Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

BM kürsüsünden ‘KKTC’ çağrısı

Yayınlanma

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, BM 77. Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Yunanistan’ın Doğu Akdeniz ve Ege’deki tutumunu sert sözlerle eleştirdi, KKTC’nin resmen tanınması için dünyaya çağrıda bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Kurulu görüşmelerinde katılımcılara hitap etti. Erdoğan, konuşmasının bir bölümünü Doğu Akdeniz gerginliğine ayırdı ve ilk kez BM kürsüsünden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) tanıma çağrısı yaptı:

“Ege Denizi ve Doğu Akdeniz’de, ülkemizle asla denk olmayan siyasi ve askeri seviyesine rağmen, güç gösterisi peşinde koşanlar, kendilerini komik duruma düşürmektedir. Doğu Akdeniz’de barış ve istikrarın sürmesi, tüm tarafların hak ve hukukuna saygı gösterilmesine bağlıdır. Yunanistan’dan, gerginlik ve tahrik siyasetini bir kenara bırakarak, iş birliği ve dayanışma çağrılarımıza kulak vermesini bekliyoruz. Daha önce önerdiğimiz Doğu Akdeniz Konferansı’nın bu amaca hizmet edeceğini düşünüyoruz. Muhataplarımızın, şimdiye kadar bu konuda en ufak bir adım dahi atamaması, kimin barış ve diyalogdan kimin de gerilimden yana olduğunu göstermektedir. Türkiye, Ege ve Doğu Akdeniz’deki haklarını sonuna kadar savunurken kendi siyasi hesapları uğruna gerginlik stratejisi izleyenlerin oyunlarına da asla gelmeyecektir.”

“Avrupa Birliği üyesi Yunanistan, Ege Denizi’ndeki düzensiz göçmenlere uyguladığı insanlık dışı geri itmelerin yanında, Müslüman Türk azınlığa karşı da hukuki yükümlülüklerini ihlal eden ayrımcı ve baskıcı politikalar izlemektedir. Temennimiz, Yunanistan’ın tüm bu sorunlu faaliyetlerine son vermesi, Avrupa Birliği başta olmak üzere uluslararası kuruluşların da yapılan insanlık dışı ve hukuksuz uygulamalara sırtını dönmeyi bırakmasıdır.”

“Türkiye, Kıbrıs meselesinde de adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme ulaşılabilmesi için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile birlikte hep iyi niyetli ve yapıcı çaba sergiledi. Gerçekleri görmek isteyen herkes adada iki ayrı devlet, iki ayrı halk olduğunu bilir. Kıbrıs Türk halkının egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü haklarının tescil edilmesi, adadaki çözümün anahtardır. Uluslararası toplumu, Birleşmiş Milletler prensipleriyle çelişir şekilde, ambargolarla dünyadan koparılmaya çalışılan Kıbrıs Türklerine yönelik zulme son vermeye ve bir an önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni resmen tanımaya davet ediyoruz.”

Erdoğan konuşmasında uluslararası toplumun dikkatini verdiği diğer başlıklarla ilgili özetle şu mesajları verdi:

Ukrayna krizi

  • Ukrayna’da 7’nci ayını dolduran ihtilafın ilk gününden bu yana ‘savaşın kazananı, adil bir barışın ise kaybedeni olmayacağı’ düşüncesiyle hareket ettik.
  • Sayın Genel Sekreterle birlikte yürüttüğümüz yoğun çabalar neticesinde Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünyaya ulaşmasını temin ettik. Tahıl arzının sürdürülmesinin sağlanmasında kritik öneme sahip bu mutabakat, Birleşmiş Milletlerin son yıllarda imza attığı en büyük başarılardan biridir.
  • Benzer bir yaklaşım, yine tüm insanlığın güvenliğini ilgilendiren Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki kriz konusunda da sergilenebilir. Son günlerde yeniden alevlenen savaşın, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı temelinde sonlandırılmasına yönelik gayretlerimizi artırarak sürdüreceğiz.
  • Her iki tarafa da krizden ‘onurlu çıkış’ imkanı verecek, makul, adil ve uygulanabilir bir diplomatik çözümü beraberce bulmamız gerekiyor.

