DİPLOMASİ
Ankara-Kahire normalleşmesi askıda

Kahire ile Ankara arasındaki diyalog çabaları, iki ülkenin farklı Libya politikası nedeniyle sekteye uğradı. Türkiye’nin Müslüman Kardeşler üyelerine yönelik baskıları ise sürüyor.
Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, Al Arabaya televizyonuna yaptığı açıklamada, Türkiye ile Mısır arasında geçen yıldan beri sürdürülen normalleşme süreci görüşmelerine değindi. Şükrü, görüşmelerin iki turdan sonra “Türkiye’nin Libya politikasında bir değişiklik olmadığı” gerekçesiyle askıya alındığını söyledi. Birleşmiş Milletleri (BM), meşru hükümet diye nitelediği Fethi Başağa hükümetiyle anlaşmaya çağıran Şükri, “Şu ana kadar yabancı güçlerin Libya’yı terk etmemiş olması ve bu amaca ulaşmak için kararlı tedbirlerin alınmamış olması endişe vericidir” dedi.
Mısır, Temsilciler Meclisi (TM) ve hali hazırda Başağa hükümeti tarafından temsil edilen Halife Hafter’in temsil ettiği Libya’daki doğu kampını desteklerken, Türkiye krizin başlangıcından beri BM’nin resmi olarak tanıdığı Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) destek veriyor. Türkiye ay başında Libya ile bu ülkenin deniz yetki alanında ortak hidrokarbon araması yapmak için anlaşma imzalamıştı. Mısır, Trablus yönetiminin böyle bir anlaşma imzalamaya yetkisi olmadığını ileri sürerek anlaşmaya itiraz etmişti.
Müslüman Kardeşler baskısı sürüyor
Mısır’da 2013’te Müslüman Kardeşleri iktidardan uzaklaştıran askeri darbeden sonra Türkiye-Mısır ilişkileri gerginleşmiş, karşılıklı olarak büyükelçiler çekilmişti. Türkiye-Mısır ilişkileri bu tarihten itibaren maslahatgüzar düzeyinde devam etti. Türkiye, dış politikasında yaptığı düzenleme sonrası bölge ülkelerine yönelik başlattığı “normalleşme” süreci kapsamında geçen yıl, Müslüman Kardeşler bağlı kişiler tarafından işletilen bazı televizyon kanallarının çalışmaları durdurmuştu. Ankara’nın bu adımı sonrası iki ülke diplomatik ilişkilerin normal seviyesine gelmesi amacıyla çalışma başlatmıştı.
Normalleşme sürecinin askıda olmasına rağmen Türkiye, Mısır’ın rahatsızlık duyduğu Müslüman Kardeşler bağlantılı isimlere yönelik dün bir adım daha attı. Türkiye’de ikamet eden Müslüman Kardeşler mensubu 34 gazeteciyi Mısır’da şiddeti kışkırttıkları gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınan isimlerin Mısır’da düzenlenecek BM iklim zirvesini protesto çağrısı yaptığı belirtildi. Arap basınına yansıyan bilgilere göre Mısır’da protesto eylemi hazırlığında olan bazı örgüt üyelerinin, kamu güvenliğine zarar verdikleri gerekçesiyle sınır dışı listesine alındığı da kaydedildi.
Türkiye’nin daha önce de ülkede yayın yapan Müslüman Kardeşler’le bağlantılı televizyonlardan Kahire yönetimine eleştirileri azaltmasını istediği öne sürülmüş, örgütün uydu kanalı Mekameleen TV nisan ayında yayınlarına Türkiye dışında devam edeceğini açıklamıştı.
Geçen hafta da Müslüman Kardeşlerin Basın ve Propaganda işlerinden sorumlu lideri olduğu öne sürülen gazeteci Hossam Al-Ghamri’in Türkiye’de ev hapsine alındığı ve televizyon programının da “Mısır’a yönelik sert yayınları sürdürdüğü” gerekçesiyle durdurulduğu bildirilmişti. Al-Ghamri’nin en büyük oğlu Yusuf 25 Ekim’de Cumhurbaşkanı Sisi’ye karşı protesto örgütlemesi iddiasıyla Mısır Ulusal Muhafızları tarafından tutuklandı.
