Bizi Takip Edin

ORTADOĞU

Mülteci kampından Hamas’ın liderliğine…

Yayınlanma

İran’ın başkenti Tahran’da suikasta uğrayan Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin mülteci kamplarından liderliğe uzanan hayatı Filistin’in bağımsızlığı için verilen mücadeleyle geçti.

Tarihi Filistin topraklarının Askalan (Aşkelon) kentinden göçe zorlanan Filistinli bir ailenin çocuğu olarak 29 Ocak 1963’te Gazze’deki Şati Mülteci Kampı’nda dünyaya gelen Heniyye, 1987’de Gazze İslam Üniversitesinden mezun oldu. Heniyye, üniversiteyi bitirdiği 1987 yılında kurulan Hamas’a katıldı.

1989’da I. İntifada’ya katıldığı ve Hamas üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklanan Heniyye, 1992’de serbest bırakıldıktan sonra, İsrail tarafından diğer İslami Cihad ve Hamas üyesi 415 kişilik grup ile Güney Lübnan’a sürüldü, ertesi yıl Gazze’ye geri döndü.

Hayatı boyunca direnişin içerisinde yer alan biri olarak mücadeleci kişiliğiyle öne çıkan Heniyye, “Hamas’ın özel güvenliğinin sorumlusu olduğu” suçlamasıyla 1987’de 18 gün, 1988’de 6 ay ve 1989’da 3 yıl olmak üzere İsrail hapishanelerinde tutuklu kaldı.

Hamas lideri Şeyh Yasin, 1997’de İsrail hapishanesinden çıktığında, Heniyye, kendisinin en yakın yardımcılarından biri oldu. Heniyye, 1999’dan 2004’e kadar, Hamas lideri Şeyh Yasin’in özel kalem müdürlüğünü yaptı.

Hamas lideri Heniyye, Ekim 2006’da Gazze’de konvoyuna düzenlenen saldırıdan ve Mayıs 2007’de İsrail’in evini hedef alan füze saldırısından kurtuldu.

Filistin Başbakanı oldu

Heniyye, Hamas lideri Halid Meşal’in Şam’da sürgünde bulunmasından dolayı Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde Hamas’ın yürüttüğü kampanyaya da liderlik etti. Hamas, Filistin meclisindeki 132 sandalyeden 76’sını kazanarak seçimden zaferle çıktı. Heniyye, 16 Şubat 2006’da Hamas’ın başbakan adayı olarak açıklandı.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, hükümeti kurma görevini Hamas’a verdi. O döneme kadar Filistin’i yöneten Fetih hareketi ile haftalarca süren koalisyon görüşmelerinin neticesiz kalması üzerine Heniyye, Hamas üyeleri ve teknokratlardan oluşturduğu kabineyi ilan ederek hükümeti kurdu.

ABD ve İsrail’in karşı çıkmasına rağmen Heniyye’nin başbakanlığı, 19 Şubat’ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından onaylandı.

Gazze Şeridi’ndeki Hamas ile Fetih arasındaki çatışmaların Haziran 2007’de zirveye çıkması üzerine Heniyye, Filistin Devlet Başkanı Abbas tarafından başbakanlık görevinden alındı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı oldu

Heniyye, ilk kez Hamas’ın Siyasi Büro Başkanlığı için Mayıs 2017’de yapılan seçimde Halid Meşal’in yerine seçildi.

Hamas Genel Şura Konseyi, 1 Ağustos’ta, 2021-2025 dönemi siyasi büro başkanlığı için isim belirlemek üzere toplandı. Heniyye, Hamas’ın her 4 yılda bir gizlilikle yürüttüğü bu seçimlerde ikinci kez Siyasi Büro Başkanı oldu.

1980’lerden bu yana hareketin bir parçası olan Heniyye, son birkaç yıldır Katar’da sürgünde yaşıyordu.

İsrail ordusu ailesini hedef aldı

İsrail’in 10 Kasım 2023’te Gazze kentinde yerinden edilmiş kişilerin bulunduğu bir okulu hedef alması sonucu Heniyye’nin torunlarından biri hayatını kaybetti.

