Dünya Bankası, Çin için yakın vadeli ekonomik tahminlerini yükseltirken, Devlet Başkanı Xi Jinping’e dünyanın ikinci büyük ekonomisindeki geciken güven ve yapısal sorunları ele almak için derin reformlar yapma çağrısını yineledi.
Çok taraflı kredi kuruluşu perşembe günü yaptığı açıklamada, Pekin’in son üç ay içinde açıkladığı bir dizi politika gevşetme önleminin yanı sıra ülkenin ihracatının gücünü de yansıtarak, Çin’in gelecek yılki GSYİH büyüme tahminini 0,4 puan artırarak yüzde 4,5’e yükselttiğini duyurdu.
Dünya Bankası da bu yıl için tüm yıl tahminini 0,1 puan artırarak yüzde 4,9’a yükseltti ve Pekin’in 2024 yılı için belirlediği yüzde 5 civarındaki büyüme hedefinin biraz gerisinde kaldı. Ekonomi yılın ilk dokuz ayında yüzde 4,8 oranında büyüme kaydetti.
Kredi kuruluşu ayrıca Xi’nin ekonomi planlamacılarının sosyal refah ve tüketim desteğini artırma ve mali ve vergi sistemleri reformlarını uygulama yönündeki son vaatlerine de dikkat çekti. Ancak hanehalkı ve iş dünyasının güvenini artırmak için daha fazla ayrıntıya ihtiyaç olduğunu söyledi.
“Geleneksel teşvik tedbirleri büyümeyi yeniden canlandırmak için yeterli olmayacaktır” diyen Dünya Bankası, Çin’in eğitim, sağlık, sosyal refah korumaları ve emekli maaşları ile hane halkı kayıt sisteminde daha derin reformlar yapılması çağrısını yineledi.
Çin’in ekonomik büyümesi bu yıl zayıf iç talep ve derin deflasyonist baskılar altında yavaşladı ve emlak piyasasındaki üç yıllık çöküş hane halkı servetini vurdu.
Xi ekonominin odağını yüksek teknolojili imalat ve sanayi yatırımlarına çevirmişti ancak büyümenin desteklenmesine yardımcı olan ihracatın, önümüzdeki ay ABD başkanı olarak geri dönecek olan Donald Trump yönetiminde yeni bir gümrük vergisi tehdidiyle karşı karşıya kalacağı endişesi artıyor.
Dünya Bankası ayrıca 2010-2021 dönemi için Çin’deki ekonomik hareketliliğe ilişkin yeni bir analiz yayınladı ve tanımlarına göre yarım milyardan fazla insanın yoksulluktan kurtulduktan sadece bir nesil sonra potansiyel olarak orta sınıfın dışına düşme riski altında olduğunu gösterdi.
Banka, son 40 yılda 800 milyon insanı yoksulluktan kurtaran “dramatik başarısı” için Pekin’i övdü ve bu dönemde nüfustaki düşük gelirli payının yüzde 62,3’ten yüzde 17’ye keskin bir düşüş gösterdiğini kaydetti.
Ancak aynı zamanda Çin’deki 1,4 milyar insanın yüzde 38,2’sinin, tanımlanan düşük gelir sınırının üzerinde olan ancak “bunun altına düşme riskinden muaf” olmayan “savunmasız orta sınıf” içinde olduğunu da belirtti. 2017 satın alma gücü paritesi hesaplamalarına göre düşük gelir seviyesi günlük 6,85 dolara kadar olarak tanımlandı.
Dünya Bankası, “Dünyanın başka hiçbir bölgesinde güvenli orta sınıf nüfusun payında Çin’den daha hızlı bir artış yaşanmadı” dedi. “Yine de nüfusun büyük bir çoğunluğu henüz ekonomik olarak güvende değil” diye ekledi.
Dünya Bankası’nın Pekin’deki eski Çin direktörü olan ve şu anda Singapur Ulusal Üniversitesi’nde görev yapan Bert Hofman, bu ayın başlarında Çin ekonomisinin Covid sonrası gösterdiği cansız performansın, mali sistemin 1994’teki son büyük yenilenmesinden bu yana biriken zayıflıkları ortaya çıkardığını yazmıştı.
Bununla birlikte, politika yapıcıların 2024’ün ikinci yarısında gelir dağılımının ve sosyal güvenliğin iyileştirilmesine işaret eden açıklamalarının ardından, reformların yolda olduğuna dair bazı “umut verici sinyaller” kaydetti.
Hofman Asia Society için hazırladığı 2025 tahmininde “Mali reformlar artık Çin Komünist Partisi’nin temel hedefi olan ‘yüksek kaliteli büyüme’ ile açıkça bağlantılı ve liderlik reformların verimlilik, eşitlik ve istikrar sağlayabilecek bir mali sistemle sonuçlanması gerektiğini kabul ediyor” diye yazdı.
Hofman, “Kilit soru, reformların maliye politikasını kaynak tahsisi, ekonomik istikrar ve gelir dağılımı için güçlü bir araca dönüştürecek kadar ileri gidip gitmeyeceğidir” değerlendirmesinde bulundu.