Politico’da yer alan habere göre İngiliz ordusundaki sansür kurulu ile Silikon Vadisi’nin Büyük Teknoloji devleri arasında ‘işbirliği’ gerilimi yaşanıyor.
Google, Meta ve X gibi teknoloji firmaları, devlet sırlarının sosyal platformlarda yayılmasını önleme misyonuna sahip gizli İngiliz komitesini defalarca reddetti.
Savunma ve Güvenlik Medya Danışma (DSMA) Komitesi, emekli subaylar tarafından yönetiliyor ve üyeleri arasında Sky, BBC ve Times gibi Birleşik Krallık’ın en büyük medya markalarından bazılarını sayıyor.
Resmi olmayan zorunluluk: D bildirimleri
Komite, kamuoyunda ‘D bildirimleri’ olarak adlandırılan DSMA bildirimlerini İngiliz medyasına vermekten sorumlu. Bunlar, görünüşte ‘ulusal güvenliğe’ zarar verecek ayrıntıları gönüllü olarak saklayan yayınlara yönelik talepler.
Komite tarafından medya organlarına gönderilen gayri resmi mektuplar yasal olarak bağlayıcı olmasa da, D bildirimlerinin reddedilmesi nadir görülen bir olay. Resmi Sırlar Yasası ve yakın zamanda yürürlüğe giren Ulusal Güvenlik Yasası kapsamında devam eden kovuşturma tehdidi, D bildirimlerine ağırlık kazandırıyor.
Pek az tartışılan komite, onlarca yıldır geleneksel basının bilindik isimleriyle ‘dostane bir şekilde’ bağlantı kurdu.
Sansür kurulu Big Tech’e kanca attı
Fakat komite son yıllarda, Big Tech’i (Büyük Teknoloji) masaya çekmeye odaklandı. Hızla gelişen bir çevrimiçi haber ortamının farkında olan komite, D bildirim rejimini daha geniş internet ortamına uygulamaya istekli.
DSMA bildirim sekreteri ve eski askeri diplomat Geoffrey Dodds bir röportajda, “Teknoloji devleri denilen yerlere girmeye çalışıyoruz,” demişti. Yetkili, Meta ve Google’ın komitenin ulaştığı sosyal medya şirketleri arasında olduğunu söylemişti.
Şu anda hükümetler, Meta ve X gibi sosyal platformlardan yerel yasaları veya platform kurallarını ihlal eden içeriği kaldırmalarını isteyebiliyor. Fakat Dodds, teknoloji firmalarının platformlarını çocuk istismarı materyali gibi yasadışı içerikler için izleyebileceklerini ve D bildirimleri ile ilgili bir şey görürlerse komiteden tavsiye alabileceklerini öne sürdü.
Hükümetten ‘bağımsız’ ama toplantılarını Savunma Bakanlığında yapıyor
DSMA’nın son zamanlardaki en önemli başarısı, ABD’li Edward Snowden’ın tüm ifşaatlarını birçok İngiliz gazetesinden uzak tutmak oldu. Fakat komitenin tarihi onlarca yıl öncesine dayanıyor.
D bildirim sistemi, I. Dünya Savaşı’ndan önceki histerik ‘Casusluk Humması’ (Spy Fever) iklimi sırasında, 1912’ye kadar uzanıyor. 1911 tarihli Resmi Sırlar Yasası’nın aksine, o zamanki adıyla ‘Resmi ve Basın Temsilcileri Ortak Komitesi’, askeri şahsiyetlerin basın baronlarıyla gizlice uğraştığı gayri resmi bir düzenlemeydi.
Grup RAF Kulübü’nde yıllık bir akşam yemeği ile kuruluşunu kutluyor. DSMA komitesi hükümetten bağımsız olduğunu iddia ediyor, fakat şu anda Savunma Bakanlığının güvenlik politikası genel müdürü Paul Wyatt tarafından yönetiliyor. Komite, Dışişleri Bakanlığı, Kabine Ofisi, Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığından gelen hükümet üyelerini içeriyor ve toplantılar Savunma Bakanlığında yapılıyor.
Grubun D bildirimi rejimi beş temel alanı kapsıyor: askeri operasyonlar veya kapasiteler; silah sistemlerinin açıklanması; terörle mücadele güçleri veya istihbarat teşkilatı faaliyetleri; fiziksel mülk ve varlıklar; ve hassas pozisyonlarda çalışan personel ve aileleri.
Komite üyesi Google, Snowden ifşaatlarından sonra ayrıldı
Dodds, son DSMA bildiriminin Ocak 2024’te yayınlandığını söylüyor; bir diğeri 2023’ün sonlarında ‘Birleşik Krallık kuvvetlerinin Ortadoğu’daki hareketleri’ ile ilgili olarak gönderildi. Politico’ya göre kurumun geçici olarak daha gayri resmi tavsiyeler verdiğine dair kanıtlar da var.
Google, bir zamanlar Silikon Vadisi’nden gelen tek katılımcı olarak DSMA’nın üyesiydi, fakat 2013’te Edward Snowden’ın Büyük Teknoloji firmaları ile yasadışı kitlesel gözetimde yer alan Batılı istihbarat teşkilatları arasında yaygın bir işbirliği olduğunu iddia eden ifşaatlarının ardından ayrıldı.
Komitenin Big Tech ile işbirliği müteakip girişimleri şu ana kadar boşa çıktı. Dodds, teknoloji devlerinin ‘şu anda kendi sebeplerinden dolayı bizimle [Komite] hiçbir ilgisi olmayacağını’ söyledi.
Fakat Dodds, Big Tech’e yönelik gelecekteki hükümet düzenlemelerinin potansiyel kaldıraç yaratabileceğini umuyor. Yetkili, “Birleşik Krallık hükümetinin, önerdiğimiz güvenlik türlerine gelmeden önce teknoloji devleriyle büyük bir pazarlık yapması gerektiğinden şüpheleniyorum. Bunun olmasını bekliyoruz … O zaman umarım teknoloji devlerini tekrar gemiye alabiliriz,” dedi.