İsrail ordusu, 10 Nisan’da Ramazan Bayramı dolayısıyla Gazze kentinin batısındaki Eş-Şati Mülteci Kampı sakinleri ve yakınlarıyla bayramlaşmaya giden Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin ailesinden birçok kişinin bulunduğu aracı hedef aldı.

Saldırıda 3 oğlu ve 4 torununu kaybeden Heniyye, ölüm haberini aldığında “Allah’tan geldik Allah’a döneceğiz” ifadelerini kullandı. Heniyye’nin, İsrail saldırısında yaralanan torunu Melek Heniyye de tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

13 çocuğu bulunan Heniyye’nin Gazze kentinin batısında yer alan Sahil Mülteci Kampı’ndaki evi de saldırılarda bombalandı.

Yeni İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak için Tahran’da bulunan Heniyye, ikamet ettiği konuta düzenlenen saldırı sonucu yaşamını yitirdi.

Naaşının Doha’da defnedilmesi bekleniyor

Heniyye’nin naaşının İran’da düzenlenecek cenaze töreninin ardından Katar’ın başkenti Doha’da defnedilmesi bekleniyor.

AA’nın Hamas kaynaklarından aldığı bilgiye göre, Hamas ve İranlı yetkililer arasında Heniyye’nin cenaze töreni ve defin işlemleri için görüşmeler devam ediyor. Buna göre, Heniyye’nin cenaze törenin Tahran’da yapılması, ardından defnedilmek üzere Katar’ın başkenti Doha’ya nakledilmesi planlanıyor.

İran ve Hamas yetkilileri konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapmadı.

ORTADOĞU

Hochstein: Ateşkes için ciddi bir şans var

Yayınlanma

ABD Başkanı Joe Biden’ın Kıdemli Danışmanı Amos Hochstein, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkes için geldiği Lübnan’da “Ateşkes için ciddi bir şans var” dedi.

Amos Hochstein, Hizbullah ile İsrail arasındaki ateşkes görüşmeleri için Lübnan’ın başkenti Beyrut’a geldi.

Lübnan resmi haber ajansı NNA’ya göre, Beyrut’taki Uluslararası Refik Hariri Havalimanı’na indikten sonra Hochstein’in çantaları havalimanında uygulanan prosedürler çerçevesinde kapsamlı bir incelemeye tabi tutuldu.

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile başkent Beyrut’taki meclis başkanlığı konutunda bir araya gelen Hochstein, görüşme sonrasında basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

Hochstein, “Çatışmayı sona erdirmek için gerçek bir fırsatımız var. Önümüzdeki günlerde bir çözüme ulaşmayı umuyoruz” dedi. Berri ile yaptığı toplantının yapıcı olduğunu aktaran Hochstein, “Ateşkes için ciddi bir şans var” diye konuştu.

Lübnan cephesinde ateşkes ihtimali artıyor

Hochstein, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaları sona erdirme kararının tarafların elinde olduğunu söyledi. Gazetecilerden soru almayan Hochstein, daha sonra Lübnan Başbakanı Necib Mikati ile görüştü.

ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Lisa Johnson, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla bir anlaşma taslağını geçen hafta Berri’ye teslim etmişti. Lübnan basını, dün Hizbullah’ın anlaşma taslağına yanıtını Berri’ye ilettiğini öne sürmüştü.

Hochstein’in Beyrut temaslarının ardından Tel Aviv’e geçmesi bekleniyor. İsrail’in ateşkes için nasıl bir tutum izleyeceği bilinmiyor. Ancak Tel Aviv’in daha önce kabul ettiği anlaşmalara uymadığı ya da son anda anlaşmalara yeni şartlar eklemek suretiyle müzakereleri baltaladığı düşünüldüğünde daha iyimser bir tablo için Hochstein’in İsrail ziyaretinin sonuçlarını beklemenin gerekli olduğu görünüyor.

Trump’a “hediye” mi sahadaki gerçek mi?

