Bizi Takip Edin

AVRUPA

Almanya ekseninde Trump paniği ve AB’yi ‘bağımsız kılma’ planı

Yayınlanma

Donald Trump bugün ABD Başkanı olarak ikinci dönemine başlamaya hazırlanırken, Avrupa’nın merkezinden panik sinyalleri geliyor.

Örneğin eski Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, bir sonraki Alman hükümetini dış politikada rota değiştirmeye ve AB’yi bağımsız bir güç haline getirmeye çağırıyor.

Gabriel pazar günü Springer grubunun gazetesi Bild’e verdiği demeçte bu amaçla “Fransa, Almanya ve Polonya arasındaki güç üçgeninin” (“Weimar Üçgeni”) güçlendirilmesini talep etti.

Berlin’deki Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (DIW) Başkanı Marcel Fratzscher gibi iktisatçılar de benzer görüşleri dile getirerek “Avrupa’nın güçlendirilmesi gerektiğini” açıkladılar ve Alman hükümeti ile Avrupa Komisyonunu Trump’ın yemin törenine “olabildiğince kötü hazırlanmakla” suçladılar.

Avusturya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (WIFO) Direktörü Gabriel Felbermayr’a göre ise AB halihazırda çok elverişsiz bir konumda: Brüksel ekonomik olarak zayıfladı ve ABD’nin LNG’sine bağımlı hale geldi ki bu da Trump’ın eline “birkaç kötü koz” veriyor.

Alman elçisinden gizli memorandum: Anayasal düzenini yeniden tanımlayabilecek ‘maksimum yıkım’ uyarısı

Öte yandan Almanya’nın ABD Büyükelçisi Andreas Michaelis tarafından kaleme alınan gizli bir memorandum, Amerikan anayasal düzenini yeniden tanımlayabilecek bir “maksimum bozulma” gündemi konusunda uyarıda bulunuyor.

Reuters tarafından ele geçirilen ve Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’a hitaben yazılan belgede, Trump’ın ikinci yönetiminde “demokratik normların erozyona uğramasına” ilişkin kaygılar dile getiriliyor.

Michaelis, Trump’ın vizyonunu “Kongre ve [ABD] eyaletleri pahasına gücün azami ölçüde Başkanda toplanmasına” odaklanan bir vizyon olarak tanımlıyor.

Belgeye göre, yasama organı, kolluk kuvvetleri ve medya da dahil olmak üzere kilit demokratik kurumlar, bağımsızlıklarının erozyona uğraması ve “siyasi bir kol olarak kötüye kullanılmaları” riskiyle karşı karşıya.

Notta ayrıca Michaelis’in “birlikte yönetme yetkisi” verilebileceğini iddia ettiği Büyük Teknoloji şirketlerinin katılımı da vurgulanıyor.

Michaelis, ABD Yüksek Mahkemesi’nin başkanlık yetkilerini genişleten son kararlarının Trump’ın geleneksel denge ve denetleme mekanizmalarını bypass etmesini sağlayabileceğini belirtiyor.

Belge ayrıca Trump’ın siyasi amaçlar için yasal boşluklardan yararlanma kabiliyetine ilişkin endişeleri de artırıyor. Bunlar arasında “ayaklanma” ya da “istila” durumlarında ordunun ülke içinde kullanılma ihtimali de yer alıyor ki bu da 1878 tarihli Posse Comitatus Yasasının sınırlarını zorlayabilir.

Avrupa’ya gümrük tehdidi baş ağrıtıyor

AB, Grönland üzerindeki şiddetli anlaşmazlıktan ve Alman şirketlerini yatırımlarını ABD’ye taşımaya zorlamakla tehdit eden ABD gümrük vergileri tehdidinden şimdiden ciddi zarar görebilir.

Yeni Trump yönetimindeki Washington’un bakış açısına göre, Grönland örneğinde sadece Danimarka’nın değil, bir bütün olarak AB’nin zayıflaması önem kazanıyor.

Trump’ın dış politikası özellikle Berlin ve Paris’in AB’nin yardımıyla ABD ile denk bir dünya gücü olma planlarını daha da engelleme yolunda ilerliyor.