Suriye ve PKK

  • Ülkemize, güvenlik güçlerimize ve sivillere terör saldırıları gerçekleştiren, bölücü gündemiyle Suriye’nin toprak bütünlüğünü tehdit eden PKK ve türevlerine karşı Türkiye’nin kayıtsız kalması beklenemez.
  • Bu terör örgütünü isim değişiklikleri gibi ucuz kurnazlıklarla meşrulaştırmaya çalışanları, bir an önce teröristleri silahlandırmaktan ve desteklemekten vazgeçmeye, hatalarından dönmeye davet ediyoruz. Terörizme karşı her türlü tedbiri almaya muktedir olduğumuzu, terör örgütlerine karşı gerekeni yapmaktan asla çekinmeyeceğimizi tekrar kuvvetle belirtiyoruz.
  • Türkiye, Suriyelilerin ülkelerine gönüllü, güvenli ve onurlu şekilde dönmelerini temin etmek için gerekli şartları oluşturma konusunda üzerine düşeni samimiyetle yapmaktadır.
  • Savaştan kaçan sivillerin insani şartlarda hayatlarını sürdürebilmeleri için Suriye’nin çeşitli bölgelerinde 100 bin briket ev inşa ettik. Ayrıca yaklaşık 1 milyon Suriyelinin topraklarına dönmesini sağlayacak 200 bin konut inşası için de hazırlıklara başladık. Hayata geçireceğimiz yerleşim yerleri projesi konusunda, herkesin gerekli çabayı göstermesini, dayanışma sergilemesini bekliyoruz.

Kudüs

  • İsrail-Filistin ihtilafında, iki devletli çözüm vizyonuna güçlü destek veriyoruz. Kudüs’ün tarihi ve kültürel kimliği ile Harem-i Şerif’in kutsiyetine saygı gösterilmesi, işgal altındaki topraklardaki yasa dışı yerleşim faaliyetlerinin durdurulması, Filistinlilerin can ve mal güvenliğinin sağlanması şarttır. Bölgedeki sorunun, adil, kalıcı ve kapsamlı bir çözüme kavuşturulabilmesi için, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen Filistin devletinin kurulması dışında bir ihtimal yoktur. Türkiye olarak İsrail ile ilişkilerimizi hem kendimizin hem bu ülkenin hem Filistin halkının hem de bölgenin huzuru, istikrarı, geleceği için geliştirmeyi sürdürmekte kararlıyız.

NATO

  • Bu yıl NATO’ya katılımının 70’inci yıl dönümüne ulaşan güçlü bir müttefik olarak, gerek diplomasi hamlelerimiz gerekse askeri kabiliyetlerimizle Avrupa-Atlantik bölgesinin güvenliğine katkı sağlıyoruz. Avrupalı kimliğimizle kıtanın güvenlik, istikrar ve refahına katkılarımız sürerken en batıdaki Asyalı olarak da ‘Yeniden Asya’ girişimiyle, bu kıtada da aynı amaçla çalışıyoruz.

Erdoğan ile Guterres’in görüşmesi basına kapalı gerçekleştirildi.

İkili görüşmeler

Erdoğan BM Genel Kurulu’ndanki konuşmasından sonra BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile görüştü. Erdoğan Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeul, Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina Vecid ile de ayaküstü sohbet etti. Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile görüşmesinin ardından yanlarına gelen Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol, Erdoğan’a NATO’daki rolünü ve liderliğini takdir ettiklerini söyledi.

Erdoğan ayrıca dün Ankara’ya büyükelçi atayan İsrail’in Başbakanı Yair Lapid’i de kabul etti.

DİPLOMASİ

Çin, Rusya’ya yapılan ihracatı sigortalamayı reddetmeye başladı

Yayınlanma

Vedomosti gazetesine bilgi veren dört ithalatçı şirket yetkilisine göre, Çin’in devlete ait sigorta şirketi Sinosure, Rus girişimcilerle işbirliği yapmayı reddetmeye başladı ve ödeme riskleri nedeniyle Rusya’ya yapılan ihraç mallarının sigortalanmasını durdurdu.

İthalat sürecinde, yabancı bir şirket Çinli bir tedarikçiyle vadeli ödeme anlaşmasına vardığında, sigorta için Sinosure’a başvuruyor.

Sinosure, ithalatçı şirketin değerlendirmesini ülkesindeki bir iş ortağından (genellikle bir banka) talep ediyor ve bu iş ortağına bir kredi notu veriyor.

Bu işlemin ardından Sinosure, ithalatçıya belirli bir teslimat limiti onaylıyor (genellikle 90-120 gün ödemesiz dönem ile yüzde 90-95 oranında) ve belirli bir yüzdelik kısım için sigorta sağlıyor.

Bu anlaşma kapsamında, ithalatçı, malın bir kısmını peşin ödüyor ve ihracatçı malları gönderiyor.

İthalatçı, malları teslim aldıktan sonra, belirlenen erteleme süresi dolmadan kalan bakiyeyi ödemek zorunda. Ödeme gerçekleşmezse, Çinli tedarikçi Sinosure’dan sigorta tazminatı talep edebiliyor.

