Bizi Takip Edin

Diplomasi

Brezilya’dan AB’ye: Elektrikli araçlarınızı istemiyoruz

Yayınlanma

Avrupa ve Güney Amerika ticaret bloğu Mercosur arasında yılan hikayesine dönen serbest ticaret anlaşması müzakereleri bir kez daha durma noktasına geldi.

Anlaşma, “ineklerin karşılığında elektrikli araçlar” konusunda çıkmaza girmiş durumda.

POLITICO’ya konuşan diplomatlara göre, Brezilya için elektrikli araba ithalatı sınırlandırıldığı sürece anlaşma hâlâ gerçekleşebilir. Avrupa Birliği içinse inekler ormansızlaştırılmış arazilerde yetiştirilmediği sürece anlaşma gerçekleşebilir.

Bunlar, AB ile Mercosur bloğu arasında yaklaşık 800 milyon kişiyi kapsayacak ve küresel GSYİH’nin beşte birini oluşturacak bir serbest ticaret bölgesi oluşturulmasına yönelik görüşmelerin tamamlanmasının önündeki iki büyük sorun.

İki taraf çeyrek asırdır görüşmelerini sürdürüyor ve Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın kasım ayında Rio’da ev sahipliği yapacağı G20 zirvesinde nihayet bir anlaşmaya varabileceklerine dair umutlar artıyor.

Fransa’da tarım lobisinin faaliyetleri anlaşmayı engelliyor

Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve yeni üye Bolivya’yı bir araya getiren Mercosur ile anlaşma, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in ilk döneminde gerçekleşmedi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bu yılın başlarında Brezilya ve Arjantin’den gelecek sığır etinden korkan çiftçilerin protestolarına boyun eğerek görüşmeleri durdurmak için müdahale etmişti. Bu durum, özellikle Almanya’nın başını çektiği anlaşma yanlısı ülkeleri hayal kırıklığına uğrattı.

Zıt ticaret akışları görüşmelerde farklı sorun noktaları yaratıyor. Mercosur’un AB’ye ihracatının beşte dördü mineraller, sığır eti ve soya dahil olmak üzere birincil mallardan oluşuyor. Diğer taraftan AB’nin ihracatının yüzde 90’ı makine, ilaç ve otomobil gibi mamul mallardan oluşuyor.

Mercosur adına görüşmeleri yürüten Brezilya, kapalı kapılar ardında yürütülen görüşmelerle ilgili olarak isminin açıklanmasını istemeyen bir Mercosur diplomatına göre, Avrupa menşeli elektrikli araçların gelecekteki ithalatına karşı ek korunma önlemleri şeklinde bir önlem talep ediyor.

Brezilya için, belirli bir hacme ulaşıldığında ithalatı kısıtlayacak olan korunma önlemleri, AB, ABD ve Kanada’nın son aylarda Çin elektrikli araçlarına karşı aldığı ticari savunma önlemlerine doğrudan bir yanıt teşkil ediyor.

Mercosur ülkeleri “sanayi tabanı”nı sağlama alma peşinde

Brüksel, sübvansiyon karşıtı bir soruşturmanın ardından Çin malı elektrikli araçların ithalatında vergi koymak üzereyken, Washington ve Ottawa yüzde 100 vergi koydu.

Kendi ülkelerinde ekonomik gerileme ve Batıda daha fazla ticari engelle karşı karşıya kalan BYD gibi Çinli elektrikli araç üreticileri Brezilya, Meksika veya Fas gibi alternatif pazarlara koşuyor.

Buna karşılık Brezilya da elektrikli araç tarifelerini kademeli olarak artırıyor; bunun 2026’da yüzde 35’e ulaşması bekleniyor.

POLITICO’ya göre Brezilya, elektrikli araç pazarının etrafına bir hendek kazarak, devasa kritik mineral rezervlerinden yararlanmaya ve basit bir mineral tedarikçisi rolünün ötesine geçerek kendi ülkesinde katma değer yaratmaya çalışıyor.

Güney Amerika ülkeleri “yeşil dönüşüm” için tedarikçi olmak istiyor

Bu hamle, AB’nin Şili ile daha önce yaptığı ticaret müzakerelerini anımsatıyor: zengin kaynaklara sahip bir başka Güney Amerika ülkesi, yerli sanayi tabanını geliştirerek daha fazla değer elde etmek istiyordu.

Mercosur’un iki üyesi Arjantin ve Bolivya, Şili ile birlikte “lityum üçgenini” oluşturuyor; bu üç ülke elektrikli araç bataryalarında kullanılan metalin dünyadaki bilinen rezervlerinin yarısından fazlasına sahip.

Brezilya ise, çeliği güçlendirmek için kullanılan bir metal olan niyobyumun yanı sıra grafit, nikel ve nadir toprak yataklarının dünya rezervlerinin yüzde 94’ünü elinde bulunduruyor.

