Slovakya, Macaristan ve Sırbistan liderleri salı günü Komárno’da (Slovakya) düzenlenen bir toplantıda “düzensiz göç” konusunda Avrupa’da mevcut çözümlerin yetersiz olduğu yönündeki endişelerini dile getirerek sorunun daha etkin bir şekilde ele alınması için daha fazla bölgesel işbirliği çağrısında bulundular.

Slovakya Başbakanı Robert Fico, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, Avrupa’ya yönelik düzensiz göçün “Avrupa’nın yakın çevresindeki jeopolitik istikrarsızlık, artan çatışmalar ve toplumsal eşitsizliklerle beslenen ve AB içindeki çekme faktörleriyle daha da şiddetlenen ciddi bir sorun” olduğunu kabul ettiler.

Slovakya-Macaristan sınırında düzenlenen toplantıda konuşan Fico, “AB’nin göçmenlerin yeniden dağıtımına ya da zorunlu kotalara değil, dış sınırlarını ortaklaşa korumak isteyen ülkelerle işbirliği içinde alınacak tedbirlere ihtiyacı var,” dedi.

Görüşmeler üçlü formatta sürecek

Fico ayrıca Orbán’ın görüşmeleri bu üçlü formatta sürdürme önerisini memnuniyetle karşılarken, Vişegrad Dörtlüsü ittifakını dağıtmaya yönelik girişimlerin sürdüğünü ve bunu engellemeye kararlı olduğunu kaydetti.

Vişegrad Dörtlüsü veya Vişegrad Grubu, dört Orta Avrupa ülkesi Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya arasında kurulan bölgesel ortaklık.

Fico, “Sırbistan’ın AB üyesi olacağına ve bu bölgesel işbirliğinin bir katılımcısı olacağına inanıyorum,” diye ekledi.

Ortak açıklamada AB çözümlerinin yetersiz kaldığı vurgulandı

Ortak açıklamalarında üç lider ayrıca “son zamanlarda Avrupa düzeyinde kabul edilen çözümlerin etkili veya sürdürülebilir görünmediğini ve bu nedenle yasadışı göçle mücadelede işbirliğinin bölgesel boyutunun daha da güçlendirilmesiyle tamamlanması gerektiğini” savundu.

Fico, Orbán ve Vučić, Batı Balkanların göç rotasının düzensiz göç açısından orantısız bir yük taşıdığı uyarısında bulundu.

Schengen bölgesinin korunmasının öneminin altını çizen iki lider, bunun dış sınırlar üzerindeki baskıyı hafifletecek bölgesel tedbirleri içermesi, Avrupa ve Batı Balkanlarda insanların ve malların serbest dolaşımını aksatmadan sınır yönetimini ve geri dönüşleri desteklemesi gerektiğini ifade etti.

Belgrad’ın AB üyeliğine destek

Bir toplantı sırasında Orbán açıkça AB göç ve iltica anlaşmasının “çöpe atılması” ve yeni kurallar oluşturulması gerektiğini öne sürdü.

Üç lider ayrıca göç ve ilticaya yönelik kapsamlı bir yaklaşımın “hükümetler arası düzeyde aktif koordinasyon ve yenilikçi çözümlerin kullanımının araştırılması yoluyla göç politikasının dış boyutunun ele alınmasını” içerdiğini vurguladı.

“Düzensiz göçle” mücadelede üçlü ortaklığı daha da derinleştirme taahhüdünde bulunan liderler, Sırbistan’ın AB üyeliğine desteklerini bir kez daha teyit ettiler.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Kazan’da düzenlenen 16. BRICS Zirvesi çerçevesinde Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, Moskova ve Pekin’in karmaşık küresel duruma rağmen ticari ve ekonomik işbirliğini başarıyla geliştirdiğini söyledi.

Çin Merkez Televizyonu’nun aktardığına göre Çin lideri, “Dünyadaki kaotik ve karmaşık duruma rağmen, iki ülke arasındaki ticaret ve diğer alanlardaki işbirliği aktif bir şekilde gelişiyor ve büyük ölçekli işbirliği projeleri istikrarlı bir şekilde uygulanıyor” dedi.

Pekin ve Moskova’nın BM merkezli uluslararası sistemi korumaları ve küresel stratejik istikrarı sürdürmeleri gerektiğini vurguladı.

