Rusya
Lahey, Putin’i devlet başkanı olduğu sürece yargılamayı reddetti

Lahey’de kurulması planlanan özel mahkeme, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i, görevde olduğu sürece Ukrayna’ya yönelik ‘saldırı suçu’ gerekçesiyle gıyaben yargılayamayacak. Putin’in devlet başkanı olarak sahip olduğu dokunulmazlık, şahsen mahkemede bulunmaması hâlinde yargılanmasını engelliyor.
Batılı devletlerin Ukrayna’ya dönük “saldırı suçundan” sorumlu tutmak amacıyla kurmayı planladığı özel mahkeme, Vladimir Putin Rusya Federasyonu Devlet Başkanı olarak görev yaptığı sürece, Putin hakkında gıyabi yargılamaya başlayamayacak.
Euronews‘e konuşan ve girişimin hazırlıklarına aşina olan iki Avrupalı yetkiliye göre mahkemenin Lahey’de kurulması bekleniyor.
Ancak Putin’in görevdeki bir devlet başkanı olarak sahip olduğu dokunulmazlık, gelecekteki sürecin mimarlarının ısrarıyla, mahkeme salonunda şahsen bulunmaması hâlinde yargılanmasını imkânsız kılıyor.
Aynı kısıtlamalar, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov için de geçerli.
Euronews‘in vurguladığı üzere, Ukrayna’daki işgali suç olarak tanımayan Rusya, Batılı yapılarla işbirliği yapmayı reddediyor ve bu da herhangi bir üst düzey yetkilinin iadesini neredeyse imkânsız hâle getiriyor.
Tüm bu koşullar, Avrupa Konseyi himayesinde mahkemenin yasal temelini oluşturacak uluslararası bir anlaşma taslağında yer alıyor.
Belgenin teknik hazırlığı, öart ayı sonunda Strazburg’da düzenlenen Temel Grup toplantısında tamamlandı. Katılımcılar üç temel belge hazırladı: Ukrayna ile Avrupa Konseyi arasında ikili bir anlaşma, mahkemenin statüsü ve yönetim düzenini düzenleyen bir anlaşma.
Belgelerin 9 Mayıs’ta Kiev’de imzalanması planlanıyor, ancak tarihler değişebilir.
Gıyabi yargılama yasağı, müzakerelere katılan ülkeler arasında varılan bir uzlaşmanın sonucu oldu.
Avrupalı diplomatlardan birinin aktardığına göre, bu hüküm artık yeniden gözden geçirilemez ve anlaşmanın nihai versiyonuna dâhil edilecek.
Euronews‘e konuşan kaynak, “Sonuçta, mesele politika ve müzakereden ibaret,” ifadesini kullandı.
Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Kampala değişiklikleri olarak adlandırılan düzenlemeler temelinde bu tür davalarda yargı yetkisine sahip olmasına rağmen, bu yetki yalnızca Roma Statüsü’nü onaylayan ülkelerle sınırlı.
Rusya, tıpkı ABD gibi, bu statünün bir parçası değil. Bu nedenle Ukrayna’nın Batılı müttefikleri, ayrı ve bağımsız bir mahkeme kurmaya çalışıyor.
Rusya
Rusya’nın e-ticaret devleri Ozon ve Wildberries’in milyarder Kovalçuk’a satılması gündemde

Rus milyarder Yuriy Kovalçuk’a bağlı şirketlerin, ülkenin en büyük e-ticaret şirketleri olan Ozon ve Wildberries’i devralma hazırlığında olduğu bildirildi. Kovalçuk’un şirketlerinin Ozon’un yüzde 27,7’sini satın aldığı ve Wildberries’teki kurumsal anlaşmazlıklar üzerinden kontrolü ele geçirmeyi hedeflediği belirtiliyor.
Rus milyarder Yuriy Kovalçuk’a bağlı şirketlerin, ülkenin önde gelen e-ticaret şirketleri Ozon ve Wildberries’i devralma hazırlığında olduğu bildirildi.
The Bell ve Dojd‘un kaynaklarına göre, Kovalçuk ile ilişkili şirketler, Rusya’nın en büyük ikinci çevrimiçi mağazası olan Ozon’un (Rus e-ticaret pazarının yaklaşık dörtte birini oluşturuyor) yüzde 27,7 hissesini satın aldı.
Piyasadaki üç kaynak ve anlaşmanın taraflarından birine yakın bir kaynak, 2024 yılında gerçekleşen bu işlemin, Devlet Başkanlığı İdaresi Birinci Başkan Yardımcısı Sergey Kiriyenko tarafından yönetildiğini belirtti.