Brezilya’nın AB Büyükelçisi Pedro Miguel da Costa e Silva geçtiğimiz günlerde POLITICO’ya verdiği bir mülakatta ülkesinin AB ile hammadde ortaklığını “sadece hammadde tedarikçisi olarak değil, aynı zamanda ülkemizde de katma değer ve dönüşüm yaratacak bir ortaklık olarak” görüşmeye açık olduğunun sinyalini verdi.

Ormansızlaşma karşıtı kanun Latin Amerika’nın tepkisini çekiyor

Mercosur ülkelerinin en büyük sıkıntısı, AB’nin 30 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan ve çiftçilerin hayvan otlatma ve ekim alanlarını genişletmesiyle devam eden tropik yağmur ormanlarının yok edilmesini engellemeyi amaçlayan yeni ormansızlaşma karşıtı kuralları.

Bu kurallar, gelecekteki refahını tarımsal gıda ihracatı üzerine inşa etmek isteyen ve kuralları Mercosur anlaşmasının potansiyel kazanımlarını etkili bir şekilde geri alacak cezalandırıcı bir engel olarak gören Brezilya için özellikle hassas bir nokta.

POLITICO tarafından ele geçirilen ve geçtiğimiz çarşamba günü Komisyon’a gönderilen bir mektupta Brezilya dışişleri ve tarım bakanları, “ticari ilişkilerimiz üzerinde herhangi bir olumsuz etkiden kaçınmak” amacıyla “AB’nin 2024 yılı sonunda [ormansızlaşmayla mücadele kurallarını] uygulamaktan kaçınmasını ve konuya ilişkin yaklaşımını acilen yeniden değerlendirmesini” talep ediyor.

Almanya’dan Brezilya’ya destek

Sadece bir gün sonra, Mercosur anlaşmasının en büyük destekçisi olan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, kuralların uygulanmasının ertelenmesi çağrısında bulunan ilk Avrupalı hükümet başkanı oldu.

Almanya ve Fransa Mercosur konusunda daha önce defalarca çatıştı. 

Macron’un son seçim yenilgilerinin ardından henüz bir hükümet kuramamış olmasıyla birlikte, Paris’in varılacak herhangi bir anlaşmayı engellemek için yeterli desteği toplayıp toplayamayacağı henüz belli değil.

Diplomasi

Zelenskiy, İstanbul görüşmelerine katılacak heyeti atadı

Yayınlanma

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ile İstanbul’da yapılacak müzakerelere katılacak heyeti atadı. Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığındaki heyetin, 16 Mayıs’ta Rus, Amerikalı ve Türk gruplarıyla görüşmesi bekleniyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya ile Türkiye’de yapılacak müzakerelerde Kiev’i temsil edecek heyeti atadı.

Strana portalının haberine göre, yarın (16 Mayıs) İstanbul’da gerçekleşmesi beklenen görüşmelere Ukrayna heyeti Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığında katılacak.

Heyette Dışişleri Bakanlığı, Savunma Bakanlığı, Ukrayna Güvenlik Teşkilatı (SBU) ile istihbarat ve hukuk yapılarından üst düzey temsilciler yer alıyor.

Katılımcılar arasında Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Kislitsa, SBU Başkan Yardımcısı Aleksandr Poklad, Dış İstihbarat Teşkilatı Başkan Yardımcısı Oleg Lugovskiy ve Ukrayna ordusu Genelkurmay Başkan Yardımcısı Aleksey Şevçenko gibi isimler bulunuyor.

Ayrıca, heyette Deniz ve Hava Kuvvetleri temsilcileri, Genelkurmay Harekat Dairesi personeli, Ukrayna Başkomutanlığı protokol yetkilileri ve Devlet Başkanlığı İdaresi yetkilileri de görev alacak.

Müzakere heyetinde toplamda 10’dan fazla üst düzey yetkili ve askeri personel yer alıyor.

Zelenskiy daha önce yaptığı açıklamada, ülkesinin bir heyetini Rusya ile müzakereler için İstanbul’a göndereceğini duyurmuştu.

Heyetlerin 15 Mayıs’ta (bugün) İstanbul’a gelmesi, asıl görüşmelerin ise ertesi gün yapılması bekleniyor. Müzakerelerin 16 Mayıs’a kadar süreceği tahmin ediliyor.

TASS ajansının haberine göre, Ukrayna heyetinin Türkiye’de Rus, Amerikalı ve Türk gruplarıyla bir araya gelmesi planlanıyor.

Kommersant gazetesi de heyetlerin 15 Mayıs’ta buluşma yerine varacağını, ancak müzakerelerin ertesi gün yapılacağını aktarmıştı.

