Amerikan istihbarat teşkilatları, Ukrayna’daki çatışmalara Ukrayna ordusu safında katılan Amerikalıları, eve döndüklerinde saldırgan hale gelebilecekleri endişesiyle izlemeye başladı. Özellikle, Trump’a suikast girişimi şüphelisi Ryan Root’un Ukrayna’ya gittiği biliniyor, ancak dönüşünde FBI tarafından kontrol edilip edilmediğine dair bir kanıt bulunmadı.

Amerikan istihbarat teşkilatları, 2022 yılında Ukrayna’daki çatışmalara Ukrayna silahlı kuvvetleri safında katılan Amerikalıları izlemeye başladı.

Bu takip, bazı Amerikalıların eve döndüklerinde saldırganlaşma potansiyeli taşıyabileceği endişesiyle gerçekleştiriliyor.

Politico’unn haberine göre ABD başkan adayı Donald Trump’a yönelik suikast girişiminin şüphelilerinden biri olan Ryan Root’un Ukrayna’ya gittiğinin istihbarat birimleri tarafından bilindiği, ancak dönüşünde FBI tarafından kontrol edildiğine dair ‘hiçbir kanıt’ bulunmadığı vurgulanıyor.

ABD yetkilileri ve FBI, Ukraynalı yetkililerle görüşen Amerikalıları belirlemeye çalışıyor ve ülkelerine dönen Amerikalılarla ilgili istihbarat topluyordu.

Ayrıca, sosyal medya hesapları üzerinden bu kişilerin saldırganlık belirtilerini de izliyorlardı. Ancak habere göre, genel olarak savaş bölgesinden dönenlerde saldırgan davranış eğilimleri gözlemlenmedi.

Kaynaklar, bu durumun istisnasının Ryan Root olduğunu belirtiyor. Kaynaklara göre, Root gerekli taramalardan geçirilmemişt.

Geçen hafta Trump, West Palm Beach’teki Trump International Golf Club’da golf oynarken yakınlarda silahlı saldırı meydana geldi. Trump, saldırıda yaralanmadığını daha sonra yaptığı açıklamada bildirdi.

58 yaşındaki Ryan Root, sosyal medyada Ukrayna’nın aktif bir destekçisi olarak biliniyor. Mart 2022’de ‘gönüllü olarak Ukrayna sınırına gitmeye hazır olduğunu’ açıklamıştı. Root ayrıca, diğer ABD vatandaşlarını da Ukrayna silahlı kuvvetleri safında çatışmaya katılmaya davet etmişti.

Trump’a suikast şüphesiyle gözaltına alınan Ryan Routh, Rusya’ya karşı savaşmak için gönüllü olmuş

Kanada Maliye Bakanı Chrystia Freeland salı günü yaptığı açıklamada, ABD’nin bu yönde adımlar atmasının ardından ülkesinin araçlarda Çin yapımı yazılımları yasaklamayı düşündüğünü söyledi.

Kanada’nın ABD’nin adımını takip etmeyi düşünüp düşünmediği sorulduğunda gazetecilere, “Kısa cevap: kesinlikle. Hükümetimiz Çin’den gelen kapasite fazlasını ve Çin’den gelen güvenlik tehdidini çok ciddiye aldığımızı çok açık bir şekilde ortaya koydu,” cevabını verdi.

Başbakan Justin Trudeau’nun hükümeti, alüminyum ve çeliğe uygulanan %25 gümrük vergisinin yanı sıra Çin malı elektrikli araçlara %100 gümrük vergisi uygulanacağını açıklamıştı.

Geçtiğimiz ay Freeland, batarya parçaları ve kritik mineraller de dahil olmak üzere yüksek vergilerle vurulabilecek diğer Çin malları hakkında da bir istişare başlattı.

Bakan Freeland bu tarifeleri, Çin’in diğer ülkelerdeki “endüstrileri baltalamak” için büyük devlet sübvansiyonları kullanarak malları “aşırı üretip” haksız ticaret uygulamalarında bulunduğu temelinde gerekçelendirdi.