RBK gazetesinin haberine göre, Baring Vostok fonunun varlıklarını devralan Vostok İnvestitsii şirketi, Ozon’daki hissesini 38,2 milyar rubleye sattı. Daha önce, Kovalçuk ve Gazprom’un kontrolündeki VK şirketi de Ozon’da hisse satın almak istemişti.
Serveti 3 milyar dolar olarak tahmin edilen Kovalçuk’un ilgi alanına giren bir diğer önemli platform ise Rus e-ticaretinin lideri ve pazarın üçte birini elinde bulunduran Wildberries.
Kaynaklara göre, platformun “şirket etrafında devam eden kurumsal anlaşmazlıklar sonucunda” Kovalçuk’a geçmesi bekleniyor.
Kısa süre önce Moskova’daki bir mahkeme, Wildberries’in eski ortağı Vladislav Bakalçuk’u şirketteki kalan hissesini eşi Tatyana Kim’e devretmeye zorladı.
The Bell, piyasa katılımcılarının da Kovalçuk’a bağlı şirketlerin Wildberries’i satın alma konusundaki ilgisinden bahsettiğini aktardı.
Kovalçuk tarafından kontrol edilen şirketler, Yandex.Market‘in de bir kısmına sahip.
Forbes dergisi, Kovalçuk’a bağlı şirketlerin platformun yüzde 40’ına kadarını kontrol edebileceğini belirtmişti.
Bu üç e-ticaret platformunun pazarın yüzde 60’ından fazlasını elinde bulundurduğunu ve varlıklarının tek bir kontrol altında toplanmasının “indirim savaşını durdurabileceğini” belirten dergi, bu durumun piyasada önemli bir yoğunlaşmaya yol açacağını vurguladı.
74 yaşındaki Kovalçuk, Bank Rossiya’nın ana hissedarı ve Kuzeybatı Stratejik Araştırmalar Merkezi yönetim kurulu başkanı. Forbes‘un Rusya sıralamasında 47. sırada yer alıyor.
1996 yılında Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ozero adlı yazlık kooperatifinin kurucu ortaklarından biri oldu. Kovalçuk ayrıca Natsionalnaya Media Gruppa’nın da ortağı.
Rusya
Peskov: Ukrayna ile müzakereler için yasal engeller temizlenmeli

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya ile Ukrayna arasında müzakerelerin başlaması için yasal engellerin kaldırılması gerektiğini belirtti. Peskov, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin sivil altyapıya saldırı yasağı önerisinin tartışılması gerektiğini ancak bunun için Kiev’in yasal adımlar atması gerektiğini söyledi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya ile Ukrayna arasında müzakerelerin başlaması için yasal engellerin kaldırılması gerektiğini söyledi.
Peskov, bugün düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sivil altyapıya saldırı yasağı önerisiyle ilgili yorumda bulunurken, “Moskova ile Kiev arasında müzakereler başlamadan önce ‘yasal engellerin temizlenmesi’ gerekiyor,” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, 20 Nisan’da Rusya’nın ilan ettiği Paskalya ateşkesine yanıt olarak, “en az 30 gün süreyle ve uzatma imkanıyla sivil altyapıya uzun menzilli insansız hava araçları ve füzelerle herhangi bir saldırıdan vazgeçilmesini” önermişti.
Putin, bu girişimin “ikili düzeyde, diyalog sonucunda” tartışılabileceğini belirtmişti.
Gazeteciler, Peskov’a, Rusya’nın Ukrayna’da müzakerelerin resmi olarak yasaklandığını defalarca belirtmesine rağmen Moskova ve Kiev’in nasıl diyalog kurabileceğini sordu.
Peskov, “Ukrayna tarafının açıklığıyla, böyle temasların önündeki bu engelleri yasal olarak temizlemek için bazı adımlar atılması gerekiyor, eğer böyle bir hazırlık varsa,” yanıtını verdi.
Zelenskiy, Ekim 2022’de, Putin görevde olduğu sürece Rusya ile müzakerelerin imkansız olduğunu belirten bir kararname imzalamıştı.
Bu kararnamenin öncesinde Donetsk Halk Cumhuriyeti, Lugansk Halk Cumhuriyeti, Zaporojye ve Herson oblastlarının Rusya’ya katılması gerçekleşmişti.
Peskov, sivil hedeflere yönelik saldırı yasağı konusunda henüz somut müzakere planlarının olmadığını belirtti.
Peskov, “Önce bu tartışılmalı. Ve Başkan Putin bunu tartışmaya hazır olduğunu söyledi. Ancak bu konuda somut bir şey yok,” diye ekledi.
