Rusya
NATO zirvesine doğru Ukrayna’da durum sertleşiyor

Rusya’nın kontrolündeki Nova Kahovka barajı vuruldu. Taraflar birbirini suçluyor. Rus ve Ukrayna ilerleme hatları su altında kaldı. Kırım yarım adasını ve civar yerleşimleri etkileyen baraj hadisesi çatışmanın geometrik olarak tırmanması endişesini güçlendirdi.
Ukrayna saldırının Rus güçleri tarafından gerçekleştirildiğini iddia ederken Rusya suçlamaları kabul etmiyor. Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov, Rus kontrolündeki Herson bölgesindeki barajın yıkılmasının Ukrayna tarafından bir sabotajı olduğunu ileri sürdü.
Herson Oblast Valisi Oleksandr Prokudin yaklaşık 16 bin sel nedeniyle “kritik risk” altındaki bölgelerde bulunduğunu ve su baskınlarından etkilenen yerleşim yerlerinde tahliyelerin başladığını açıkladı.
Barajın yıkılmasından Rusya’yı sorumlu tutan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, hadiseyi “terör eylemi” olarak niteledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu genel müdürü Rafael Grossi de Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporojiye’de risk olup olmadığı konusuna açıklık getirdi. Grossi ilk değerlendirmelere göre, “Kahovka barajındaki durumun, Zaporojye santrali için doğrudan bir güvenlik riski yaratmadığını” kaydetti.
Akademik çalışmalarını St. Petersburg Devlet Üniversitesinde sürdüren Siyaset Bilimci İlber Vasfi Sel, Cenevre sözleşmesi kapsamında barajlar korunmak zorunda. Barajların yıkılması sonucu ortaya çıkacak zarar savaş suçu kapsamında değerlendirilir” dedi.
Basit soru: Barajı kim patlattı?
İlber Vasfi Sel’e göre “Dinyeper’in doğusunda Rus etnik nüfus yaşaması, saldırının Kırım’da ciddi su sorunlarına yol açacak olması, Wagner ve gönüllü birliklerin Ukrayna’ya doğru ilerleyişini olumsuz etkilemesi, tarım bölgelerini su altında bırakacak olması” gibi sebepler saldırının failleri hakkında ipucu veriyor.
Saldırıyı kimin yaptığına dair Sel, “Kuzey Akıma sabotaj, Kerç köprüsüne saldırı… O suçların failleri kimse baraja düzenlenen saldırının failleri onlardır” yorumunu yapıyor.
“NATO zirvesine kadar bu tip saldırılar artabilir”
Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe ise barış görüşmeleri olasılığı belirdiği zaman bu tip saldırıların arttığına dikkat çekiyor. Gökçe, “Barış istemeyenlerin bunu yapabileceğini söylemek mümkün. Bu güç de Amerika Birleşik Devletleri’dir” diyor.
Her iki tarafında bu tip saldırılar yapma potansiyeli olduğunu da not eden Gökçe barajın yıkılmasının “Batı’nın Rusya’yı saldırgan gösterme” politikasıyla uyuştuğuna dikkat çekiyor.
Temmuz ayındaki NATO Zirvesini anımsatan Gökçe, “Ukrayna’yı NATO’ya dahil etmek ya da NATO’nun Ukrayna’ya desteğini artırmak amacıyla Rusya’yı saldırgan gösteren bu tip eylemler NATO Zirvesine doğru artabilir” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin seçim sonrası yeni barış girişimlerinde bulunmasını beklediğini belirten Gökçe, bu saldırının Türkiye’nin olası bir arabuluculuk faaliyetini de engelleme maksadı taşıyabileceğini de kaydetti.
Rusya
Kremlin, İran’ın UAEA kararını ‘saldırının doğrudan sonucu’ olarak niteledi

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, düzenlediği basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Peskov, Ermenistan ve Azerbaycan’ın barış anlaşmasını sonuçlandırmaya çok yakın olduğunu belirtirken, İran’ın UAEA ile işbirliğini askıya almasını ‘İran’a yönelik saldırının doğrudan sonucu’ olarak nitelendirdi. Sözcü ayrıca, Rusya ile Ukrayna arasında şu anda bir memorandum görüşmesi olmadığını ve Ermenistan’da tutuklanan Rus vatandaşı iş insanı için temasların sürdüğünü bildirdi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, düzenlediği basın toplantısında Rus dış politikasına ilişkin gündemdeki bir dizi başlıkta değerlendirmelerde bulundu.
Peskov, Ermenistan ile Azerbaycan’ın barış anlaşmasına çok yakın olduğunu, İran’ın nükleer denetimlere ilişkin kararının bir saldırı sonucu alındığını, Ukrayna ile esir takası sürecinin devam ettiğini ve Ermenistan’da tutuklanan Rus iş insanının durumunu takip ettiklerini açıkladı.
