Endonezya salı günü BRICS’e resmi katılımını memnuniyetle karşılayarak, üyeliğini Küresel Güney ile ortaklıklarını güçlendirmek ve seslerini yükseltmek için kullanacağını söyledi.

Hükümetin açıklaması, bu yıl BRICS dönem başkanlığını yürüten Brezilya’nın pazartesi günü Endonezya’nın gelişmekte olan ekonomilerden oluşan  gruba 11. tam üye olarak resmen katıldığını duyurmasının ardından geldi.

Endonezya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada BRICS üyeliğinin diğer gelişmekte olan ülkelerle işbirliğini artırmak için “stratejik bir yol” olduğu belirtildi.

Açıklamada, “Endonezya BRICS’in Güney-Güney işbirliğini teşvik etmek ve gelişmekte olan ülkelerin seslerinin ve isteklerinin duyulmasını ve küresel karar alma süreçlerine yansıtılmasını sağlamak için değerli bir platform sağladığına inanmaktadır” denildi.

Blok 2009 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin tarafından oluşturuldu ve Güney Afrika ertesi yıl katıldı. Daha yeni üyeler ise Mısır, Etiyopya, İran, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’dır. Blok, küresel kurumlardaki Batı etkisine karşı bir denge unsuru oluşturma arzusuyla son yıllarda önemli bir siyasi güç haline geldi.

Cakarta’nın üyeliğe kabulü, Prabowo Subianto’nun Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisinin yeni lideri olarak göreve gelmesinden kısa bir süre sonra, Ekim ayı sonunda Rusya’da düzenlenen BRICS zirvesinde hükümetin BRICS’e katılma arzusunu dile getirmesinden üç aydan kısa bir süre sonra gerçekleşti. Endonezya Devlet Başkanı, Küresel Güney’de öncü bir rol oynamak da dahil olmak üzere küresel diplomaside daha proaktif olma arzusunu ortaya koydu.

Malezya ve Tayland da BRICS’e katılma planlarını açıkladılar. Bu ülkeler, ABD-Çin gerginliği de dahil olmak üzere artan jeopolitik belirsizlikleri yönetmeye çalıştıkları için şu anda “ortak ülkeler” konumundalar. Bloğa katılmanın cazibesi Vietnam’ın da dikkatini çekmiş durumda.

Brezilya hükümeti BRICS üyesi ülkelerin Endonezya’nın katılımını oybirliğiyle onayladığını açıkladı.

Açıklamada, “Endonezya, grubun diğer üyeleriyle küresel yönetişim kurumlarının reformuna yönelik desteği paylaşmakta ve Küresel Güney’de işbirliğinin derinleşmesine olumlu katkıda bulunmaktadır” denildi.

Endonezya’nın Brawijaya Üniversitesi’nden uluslararası ilişkiler uzmanı Aswin Ariyanto Azis, Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, Cakarta’nın BRICS üyeliğinden, yeşil enerji ve gıda güvenliği gibi sektörler için bloğun Yeni Kalkınma Bankası tarafından sağlanan alternatif bir finansman kaynağından yararlanarak doğrudan faydalanabileceğini söyledi.

Cakarta merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde araştırmacı olan Muhammad Waffaa Kharisma, Endonezya’nın BRICS’e girişinin Prabowo’nun küresel güç rekabetlerini yönetme yolu olduğunu ifade etti.

Kharisma, “Endonezya’yı her iki taraftan da fırsatlar elde etmek ve bunları değerlendirmek için mümkün olan en iyi şekilde konumlandırmaya çalışıyor” dedi.

Endonezya’nın Padjadjaran Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler alanında doçent olan Teuku Rezasyah, bu adımın Prabowo’nun Endonezya’yı “Güneydoğu Asya’nın doğal lideri rolünün … ötesinde” büyütme “hevesini” yansıttığını söyledi.

Güney Koreli yetkililer, ülkenin görevden uzaklaştırılan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un geçen ay sürpriz bir şekilde sıkıyönetim ilan etmesiyle ilgili olarak sorgulanmak üzere gözaltına alınması için çıkarılan yakalama emrinin uzatılması talebini kabul etti.

Pazartesi günü gece yarısı (TSİ 10.00) sona eren yakalama emri, Yolsuzluk Soruşturma Ofisi’nin (CIO) talebi üzerine Seul Batı Bölge Mahkemesi tarafından salı günü yerel saatle öğleden sonra yeniden çıkarıldı.

Arama emri için son tarih açıklanmadı. Bu izinler genellikle yedi gün için geçerli olmakla birlikte, hakimin gerekli görmesi halinde daha uzun bir süre için de verilebilmektedir.

Yoon’u soruşturmak için polis ve savunma bakanlığı ile birlikte çalışan CIO, polisten Yoon’un gözaltı emrinin uygulanmasını da talep etti. Polis, Yoon’un tutuklanmasını gerçekleştirmek için yolsuzlukla mücadele kurumundan daha büyük bir güce ve daha fazla ekipmana sahip.

Kısa süreli sıkıyönetimin ülkeyi karıştırmasının ardından geçen ay başkanlık yetkileri elinden alınan Yoon, müebbet hapis ve hatta idam cezasıyla cezalandırılabilen bir suç olan ayaklanmaya liderlik etme suçlamaları da dahil olmak üzere çok sayıda soruşturmada sorgulanmak üzere aranıyor.