Fakat söz konusu tarifelerin Dünya Ticaret Örgütü nezdinde yasal bir itiraza maruz kalıp kalmayacağı belirsiz. Çin kısa bir süre önce, her iki ülkenin de imzaladığı DTÖ hükümleri uyarınca vergileri sorgulayacağını açıklamıştı.

İsimlerinin açıklanmaması kaydıyla Bloomberg’e konuşan hükümet yetkililerine göre, Çin yapımı otomobil yazılımının yasaklanması, ülkenin elektrikli araçlarının Kanada pazarına girmesini engellemek için muhtemelen daha kalıcı bir önlem olacak.

Fakat Kanada nasıl bir yol izleyeceğine karar verirken yazılımın güvenlik ve gizlilik boyutlarını da değerlendiriyor.

ABD, bağlantılı araçların toplayabileceği ve iletebileceği veri miktarı göz önüne alındığında, Çin araç yazılımının “ulusal güvenlik tehdidi” olduğunu söylemişti.

Çin ise veri gizliliğine, yabancı müşterilerinin güvenliğine ve adil rekabet ilkelerine saygı duyduğunu açıkladı.

Bir hükümet yetkilisi, Kanada’nın güvenlik gerekçesiyle yazılımı yasaklamayı seçmesi halinde, öncelikle yeni bir mevzuata ihtiyaç duyulabileceğini söyledi.

Trudeau’nun anketlerde geri düştüğü göz önüne alındığında ve önümüzdeki yıl içinde herhangi bir zamanda hükümetin değişmesiyle sonuçlanabilecek bir seçimin tetiklenebileceği düşünüldüğünde, bu durum yasağın getirilmesini zorlaştıracak bir unsur olarak öne çıkıyor.

Alternatif olarak Kanada, Çin yapımı yazılımlara kısıtlamalar getirmek için gizlilik yasasını kullanabilir. Bloomberg’e konuşan bir yetkili, Kanada’nın bu konuda hangi yaklaşımı benimseyeceğine ya da ne kadar hızlı hareket edeceğine henüz karar verilmediğini söyledi.

Otomotiv Parçaları Üreticileri Derneği Başkanı Flavio Volpe, pazartesi günü Kanada Parlamentosundaki milletvekillerini Çin otomobilleri söz konusu olduğunda Amerikan ve Kanada önlemleri arasında “boşluk olmamasını” sağlamaya çağırdı.

En yeni lazer silahıyla donatılmış bir ABD destroyeri, donanmanın 2027 yılına kadar Çin’le mücadeleye hazır olmaya odaklanan yıllık navigasyon planını yayınlamasından birkaç gün sonra pazar günü Japonya’nın Yokosuka kentine gitmek üzere San Diego’dan ayrıldı.

Bir donanma sözcüsü, USS Preble’ın ABD Donanması’ndaki 73 Arleigh Burke sınıfı destroyer arasında insansız hava araçları ve füzeleri vurmak için kullanılabilecek yüksek enerjili lazer silahı taşıyan tek gemi olduğunu söyledi.

Preble, Lockheed Martin tarafından geliştirilen Helios’u (entegre optik göz kamaştırıcı ve gözetleme özellikli yüksek enerjili lazer) kullanıyor.

Sözcü, “Helios denizde test aşamasındadır ve ileri konuşlandırılmış bir birim olarak testlere devam edecektir” dedi.

Bu hamle donanmanın en üst düzey yetkilisi olan Deniz Harekat Başkanı Amiral Lisa Franchetti’nin ilk kez donanmanın stratejik hedefinin “2027 yılına kadar Çin Halk Cumhuriyeti ile savaş olasılığına” hazır olmak olduğunu belirten 2024 Seyrüsefer Planını açıklamasından dört gün sonra geldi.

Gemi lazerlerinin ya da yönlendirilmiş enerji silahlarının ABD’nin gelecekteki savaşlarında, özellikle de insansız hava araçları ve gemi savar füzelerine karşı çok önemli olması bekleniyor.