Trump transatlantik ittifak içinde bir ağırlık kaydırma hedefi de güdüyor. AB’den gelenler de dahil olmak üzere ABD’ye yapılan tüm ithalata ek gümrük vergisi getirme planı da bunun bir uzantısı.

Alman iş dünyası yöneticileri, Trump’ın ‘çok fazla eleştirildiğini’ düşünüyor

Alman iş dünyasına yakın Köln merkezli Alman Ekonomi Enstitüsü (IW), bunun Almanya’nın ekonomik çıktısını hem 2027 hem de 2028’de yüzde 1,5’e kadar azaltacağını hesaplıyor.

500 Alman yöneticiyle yakın zamanda yapılan bir ankete göre, katılımcıların yüzde 80’i Alman ekonomisinin Trump’ın eylemlerinden zarar göreceğini söyledi. Bu oranların dağımında; yüzde 68’i “biraz”, yüzde 12’si ise “büyük zarar” göreceğini öngörüyor.

Bununla birlikte, ankete katılan iş dünyası liderlerinin yüzde 75’i Almanya’da Trump’a yönelik “çok fazla eleştiri” olduğu görüşünde.

Katılımcıların yüzde 44’ü teknoloji devi Elon Musk’ın ABD’de kuracağı yeni Devlet Verimliliği Departmanı (DOGE) ile sadece devlet personelini azaltmakla kalmayıp aynı zamanda şirketler için külfetli olan regülasyonları de azaltmasını bekliyor.

Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü (IfW) Başkanı Moritz Schularick, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, tekil şirketlerin “artık Almanya’da değil ABD’de” kârlı yatırımlar yapma fırsatına sahip olacağını belirtti ve bunun Federal Almanya Cumhuriyeti için bu “ek bir yük” getireceği uyarısında bulundu.

Avrupa’ya ‘Trump’a hazır olmama’ eleştirileri

Eski IfW Başkanı ve Avusturya İktisadi Araştırmalar Enstitüsünün (WIFO) şimdiki Direktörü Gabriel Felbermayr, AB’nin şu anda “büyümede belirgin bir zayıflıktan” muzdarip olduğunu ve bunun da onu kırılgan hale getirdiğini savundu.

Buna ek olarak, Ukrayna’daki savaş “Amerikalıların pazarlık gücünü” artırıyor ve, Rus gazının kesilmesi Amerikan LNG’sine olan bağımlılığı pekiştiriyor.

ABD, yaklaşık yüzde 20’lik payıyla Norveç’ten sonra AB’nin ikinci büyük doğal gaz tedarikçisi haline geldi. Almanya 2024 yılında doğalgazının yaklaşık yüzde 13,5’ini ABD’den ithal etti; toplam Alman talebinin yüzde 8’inin ithal edildiği Alman terminallerinin yüzde 86’sı ABD LNG’si ile dolduruldu.

Felbermayr, Trump LNG ihracat lisanslarını kısıtlamakla tehdit eder etmez, Avrupa’daki sıvılaştırılmış doğal gaz fiyatlarının yükseleceğini, ABD’dekilerin ise düşeceğini belirtiyor.

Direktöre göre Trump’ın elinde bugün sekiz yıl öncesine kıyasla “birkaç kötü koz” daha var.

ABD’ye karşı ‘tek sesli Avrupa’ çağrısı

Berlin’deki Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü (DIW) Başkanı Marcel Fratzscher de Almanya’yı Trump dönemine “sefil bir şekilde hazırlıklı” olmakla suçladı.

Fratzscher’e göre Almanya “ABD’ye kıyasla küçük bir ülke” ve eğer Avrupa ‘tek ses olarak konuşmayı başaramazsa’ bu çatışmada kaybedecek.

Berlin’in en az altı aydır ‘boş boş baktığını’ savunan başkan, Almanya’nın sadece iç politika konularıyla ilgili düşündüğünü, fakat “kendisini küresel olarak nasıl konumlandırmak istediği ile, Avrupa’yı nasıl güçlendirebileceği ile ilgili” olmadığını ileri sürdü.