Rus heyetinde ise Devlet Başkanı Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alıyor.

Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?

Okumaya Devam Et

Diplomasi

Rubio: İstanbul görüşmelerinden büyük umudumuz yok

Yayınlanma

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında İstanbul’da yapılması planlanan müzakerelerden Washington’un “büyük umutları olmadığını” belirtti. Rubio, gerçek bir ilerleme için Başkan Trump ve Devlet Başkanı Putin’in doğrudan görüşmesi gerektiğini ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ile Ukrayna heyetleri arasında 16 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması planlanan müzakerelerden Washington’un “büyük umutları olmadığını” ifade etti.

Reuters ve Sky News ajanslarının aktardığına göre Rubio, bu değerlendirmeyi Antalya’da düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısına katıldıktan sonra basın mensuplarına yaptı.

Rubio, “Başkan [Trump] ve Devlet Başkanı Putin bu konuyu doğrudan görüşene kadar bir atılım olacağını sanmıyorum,” dedi.

Dışişleri Bakanı, Rus heyetinin düzeyinin “bir atılım olasılığına işaret etmediği” yönündeki değerlendirmeye katıldığını belirtti.

Rubio, “Umarım yanılıyorumdur. Umarım yüzde 100 yanılıyorumdur. Umarım yarınki haberlerde ateşkes konusunda anlaştıklarını söylerler,” diye ekledi.

Rubio’ya göre, Washington, “İstanbul’daki yarınki müzakerelerin” tamamlanmasının ardından Putin ve Trump arasında olası bir görüşmenin zamanlamasına ilişkin karar alacak.

Bunun yan sıra TASS ajansına göre, İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında, 15 Mayıs’ta yapılması beklenen müzakereler 16 Mayıs’ta gerçekleştirilecek.

Bununla birlikte, Rubio’nun kendisi de 16 Mayıs’ta İstanbul’da Türkiye Dışişleri Bakanı ve Ukrayna’dan bir heyetle görüşeceğini duyurmuştu.

Moskova ile Kiev arasında son üç yıldaki ilk doğrudan müzakerelerin 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması bekleniyordu. Ancak perşembe akşamına kadar ülkelerin heyetleri bir araya gelmedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in görüşmelere katılmayacağı açıklandı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise Putin’in teklifine cevaben onunla görüşmeye hazır olduğunu söylemişti.

Rusya Devlet Başkanı’nın İstanbul’a gelmeyeceği öğrenilince Ukrayna lideri de gelmekten vazgeçti.

Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?

Okumaya Devam Et

Diplomasi

Putin’in çağrısıyla başlayan İstanbul süreci sarpa sardı: Taraflar ne diyor?

Yayınlanma

Rusya ve Ukrayna heyetleri, 2022’den bu yana ilk doğrudan görüşmeler için İstanbul’da bir araya gelmeye hazırlanıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 11 Mayıs’taki önerisiyle başlayan süreçte, taraflar müzakereler öncesinde beklenti ve pozisyonlarını açıkladı.

Rusya ve Ukrayna arasında 2022 yılından bu yana ilk doğrudan müzakerelerin İstanbul’da yapılması planlanıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 11 Mayıs’ta yaptığı öneri üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de Türkiye’ye gelerek Putin ile görüşmeyi kabul etmişti.

Türkiye’nin girişimiyle öğleden sonraya ertelenen görüşmeler için Rus heyeti, Ukrayna tarafının gelmesini bekliyor.

TASS haber ajansı, görüşmenin 16 Mayıs’a ertelenebileceğini aktardı.

Rus heyetinde Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Genelkurmay Başkanlığı Ana Yönetim Dairesi Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alıyor.

Ukrayna heyetine ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlık edecek. Heyetteki diğer isimler açıklanmadı.

Medinskiy: Müzakerelerin amacı uzun vadeli barışın tesisi

Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Rus heyetinin ciddi ve profesyonel bir çalışma yapmaya kararlı olduğunu belirtti.

Medinskiy, Rus tarafının olası uzlaşmaları görüşmeye hazır olduğunu ve doğrudan müzakerelerin amacının uzun vadeli barışın tesisi ile krizin temel nedenlerinin çözülmesi olduğunu vurguladı.

Ayrıca, İstanbul’daki Rus heyetinin tüm yetki ve yeterliliklere sahip olduğunu ve Moskova’nın bu görüşmeleri 2022’de kesintiye uğrayan sürecin devamı olarak gördüğünü ifade etti. Medinskiy, Putin’in İstanbul’daki müzakere pozisyonunu ve görevlerini belirlediğini de sözlerine ekledi.