Maliyeti düşürme planı

Uzmanlar, donanmanın insansız hava araçlarını düşürmek için kullandığı mevcut yöntemin sürdürülemez olduğunu, çünkü ucuz insansız hava araçlarını yok etmek için milyonlarca dolarlık karadan havaya füzeler kullanıldığını, bunun da savaş uzadıkça daha da ağırlaşan bir maliyet getirdiğini söylüyor.

Ağustos ayında güncellenen bir Kongre Araştırma Servisi raporu, gemideki lazerlerin güçlerini geminin elektrik kaynağından aldığını ve atış başına tahmini 10 dolardan daha az bir maliyetle “süresiz olarak tekrar tekrar ateşlenebileceğini” belirtmişti ki bunun büyük bir kısmı atışta kullanılan elektriği üretmek için gereken yakıtın maliyeti.

CRS raporuna göre, insansız hava araçları ve füzeleri etkisiz hale getirmenin bu tür maliyet dostu yolları, Çin gibi sadece çok sayıda insansız hava aracı ve gemisavar füzeye değil, aynı zamanda “çok daha fazlasını inşa etme veya edinme kapasitesine” sahip bir ülkeye karşı savaş senaryolarında gerekli olacak.

En büyük gemi inşa kapasitesi Çin’de

Franchetti’nin Navigasyon Planı 2024, Çin’in savunma sanayi üssünün “savaş zamanı temelinde” olduğunu ve dünyanın en büyük gemi inşa kapasitesinin şu anda Halk Kurtuluş Ordusu Donanması’nın elinde bulunduğunu belirtti.

CRS, Helios’u 150 kW’a çıkma potansiyeli olan 60 kilovat sınıfı yüksek enerjili bir lazer olarak tanımlıyor. Dronlar, alçaktan uçan uçaklar ve bazı durumlarda gelen füzeler üzerinde bir delik açabilir. Araştırma servisi, lazerin daha önceki bir versiyonunun, gelen bir nesnenin üzerindeki sensörleri yalnızca “kamaştırabildiğini” veya körleştirebildiğini ve onu rotasından çıkardığını söyledi.

Preble, Yokosuka’ya kasım ayı ortasında varması beklenen uçak gemisi USS George Washington da dahil olmak üzere Yokosuka’da ileri görevde bulunan diğer 12 ABD savaş gemisine katılacak.

Preble, Everett, Washington’a taşınacak olan USS Benfold destroyerinin yerini alıyor.

Deniz İstihbarat Ofisi’nin eski komutanı ve halen Mitre araştırma kuruluşunda ulusal güvenlik uzmanı olarak görev yapan emekli Tuğamiral Mike Studeman Nikkei Asia’ya verdiği demeçte bu tür teknolojileri kullanabilen ve sahaya sürebilen her ordunun önemli bir avantaja sahip olacağını söyledi.

“Sadece çok pahalı füzeler kullanmayı göze alamayacağınız herkes için çok açık. Çok sayıda ölümcül şeyi mümkün olduğunca verimli ve ucuz bir şekilde ortadan kaldırabilecek bir şeye ihtiyacınız olacak,” diyerek Ukrayna savaşında öne çıkan insansız hava aracı filolarına dikkat çekti.

Studeman, Helios tam olarak faaliyete geçmemiş olsa da, “onu operasyonel alana sokmak ve gerçekten iyi veriler elde etmek planın bir parçası” dedi.

Washington eyaletinden bir Demokrat ve Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi’nin kıdemli üyesi olan Temsilci Adam Smith, mayıs ayında Amerikan Girişimcilik Enstitüsü’ndeki bir seminerde lazer silahıyla ilgili çekincelerini dile getirdi ve mikrodalga teknolojisi gibi diğer yönlendirilmiş enerji silahlarının daha iyi bir bahis olacağını savundu.

“Lazerler, bu tür bir doğrudan enerji ile muhtemelen işe yaramayacaktır” dedi ve silahın menzil eksikliğine dikkat çekti: “Yağmur yağıyorsa ya da toz fırtınası varsa işe yaramayabilir.”