Xi, “BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ve büyük küresel güçler olarak Çin ve Rusya, kapsamlı stratejik koordinasyonlarını genişletmeli ve BM ve Şanghay İşbirliği Örgütü gibi çok taraflı yapılar çerçevesinde eylemlerini yakından etkileşime sokmalı ve koordine etmelidir” dedi.

Xi, Pekin’in “Küresel Güney için yeni fırsatlar elde etmek amacıyla” BRICS ülkeleri arasında stratejik ve pratik işbirliği geliştirmeyi umduğunu da sözlerine ekledi.

Putin ise Xi’yi “değerli dostum” diye niteledi ve Çin ile ortaklığın dünyada istikrar için bir güç olduğunu söyledi.

Putin, “Dünya meselelerinde Rus-Çin işbirliği dünya sahnesindeki ana istikrar faktörlerinden biridir” dedi.

Rus lider, “Küresel güvenliği ve adil bir dünya düzenini sağlamak için tüm çok taraflı platformlarda koordinasyonu daha da artırmayı amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Putin toplantıyı açtı

Rusya’nın dönem başkanlığında 16. BRICS Zirvesi 22-24 Ekim tarihlerinde Kazan’da düzenleniyor.

BRICS Zirvesine başkanlık eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Kazan’da 10 üyeli toplantının açılışını yaptı.

Rus liderin açılış konuşmasını kapalı kapılar ardında yapılacak bir toplantının izlemesi bekleniyor. Çarşamba günü daha sonra, 10 BRICS ülkesinin delegasyonları medyaya açık genişletilmiş bir toplantıda katılacak.

BRICS grubu 2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin tarafından kuruldu ve 2011 yılında Güney Afrika da bu gruba katıldı. 1 Ocak 2024’te Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tam üye oldu. Kazan zirvesi, birliğin yeni üyelerinin katılacağı ilk zirve olacak. Zirveye 30’dan fazla ülkenin temsilcilerinin katılması bekleniyor.

Kazan’da düzenlenen BRICS zirvesine 32 dünya lideri ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres’in katılımı, Batı’nın Ukrayna’daki çatışma bağlamında Rusya’yı tecrit etme çabalarına karşı güçlü bir mesaj olarak değerlendiriliyor.

Bloomberg, zirvenin Rusya’nın uluslararası sahnede tecrit edilmesine karşı önemli bir meydan okuma olduğunu vurguluyor.

Ajansta yer alan makaleye göre, bu zirve, Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana Rusya’da dünya liderlerinin bir araya geldiği en büyük etkinlik olma özelliğini taşıyor.

Toplantı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve diğer dünya liderleri arasındaki dayanışmayı sergilemek için önemli bir fırsat sunuyor.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, zirve kapsamında yaptığı konuşmada Rusya ile Çin arasındaki “derin dostluğun,” dünya genelindeki “kaos” ortamına rağmen değişmeyeceğini belirtti.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi ise, Rusya’ya yaptığı son ziyaretlerin iki ülke arasındaki “yakın ve derinleşen” ilişkilerin bir göstergesi olduğunu söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki bağları överek Xi’ye “sevgili dostum” diye hitap etti ve Rusya ile Çin arasındaki iş birliğini kapsamlı ve güçlü olarak tanımladı.

Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile yaptığı görüşmede de Moskova’nın Hindistan ile stratejik ortaklığının önemine dikkat çekti.

On altıncı BRICS zirvesi, 22 Ekim’de Kazan’da başladı. Zirve iki aşamadan oluşacak. İlk aşamada, BRICS üye ülkeleri “Adil Küresel Kalkınma ve Güvenlik için Çok Taraflılığın Güçlendirilmesi” başlıklı oturumda bir araya gelecek.

Bu tema, Rusya’nın 2024’teki BRICS dönem başkanlığının ana sloganını oluşturuyor.

İkinci aşama ise BRICS+ toplantısı olup “BRICS ve Küresel Güney – Birlikte Daha İyi Bir Dünya İnşa Etmek” temasına odaklanacak. BM Genel Sekreteri Guterres ile Putin, 24 Ekim’de bir araya gelecek.

Foreign Policy: BRICS nihayet Batı ile başa çıkabilir mi?