Zelenskiy: Trump, Ukrayna tarafına Rusya’dan daha fazla baskı yapıyor

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, İstanbul’daki müzakerelerde Rus tarafıyla ateşkes konusunu görüşmeyi planladıklarını söyledi. Zelenskiy, Kiev müzakere heyetinin 16 Mayıs Cuma günü de İstanbul’da kalacağını belirtti.

Ukrayna Genelkurmay Başkanı Andrey Gnatov ve Ukrayna Güvenlik Teşkilatı (SBU) Başkanı Vasiliy Malyuk’un İstanbul’da olmayacağını kaydeden Zelenskiy, gerilimi azaltmaya yönelik ilk adımların atılması, özellikle ateşkes anlaşmalarının sağlanması için bir heyet gönderme kararı aldığını ifade etti.

Zelenskiy, Rus heyetiyle yapılacak görüşmelerin kesin zamanını veremeyeceklerini, görüşmelerin ya akşam saatlerinde ya da 16 Mayıs’ta yapılabileceğini dile getirdi. Zelenskiy ayrıca, Rusya’nın önerdiği doğrudan müzakere yolunun yanlış olduğunu ve Ukrayna’nın İstanbul’daki müzakereler konusunda ABD ile temas hâlinde olduğunu ve temsilcilerinin Türkiye’ye gelmesini beklediğini söyledi. Zelenskiy, Trump’ın Ukrayna tarafına Rusya’dan daha fazla baskı yaptığını da iddia etti.

ABD Başkanı Donald Trump, “Rusya ve Ukrayna’nın bir şeyler yapabileceğini umduğunu, çünkü bunun sona ermesi gerektiğini” ifade etti.

Trump: Gerekirse 16 Mayıs’ta İstanbul’a gitmeye hazırım

Trump, “Zelenskiy ABD’ye her geldiğinde yüz milyarlarca dolarla ayrılıyordu. Ancak bu önceki yönetimdi, şimdiki yönetim biraz daha sert bir yaklaşım sergiliyor,” dedi.

Gerekirse 16 Mayıs’ta İstanbul’a gelmeye hazır olduğunu belirten Trump, Ukrayna’daki çatışmanın çözümünde ilerleme kaydedilmesinin Putin ile görüşüp görüşemeyeceğine bağlı olduğunu söyledi. Trump, Rus heyetinin yapısından hayal kırıklığına uğramadığını da ekledi.

Zaharova: Avrupa ülkeleri son Ukraynalıya kadar kan dökülmesini istiyor

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, İstanbul’daki Ukrayna çözümüne ilişkin doğrudan müzakerelerin anlamının, çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmak ve uzun vadeli, kalıcı bir barış tesis etmek olduğunu belirtti.

Zaharova, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’daki çatışmanın tırmanmasını destekleme niyetinde olduğunu ve Kiev’in “son Ukraynalıya kadar” kan dökülmesinin devamını hedeflediğini söyledi.

Zaharova ayrıca, Kiev’in müzakere sürecini her sekteye uğrattığında Ukrayna topraklarının küçüldüğünü ve Avrupa ülkelerinin Kiev’i bütünüyle destekledikleri sürece Ukrayna konulu müzakerelerde yer alma iddiasında bulunamayacaklarını vurguladı.

Lavrov: İngilizler Zelenskiy’i rehber gibi yönlendiriyor

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batılı ülkelerin son birkaç gündür “ateşkes” kelimesini geri plana ittiğini söyledi. Lavrov, İstanbul’daki müzakereler zemininde İngilizlerin “Zelenskiy’i bir rehber gibi yönlendirdiğini” belirtti.

Ukrayna’da yabancı devletlerin askeri birliklerinin varlığının söz konusu olamayacağını ifade eden Lavrov, Ukrayna müzakerelerinin sorunsuz ve pürüzsüz geçeceğine dair bir güvence olmadığını kaydetti.

Lavrov, Ukrayna konulu özel bir toplantıya gelmeyi reddeden ve orada her türlü soruyu sorma fırsatları olan Avrupalı diplomatların davranışını “rezalet” olarak nitelendirdi.

Starmer’ın danışmanı Zelenskiy’e ‘tavsiye vermek için’ Türkiye’de

Kremlin: Putin, İstanbul’a gitmeyi planlamıyor

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, İstanbul’da yeniden başlayacak Rusya-Ukrayna müzakerelerinin süresinin gidişatına bağlı olacağını söyledi.

Peskov, Putin’in Ukrayna’daki çözüm için İstanbul’daki müzakere sürecine katılmayacağını ve önümüzdeki günlerde İstanbul’a gitmeyi planlamadığını belirtti.

Kremlin’in, Ukrayna ile yapılacak bir sonraki müzakere turlarının hangi düzeyde olabileceği ve bizzat Putin’in bir toplantıya gidip gidemeyeceği konusunda konuşmak için henüz erken olduğunu düşündüğünü de ekledi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English