İlk olarak 31 Aralık’ta çıkarılan yakalama emrinin onaylanmasıyla, görevdeki bir cumhurbaşkanına karşı ilk kez böyle bir adım atılmış oldu.

Müfettişler cuma günü Yoon’u gözaltına almaya çalışmış ancak başkanlık yerleşkesinde saatler süren bir hesaplaşmanın ardından geri çekilmek zorunda kalmışlardı.

Pazartesi günü, hem Yoon’u destekleyen hem de Yoon’a karşı olan protestocular, yoğun polis varlığı eşliğinde başkanlık yerleşkesi yakınlarında toplandı. Yoon’un destekçileri onu tutuklamaya yönelik girişimleri engellemeye çalışacaklarına dair söz verdiler.

CNN’e bağlı JTBC tarafından paylaşılan videoya göre, yerleşkenin etrafındaki duvarlara dikenli teller çekildi ve girişler araçlarla kapatıldı.

Yoon karara direniyor

CIO’ya göre eski bir savcı olan Yoon şu ana kadar müfettişlerin kendisinden işbirliği talep eden çağrılarına cevap vermeyi reddetti.

Arama emri yürürlüğe girdiğinde, müfettişlerin Yoon’u tutması ve sorgulaması için 48 saatlik bir geri sayım başlayacak. CIO’nun Yoon’u daha uzun süre gözaltında tutabilmesi için bu süre içinde başka bir arama emri çıkartması gerekecek.

Yoon’un aralık ayında sıkıyönetim ilan etmesi kamuoyunda geniş bir tepkiyle karşılanmış, istifa etmeyi reddetmesinin ardından kendi partisinin üyeleri de dahil milletvekillerinin oyuyla azil kararı alınmıştı.

Ancak görevden uzaklaştırılan başkanın avukatları, kendisine karşı alınan önlemlerin Güney Kore yasalarına aykırı olduğu konusunda ısrar etti ve Yoon, soruşturmalar ve ülkenin en yüksek mahkemelerinden birinde devam eden görevden alma davası karşısında meydan okumaya devam ediyor.

Yoon’un savunma ekibi Anayasa Mahkemesi’ne yakalama emrine karşı bir ihtiyati tedbir başvurusunda ve bir alt mahkemeye de karara karşı ayrı bir itiraz başvurusunda bulundu.

Tesla’nın tedarikçisi üst düzey bir yönetici Reuters’e yaptığı açıklamada, Panasonic Energy’nin ABD’de üretilen elektrikli araç bataryaları için Çin’e olan tedarik zinciri bağımlılığını ortadan kaldırmayı planladığını söyledi ve bu değişimi “1 numaralı hedef” olarak nitelendirdi.

Panasonic Energy of North America Başkanı Allan Swan’ın açıklamaları, yeni Başkan Donald Trump’ın Çin mallarına uygulanan gümrük vergilerini artırma vaadinin, dünyanın dört bir yanındaki şirketleri üretim süreçlerini yeniden değerlendirmeye zorladığının altını çiziyor.

Tesla’nın yanı sıra diğer otomobil üreticilerine de pil tedarik eden Panasonic Energy, Japon elektronik devi Panasonic’in bir birimi.

Trump, ABD’ye yapılan küresel ithalata %10 gümrük vergisi ve Çin mallarına %60 gümrük vergisi uygulama sözü verdi. Kasım ayında, 20 Ocak’ta göreve başladığında Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata %25 gümrük vergisi uygulayacağı sözünü verdi.

Swan, pazartesi günü Las Vegas’ta CES fuarında verdiği bir röportajda Reuters’a yaptığı açıklamada, Trump’ın gümrük vergileriyle ilgili olarak işletmenin yapması gereken ilk şeyin “tedarik zincirini Çin’den ayırmamak” olduğunu söyledi.

“Bir miktar Çin’den tedarikimiz var ama çok fazla değil” dedi. “Ve ilerledikçe bazılarına sahip olmamak için planlarımız var ve bu hızlandı” diye ekledi.

Swan, Panasonic Energy’nin ABD yapımı bataryalarının büyük bir kısmının Kanada’dakiler de dahil olmak üzere denizaşırı tedarikçilerden geldiğini de sözlerine ekledi.

Reuters geçen ay Trump’ın geçiş ekibinin küresel çapta akü malzemelerine gümrük vergisi uygulanmasını önerdiğini bildirmişti. Pazartesi günü Washington Post, yardımcılarının kritik ithalatları kapsayan daha dar tarife planlarını araştırdığını bildirmiş, ancak Trump daha sonra bunu yalanlamıştı.

Amerika Birleşik Devletleri’nde Panasonic Energy Nevada’da bir fabrika işletiyor ve bu yıl Kansas’ta ikinci bir ABD fabrikası açmayı planlıyor.

Japon firmaları Trump’ın ikinci başkanlığındaki, özellikle de ticaret politikalarındaki belirsizliklere hazırlanıyor.

Nissan ve Honda gibi otomobil üreticileri, ABD’nin Amerikan pazarı için düşük maliyetli bir üretim ve ihracat merkezi olan Meksika’ya yönelik gümrük vergilerinin olası etkilerini işaret ediyor. Ağır makine üreticisi Komatsu geçen ay yaptığı açıklamada, potansiyel bir ABD-Kanada ticaret savaşının madencilik ekipmanı işi üzerinde “bir-iki yumruk” olacağını söyledi.