst düzey temsilciler yer alıyor.
Katılımcılar arasında Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Kislitsa, SBU Başkan Yardımcısı Aleksandr Poklad, Dış İstihbarat Teşkilatı Başkan Yardımcısı Oleg Lugovskiy ve Ukrayna ordusu Genelkurmay Başkan Yardımcısı Aleksey Şevçenko gibi isimler bulunuyor.
Ayrıca, heyette Deniz ve Hava Kuvvetleri temsilcileri, Genelkurmay Harekat Dairesi personeli, Ukrayna Başkomutanlığı protokol yetkilileri ve Devlet Başkanlığı İdaresi yetkilileri de görev alacak.
Müzakere heyetinde toplamda 10’dan fazla üst düzey yetkili ve askeri personel yer alıyor.
Zelenskiy daha önce yaptığı açıklamada, ülkesinin bir heyetini Rusya ile müzakereler için İstanbul’a göndereceğini duyurmuştu.
Heyetlerin 15 Mayıs’ta (bugün) İstanbul’a gelmesi, asıl görüşmelerin ise ertesi gün yapılması bekleniyor. Müzakerelerin 16 Mayıs’a kadar süreceği tahmin ediliyor.
TASS ajansının haberine göre, Ukrayna heyetinin Türkiye’de Rus, Amerikalı ve Türk gruplarıyla bir araya gelmesi planlanıyor.
Kommersant gazetesi de heyetlerin 15 Mayıs’ta buluşma yerine varacağını, ancak müzakerelerin ertesi gün yapılacağını aktarmıştı.
Rus heyetinde ise Devlet Başkanı Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alıyor.
Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?
Diplomasi
Rubio: İstanbul görüşmelerinden büyük umudumuz yok

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında İstanbul’da yapılması planlanan müzakerelerden Washington’un “büyük umutları olmadığını” belirtti. Rubio, gerçek bir ilerleme için Başkan Trump ve Devlet Başkanı Putin’in doğrudan görüşmesi gerektiğini ifade etti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ile Ukrayna heyetleri arasında 16 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması planlanan müzakerelerden Washington’un “büyük umutları olmadığını” ifade etti.
Reuters ve Sky News ajanslarının aktardığına göre Rubio, bu değerlendirmeyi Antalya’da düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısına katıldıktan sonra basın mensuplarına yaptı.
Rubio, “Başkan [Trump] ve Devlet Başkanı Putin bu konuyu doğrudan görüşene kadar bir atılım olacağını sanmıyorum,” dedi.
Dışişleri Bakanı, Rus heyetinin düzeyinin “bir atılım olasılığına işaret etmediği” yönündeki değerlendirmeye katıldığını belirtti.
Rubio, “Umarım yanılıyorumdur. Umarım yüzde 100 yanılıyorumdur. Umarım yarınki haberlerde ateşkes konusunda anlaştıklarını söylerler,” diye ekledi.
Rubio’ya göre, Washington, “İstanbul’daki yarınki müzakerelerin” tamamlanmasının ardından Putin ve Trump arasında olası bir görüşmenin zamanlamasına ilişkin karar alacak.
Bunun yan sıra TASS ajansına göre, İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında, 15 Mayıs’ta yapılması beklenen müzakereler 16 Mayıs’ta gerçekleştirilecek.
Bununla birlikte, Rubio’nun kendisi de 16 Mayıs’ta İstanbul’da Türkiye Dışişleri Bakanı ve Ukrayna’dan bir heyetle görüşeceğini duyurmuştu.
Moskova ile Kiev arasında son üç yıldaki ilk doğrudan müzakerelerin 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması bekleniyordu. Ancak perşembe akşamına kadar ülkelerin heyetleri bir araya gelmedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in görüşmelere katılmayacağı açıklandı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise Putin’in teklifine cevaben onunla görüşmeye hazır olduğunu söylemişti.
