ABD ekonomisi, 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 1,6 ile beklentilerin altında büyüdü.

ABD ekonomik büyümesi ilk çeyrekte beklenenden daha fazla yavaşladı, ancak enflasyondaki hızlanma Federal Rezerv’in eylül ayından önce faiz oranlarını düşürmeyeceğini gösterdi.

Ticaret Bakanlığı Ekonomik Analiz Bürosu’nun perşembe günü açıkladığı ilk çeyrek GSYİH tahminine göre gayrisafi yurtiçi hasıla geçtiğimiz çeyrekte yıllık bazda %1,6 oranında arttı. Büyüme büyük ölçüde tüketici harcamaları tarafından desteklendi.

Reuters anketine katılan ekonomistler GSYİH’nin %2,4 oranında artacağını tahmin ederken, tahminler %1,0 ile %3,1 arasında değişiyordu. Böylece ülke ekonomisinde büyüme rakamları üst üste ikinci çeyrekte yavaşlama kaydetti.

Ülke ekonomisi dördüncü çeyrekte %3,4 oranında büyümüştü. Ekonomi, ABD merkez bankası yetkililerinin enflasyonist olmayan büyüme oranı olarak kabul ettiği %1.8’in üzerinde bir hızla genişliyor.

Uluslararası Para Fonu geçen hafta, beklenenden daha güçlü istihdam ve tüketici harcamalarını gerekçe göstererek, 2024 ABD büyüme tahminini ocak ayında öngörülen %2,1’den %2,7’ye yükseltti.

Filistin yanlısı protestolar ABD geneline yayılmaya devam ederken polis çarşamba gecesi Kaliforniya ve Teksas’ta onlarca protestocuyu öğrenci gözaltına alındı.

Austin’deki Teksas Üniversitesi’nde, çevik kuvvet üniformalı eyalet otoyol devriye polisleri ve atlı polisler bir protestoyu dağıttı ve 20 kişiyi gözaltına aldı.

Güney Kaliforniya Üniversitesi yönetimi ise kampüsünü kapalı ilan etti ve Los Angeles Polis Departmanından (LAPD) bir gösteriyi dağıtmasını istedi. 

Kampüs güvenliğinin kampüsteki çadır kampına ve öğrencilere müdahale için LAPD’den yardım istemesinin ardından çok sayıda öğrenci gözaltına alındı.

Diğer gösteriler ise Brown Üniversitesi, Michigan Üniversitesi, Massachusetts Institute of Technology (MIT) ve California State Polytechnic’te gerçekleşti.

California State Polytechnic’teki öğrencilerin bir binanın içinde kurduğu barikat üçüncü gününe girdi ve okul hafta sonu boyunca kampüsü kapatarak dersleri çevrimiçi hale getirdi.

Protestocu öğrenciler üniversitelerden İsrail’le ilişkilerini kesmelerini ve İsrail’in Filistinli sivillere yönelik saldırılarını dizginlemesi için ABD hükümetine baskı yapmalarını talep ediyorlar.

Teksas polisi protestoculara saldırdı

Kaliforniya’daki gözaltılar çoğunlukla sessiz gerçekleşirken, Austin’deki Teksas Üniversitesi’nde sert polis müdahalesi yaşandı.

Bazıları at sırtında ve ellerinde coplarla yüzlerce yerel polis ve eyalet polisi protestocuların üzerine yürüdü.

Eyalet Kamu Güvenliği Bakanlığına göre, polis memurları üniversitenin ve Teksas Valisi Gregg Abbott’un emriyle 34 gözaltı yaptı.

Polis saldırısında Fox 7 Austin foto muhabiri de kanlar içinde kaldı ve ayrıca gözaltına alındı.

Teksas Valisinden polise destek

Sosyal medya platformu X’te Vali Abbott gözaltılara destek verdi ve katılan öğrencilerin okuldan atılması gerektiğini söyledi.

Abbott, “Teksas’taki herhangi bir devlet kolejinde veya üniversitesinde nefret dolu, antisemitik protestolara katılan öğrenciler okuldan atılmalıdır,” diye yazdı.

Abbott’un yorumları, bu ayın başlarında ‘üniversite kampüslerinde antisemitik söylem ve eylemlerdeki keskin artış’ olarak tanımladığı durumu cezalandırmak için okulların ifade özgürlüğü politikalarını gözden geçirmelerini gerektiren bir idari emir yayınlamasının ardından geldi.

