Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao, ABD’li çip üreticisinin ülkeye H20 çiplerinin satışını yeniden başlatacağını açıklamasından birkaç gün sonra, perşembe günü Nvidia CEO’su Jensen Huang ile yapay zeka (AI) işbirliğini görüşmek üzere bir araya geldi.

Bakanlık tarafından cuma günü yayınlanan bir açıklamaya göre Wang, Çin’in yabancı yatırımı çekme politikalarının değişmediğini ve kapılarının daha da açılacağını söyledi. Ülkenin geniş pazarını vurgulayan Wang, Nvidia dahil çok uluslu şirketleri Çinli müşterilere yüksek kaliteli ve güvenilir ürün ve hizmetler sunmaya devam etmeleri için teşvik etti.

Açıklamaya göre Nvidia CEO’su Huang, Çin pazarının cazip olduğunu ve Nvidia’nın AI sektöründeki Çinli ortaklarıyla işbirliğini derinleştirme taahhüdünü teyit etti.

Pazartesi günü Nvidia, ABD hükümetinin lisansların verileceğini garanti etmesinin ardından, Çin’de H20 çiplerinin satışını yeniden başlatmak için başvuruda bulunduğunu açıkladı. Bu çipler, nisan ayından bu yana Washington’un ihracat kısıtlamalarına tabi tutuluyordu.

Şirket ayrıca, yasal gerekliliklere tam olarak uyan yeni bir RTX Pro grafik işlemci birimi piyasaya sürmeyi planlıyordu.

Huang, Çin ile jeopolitik gerilimler arasında gayri resmi bir ABD elçisi olarak ortaya çıktı. Kaliforniya merkezli şirket yaptığı açıklamada, “Bu ay, Nvidia kurucusu ve CEO’su Jensen Huang, hem Washington’da hem de Pekin’de yapay zekayı tanıttı” dedi.

Yine de Huang, tedarik zincirinin toparlanmasının zaman alacağını belirtti. Çarşamba günü Çin medyasına verdiği demeçte, Nvidia’nın wafer siparişinden bitmiş bilgisayar ürünlerinin teslimatına kadar yaklaşık dokuz ay sürdüğünü söyledi.

Cuma günü, Çin Ticaret Bakanlığı’ndan bir temsilci, ABD’yi “sıfır toplamlı zihniyetinden vazgeçmeye ve Çin’e yönelik mantıksız ticaret kısıtlamalarını kaldırmaya devam etmeye” çağırdı.

Temsilci, geçen ay yapılan ikili görüşmelerin ardından, iki tarafın ticaret çerçevesinin ayrıntılarını kesinleştirmek ve uygulamak için yakın iletişim halinde olduğunu da sözlerine ekledi.

“Çin ve ABD arasında karşılıklı yarara dayalı işbirliği doğru yoldur; baskı ve kısıtlama hiçbir yere varmaz” dedi.

Huang’ın bu hafta Çin’e yaptığı ziyaretinde – bu yılki üçüncü ziyareti – Çin’in yapay zeka endüstrisine büyük bir ilgi gösterdi.

Çarşamba günü Pekin’de düzenlenen Çin Uluslararası Tedarik Zinciri Fuarı’nda konuşan Huang, konuşmasına Mandarin dilinde başladı ve Çin’in açık kaynaklı yapay zekasını “küresel ilerlemenin katalizörü” olarak nitelendirerek, “her ülkeye ve sektöre yapay zeka devrimine katılma şansı” sunduğunu söyledi.

Huang, gezisi boyunca Çin’in AI alanındaki ilerlemelerini takdir ederek, Alibaba Group Holding’in yanı sıra DeepSeek ve Moonshot AI gibi start-up’ları örnek gösterdi. Huawei Technologies, Baidu, Tencent Holdings, NetEase, miHoYo ve Game Science gibi düzinelerce Çinli teknoloji şirketini övdü.

Huang, Xiaomi kurucusu Lei Jun, MiniMax CEO’su Yan Junjie ve Alibaba Cloud’dan Wang Jian gibi önde gelen Çinli girişimciler ve yapay zeka uzmanlarıyla da bir araya geldi.