DİPLOMASİ
Rusya ve Belarus, ticarette neredeyse tamamen ulusal para birimlerine geçti

Rusya ve Belarus, karşılıklı ticarette ulusal para birimlerine geçişte yüzde 95 seviyesine ulaştı. İki ülke, sanayi, yüksek teknoloji ve eğitim gibi alanlarda işbirliğini derinleştirmeyi planlıyor. Belarus’un yeni Başbakanı Aleksandr Turçin’in göreve geldikten sonraki ilk ziyareti Rusya’ya oldu.
Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Belaruslu mevkidaşı Aleksandr Turçin ile yaptığı görüşmede, iki ülkenin karşılıklı ticaret ve yatırımları yaptırımlardan korumak amacıyla neredeyse tamamen ulusal para birimleri üzerinden işlem yapmaya başladığını açıkladı.
RIA Novosti ajansının aktardığına göre Mişustin, mali işlemlerin yüzde 95 oranında ulusal para birimlerine kaydırıldığını belirtti.
Başbakan, Turçin’in başbakan olarak atanmasının ardından gerçekleştirdiği ilk yurt dışı ziyaretinin Rusya’ya olmasının, iki ülke arasındaki “özel ilişkilerin” bir göstergesi olduğunu vurguladı.
Ayrıca, Moskova’nın Belarus ile ticari ve ekonomik bağları güçlendirmeye öncelik verdiğini kaydetti.
Mişustin’in verdiği bilgilere göre, 2024 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi, 2023 yılına kıyasla yüzde 6 artarak 4.5 trilyon ruble ile rekor seviyeye ulaştı.
Mişustin, görüşmenin başında yaptığı konuşmada, sanayi alanındaki ortak projelerin hayata geçirilme sürecinin hızlandırılmasının planlandığını dile getirdi.
Bunun yanı sıra, yüksek teknoloji alanında da iş birliği çalışmaları yürütüldüğünü ifade etti.
Yapay zekâ, dijital ekosistemler, büyük veri kullanımı ve insansız otomatik sistemler bu iş birlikleri arasında öne çıkan alanlar olarak sıralandı.
Görüşmede insani iş birliğine de özel önem verildi.
Özellikle Rusya ve Belarus için nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi amacıyla eğitim alanında ortak projeler üzerinde duruldu.
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, 10 Mart’ta Minsk Bölge Yürütme Komitesi Başkanı Aleksandr Turçin’i başbakan olarak atamıştı.
Turçin’in Rusya ziyareti, bu göreve geldikten sonraki ilk yurt dışı gezisi oldu.
Rusya ve Belarus, ortak petrol ve doğalgaz pazarı kurmayı görüştü
DİPLOMASİ
Macron: Hamas’ın, Gazze’nin yönetiminde hiçbir rolü olmamalı

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bugün Kahire’de yaptığı açıklamada, Hamas’ın Gazze’nin yönetiminde “hiçbir rolü olmaması gerektiğini” söyledi.
Macron, Gazze’deki durumla ilgili Ürdün Kralı Abdullah’ın da katılacağı zirve öncesinde Kahire’de düzenlenen basın toplantısında Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile birlikte konuştu.
Hamas’ın Şerit’in yönetiminde yer almaması gerektiğini söyleyen Macron, örgütün “artık İsrail için bir tehdit oluşturmaması” gerektiğini ifade ederken Arap Birliği tarafından onaylanan “Gazze’nin yeniden inşası planına tam desteğini” yineledi.
Fransız lider Gazze ve İsrail işgali altındaki Batı Şeria’da herhangi bir “yer değiştirme” ya da ilhaka şiddetle karşı olduğunu belirtti.
Macron, “Bu uluslararası hukukun ihlali ve İsrail de dahil olmak üzere tüm bölgenin güvenliği için ciddi bir tehdit olacaktır,” dedi.
Macron, Fransa ve Mısır’ın İsrail’in Gazze’deki saldırılarını “kınadığını” söylerken Sisi, Gazze’deki “acımasız savaşı” sona erdirmek için siyasi çözümün gerekli olduğunu savundu.
