Japonya, negatif faizleri sonlandırarak 17 yıl sonra ilk kez faiz artırdı. Japonya Merkez Bankası’nın dünyanın son negatif faiz oranı politikasını sona erdirdiğini açıklamasının ardından Japon Yen’i salı günü dolar karşısında sert bir düşüş yaşadı.

Büyük şirketlerdeki önemli ücret artışlarının ardından 2016’da başladığı negatif faiz politikasına son verme kararı alan Japonya Merkez Bankası (BoJ), kısa vadeli faiz oranlarını yüzde eksi 0,1’den yüzde 0 ila yüzde 0,1 aralığına yükseltti

BoJ’dan iki günlük para politikası toplantısının ardından yapılan açıklamada, kısa vadeli faiz oranlarının yüzde eksi 0,1’den yüzde 0 ila yüzde 0,1 aralığına yükseltme kararı alındığı belirtildi. Böylece, BoJ, 17 yıl sonra yaptığı ilk faiz artırımıyla, dünyanın önde gelen merkez bankaları arasında negatif faiz politikasını terk eden son banka oldu.

BoJ, negatif faiz politikasına (finansal kuruluşların merkez bankasına yatırdıkları belirli fazla rezervlere eksi 0,1 faiz ödenmesi) ilk olarak 2016 yılında deflasyonla mücadele kapsamında başlamıştı.

Banka, negatif faiz politikasına son vermenin yanında, 10 yıllık Japon devlet tahvillerine ilişkin getiri eğrisi kontrolünü de sona erdirdi. BoJ, tahvil alımlarına devam edecek, şirket tahvili ve benzeri varlıklarda alımlar 1 yıl içinde sonlanacak.

Dünyanın önde gelen merkez bankalarından ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) salgın sonrasında rekor seviyelere yükselen enflasyonu dizginlemek için faiz artırımlarına giderken, BoJ ise ekonomik büyümeyi canlandırmak için ultra gevşek para politikasını sürdürdü.

BoJ, güçlü ücret artışını, yıllardır sürdürdüğü aşırı gevşek para politikasından düzenli bir şekilde uzaklaşmanın koşulu haline getirmişti. Ülkede bu sene 33 yılın en yüksek seviyesindeki ücret artışları, BoJ’a negatif faiz oranlarını sonlandırmak için hareket alanı sağlayacağı beklentilerini artırmıştı.

Japonya’nın en büyük işçi örgütü Japon Ticaret Birliği Konfederasyonu (Rengo), işverenlerle bu yılki ücret müzakerelerinin ortalama yüzde 5,28 ile sonuçlandığını açıkladı. Bu oran 33 yılın en yüksek seviyesi oldu.

Analistler, enflasyonun bir yıldan uzun süredir BoJ’un yüzde 2 hedefinin üzerinde seyretmesi nedeniyle faiz oranlarında bir geri dönüş olasılığını Japon ekonomisi için olumlu olarak değerlendirdi.

Japonya’da bugüne kadar yapılan son faiz artışı 2007 yılına dayanıyor. Diğer önde gelen sanayileşmiş ülkelerin aksine Japonya uzun süredir enflasyondaki artışın yavaşlaması anlamına gelen dezenflasyonla mücadele ediyor.

BoJ’un agresif bir şekilde gevşetilen para politikası, Yen’in değerinin hızla düşmesine katkıda bulunurken, bunun sonuçları ülkede hane halkını olumsuz etkiledi.

Bankanın negatif faizlerden çıkışı sadece şirketleri ve hane halklarını değil, aynı zamanda küresel para akışını da etkilemesi bekleniyor.

Japon Yen’i, Japonya Merkez Bankası’nın negatif faiz oranı politikasını sona erdirdiğini açıklamasının ardından salı günü dolar karşısında sert bir düşüş yaşadı.

Yen, BOJ’un açıklamasının hemen ardından 149,90’a kadar geriledikten sonra ABD para birimi karşısında iki haftanın en düşük noktası olan 150,46’ya kadar geriledi.

Gösterge Nikkei Hisse Senedi Ortalaması, açıklamanın ardından seans başındaki kayıplarını tersine çevirdi ve salı günkü işlemlerini 263,16 puan veya %0,66 artışla 40.003,60 seviyesinden tamamladı. Daha geniş kapsamlı Topix endeksi daha da fazla değer kazanarak 28,98 puan ya da %1,06 artışla 2.750,97’ye yükseldi. Sumitomo Mitsui Banking Corp. baş döviz stratejisti Hirofumi Suzuki, “Hisse senedi fiyatlarındaki anlık yükselişle birlikte, dolar-yen [kuru] da anlık olarak 149,90 yene yükseldi, bunun algoritmik ticaret gibi hareketlere yanıt olduğu düşünülüyor,” dedi.

Suzuki, BOJ’un kararının büyük ölçüde piyasa beklentilerine uygun olduğunu ve emtia ticareti danışmanlarına – vadeli işlemler piyasasında çeşitli yatırımlar yapan ve trendleri takip eden para yöneticilerine – Japon hisse senetlerini almaları için yeşil ışık yaktığını söyledi.

Goldman Sachs’ın kıdemli ekonomisti Tomohiro Ota bu yıl için bir faiz artırımı daha öngörüyor.

Ota, BOJ’un ekim ayında faizleri %0,25’e yükseltmesini ve ardından gelecek yıl ekim ayında %0,25’lik bir artış daha yapmasını bekliyor.

Pazartesi günü yayınladığı bir notta, “İkinci ve üçüncü faiz artırımı arasında bir yıl gecikme bekliyoruz, çünkü gelecek yıl için daha düşük tüketici fiyat endeksi enflasyon oranı bekliyoruz” dedi.

Ancak HSBC’nin baş Asya ekonomisti Frederic Neumann gibi bazıları, BOJ’un politika normalleşmesinin etkisini gözlemlediği için bu yıl faiz artırma ihtimalinin düşük olduğunu tahmin ediyor.

Neumann, “BOJ için büyük bir risk” dedi ve ekledi: “Zayıf Yen Japon ekonomisi, reflasyon hikayesi ve hisse senedi piyasası için büyük bir avantaj oldu ve bu kazanımları erken sıkılaştırma ile söndürmek istemezsiniz.”