Rusya Devlet Başkanı’nın İstanbul’a gelmeyeceği öğrenilince Ukrayna lideri de gelmekten vazgeçti.
Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?
Diplomasi
Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?

Rusya ve Ukrayna heyetleri, 2022’den bu yana ilk doğrudan görüşmeler için İstanbul’da bir araya gelmeye hazırlanıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 11 Mayıs’taki önerisiyle başlayan süreçte, taraflar müzakereler öncesinde beklenti ve pozisyonlarını açıkladı.
Rusya ve Ukrayna arasında 2022 yılından bu yana ilk doğrudan müzakerelerin İstanbul’da yapılması planlanıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 11 Mayıs’ta yaptığı öneri üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de Türkiye’ye gelerek Putin ile görüşmeyi kabul etmişti.
Türkiye’nin girişimiyle öğleden sonraya ertelenen görüşmeler için Rus heyeti, Ukrayna tarafının gelmesini bekliyor.
TASS haber ajansı, görüşmenin 16 Mayıs’a ertelenebileceğini aktardı.
Rus heyetinde Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Genelkurmay Başkanlığı Ana Yönetim Dairesi Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alıyor.
Ukrayna heyetine ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek. Heyetteki diğer isimler açıklanmadı.
Medinskiy: Müzakerelerin amacı uzun vadeli barışın tesisi
Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Rus heyetinin ciddi ve profesyonel bir çalışma yapmaya kararlı olduğunu belirtti.
Medinskiy, Rus tarafının olası uzlaşmaları görüşmeye hazır olduğunu ve doğrudan müzakerelerin amacının uzun vadeli barışın tesisi ile krizin temel nedenlerinin çözülmesi olduğunu vurguladı.
Ayrıca, İstanbul’daki Rus heyetinin tüm yetki ve yeterliliklere sahip olduğunu ve Moskova’nın bu görüşmeleri 2022’de kesintiye uğrayan sürecin devamı olarak gördüğünü ifade etti. Medinskiy, Putin’in İstanbul’daki müzakere pozisyonunu ve görevlerini belirlediğini de sözlerine ekledi.
Zelenskiy: Trump, Ukrayna tarafına Rusya’dan daha fazla baskı yapıyor
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, İstanbul’daki müzakerelerde Rus tarafıyla ateşkes konusunu görüşmeyi planladıklarını söyledi. Zelenskiy, Kiev müzakere heyetinin 16 Mayıs Cuma günü de İstanbul’da kalacağını belirtti.
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Andrey Gnatov ve Ukrayna Güvenlik Teşkilatı (SBU) Başkanı Vasiliy Malyuk’un İstanbul’da olmayacağını kaydeden Zelenskiy, gerilimi azaltmaya yönelik ilk adımların atılması, özellikle ateşkes anlaşmalarının sağlanması için bir heyet gönderme kararı aldığını ifade etti.
Zelenskiy, Rus heyetiyle yapılacak görüşmelerin kesin zamanını veremeyeceklerini, görüşmelerin ya akşam saatlerinde ya da 16 Mayıs’ta yapılabileceğini dile getirdi. Zelenskiy ayrıca, Rusya’nın önerdiği doğrudan müzakere yolunun yanlış olduğunu ve Ukrayna’nın İstanbul’daki müzakereler konusunda ABD ile temas hâlinde olduğunu ve temsilcilerinin Türkiye’ye gelmesini beklediğini söyledi. Zelenskiy, Trump’ın Ukrayna tarafına Rusya’dan daha fazla baskı yaptığını da iddia etti.
ABD Başkanı Donald Trump, “Rusya ve Ukrayna’nın bir şeyler yapabileceğini umduğunu, çünkü bunun sona ermesi gerektiğini” ifade etti.
Trump: Gerekirse 16 Mayıs’ta İstanbul’a gitmeye hazırım
Trump, “Zelenskiy ABD’ye her geldiğinde yüz milyarlarca dolarla ayrılıyordu. Ancak bu önceki yönetimdi, şimdiki yönetim biraz daha sert bir yaklaşım sergiliyor,” dedi.
