23 Haziran akşamı silahlı şahısların Rusya Federasyonu’na bağlı Dağıstan Cumhuriyeti’ne bağlı Derbent’te bir kilise ve sinagog ile Mahaçkale’de bir trafik polisi noktasına saldırmasının ardından hayatını kaybedenler ve yaralananlar oldu. Rusya Soruşturma Komitesi terör saldırısıyla ilgili inceleme başlattı.
Saldırının ardından Derbent’teki bir sinagog alev aldı; yangın ancak birkaç saat sonra söndürülebildi. Derbent’teki Meryem Ana Şefaat Kilisesinde 40 yılı aşkın bir süredir görev yapan Peder Nikolay, saldırıda hayatını kaybetti.
Soruşturma Komitesi, terör saldırısıyla ilgili bir ceza davası açtı. Dağıstan Devlet Başkanı Sergey Melikov, olayı bölgedeki durumu istikrarsızlaştırmaya yönelik bir girişim olarak nitelendirdi.
Mahaçkale ve Derbent’te polis ile saldırganlar arasındaki çatışmalar gece geç saatlere kadar devam etti.
Melikov’a göre 15’ten fazla polis memuru öldürüldü ve sivil kayıplar da var. Dağıstan Müftülüğü en az 25 kişinin yaralandığını bildirdi.
Melikov, Moskova saatiyle yaklaşık 2.30’da bölgede sürdürülen terörle mücadele operasyonunun aktif aşamasının tamamlandığını ve operasyonel tedbirlerin ve saldırganların suç ortaklarını arama çalışmalarının devam ettiğini bildirdi.
Emniyet güçleri, beş militanın etkisiz hale getirildiğini bildirdi. RIA Novosti haber ajansı ise, kolluk kuvvetlerine atıfta bulunarak en az altı saldırganın ortadan kaldırıldığını kaydetti.
İnterfaks ajansına göre, bunlardan üçünün Dağıstan’ın Sergokala rayonu belediye başkanı Magomed Ömerov’un oğulları ve yeğeni olduğu tespit edildi. Gözaltına alınan Ömerov, polis tarafından sorgulanmak üzere götürüldü.
İktidar partisi Birleşik Rusya, Ömerov’u ‘itibarsızlaştırıcı eylemleri nedeniyle’ partiden ihraç etti.
Rusya makamları ve uluslararası toplumdan tepkiler
Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill, olayla ilgili taziyelerini ifade etti. Saldırının amacının ‘düşmanlık ateşini tutuşturmak, nefret ve nifak tohumlarını ekmek’ olduğuna işaret eden Kirill, saldırı için Ortodoksların bayramının nedeninin de bu olduğunu da sözlerine ekledi.
Çeçenistan lider, Ramzan Kadirov olayı ‘alçakça bir provokasyon ve mezhepler arasında anlaşmazlık yaratma girişimi’ olarak nitelendirdi. Saldırganların ‘ne inancı, ne milleti, ne de erkekliği’ olduğunu ifade eden Kadirov, ayrıca faillerin ‘hak ettikleri cezayı’ alacaklarından emin olduğunu vurguladı.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, hem Dağıstan’daki saldırıların hem de Sivastopol’a yapılan saldırının Rusya halkına yönelik ‘aşağılık ve iğrenç bir terör eylemi’ olduğunu söyledi. Medvedev, “Dolayısıyla şimdi hepsi; Amerikan yetkilileri, Banderist rejim ve çılgın fanatikler -bizim için aynı,” dedi.
Saldırı, bir dizi Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkesinin liderleri tarafından da kınandı. Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev, Rusya’ya suçun soruşturulmasında yardım teklifinde bulundu.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, terörle mücadelede aktif işbirliğini sürdürmeye hazır olduklarını ifade etti. Kırgız lider Sadır Caparov, kurbanların ailelerine metanet ve yaralılara acil şifalar diledi. Caparov, Kırgızistan’ın Rusya hükümetinin ‘ulusal güvenliğini tesis etme’ çabalarını desteklediğini vurguladı.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Melikov’a ayrı ayrı telgraflar gönderdi. Azerbaycan lideri, telgraflarında başsağlığı ve yaralılara acil şifalar diledi. Aliyev, ayrıca Bakü’nün ‘bu kanlı suçları şiddetle kınadığını’ ve terörle mücadeleyi desteklediğini belirtti.
İran Dışişleri Bakanlığı da Rusya hükümeti ve halkına başsağlığı ve taziye dileklerini iletti. Bakanlık, Tahran’ın Dağıstan’daki terör saldırısını kınadığını ve her türlü terörü insanlığa ve uluslararası güvenliğe yönelik bir tehdit olarak gördüğünü ifade etti.
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Genel Sekreteri Zhang Ming Dağıstan’dan gelen haberler karşısında şok olduğunu söyledi ve başsağlığı diledi. Zhang, terörün hiçbir haklı gerekçesi olamayacağını ve ŞİÖ’nün ‘bu suç olgularının tamamen ortadan kaldırılmasını ısrarla takip edeceğini’ de sözlerine ekledi.