Fakat Vedomosti‘ye konuşan kaynaklar, son dönemde Rus işletmelerin Sinosure ile çalışmakta güçlük çektiğini aktardı.

Çinli bir tedarikçi, bir Rus ithalatçıya, devlet şirketinin iç politikaları nedeniyle anlaşmanın sigortalanmadığını ve ihraç edilen ürünlerin türü sebebiyle risk oluşturduğunu bildirdi.

İlgili anlaşma, yaptırım altında olmayan kimyasal ürünleri içeriyordu ve ithalatçının sigorta limiti sıfırlanmadı; bu da teorik olarak şirketin Sinosure ile çalışmaya devam edebileceği anlamına geliyor.

Bir diğer Rus iş insanı da Vedomosti‘ye Rus şirketlerinin sigorta limitlerinin sıfırlanmasına dair birkaç vakadan bahsetti.

En az üç tedarikçi, Sinosure tarafından kara listeye alındığını iletti. Bu kara listeye alınma nedenleri ise henüz bilinmiyor.

Kaynaklara göre, Sinosure, Rus şirketleriyle ilişkilerinde Çin bankalarına benzer bir yaklaşım sergilemeye başladı.

Çin’in büyük kamu bankalarından Bank of China’nın kara listesinde yer alan malların ihracatını sigortalamayı reddediyor.

Nordic Star hukuk firmasının yönetici ortağı Andrei Gusev, Sinosure sigortasının düşüşe geçmesinin, enerji, mühendislik ve kimya gibi sektörlerdeki Rus şirketlerini özellikle etkilediğini kaydetti.

Gusev’e göre bu kararın arkasında, ikincil yaptırım riskleri, ödeme zorlukları ve Sinosure’un uluslararası piyasadaki itibarı gibi çok sayıda etken bulunuyor.

Holding-Finance Broker adlı nakliye ve lojistik şirketinin Şanghay ofisi başkanı Andrey Çuprov ise, Sinosure ile yaşanan bu sigorta sorununun, Rus şirketlerinin Çin’le ticari operasyonlarını sigortalama erişimini zorlaştırabileceği uyarısında bulundu.

Çin, 2001 yılında dış ticareti teşvik etmek amacıyla Sinosure’u kurdu. Söz konusu kamu kuruluşu, özellikle ticari kredi sigortaları alanında faaliyet gösteriyor.

Çin-Rusya ödemeler sorunu

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Avustralya’da Trump paniği

Yayınlanma

Avustralya’nın ABD Büyükelçisi Kevin Rudd, Canberra’nın Washington’la bağlarını güçlendirmeye çalıştığı bir dönemde sosyal medya hesabından seçilmiş Başkan Donald Trump’a yönelik geçmiş eleştirilerini temizledi.

Eski bir başbakan olan Rudd, 2020’de X’te Trump’ı “tarihin en yıkıcı başkanı” olarak nitelendirmiş ve “Amerika’yı ve demokrasiyi çamura sürüklediğini” yazmıştı.

Rudd’un ABD merkezli kâr amacı gütmeyen Asia Society’nin başkanı olduğu dönemde yapılan bu paylaşımlar kısa süre önce Elon Musk’ın sahibi olduğu platformdan kayboldu. Rudd 2023 yılında ABD Büyükelçisi oldu.

Kişisel ofisi bir açıklama yayınlayarak kaldırılma işleminin “Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı makamına duyulan saygıdan kaynaklandığını” belirtti.

Açıklamada, “Bu tür yorumların Büyükelçi olarak kendisinin ve dolayısıyla Avustralya Hükümetinin görüşlerini yansıttığı şeklinde yanlış anlaşılma ihtimalini ortadan kaldırmak için yapılmıştır” denildi.

Yorumların kaldırılması, dünya liderleri ve diplomatların Trump’ı tebrik etmek için harekete geçtikleri bir dönemde geldi.

Rudd’un mart ayındaki yorumları sorulduğunda Trump eski Başbakan’ı “edepsiz” olarak nitelendirdi ve “Onun hakkında fazla bir şey bilmiyorum. Eğer düşmanca biriyse, orada uzun süre kalmayacaktır” dedi.

Perşembe sabahı konuşan Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ise Rudd’a destek vererek “müthiş bir iş” çıkardığını söyledi.

Avustralya lideri kısa bir süre sonra doğrudan Trump’la konuşarak onu seçim zaferinden dolayı kutladı.