‘Erivan ile Bakü anlaşmayı sonuçlandırmaya çok yakın’
Rusya’nın, Azerbaycan ve Ermenistan arasında yeni bir gerilim yaşanmamasını umduğunu belirten Peskov, iki ülkenin barış anlaşması üzerindeki çalışmaları sonuçlandırmaya çok yakın olduğunu ifade etti.
Kremlin Sözcüsü, “Bu çalışmanın sonuçlandırılacağını umuyoruz. Bu anlaşma, bölgedeki atmosferin istikrarı ve güvenliği için çok gerekli,” dedi. Peskov, talep edilmesi halinde Rusya’nın bu sürece katkıda bulunmak için mümkün olan her şeyi yapmaya hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Kaynak metinde, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 24 Haziran’da Dağlık Karabağ’daki çatışmalar sırasında yerleşim yerlerini bombalaması nedeniyle Ermenistan’ı “savaş suçlusu bir devlet” olarak nitelendirdiği bilgisi yer aldı.
Ayrıca, Mart 2025’te Ermenistan ve Azerbaycan’ın, devletlerin sınırlarını ve toprak bütünlüğünü karşılıklı olarak tanıyan 17 maddelik bir barış anlaşması imzalamayı kabul ettiği hatırlatıldı.
‘UAEA’nın itibarı ciddi şekilde zedelendi’
Peskov, İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile işbirliğini askıya alma kararının, ülkeye yönelik saldırının doğrudan bir sonucu olduğunu söyledi.
Peskov, “Bu tür bir karar, gerçekleşen kışkırtılmamış saldırının doğrudan bir sonucudur. Nükleer tesislere yönelik benzeri görülmemiş saldırıların doğrudan bir sonucudur. Elbette UAEA’nın itibarı bu durumda ciddi şekilde zedelenmiştir, bu nedenle böyle bir durum endişe yaratmadan edemez,” ifadelerini kullandı.
ABD ve İran arasındaki temasların devam ettiğini ve Moskova’nın nükleer tesislere yönelik saldırılar etrafındaki durumu izlediğini belirten Peskov, Rusya’nın İran’daki tesislerin durumuna ilişkin veriye sahip olmadığını ve bu verilerin ortaya çıkmasını beklemek gerektiğini kaydetti.
25 Haziran’da İran meclis komitesi, İran Atom Enerjisi Kurumu’nun UAEA ile işbirliğini askıya almasına yönelik yasa tasarısını onaylamıştı.
Tasarıya göre İran, nükleer tesislerine kamera kurmama, denetimlere izin vermeme ve ajansa rapor sunmama hakkına sahip olacak. İranlı milletvekilleri, UAEA’yı ve Genel Sekreter Rafael Grossi’yi yanlış raporlar sunmakla, bazı ajanları ise “nükleer tesislerde casusluk yapmakla” suçluyor.
İran meclisi, UAEA ile işbirliğini askıya alma tasarısını onayladı
‘Ermenistan’da Rusya vatandaşı iş insanı Karapetyan için temaslar sürüyor’
Ermenistan’da tutuklanan Tashir Grubu’nun sahibi Samvel Karapetyan’ın akıbetiyle ilgili Rusya ve Ermenistan arasında temasların yürütüldüğünü bildiren Peskov, “Karapetyan Rusya Federasyonu vatandaşı olduğu için elbette ilgili temaslar yürütülmektedir,” diye vurguladı.
Peskov, bu durumdan bağımsız olarak da Kremlin’in Erivan ile temas halinde olduğunu, çünkü Ermenistan’ın “çok yönlü ilişkilere sahip önemli bir müttefik” olduğunu belirtti.
Erivan’daki bir mahkeme, 18 Haziran’da iş insanını “iktidarı devirme çağrıları yapma” suçlamasıyla iki ay süreyle tutuklamıştı.
Karapetyan suçlamaları reddederken, avukatı kararın yasa dışı olduğunu savunarak temyize gideceklerini açıkladı.
17 Haziran’da Karapetyan’ın evinde arama yapılmış, ertesi gece kendisi ve kardeşi polis tarafından gözaltına alınmıştı. İş insanı, tutuklanmasından önce yetkililerin Ermeni Apostolik Kilisesi’ne yönelik sert açıklamaları karşısında kiliseyi savunmuştu. Kardeşinin aktardığına göre, Karapetyan ile birlikte yaklaşık 45 destekçisi de gözaltına alındı.
‘Ukrayna ile memorandumlar hakkında görüş alışverişi yok’
Peskov, Rusya ile Ukrayna arasında şu anda memorandum taslakları hakkında bir görüş alışverişi yapılmadığını açıkladı.