Nvidia’nın ABD’deki hisseleri, Çin’de H20 çip satışlarının yeniden başlamasının etkisiyle pazartesi ve perşembe günleri arasında yüzde 5,6’dan fazla artarak 173 ABD dolarına yükseldi. Şirketin piyasa değeri geçen hafta 4 trilyon ABD dolarını aştı ve bu rakama ulaşan ilk şirket oldu.

ÇKP’li profesör Harici’ye konuştu: Ticaret savaşı, Çin’in bilim ve teknoloji sektörlerinin gelişimini hızlandırdı  

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin Hindistan, Çin ve Brezilya gibi ülkelerin Rus petrolü almaya devam etmeleri halinde ikincil yaptırımlara maruz kalabilecekleri yönündeki uyarısını reddeden Yeni Delhi, “Halkımızın enerji ihtiyaçlarını karşılamak bizim için anlaşılır bir şekilde önceliklidir” dedi.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Randhir Jaiswal, perşembe akşamı düzenlediği haftalık basın toplantısında, “Bu çabamızda, piyasalarda sunulanlar ve mevcut küresel koşullar bize yol gösterici olmaktadır” dedi.

“Bu konuda çifte standartlara karşı özellikle uyarıda bulunmak isteriz” diye ekledi.

Jaiswal’ın açıklamaları, NATO genel sekreterinin çarşamba günü Washington’da ABD senatörleriyle görüşmesinin ardından yaptığı uyarıyı takiben geldi. “Eğer Çin cumhurbaşkanı, Hindistan başbakanı veya Brezilya cumhurbaşkanıysanız ve hala Ruslarla ticaret yapıyor, onların petrol ve gazını alıyorsanız, hatta bazen daha yüksek fiyata satıyorsanız, Moskova’daki bu adam [Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin] barış görüşmelerini ciddiye almazsa, size %100 ikincil yaptırımlar uygulayacağımı bilin.”

Bu uyarı, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu hafta başında, Rusya ile Ukrayna arasında 50 gün içinde barış anlaşması sağlanmazsa, Rusya’dan ihracat satın alanlara %100 ikincil gümrük vergisi uygulayacağı yönündeki tehdidini yineledi. Ayrıca, Senatör Lindsey Graham ve Richard Blumenthal tarafından ABD Kongresi’ne, Rus petrol ve gazını satın almaya devam eden ülkelere %500 gümrük vergisi uygulanmasını öneren bir yasa tasarısı sunuldu.

Blumenthal salı günü X’te, “Senatör Graham ve benim Rusya Yaptırımları tasarısını, Hindistan, Çin, Brezilya ve diğer ülkeleri Putin’in savaş makinesini beslemekten caydırmak için daha da sert cezalar içerecek şekilde sürdürmeye devam edeceğiz” diye yazdı.

Birleşmiş Milletler veritabanına göre, Rusya 2024 yılında Hindistan’ın toplam petrol ithalatının %38’ini oluşturdu ve Irak, Suudi Arabistan ve BAE’nin ardından Güney Asya ülkesinin en büyük tedarikçisi olmaya devam ediyor.

Ayrıca, Hindistan Petrol ve Doğal Gaz Bakanı Hardeep Singh Puri perşembe günü yaptığı açıklamada, piyasada yeterli arz olduğu için Hindistan’ın Rus ham petrolüne yönelik yaptırımlardan aşırı endişe duymadığını söyledi.

“Zihnimde herhangi bir baskı hissetmiyorum ve patronumun [Başbakan Narendra Modi] zihninin herhangi bir baskı hissetmeye programlı olduğunu da düşünmüyorum ve gücümü [buradan] alıyorum… Başbakanın nihai taahhüdü tüketicilere, yani Hindistan tüketicilerine olduğu için, nereden gerekirse oradan alacağız” dedi.