Peskov, Putin’in bu önerinin karmaşıklığını zaten açıkladığını hatırlattı: Sivil nesnelerin hangi durumlarda askeri hedef olabileceğini ve hangi durumlarda olamayacağını net bir şekilde anlamak gerekiyor.
Kremlin Sözcüsü, “Örneğin, orada militanlar bir toplantı yapıyorsa, bu sivil bir nesne midir? Sivildir. Ama bu askeri bir hedef midir? Askeri bir hedeftir. Bu yüzden burada tartışılması gereken nüanslar var,” şeklinde açıkladı.
18 Mart’tan itibaren Rusya ve Ukrayna’da 30 gün süreli enerji altyapısı hedeflerine yönelik saldırı yasağı yürürlükteydi.
Putin, Kiev’in moratoryumu 100’den fazla kez ihlal ettiğini söylemişti.
Kremlin, saldırıları Ukrayna ordusu tarafından “tamamen kontrolsüzlük” olarak açıklamıştı. Kiev ise enerji hedeflerine yönelik saldırıları reddetmişti.
Rusya
Rusya’nın Çin’den ithalatı 2022’den bu yana en düşük seviyede

Rusya’nın Çin’den yaptığı ithalat, yavaşlayan ekonomik büyüme ve otomobil, elektronik gibi büyük alımlara olan talebin azalması nedeniyle 2025’in ilk çeyreğinde düştü. Gümrük verilerine göre, Rusya’nın Çin’den ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,9 azalarak 22,7 milyar dolara geriledi. Uzmanlar, yüksek faiz oranları, işgücü sıkıntısı ve savunma dışı sektörlerdeki sınırlı üretimin bu düşüşte etkili olduğunu belirtiyor.
Rusya’nın Çin’den yaptığı ithalat, yavaşlayan ekonomik büyüme ve otomobil, elektronik ve ev aletleri gibi büyük alımlara olan talebin azalması nedeniyle 2025’in ilk çeyreğinde geriledi.
Bu düşüşte, ABD’nin gümrük vergilerinden kaynaklanan ciddi ticari zorluklar etkili oldu.
Batılı ülkelerin Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahale başlatmasının ardından Moskova’yı dışlamasıyla Rusya ile Çin arasındaki ticaret hızla arttı.
Batı yaptırımlarının neden olduğu ödeme aksaklıklarına rağmen, geçen yıl ticaret hacmi rekor seviyeye ulaşarak 1,74 trilyon yuan (239 milyar dolar) oldu.
Rusya ekonomisi, savaşa yönelik yaptırımların uygulanmasının ardından 2022’deki daralmadan toparlandı.
Bu toparlanma büyük ölçüde askeri harcamalardaki artış sayesinde gerçekleşti. Ancak, yüksek faiz oranları, işgücü sıkıntısı ve savunma sektörü dışındaki sınırlı üretim, Rusya’nın ekonomik büyüme potansiyelini şu anda sınırlıyor.
Pazar günü yayımlanan gümrük verilerinden hareketle Reuters ajansının yaptığı hesaplamalara göre Rusya, 2025’in ilk çeyreğinde Çin’den yaptığı ithalat için 22,7 milyar dolar harcadı.
Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,9’luk bir düşüşe işaret ediyor.
Veriler, Şubat ayında Rusya’nın Çin’den 5,8 milyar dolarlık ithalat yaptığını ve bunun Haziran 2022’den bu yana en düşük aylık hacim olduğunu gösterdi. Mart ayında ise Rusya’nın Çin’den ithalatı yıllık bazda yüzde 1,9 artarak yaklaşık 7,8 milyar dolara yükseldi.
Çin Ticaret Bakanlığı ve Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, konuya ilişkin henüz bir açıklama yapmadı.
Reuters‘ın görüşüne başvurduğu üç analiste göre, Rusya’nın soğuyan ekonomisi ve Çin’in hakim olduğu pazarların doygunluğa ulaşması, talepteki düşüşün kısmen arkasında yatıyor.
Rus düşünce kuruluşu İktisadi Dönüşüm ve Kalkınma Ajansı başkanı Vladislav Onişçenko, bunun özellikle otomotiv sektöründe belirgin olduğunu, Çinli otomobil üreticilerinin savaş öncesinde yüzde 10’un altında olan pazar payının şu anda yüzde 50’nin üzerine çıktığını söyledi.
Otomobil ithalatındaki yavaşlama, kısmen Batılı otomobil üreticilerinin Rusya’ya olası dönüşüyle ilgili söylentilerin yayılması ve gelir artışının yavaşlamasıyla birlikte gerçekleşiyor.