Sözcü, İstanbul’da yapılan ikinci tur müzakerelerde varılan anlaşmaların uygulanmasının tamamlanma aşamasında olduğunu ve bu süreç bittikten sonra müzakerelerin devamı için tarihlerin belirleneceğini ekledi.
Rusya-Ukrayna müzakerelerinin ikinci turu 2 Haziran’da Türkiye’de gerçekleşmişti. Taraflar, 6 bin asker ve subayın cenazesinin Ukrayna’ya teslim edilmesi konusunda anlaşmaya varmıştı.
Moskova ve Kiev ayrıca, ağır yaralı ve hasta tüm esirlerin yanı sıra 25 yaş altı genç askerlerin takası konusunda da mutabık kalmıştı. 16 Haziran’da Rusya heyetinin başkanı Vladimir Medinskiy, cenazelerin teslimatının son aşamasının yürütüldüğünü duyurmuştu. Toplamda Ukrayna’nın 6 bin 60 askerin cenazesini teslim aldığı belirtildi.
Rusya
NATO istihbaratı: Rusya savaşı 2027’ye kadar sürdürebilir

NATO istihbaratına göre, Rusya ekonomik kapasitesi sayesinde Ukrayna’daki savaşı mevcut yoğunluğunda en az 2027 yılına kadar devam ettirebilir. Bununla birlikte, ittifak kaynakları Rus savunma sanayisinin üretim kapasitesinin zirvesine ulaştığını ve artan ekonomik zorlukların, özellikle de Varlık Fonu’ndaki erimenin, Moskova için ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirtiyor.
NATO’nun Lahey’deki bir zirve sırasında paylaştığı istihbarat değerlendirmesine göre, Rusya’nın Ukrayna’da mevcut ölçekteki askeri operasyonları en az 2027 yılına kadar sürdürme kapasitesi bulunuyor.
BBC‘nin haberine göre, ittifak üyeleri, artan iç zorluklara rağmen ülke ekonomisinin savaşı birkaç yıl daha finanse etmeye yeteceği görüşünde.
Ancak NATO, Rus savunma sanayisinin zaten kapasitesinin sınırlarında çalıştığını ve silah üretiminde daha fazla artışın mümkün olmadığını da vurguluyor.
Moskova kazanacağına inanıyor
BBC‘ye konuşan üst düzey bir NATO yetkilisi, Batı’nın diplomatik çabalarının Ukrayna’daki çatışmayı sona erdirmeye henüz yaklaştırmadığını hatırlattı.
NATO, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaşı kazandığına inandığını düşünüyor. İttifak kaynağı, bu aşırı güvenin, Kremlin’e Rus istihbarat servisleri tarafından sunulan çarpıtılmış tablonun bir sonucu olduğunu belirtti.
Kaynak ayrıca Ukrayna ordusunda bir personel açığı olduğuna dikkat çekti. İttifak temsilcisi, “Bunun ne kadar kritik olduğu, Ukrayna’nın bu konuda ne yapmayı planladığına bağlı. Somut adımlar atması gerekiyor,” dedi.
Batı için daha ‘karamsar’ tahminler de var
Daha önce, nisan ayında, Amerikan Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) analisti George Barros, Rusya’nın savaşı mevcut haliyle 12 ila 16 ay daha sürdürebileceğini belirtmişti.
Barros’a göre bu sürenin sonunda Rusya’nın hem bütçe kaynakları hem de cömert ödemelerle cepheye çekilen “gönüllüler” de dahil olmak üzere insan rezervleri tükenebilir.
Ekonomik zorluklar artıyor
Devlet Başkanı Putin’in 24 Haziran’da 2025 federal bütçesinde imzaladığı değişiklikler, artan ekonomik zorluklara işaret ediyor.
Belgeye göre, planlanan petrol ve doğalgaz gelirleri neredeyse dörtte bir oranında azaltılıyor: beklenen 10,8 trilyon ruble yerine bütçeye sadece 8,3 trilyon ruble girecek.
Bütçeyi dengelemek için hükümet, ekonomiyi desteklemeye yönelik beş büyük devlet programındaki harcamaları kesiyor.
Aynı zamanda, bütçe açığı tahmini de kötüleşiyor. Daha önce 1,2 trilyon ruble olarak planlanan açığın şimdi 3,8 trilyon ruble ile üç katına çıkması bekleniyor.
Varlık Fonu hızla eriyor
Maliye Bakanlığı, Ural petrolünün varil fiyatı 60 doların altına düştüğünde eksik kalan petrol ve gaz gelirlerini karşılamak için Ulusal Varlık Fonu’ndan (FNB) kaynak kullanıyor.