Lübnanlı üst düzey bir yetkili Reuters’a yaptığı açıklamada, Lübnan ve Hizbullah’ın ABD’nin İsrail’le ateşkes önerisini kabul ettiğini, ancak içerik konusunda bazı yorumları olduğunu söyledi ve bu girişimi ateşkes için şimdiye kadar ki en ileri aşama olarak nitelendirdi.

Berri’nin yardımcılarından Ali Hassan Halil de Reuters’a yaptığı açıklamada, “Lübnan öneriye ilişkin yorumlarını olumlu bir atmosferde sundu. Sunduğumuz tüm yorumlar 1701 sayılı (BM) Kararı’na tüm hükümleriyle tam olarak bağlı olduğumuzu teyit ediyor” dedi. Girişimin başarısının artık İsrail’e bağlı olduğunu söyleyen Halil, İsrail’in çözüm istememesi halinde “100 farklı sorun çıkarabileceğini” söyledi.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

WSJ: İsrail, Hizbullah’ın elinde büyük miktarda Rus silahı buldu

Yayınlanma

Wall Street Journal’da (WSJ) yer alan habere göre Hizbullah’ın aralarında modern tanksavar füzelerinin de bulunduğu silahlarının bir kısmı Rusya’nın Suriye’deki stoklarından geliyor.

İsrail, Lübnan’ın güneyindeki karadan işgalini ilerletmeye çalışırken sahadaki birliklerin büyük miktarda Rus silahı bulduğu iddia edildi.  WSJ’nin Suriyeli güvenlik yetkilileri ve bir Arap yetkiliye dayandırdığı haberine göre, 2020 gibi yakın bir tarihte üretilen modern Kornet tanksavar füzelerinin de aralarında bulunduğu bazı silahlar, son yıllarda komşu Suriye’deki Rus stoklarından Lübnan’a gönderildi.

Haberde İsrail’in Hizbullah’ın Rus yapımı bazı silahlara sahip olduğunu bildiği ancak bu silahların daha az sofistike olduğunu düşündüğü hatta bazılarının Sovyet döneminden kalma olduğunu tahmin ettiği aktarıldı.

Ancak İsrail’in şimdi bulduğu silahların ise daha yeni, daha gelişmiş ve askeri analistlerin beklediğinden çok daha fazla sayıda olduğu belirtildi. Habere göre bu silahlar Hizbullah’ın savaş yeteneğini önemli ölçüde artırdı ve çok sayıda İsrail askerinin öldürülmesinde kullanıldı.

Lavrentyev: Rusya, Hizbullah konusunda İsrail’e garanti vermeyecek

Haberde WSJ muhabirinin Lübnan’da ele geçirilen malzemelerin incelenmek üzere götürüldüğü İsrail Ulusal Mühimmat Söküm Laboratuvarını gezerken Rus silahlarından bazılarını gördüğü belirtildi. Haberde şu ifadelere yer verildi: “Rus Kornet füzelerinin yanı sıra silahlar arasında Metis, Konkurs, Fagot ve Sagger gibi diğer güdümlü tanksavar füze sistemleri de bulunuyordu. Söküm laboratuvarının başında bulunan İsrailli bir binbaşı, tümünün Lübnan güneyinde sınırın bir kilometreden daha az içinde, yer üstünde ve yer altında Hizbullah sığınaklarında bulunduğunu söyledi.”

“İsrailli binbaşı, İsrail’in işgalinin ilk günlerinde ele geçirilen silahların yaklaşık %60 ila %70’inin Rus yapımı olduğunu söyledi. Journal’a konuşan yedek subaylar o günden bugüne Lübnan’da çok sayıda Rus silahı bulmaya devam ettiklerini belirtti. Binbaşı, Hizbullah’ın bu silahları nasıl elde ettiğinden ya da bunlar için nasıl eğitim aldığından emin olmadığını söyledi.”