Şubat 2022’de, Ukrayna çatışması başladığında Hindistan’ın toplam ham petrol ithalatının %0,2’sini Rusya’dan yaptığını ve bu rakamın o zamandan bu yana önemli ölçüde arttığını belirtti. Ancak, bu dönemde Hindistan’ın tedarik kaynaklarını da çeşitlendirdiğini, yaklaşık 27 ülkeden alım yaparken şu anda 40 ülkeye çıktığını ekledi.

“Hiç endişelenmiyorum. Bir şey olursa, bununla başa çıkarız,” diyen Puri, pazara birçok yeni tedarikçinin girdiğini ve yeterli petrol olduğunu da sözlerine ekledi.

Polonya, Macaristan’ın aranan bir eski siyasetçiye sığınma hakkı vermesi nedeniyle bu ülkedeki büyükelçisini geri çağırdı.

Budapeşte’nin eski Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) hükümetinde görev yaparken işlediği suçlardan aranan Polonyalı muhalif bir politikacıya sığınma hakkı verme kararını “düşmanca” olarak nitelendiren Varşova, bu ülkede artık resmen büyükelçilik düzeyinde temsil edilmediğini açıkladı.

Macaristan ise bu kararı “üzücü” ve “eşi görülmemiş” olarak nitelendirerek, “ikili diplomatik ilişkilerin seviyesini düşürdüğü” uyarısında bulundu.

Polonya Büyükelçisi Sebastian Kęciek, geçen aralık ayında Macaristan’ın PiS mensubu siyasetçi Marcin Romanowski’ye siyasi sığınma hakkı vermesinin ardından “Varşova’da süresiz istişareler” için geri çağrılmıştı.

Romanowski, Polonya’da çeşitli suçlarla suçlandığı için tutuklama emri çıkarılmıştı. Savcılar, Romanowski’yi eski PiS hükümetinde adalet bakan yardımcısı olarak görev yaptığı dönemde organize suç örgütü üyeliği, suçtan gelir elde etme ve görevi kötüye kullanma gibi suçlarla itham ediyor.

Polonya, büyükelçinin görevini resmi olarak sona erdirdi ve 15 Temmuz, büyükelçinin görevinin son günü oldu.

Budapeşte’deki büyükelçilik, maslahatgüzar Jacek Śladewski tarafından yönetilecek ve şu ana kadar Kęciek’in yerine geçecek birinin atanacağına dair bir açıklama yapılmadı.

Çarşamba günü, Macaristan Dışişleri Bakan Yardımcısı Levente Magyar Facebook’ta “Polonya nihayet Macaristan’daki büyükelçisini geri çağırarak ikili diplomatik ilişkilerin seviyesini resmi olarak düşürdü” açıklamasını yaptı.

Magyar, “Siyasi ilişkilerin giderek kötüleşmesi, Orta Avrupa ortaklarımızla ilişkilerimizde eşi görülmemiş bu üzücü adıma yol açtı,” diye ekledi. Perşembe günü, Polonya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Paweł Wroński, PiS’in hâlâ iktidarda olduğu Mart 2022’den beri büyükelçi olarak görev yapan Kęciek’in “görevine son verdiğini ve Macaristan büyükelçisi olmaktan ayrıldığını” doğruladı.

Daha sonra devlet televizyonu TVP’ye konuşan Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, kararın “mevcut durumun teyidi” olduğunu söyledi ve  “Macaristan Polonya’ya düşmanca bir hareket yaptı,” dedi.

Sikorski, “Macaristan karşılıklı güven ilkesini ihlal etti ve mali suçlardan şüphelenilen bir kişiye sığınma hakkı verdi. Böylece, fiilen şunu söylediler: ‘Polonya savcılığına ve Polonya mahkemelerine güvenmiyoruz.’ Bu, Polonya’ya karşı dostça olmayan bir eylemdir, bu nedenle büyükelçimizi geri çağırdım,” ifadelerini kullandı.

Polonya dışişleri bakanlığı, Budapeşte’nin Romanowski’ye sığınma hakkı verme kararının AB hukukunda yer alan ”samimi işbirliği ilkesini açıkça ihlal ettiği” gerekçesiyle, Macaristan aleyhine Avrupa Birliği Adalet Divanı’nda dava açmayı planladığını daha önce açıklamıştı.