Bloomberg‘in konuya aşina kaynağına göre, 2025’ten itibaren bu eşik 50 dolara düşürülebilir.
Haziran ayı başı itibarıyla Maliye Bakanlığı’nın elinde FNB’nin likit varlıklarından sadece 2,8 trilyon ruble kaldı. 2022-2024 döneminde fon, ruble bazında yarıdan fazla, dolar bazında ise üçte bir oranında (113,5 milyar dolardan 37,4 milyar dolara) küçüldü.
RANHiGS ekonomistleri, emtia fiyatlarının düşük kalması durumunda FNB’nin 2026 yılına kadar tamamen tükenebileceği uyarısında bulunuyor.
Rusya
FSB’den Dağıstan Devlet Sekreteri Magomedov’a operasyon

Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Dağıstan Devlet Sekreteri Magomed-Sultan Magomedov’a yönelik geniş çaplı bir operasyon başlattı. Dagneftebaza şirketinin usulsüz özelleştirilmesiyle ilgili soruşturma kapsamında Magomedov’un gözaltına alındığı bildirildi. Operasyon çerçevesinde, Magomedov ile bağlantılı 50 adrese baskın düzenlendiği öğrenildi.
Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Dağıstan Devlet Sekreteri Magomed-Sultan Magomedov’a yönelik bir operasyon başlattı.
Rus haber ajansı TASS‘ın güvenlik birimlerinden bir kaynağa dayandırdığı bilgiye göre, Magomedov ile bağlantılı çok sayıda adreste arama yapılıyor. RBK gazetesinin ulaştığı bir kaynak ise Magomedov’un soruşturma kapsamında gözaltına alındığını doğruladı.
FSB’den 50 adrese eş zamanlı baskın
Yerel yayın organı Çernovik‘in haberine göre, soruşturma işlemleri Magomedov’un çalışma ofisinin de aralarında bulunduğu, kendisiyle ilişkili yaklaşık 50 adreste yürütülüyor.
Baskınların, FSB’nin merkez teşkilatı ile Dağıstan Cumhuriyeti’ndeki FSB birimlerinin ortak çalışmasıyla gerçekleştirildiği belirtildi. Çernovik‘in bir kaynağı, “Bu ölçekte bir operasyon için güç birikimi gerekiyordu. Bu nedenle güvenlik güçleri bir haftadan uzun bir süre boyunca cumhuriyete küçük gruplar hâlinde geldi,” ifadelerini kullandı.
Soruşturmanın merkezinde Dagneftebaza özelleştirmesi var
Baza ve Shot gibi yayın organları, aramaların Dagneftebaza adlı şirketin yasa dışı özelleştirilmesiyle ilgili bir davayla bağlantılı olduğunu bildirdi. Daha önce bölge hükümetine ait olan şirketin, 2005 yılında Magomedov’un yöneticiliği döneminde özelleştirildiği öğrenildi.
Şirket, şu anda Magomedov’un oğlu Magomed Magomedov tarafından yönetilen MSB-Holding bünyesinde faaliyet gösteriyor. Şirketin kurucuları arasında Magomedov’un diğer akrabalarının da bulunduğu belirtiliyor.
‘Bu sadece ilk aşama’
Çernovik‘e konuşan bir güvenlik kaynağı, devlet sekreterine yakın kişilerin ev ve iş yerlerindeki aramaların, operasyonel ve soruşturma faaliyetlerinin yalnızca ilk aşaması olduğunu vurguladı.
Kaynak, “FSB’nin dikkati yalnızca özelleştirilen Dagneftebaza’nın mevcut sahiplerine değil, aynı zamanda özelleştirmeye yardım edenlere, kurucu ortaklar ve sahipler arasında yer alanlara da çevrilmiş durumda,” dedi.
Rusya Anayasa Mahkemesi Başkanı: Yolsuzluk Nazizm ve terörden daha tehlikeli bir düşman
-
Görüş1 hafta önce
Çin, İsrail’i Kınamaktan Daha Fazlasını Yapabilir mi?
-
Ortadoğu1 hafta önce
İsrail’de hangi ‘halk’ yaşıyor?
-
Diplomasi1 hafta önce
Çinli akademisyen İsrail-İran savaşını Harici’ye değerlendirdi: İran, Çin için stratejik öneme sahip
-
Avrupa1 hafta önce
Merz: İsrail hepimizin kirli işlerini yapıyor
-
Dünya Basını2 hafta önce
İran’la savaş kapıda mı?
-
Görüş1 hafta önce
İsrail’in ‘Bildiği Şeytan” ile İşi Bitti mi?
-
Dünya Basını2 hafta önce
Savunma sanayiinde ‘Amerikan malı’ baskısı geri tepiyor
-
Dünya Basını3 gün önce
Sınıfsız modern para teorisi muhasebedir