100 yaşındaki eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’ın, Pekin’e sürpriz bir ziyarette bulunarak Çin Savunma Bakanı Li Shangfu ile görüştüğü bildirildi.
Çin Savunma Bakanlığından salı günü yapılan açıklamaya göre Li Shangfu, Çin ile ABD arasındaki “dostane iletişimin ABD’deki bazı insanların Çin ile yarı yolda buluşmaması nedeniyle yok edildiğini” söyledi.
Li, Kissinger ile yaptığı görüşmede, ABD’nin daha doğru bir stratejik muhakemeye sahip olması gerektiğini belirterek, “Çin’in izlediği barışçıl kalkınma yolu, dünya için felaket değil bir nimettir” ifadesini kullandı.
Kissinger ise, kendisinin “Çin’in dostu” olduğunu hatırlattı.
Açıklamada Kissinger’ın, “Ne ABD ne de Çin diğerine düşman muamelesi yapmayı göze alamaz. İki ülke savaşa girerse bu iki halk için anlamlı bir sonuca yol açmaz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.
Kissinger, ABD-Çin ilişkilerinin uygun bir şekilde ele alınması, özellikle mevcut sıkıntılı durumun düzeltilmesi için iki tarafın bilgelik göstererek işbirliği yapması ve iki ordunun da iletişimi güçlendirmesi gerektiğini belirtti.
Kıdemli diplomatın sürpriz ziyareti, ABD iklim elçisi John Kerry’nin iki ülkenin iklim kriziyle mücadelede nasıl işbirliği yapabileceğini görüşmek üzere Pekin’de olduğu sırada gerçekleşti. Kerry, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve ABD Hazine Bakanı Yellen’ın ardından bu yaz Çin’e seyahat eden bir dizi üst düzey ABD’li yetkilinin son üyesi.
İki ülke arasında aylardır düşmeyen gerilime ve yaptırımlarla devam eden ticaret savaşına rağmen, her iki taraftan da resmi diyalogların yeniden başlatılması ve ilişkilerin iyileştirilmesi için bir “zemin” oluşturulması konusunda bazı adımlar var.
Pekin’deki birçok kişi tarafından “Çin’in dostu” olarak görülen Kissinger’ın kamuoyuna duyurulmayan ziyareti ise, resmi toplantı listesinin dışında yer alıyor.
Kissinger, ABD ile Çin arasındaki bir çatışmanın “feci” sonuçları konusunda defalarca uyarıda bulunmuştu.
Savunma Bakanları gerginliği
Öte yandan, iki ülke savunma bakanları arasındaki gerginlik devam ederken Kissinger’ın Li ile görüşmesi dikkat çekti.
Pekin, ABD’nin iki ülke savunma bakanlarının haziranda Sinapur’daki Shangri-La Diyaloğu savunma zirvesinde görüşmesi için sunduğu teklifi reddetmişti.
Çin Savunma Bakanı Li, Rusya’dan Çin’e Su-35 savaş uçakları ve S-400 hava savunma füze sistemlerinin nakledilmesine yardım ettiği iddiasıyla 2018’den beri Washington yaptırımlarına maruz kalıyor.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimindeki yetkililer, yaptırımların ABD yetkililerinin “riski azaltmak ve yanlış hesaplamayı önlemek için” Singapur’da Li ile görüşmesini engellemeyeceği konusunda ısrar etmişti.
Çin kamuoyu ise, Li’nin Washington tarafından yaptırım uygulandığı sürece ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile görüşmeyeceğini düşünüyor.
Li, 2018’den beri Rusya’nın ana silah ihracatçısından savaş uçaklarının satın alınmasıyla ilgili olarak ABD yaptırımlarına maruz kalıyor ve Pekin bunu Washington ile ordular arası diyalogları yeniden başlatmayı reddetmesinin bir nedeni olarak gösteriyor. Geçen ay Li, ABD’li meslektaşı Lloyd Austin ile Singapur’daki Shangri-La Diyaloğu’nda görüşmeyi reddetmişti.
Çin dışişleri bakanlığı yorum talebine hemen yanıt vermedi.