Albanese X’te “İttifakın önemi ve Avustralya-ABD ilişkilerinin güvenlik, AUKUS, ticaret ve yatırım alanlarındaki gücü hakkında konuştuk” diye yazdı ve ekledi: “Her iki ülkenin çıkarları doğrultusunda birlikte çalışmayı dört gözle bekliyorum.”

Çin’e tarifeler Avustralya’yı da vurur

Trump’ın seçilmesi, seçilmiş başkanın Çin’e yönelik %60’a varan ve diğer ülkelere yönelik %10 ile %20 arasında değişen gümrük vergileri tehdidinde bulunması halinde Avustralya ekonomisi için olası sonuçlara ilişkin soru işaretlerini hızla artırdı. Uzmanlar, bunun Çin’e bağımlı ülke için “felaket” olabileceğini, küresel büyümeyi yavaşlatıp enflasyonu artırabileceğini belirtiyor.

Avustralya Merkez Bankası Başkanı Michele Bullock ve Başkan Yardımcısı Christopher Kent, perşembe günü Senato’da yapılan bir oturumda potansiyel sonuçlardan bazılarını tartıştı.

Bullock, “İlk hissiyatımız, eğer söylediklerinin bir kısmını yaparsa, %10’luk gümrük tarifeleri ve harcamalardaki genişleme, belki de bizim için çok fazla etkisi olmayacağı yönünde” dedi ve ekledi: “Eğer daha aşırı şeyler yaparsa, belki etkisi olur.”

Finans piyasalarını denetleyen Kent, gümrük vergilerinin ABD dolarını yükselteceğini ve ABD’nin küresel mallara olan talebini düşüreceğini söyledi.

Kent, “En büyük endişe Çin’e yönelik büyük gümrük vergileri ve bunun bizim üzerimizde olumsuz bir etkisi olabilir” dedi.

Wall Street’in Trump’ın seçilmesine olumlu tepki vermesiyle ABD hisse senetleri bir gecede yükselirken, Avustralya gösterge ASX200 perşembe günü erken işlemlerde hafifçe düştü ancak öğleden sonra kayıplarını geri aldı.

AUKUS tartışması

Trump’ın zaferi, Avustralya’nın ABD ile yakın savunma ilişkisi ve AUKUS denizaltı programı konusundaki tartışmaları da yeniden alevlendirdi ve küçük bir sol parti olan Avustralyalı Yeşiller, programın hurdaya çıkarılması çağrısını yineledi.

Sidney’deki Birleşik Devletler Çalışmaları Merkezi’nde araştırma direktörü olan Jared Mondschein, Trump’ın başkan olarak ilk döneminde iki ülkenin tarihsel olarak yakın bağları ve serbest ticaret anlaşması temelinde iyi bir işbirliği yaptığını söyledi.

Mondschein bu kez büyük değişiklikler öngörmediğini, Cumhuriyetçi bir yönetim altında askeri bütçenin muhtemelen daha büyük olacağını belirtti.

“Genel olarak, Avustralya ve ABD savunma bakanlıklarının gideceği yön konusunda bundan çok büyük bir fark görmüyorum” dedi.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

AB, Trump’la pazarlık hazırlığında: “Ukrayna’yı ver, Çin’i al”

Yayınlanma

Avrupa Birliği, salı günkü ABD başkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın zaferinin ardından siyasi belirsizliği önlemeye çalışırken yeni başkanın geçiş ekibiyle görüşmeler yapmayı planlıyor.

South China Morning Post’ta (SCMP) yer alan habere göre, AB müzakereler için bir “istek listesi” hazırlıyor. İstek listesinin başında ABD parasının Ukrayna’ya akması için muslukların açık tutulması ve Avrupa’dan ithal mallara yönelik yüksek gümrük vergilerinden kaçınılması yer alıyor.

Brüksel’e ise Trump’ın bunların karşılığında ne beklediği şimdiden söylendi: Çin’e karşı sert önlemler için AB’nin desteği.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre Çin talebi, seçim öncesinde Cumhuriyetçi muhataplarla yapılan ön görüşmelerde açıkça dile getirildi.

Avrupa Komisyonu bir yıldan uzun bir süredir Trump’a hazırlanıyor. Komisyonun önlemleri arasında, artan ticaret açığını azaltmak için daha fazla ABD enerji ürünü satın alma teklifleri ve bu tekliflerin başarısız olması halinde yüzde 50’den fazla misilleme gümrük vergisi hedefleri de dahil olmak üzere bir dizi misilleme planı da hazırlandı.

Brüksel’in ayrıca, Trump’ın, Çin’in diplomatik tanınmasını Pekin’den Taipei’ye (Tayvan) kaydırması gibi beklenmedik senaryolara da hazırlık yaptığı bildiriliyor.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English