Kararnamede, Çarşamba günü Teksas Üniversitesinde protesto düzenleyen Filistin Dayanışma Komitesi gibi gruplar ‘potansiyel ihlalciler’ olarak nitelendirilmişti.

Öğrenciler, “Polis saldırısı gösterileri artıracak,” diyor

Teksas’ta üçüncü sınıf öğrencisi olan Dane Urquhart, polisin varlığını ve gözaltıları ‘aşırı tepki’ olarak nitelendirdi ve polisler gelmeseydi protestonun barışçıl kalacağını sözlerine ekledi.

Urquhart, “Tüm gözaltılar nedeniyle, daha çok (gösteri) olacağını düşünüyorum,” dedi.

Polis kalabalığı kontrol etmek için saatler süren çabaların ardından ayrıldı ve yaklaşık 300 gösterici çimlerin üzerinde oturmak ve okulun ikonik saat kulesinin altında slogan atmak için geri döndü.

Çarşamba gecesi bir açıklama yapan üniversitenin başkanı Jay Hartzel, “Kurallarımız önemlidir ve uygulanacaktır. Üniversitemiz işgal edilmeyecektir,” dedi.

Temsilciler Meclisi Başkanından Columbia rektörüne istifa çağrısı

Öte yandan Columbia Üniversitesi çarşamba günü erken saatlerde öğrenciler ve polis arasında yeni bir çatışmayı önledi. 

Üniversite Rektörü Minouche Shafik salı günü Filistin yanlısı çadır kampının temizlenmesi konusunda bir anlaşmaya varılması için gece yarısına kadar süre tanımıştı, fakat okul müzakereleri uzatarak protestocularla görüşmelere 48 saat daha devam edeceğini söyledi.

Çarşamba günü kampüsü ziyaret eden ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi Mike Johnson, Shafik’e ‘bu kaosa bir düzen getiremezse’ istifa etmesi çağrısında bulundu.

Johnson, “Eğer bu hızlı bir şekilde kontrol altına alınmazsa ve bu tehditler ve gözdağı durdurulmazsa, Ulusal Muhafızlar için uygun bir zaman olacaktır,” dedi.

Çarşamba akşamı bir Columbia sözcüsü, üniversitenin Ulusal Muhafızları getirmekle tehdit ettiği yönündeki söylentilerin asılsız olduğunu söyledi. Columbia’nın iletişimden sorumlu başkan yardımcısı Ben Chang, “Odak noktamız düzeni sağlamak ve bunu diyalog yoluyla başarabilirsek başaracağız,” dedi.

ABD Enerji Bakan Yardımcısı Geoffrey Pyatt, Washington yönetiminin Rusya’nın enerji sektörüne ve ilgili altyapıya yönelik yaptırımları genişleteceğini bildirdi.

Pyatt’a göre kısıtlamalar, Vostok Oil ve Yakutsk LNG projelerini etkileyecek.

Washington’daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde düzenlenen enerji konulu konferansta açıklamalarda bulunan Pyatt, “Vostok Oil ve Yakutsk LNG de dahil olmak üzere, kilit enerji projelerinin yanı sıra bu alandaki gelecekteki projelerin ve ilgili altyapının geliştirilmesinde yer alan çok çeşitli şirketlere yaptırım uygulamaya devam edeceğiz,” diye konuştu.

23 Şubat 2024 tarihinde ABD yönetimi, yüze yakın Rus şirketine yaptırım uyguladı.

Bunların en büyükleri kömür piyasasının kilit oyuncuları SUEK ve Meçel, boru üreticisi TMK ve en büyük konteyner operatörü TransContainer’di.

Diğer yandan Rusya’nın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) projeleri de yaptırım listesine dahil edildi.

Bunlar arasında Ust-Luga’da kurulacak tesisin işletmecisi Rushimalyans (yüzde 50’si Gazprom’a, yüzde 50’si Rusgazdobıça’ya ait), Novatek yapıları ve Albert Avdolyan’ın Yakutistan projesi Globaltek de bulunuyor.

WSJ: ABD, Rusya’nın Arktik LNG-2 projesini raydan çıkarmaya çalışıyor