Donald Trump’a karşı asgari düzeyde bir korumaya sahip olmak için bu konumlanışın ‘acilen gerekli olacağını’ belirten Fratzscher, Alman hükümetinin ya da Avrupa Komisyonunun Trump yönetimiyle olan anlaşmazlıklarda omuz omuza duracak bir “strateji” yerine, “Avrupa’da büyük bir bölünme” yaşandığını söyledi.

Avrupa’nın “kendisinin bölünmesine izin verdiğine” işaret eden DIW Başkanı, Brüksel’in, Trump’ın uzun zamandır açıkça öngörülebilen saldırılarına karşı AB düzeyinde “akıllıca bir karşı saldırı” için “ayrıntılı olarak hazırlanmak” için “gerçekten yeterli zamanı” olmasına rağmen, Trump’ın ikinci görev dönemine “olabildiğince hazırlıksız” yakalandığı eleştirisini dile getirdi.

Sigmar Gabriel’den ‘hızlı rota değişikliği’ talebi

Eski Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Trump’ın göreve başlaması vesilesiyle hızlı bir rota değişikliği çağrısında bulunuyor.

Gabriel, Bild için kaleme aldığı ve 19 Ocak günü yayınlanan yazısında, 2017’nin başındakinden “tamamen farklı bir ABD başkanına hazırlanmak” gerektiğini söylüyor.

O zamanlar Trump’ın kötü hazırlandığını ve Washington’daki profesyonellerin onu “çabucak kontrol altına aldığını” belirten Gabriel, yeni başkanın bu kez net bir plan izlediğini altını çizdi.

Örneğin Grönland’a yönelik hamlesini, ‘ciddi talepleri daha iyi uygulayabilmek için siyasi provokasyonlara başvurma şeklindeki iyi bilinen stratejisinin bir habercisi’ olarak nitelendiren Alman siyasetçi, “Biz Avrupalıların … ABD’ye bir ortak olarak ihtiyacımız olduğu açıktır: iktisadi, siyasi ve askeri olarak,” diye yazdı.

Bu nedenle Trump ile işbirliği yapmak gerektiğini, ama aynı zamanda “her şeyden önce Avrupa’nın iktisadi, siyasi ve askeri gücü üzerinde çalışmalarını” salık veren Gabriel, AB’nin siyasi bir merkezinin olmamasını “talihsizlik” olarak nitelendirdi.

Avrupa’nın merkezi olarak hareket edebilecek Fransa-Almanya-Polonya güç üçgeninin Alman hükümeti tarafından “yıllardır suçlu bir şekilde ihmal edildiğini” öne süren Gabriel’e göre bir sonraki şansölye bu nedenle “her şeyden önce dış politikadaki gidişatı değiştirmeli.”

Gabriel bunun, “AB’yi nihayet Donald Trump tarafından da ciddiye alınan ya da sadece tanınan bir güce dönüştürmekle” ilgili olduğunu vurguladı.

AVRUPA

Yapay zekâ savaş alanında: Mistral ve Helsing işbirliği

Yayınlanma

Avrupa’nın önde gelen yapay zekâ girişimleri Mistral ve Helsing, yapay zekâ teknolojilerini askeri alanda kullanmak üzere işbirliğine gitti. Ortaklık, savunma sistemlerinin çevrelerini daha iyi anlamalarını, operatörlerle doğal iletişim kurmalarını ve karmaşık durumlarda daha hızlı karar almalarını sağlamayı amaçlıyor.

Avrupa’nın en yüksek değerlemelere sahip girişimlerinden ikisi olan Mistral ve Helsing, yapay zekâ teknolojisini askeri alanda kullanmak için ortaklık kuruyor.

Şirketler, ortaklığı Paris’te başlayan bir yapay zekâ zirvesinin açılışında pazartesi günü duyurdu.

Bloomberg‘in haberine göre girişimler yaptıkları açıklamada, savunma sistemlerinin “çevrelerini anlamalarına, operatörlerle doğal bir şekilde iletişim kurmalarına ve karmaşık durumlarda daha hızlı ve daha güvenilir kararlar almalarına olanak sağlamak” için bilgisayarlı görü teknolojisini kullanacaklarını belirtti.

