İsrail, Beyrut’a düzenlediği saldırıda Nasrallah’ın muhtemel halefi Haşim Safiyuddin’in hedef alındığı iddia edildi. Hizbullah, Safiyuddin’i henüz resmi olarak genel sekreter seçmemişti. Hizbullah’ın, İsrail saldırısının hedefi olmaması için yeni liderini ilan etmekte acele etmediği yorumu yapılmıştı.

İsrail hava saldırılarının sürdüğü Lübnan’ın başkenti Beyrut’un güneyinde arka arkaya şiddetli patlamalar yaşanırken, saldırının hedefinin Hizbullah Hareketi Yürütme Konseyi Başkanı Haşim Safiyuddin olduğu iddia edildi.

İsrail Beyrut’un güneyine yönelik saldırılarını sıklaştırırken 23 Eylül’den bu yana yaşanan en şiddetli patlamalardan biri meydana geldi. Art arda yaşanan patlamalar binalarda sarsıntılara sebep oldu.

Hizbullah’ın olası yeni lideri: Haşim Safiyuddin kimdir?

Axios’un üç İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberinde, saldırının hedefinin öldürülen Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın muhtemel halefi Safiyuddin olduğu iddia edildi.

Barak Ravid imzalı haberde, saldırının sonuçlarının henüz bilinmediği ve Lübnan medyasından İsrail’in saldırısının Hasan Nasrallah’ın öldüğü saldırıdan daha büyük olduğu bilgisi aktarıldı.

New York Times’ın üç İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberine göre de saldırı Safiyuddin’in diğer üst düzey Hizbullah liderleriyle birlikte bir yeraltı sığınağında katıldığı bir toplantı sırasında yapıldı.

İsrail’den konuya ilişkin henüz açıklama yapılmadı.

Öte yandan Lübnan Sağlık Bakanlığı’nın verdiği bilgiye göre İsrail ordusunun Lübnan’a son 24 saatte düzenlediği saldırılarda 37 kişi hayatını kaybetti, 151 kişi yaralandı.

Hizbullah’la 8 Ekim 2023’ten beri kontrollü çatışmalara devam eden İsrail ordusu, 23 Eylül’den itibaren Lübnan’ın başkenti Beyrut ve güneyinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi.

Suriye devlet haber ajansı SANA’nın askeri bir kaynaktan aktardığına göre, İsrail’in çarşamba günü Suriye’nin başkenti Şam’a düzenlediği hava saldırısında üç sivil öldü, üç sivil de yaralandı.

Kaynağa göre İsrail hava saldırısı Şam’ın batısındaki Mezzeh semtinde bir konutu hedef aldı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ise, geçen hafta Beyrut’ta İsrail’in düzenlediği büyük bir saldırıda öldürülen Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın damadının da Şam’daki İsrail saldırısında öldürüldüğünü söyledi.

Gözlemevi, “Hasan Nasrallah’ın damadı Hasan Cafer El Kasir, Şam’ın Mezzeh semtindeki bir apartman dairesini hedef alan İsrail saldırısında ölen iki Lübnanlı arasında yer aldı” derken, Hizbullah’a yakın bir kaynak da AFP’ye bu iddiayı doğruladı.

Gözlemevi ayrıca, İsrail’e ait bir insansız hava aracının perşembe günü gün ağarmadan önce Suriye’nin kıyı kenti Cebele’de bir silah deposunu hedef aldığını ve imha ettiğini bildirdi.

İngiltere merkezli gözlem grubu, insansız hava araçları ve savaş uçağı füzeleriyle gerçekleştirilen saldırının depoyu yerle bir ettiğini ve uzak mesafelerden duyulan büyük patlamalara neden olduğunu söyledi.

Deponun kuzeybatıdaki Lazkiye vilayetinde bulunan ve Rusya’nın Suriye’deki en büyük hava üssü olan Hmeymim Hava Üssü yakınlarında yer alması nedeniyle Suriye hava savunması ve Rus güçlerinin saldırıya 40 ila 50 dakika içinde karşılık verdiğini de ekledi.

İsrail’in, resmi olarak doğrulamasa da yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. 1960’larda başlayan program, ülkenin ‘nükleer belirsizlik’ politikasının temelini oluşturuyor. Son gelişmeler, bu politikanın sorgulanmasına yol açıyor.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre, Ocak 2024 itibarıyla İsrail’in yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu envanter şu şekilde dağılıyor:

• 30 adet yerçekimi bombası (F-16 veya F-15 uçakları için)
• 50 adet savaş başlığı (karada konuşlu Jericho III balistik füzeleri için)
• 10 adet nükleer seyir füzesi (İsrail’in Dolphin sınıfı denizaltıları için)

İsrail’in nükleer programının başlangıcı

2015’te gizliliği kaldırılan ABD hükümet belgelerine göre, Amerikan hükümeti İsrail’in gizli nükleer programını ilk kez 1960 yılında, Dimona yakınlarındaki Negev Nükleer Araştırma Merkezi’nde (NNRC) keşfetti.

CIA’in o dönemdeki tahminlerine göre, İsrail 1974 yılına gelindiğinde hâlihazırda bir nükleer cephanelik oluşturmuştu.

Merkezin 1950’lerin sonunda Fransızların desteğiyle inşa edildiği belirtiliyor. SIPRI’ye göre, İsrail 2023 yılı başında 277 nükleer savaş başlığı üretmeye yetecek miktarda (750-1.110 kilogram) plütonyuma sahip olabilir.

İsrail’in nükleer belirsizlik politikası

İsrail, nükleer silahlara sahip olduğunu hiçbir zaman resmen kabul etmemiş ya da yalanlamamadı. Ayrıca, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’na (NPT) da taraf değil.

Amerikalı güvenlik uzmanları, 20 Şubat’ta The Washington Post için kaleme aldıkları makalede, bu politikanın Soğuk Savaş döneminde haklı gerekçelere dayandığını öne sürdü.

O dönemde İsrail’in, Sovyetler Birliği’nin nükleer teknolojiyi Mısır veya Suriye ile paylaşmasından endişe duyduğu belirtilmişti.

Fakat son gelişmeler, bu politikanın sorgulanmasına neden oldu. 7 Ekim saldırısının ardından, İsrail Miras Bakanı Amichai Eliyahu ve Likud Milletvekili Tally Gotliv, Gazze Şeridi’nde nükleer silah kullanılmasını açıkça savunmuştu.

İsrail medyasının 2013 yılında ortaya çıkardığı bir bilgiye göre, 1973 Yom Kippur Savaşı’nın ikinci gününde dönemin İsrail Savunma Bakanı Moşe Dayan da nükleer silah kullanılmasını teklif etmişti.

Atlantik Konseyi: İran’ın İsrail saldırısı “tarihi fırsat”