Mısır devlet televizyonunun haberine göre es-Sisi ve Macron ayrıca ulaşım, sağlık ve eğitim alanlarında stratejik ortaklık anlaşmaları imzaladı.
DİPLOMASİ
Fransa, gümrük vergilerine Büyük Teknoloji’yi vurarak yanıt verilmesini istiyor

Fransa Ekonomi ve Maliye Bakanı Eric Lombard, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerine karşı, ABD’li Büyük Teknoloji şirketlerinin veri kullanımını daha sıkı bir şekilde düzenleyerek karşılık vermeyi önerdi.
Lombard, Le Journal Du Dimanche’ye verdiği mülakatta, “Bazı idari gereklilikleri güçlendirebilir ya da veri kullanımını düzenleyebiliriz,” dedi.
Lombard, daha spesifik olmamakla birlikte, başka bir seçeneğin de “belirli faaliyetleri vergilendirmek” olabileceğini sözlerine ekledi.
Bir Fransız hükümet sözcüsü geçen hafta AB’nin ABD tarifelerine karşı misillemesinin “şu anda vergilendirilmeyen dijital hizmetleri” içerebileceğini söylemişti.
Bu öneri, birçok ABD’li büyük teknoloji firmasının Avrupa’daki merkezlerine ev sahipliği yapan İrlanda tarafından şiddetle reddedildi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Trump’ın ticaret savaşına karşılık verme sözü verdi.
Teknoloji, Avrupa’nın misilleme yapması için olası bir alan olarak görülüyor. Avrupa Birliği’nin mal ticaretinde 157 milyar avro fazlası var, yani ithal ettiğinden daha fazlasını ihraç ediyor, ama dijital hizmetler de dahil olmak üzere hizmetlerde 109 milyar avro açık veriyor.
Apple, Microsoft, Amazon, Google ve Meta gibi büyük teknoloji devleri Avrupa’daki pazarın pek çok bölümüne hakim durumda.
Lombard cuma günü yaptığı açıklamada Washington ile ticaret savaşının Fransa’nın şişmiş bütçe açığını azaltmasını engelleyebileceğini söyledi. Lombard BFMTV/RMC’ye verdiği mülakatta, “Vergi gelirleri muhtemelen düşecek ve ardından GSYİH tahminlere göre azalacak, bu da açığı daha da kötüleştirecek,” dedi.
Fransa Başbakanı François Bayrou ise pazar günü yaptığı açıklamada Trump’ın gümrük vergisi saldırısının Fransa’nın GSYİH’sinin yüzde 0,5 puandan fazla azaltacağını söyledi.
Bayrou Le Parisien’e verdiği röportajda, “İktisadi yavaşlama ve yatırımların durması gibi istihdam kaybı riski de kesinlikle çok büyük. Bunun sonuçları önemli olacak: Trump’ın politikaları bize GSYİH’nin yüzde 0,5’inden fazlasına mal olabilir,” dedi.
-
ORTADOĞU2 hafta önce
Suriye İnsan Hakları Takip Komitesi: Sahil bölgesinde soykırım işlendi
-
DÜNYA BASINI2 hafta önce
Batı medyası ve siyasetinden temkinli İmamoğlu değerlendirmeleri
-
GÖRÜŞ2 hafta önce
Sosyalizmin yeni dünya-sistemindeki yeri – 2
-
DİPLOMASİ2 hafta önce
Politico: İmamoğlu’nun tutuklanmasına rağmen AB, Türkiye’ye para göndermeye devam edecek
-
GÖRÜŞ2 hafta önce
Husiler’in Savaşı: “Altıncı Orta Doğu Savaşı” ve Filistin Anlatısı
-
DÜNYA BASINI1 hafta önce
Signal bir Amerikan hükümeti operasyonudur
-
ORTADOĞU2 hafta önce
İsrail’de “devlete sızma” tartışması: “Dün vatan haini ilan ettiniz yarın idam edersiniz”
-
AMERİKA2 hafta önce
Gizli CIA dosyalarında ‘Ahit Sandığı’nın bulunduğu iddia ediliyor