Ortak yatırımcılara sahip olan iki girişim, mali şartları veya hangi silah sistemleri üzerinde çalışacaklarına dair daha fazla ayrıntı paylaşmadı.

Almanya merkezli Helsing, Eurofighter jetleri de dâhil olmak üzere insansız hava araçları (İHA) ve diğer askeri teçhizat için yazılım geliştirmeye başladı.

Geçtiğimiz yılın sonlarında Helsing, kendi saldırı İHA’larını ürettiğini duyurdu. Girişim, Avrupa ülkelerine savunmaya daha fazla yatırım yapmaları çağrısında bulundu.

Fransa merkezli Mistral, OpenAI ve Meta Platforms Inc. şirketlerinin modelleriyle rekabet eden yapay zekâ modelleri geliştiriyor.

Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, ocak ayında Fransız televizyonuna yaptığı açıklamada, ülkesinin ordusunun Mistral’in yapay zekâ yazılımlarını kullanacağını ifade etti.

Yapay zekâ geliştiren şirketler geçmişte savunma alanında çalışmaya temkinli yaklaşırken, günümüzde bu alana yöneliyorlar. Aralık ayında OpenAI, insansız hava aracı (İHA) karşıtı teknolojiler geliştirmek üzere savunma şirketi Anduril Industries Inc. ile işbirliğine gitti.

Google ise geçtiğimiz hafta yapay zekâ etik ilkelerinden silahlar üzerinde çalışmayı yasaklayan maddeyi çıkardı.

Pentagon’un gizli yapay zeka programına verilen manidar isim

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Baltık ülkeleri Rusya ile son enerji bağlarını da kopardı

Yayınlanma

Baltık ülkeleri pazar günü Rusya’nın elektrik şebekesinden AB sistemine geçişlerini tamamlayarak onlarca yıllık Sovyet dönemi bağlantısını keserken, Litvanya ve Polonya arasındaki LitPol bağlantısı da faaliyete geçti.

Yerel saatle 13:05’te Litvanya’nın elektrik iletim sistemi operatörü Litgrid, Polonya elektrik operatörünün (PSE) de teyit ettiği üzere, Baltık ülkelerinin LitPol Link aracılığıyla elektrik şebekelerini başarıyla senkronize ettiklerini duyurdu.

PSE Başkanı Grzegorz Onichimowski, “Senkronizasyon için hazırlıklar birkaç yıldır devam ediyordu ve PSE en başından beri işin içindeydi. Bu tarihi bir olay, fakat işbirliğimiz burada bitmiyor,” dedi.

Onichimowski, “bölgedeki güvenliği daha da güçlendireceğini” söylediği Harmony Link adlı yeni bir Polonya-Litvanya ara bağlantısının inşası için hazırlıkların halihazırda devam ettiğini belirtti.

Aralık 2024’te PSE, Harmony Link elektrik bağlantısının inşasına yönelik yatırımı onaylamıştı. Projenin toplam maliyeti yaklaşık 923 milyon avro tutarında.

Litvanya tarafında, proje için maksimum bütçe 220 milyon avro olacak ve bunun 147,2 milyon avrosu AB tarafından finanse edilecek. Polonya’da ise yatırımın 368 milyon avrosu AB bütçesinden olmak üzere yaklaşık 703 milyon avroya ulaşması bekleniyor.

Eylül ayında Litgrid’in hissedarları Harmony Link’in deniz altı yerine kara üzerinde inşa edilmesine karar verdi. Bu sayede Baltık Denizinde son aylarda görüldüğü gibi kabloların hasar görmesi gibi olayların önüne geçilebilir.

Bağlantının Litvanya kısmı hem bir havadan hat hem de bir yeraltı kablosu içerecek. Ayrıca Polonya ve Litvanya arasındaki Rail Baltica ve Via Baltica altyapısının da kullanılması planlanıyor.

Pazar günü Vilnius’ta düzenlenen ve Baltık ülkelerinin Avrupa elektrik şebekesine bağlanmasını kutlayan törene Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da katıldı.