Onişçenko, Batılı markaların geri döneceğine dair ilk heyecanın, elektronik ve ev aletleri gibi diğer ürünlere olan talebin düşmesine de katkıda bulunduğunu belirtti.
Rusya ekonomisi genel olarak yavaşlıyor. Şirketler, yüzde 21’lik borçlanma maliyetlerini yatırımları azaltma nedeni olarak gösteriyor.
Onişçenko, “Çin’den ithalatı artırma potansiyeli var, ancak soru ne kadar hızlı olacağı,” dedi ve ekledi, “(Rusya) yatırım talebini takip etmeli, ancak para bir yerden gelmeli.”
Sanayi üretimi büyümesi neredeyse durma noktasına geldi ve hem tüketici hem de kurumsal kredi büyümesi yavaşladı.
Öte yandan Rus Otomobil Bayileri Birliği başkanı Aleksey Podşçekoldin, vinç, kazıcı ve diğer makineler gibi ağır ekipman ithalatının Kasım-Aralık ayından bu yana düştüğünü söyledi.
Merkez bankasına göre, tüketici aktivitesi Şubat ayında genişlemeye devam etse de, perakende satış büyüme hızı yüzde 2,2’ye düştü.
Bu büyüme esas olarak hizmetler tarafından desteklenirken, Çin’den ithal edilen ürünlere olan talep azaldı.
Merkez bankası mart ayında yayımladığı raporda, “Nüfusun binek otomobiller, ev aletleri ve elektronik dahil olmak üzere gıda dışı ürünlerdeki büyük alımlara olan ilgisi azaldı,” ifadelerini kullanmıştı.
Çin gümrük verilerine göre, Rusya geçen yıl Çin’in ihracatının yüzde 3,2’sini oluşturdu. Bu oran 2021’de yüzde 2,0 idi. ABD ise 2024’te yüzde 14,7’sini oluşturdu.
Çin’in Rusya ile olan ticareti, Başkan Donald Trump’ın gümrük vergileri nedeniyle ABD’ye yapılan ihracattaki herhangi bir düşüşü telafi edecek kadar büyük değil.
Fakat bu ticari kısıtlamalar, Pekin ve Moskova arasındaki bağları daha da güçlendirebilir.
Çin geçen hafta, bu yıl Rusya’dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatını artırmayı planladığını söyledi.
Kpler ve LSEG verilerine göre, geçen yıl LNG’sinin yüzde 5’ini ABD’den ithal eden Pekin, Mart ayında ABD’den hiç LNG ithal etmedi.
Ödeme kısıtlamaları ve Rusya ile ticareti kolaylaştıran Çinli şirketlere yönelik ikincil yaptırım tehdidi de geçen yıl ticari akışları olumsuz etkiledi.
Ancak Carnegie Russia Eurasia Center direktörü Aleksandr Gabuev, Trump yönetiminin hükümet genelindeki personel kesintileri nedeniyle yaptırım uygulamasının şu anda daha düşük olmasının muhtemel olduğunu söyledi.
Gabuev, Rusya’nın soğuyan talebinin giderek militarize olan bir ekonominin yan ürünü olduğunu, ancak Çinli şirketlerin kâr marjlarını düşürerek veya indirimler sunarak piyasaya daha da hakim olmaya çalışarak yaratıcı olabileceğini söyledi.
Uzman, “Rusya kesinlikle ABD’nin yerini alamaz, ancak önemli bir pazar ve bence birçok Çinli kaybedecek pek bir şeyleri olmadığını düşünüyor,” dedi ve ekledi, “Her zaman bir yol olacaktır.”
-
Görüş1 hafta önce
Avrupa’da savaşa hazırlık tam gaz: Fransız askeri haritacılar Romanya’da ne arıyor?
-
Söyleşi2 hafta önce
Çin uluslararası sistemi nasıl değerlendiriyor? Şanghay, Hangzhou ve Pekin’den akademisyenlerle özel söyleşi
-
Görüş2 hafta önce
Trump’ın gümrük vergileri ticaret savaşını tetikliyor
-
Amerika2 hafta önce
Trumpizmin iktisadi aklı – 1: Stephen Miran ve doların devalüasyonu planı
-
Ortadoğu1 hafta önce
“Suriye ve İsrail normalleşmeye hazırlanıyor” iddiası
-
Görüş1 hafta önce
İran-ABD müzakereleri: Maskat görüşmesi ne anlama geliyor?
-
Dünya Basını2 hafta önce
Mearsheimer: Trump Ukrayna konusunda haklı
-
Dünya Basını2 hafta önce
Beyaz Saray’da “İran” çekişmesi