Gerekirse 16 Mayıs’ta İstanbul’a gelmeye hazır olduğunu belirten Trump, Ukrayna’daki çatışmanın çözümünde ilerleme kaydedilmesinin Putin ile görüşüp görüşemeyeceğine bağlı olduğunu söyledi. Trump, Rus heyetinin yapısından hayal kırıklığına uğramadığını da ekledi.
Zaharova: Avrupa ülkeleri son Ukraynalıya kadar kan dökülmesini istiyor
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, İstanbul’daki Ukrayna çözümüne ilişkin doğrudan müzakerelerin anlamının, çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmak ve uzun vadeli, kalıcı bir barış tesis etmek olduğunu belirtti.
Zaharova, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’daki çatışmanın tırmanmasını destekleme niyetinde olduğunu ve Kiev’in “son Ukraynalıya kadar” kan dökülmesinin devamını hedeflediğini söyledi.
Zaharova ayrıca, Kiev’in müzakere sürecini her sekteye uğrattığında Ukrayna topraklarının küçüldüğünü ve Avrupa ülkelerinin Kiev’i bütünüyle destekledikleri sürece Ukrayna konulu müzakerelerde yer alma iddiasında bulunamayacaklarını vurguladı.
Lavrov: İngilizler Zelenskiy’i rehber gibi yönlendiriyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batılı ülkelerin son birkaç gündür “ateşkes” kelimesini geri plana ittiğini söyledi. Lavrov, İstanbul’daki müzakereler zemininde İngilizlerin “Zelenskiy’i bir rehber gibi yönlendirdiğini” belirtti.
Ukrayna’da yabancı devletlerin askeri birliklerinin varlığının söz konusu olamayacağını ifade eden Lavrov, Ukrayna müzakerelerinin sorunsuz ve pürüzsüz geçeceğine dair bir güvence olmadığını kaydetti.
Lavrov, Ukrayna konulu özel bir toplantıya gelmeyi reddeden ve orada her türlü soruyu sorma fırsatları olan Avrupalı diplomatların davranışını “rezalet” olarak nitelendirdi.
Starmer’ın danışmanı Zelenskiy’e ‘tavsiye vermek için’ Türkiye’de
Kremlin: Putin, İstanbul’a gitmeyi planlamıyor
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, İstanbul’da yeniden başlayacak Rusya-Ukrayna müzakerelerinin süresinin gidişatına bağlı olacağını söyledi.
Peskov, Putin’in Ukrayna’daki çözüm için İstanbul’daki müzakere sürecine katılmayacağını ve önümüzdeki günlerde İstanbul’a gitmeyi planlamadığını belirtti.
Kremlin’in, Ukrayna ile yapılacak bir sonraki müzakere turlarının hangi düzeyde olabileceği ve bizzat Putin’in bir toplantıya gidip gidemeyeceği konusunda konuşmak için henüz erken olduğunu düşündüğünü de ekledi.
-
Görüş2 hafta önce
Hindistan ve Pakistan savaşır mı?
-
Rusya1 hafta önce
Rusya’da havaalanlarında toplu uçuş ertelemeleri
-
Görüş1 hafta önce
Kim kazandı?
-
Görüş1 hafta önce
Hindistan-Pakistan savaşı henüz başlamadı
-
Dünya Basını2 hafta önce
Güçlü Amerikan Tanrıları, Trump ve Uzun Yirminci Yüzyılın Sonu
-
Asya1 hafta önce
Cammu ve Keşmir: Yarım asırlık çatışmanın tarihi
-
Söyleşi1 hafta önce
Alexander Rahr: Bu hükümetin dört yıl dayanması beni şaşırtır
-
Amerika4 gün önce
Zuckerberg ve AI terapistler: Aklınıza mukayyet olun!