“Bugün tanık olduğumuz şey, neredeyse 18 yıllık yorulmak bilmez çabaların muazzam bir eseridir,” diyen Duda, Baltık ülkelerinin bu hamlesinin “Sovyet bağımlılık alanından bu kez enerji alanında nihai bir kurtuluş” olduğunu sözlerine ekledi.

Polonya Cumhurbaşkanı, “Orta Avrupa’daki herhangi bir ulus için, özellikle de Rus neo-emperyalizminin yenilenmesinden sonra, Rusya ile tüm bağları kesmek ahlaki bir zorunluluk ve bir gerekliliktir,” iddiasında bulundu.

Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkēvičs ise, diğer Baltık liderleri, Duda ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in yanında dururken çekilmiş bir fotoğrafını X’te paylaştı.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Almanya’da Roman Abramoviç’in lüks araçlarına el konuldu

Yayınlanma

Almanya’da Frankfurt Savcılığı, Rus milyarder Roman Abramoviç hakkında yaptırımları ihlal ettiği şüphesiyle soruşturma başlattı ve iş insanına ait olduğu düşünülen dört lüks otomobile el koydu. Aramalar sonucunda bazı sanat eserlerine de el konulurken, Abramoviç’in avukatı suçlamaları reddetti.

Frankfurt Savcılığı, 58 yaşındaki Rus milyarder Roman Abramoviç’i yaptırımları ihlal etmekle suçluyor. Savcılık, soruşturma başlattı ve iş insanına ait olabileceği düşünülen, toplam değeri birkaç milyon avro olan dört lüks araca el koydu. Söz konusu araçlar arasında bir Mercedes, bir Lamborghini ve iki Bugatti bulunuyor.

Der Spiegel’in haberine göre, araçlar şu anda Obersulm’da (Baden-Württemberg) antika ve spor otomobil satışı yapan özel bir şirkette muhafaza ediliyor. El konulan araçlar artık satılamayacak yada kiralanamayacak.

Federal Kriminal Polis Dairesi ve Merkezi Yaptırım Uygulama Dairesi müfettişleri de daha önce Abramoviç’in nihai sahibi olduğundan şüphelenilen Garmisch-Partenkirchen’deki (Bavyera) Leitenschlössl kır evinde birkaç kez arama yaptı. Aramalarda bazı sanat eserlerine el konuldu.

19’uncu yüzyılın sonlarında zengin bir Münihli kimyager için inşa edilen villa, daha önce Rusya’nın ilk Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in kızı Tatyana Dyaçenko’ya aitti. Garmisch-Partenkirchen Belediye Başkanı 2005’te, Abramoviç’in bu mülkü “şirketlerinden biri aracılığıyla” satın aldığını söylemişti. Yerel sakinler iş insanını orada birkaç kez gördüklerini belirtiyor.

Şu anda Alman tapu sicilinde mülkün sahibi olarak Lihtenştayn’da kayıtlı Parados Limited şirketi görünüyor. Milyarder, dış ticaret yasasını ihlal etmek ve Alman Federal Bankası ile Federal Ekonomi ve İhracat Kontrol Dairesi’ne varlık beyan etme yükümlülüklerini yerine getirmemekle suçlanıyor. Abramoviç’in suçlu bulunması hâlinde bir yıla kadar hapis veya para cezası alması söz konusu olabilir. İş insanının avukatı, müvekkilinin ne villayla ne de lüks araçlarla ilgisi olmadığını ifade etti.

Abramoviç, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinden kısa bir süre sonra, Mart 2022’de Avrupa Birliği (AB) ve Birleşik Krallık tarafından yaptırım listesine alındı.

Brüksel, yaptırım gerekçesinde Abramoviç’i, “Rusya hükümetinin ana gelir kaynaklarından biri olan” metalurji şirketi Evraz’daki rolüne dikkat çekerek, “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile uzun süredir yakın bağları olan ve önemli servetini korumasına yardımcı olan Rus oligark” olarak tanımladı. Abramoviç, AB yaptırımlarına itiraz etti ancak davayı kaybetti.

Rus milyarderler Fridman ve Aven, yaptırımların kaldırılması için Alfa Bank’taki hisselerinden vazgeçti

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English