WSJ’ye göre bulunan bu silahlar sonrası İsrail’in, Rusya’nın Hizbullah ile ilişkilerini derinleştirebileceği yönündeki korkularını tetikledi. İsrail’in eski Rusya Büyükelçisi Arkady Mil-Man “İsrail’in daha iddialı olması ve çıkarlarını savunması gerekiyor” dedi. Şu anda Tel Aviv’deki Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Mil-Man, “Ruslara, Hizbullah ve İran’a İsraillilere zarar verebilecek herhangi bir yardıma artık tahammül etmeyeceğimizi anlatmalı ve iletmeliyiz” dedi.

Rusya’nın Hamas ile ilişkisi ve Moskova’nın hesapları

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar, geçen günlerde yaptığı açıklamada, Rusya’nın Suriye’den Lübnan’a silah kaçakçılığını önleyerek Hizbullah’ın silahsızlandırılmasına yönelik olası bir anlaşmanın uygulanmasına yardımcı olacağını umduğunu söylemişti. Sa’ar, “Hizbullah’ın yeniden silahlanamaması, yeni silah sistemleri edinememesi ya da bunları Lübnan’a sokamaması ve tehdidini savaş öncesindeki ölçüde yenileyememesi ilkesi Lübnan’daki herhangi bir anlaşmanın başarısı için hayati önem taşıyor. Ruslar Suriye’de. Eğer ilkeyi kabul ederlerse, bu hedefe etkili bir şekilde ulaşılmasına katkıda bulunabilirler” dedi.

İsrail, kısmen hava saldırıları düzenlediği Suriye’de çatışmadan kaçınmak için uzun zamandır Rusya ile iyi ilişkiler sürdürmeye çalışıyor.

Ancak habere göre Rusya’nın Ukrayna ile savaşının başladığı 2022 yılından bu yana Rusya’nın bölgedeki tutumunun değişti. Analistler Moskova’nın mümkün olan her yerde ABD ve müttefiklerine daha agresif bir şekilde meydan okumaya çalıştığını söylüyor.

WSJ: Rusya, Kızıldeniz’deki gemilere yönelik saldırılar için Husilere uydu verisi sağlıyor

WSJ daha önce de Rusya’nın, Kızıldeniz’deki gemilere yönelik saldırılar için Husilere uydu verisi sağladığını haberleştirmişti.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

İran, UAEA ile siyasi baskı olmadan müzakere istiyor

Yayınlanma

İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) bu haftaki yönetim kurulu toplantısı öncesinde nükleer programıyla ilgili görüşmelerin “siyasi baskı ve mülahazalardan uzak” yürütülmesini umduğunu söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi haftalık basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Tüm çabalarımız ve görüşmelerimizdeki vurgumuz UAEA’nın teknik çalışmalarını bazı tarafların yıkıcı ve şeytani baskılarından uzak bir şekilde yapmasını sağlamaktı” dedi.

WSJ: ABD’yle Avrupa “İran” konusunda karşı karşıya geldi

UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi, geçen hafta Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın da bulunduğu üst düzey yetkililerle görüşmek üzere İran’a gitti. Fordo ve Natanz nükleer tesislerini ziyaret etti.  Ziyaret, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın İran’ı eleştiren yeni bir karar tasarısını kabul etmesinin beklendiği UAEA Yönetim Kurulu’nun bu hafta Viyana’da yapacağı toplantı öncesinde gerçekleşti.

Bekayi tarafların “İran ile ajans arasındaki meselelerin siyasi baskı ve mülahazalardan uzak, teknik bir şekilde devam etmesini sağlayacaklarını” umudunu dile getirdi.

Grossi’nin ziyaretini “faydalı ve olumlu” olarak değerlendiren Bekayi, ziyaretin Tahran ve Ajans arasında “karşılıklı anlayış” sağladığını söyledi.

‘UAEA bu kararıyla İran’a baskı yapamaz’

2015 yılında İran ile varılan anlaşma, İran’ın nükleer programını kısıtlaması karşılığında yaptırımlardan muaf tutulmasını öngörüyordu. Ancak bu anlaşma, Donald Trump yönetimindeki ABD’nin 2018’de tek taraflı olarak çekilmesi ve yaptırımları yeniden uygulamaya koymasıyla çöktü.

İran buna karşılık olarak anlaşma kapsamındaki taahhütlerinden vazgeçerek uranyum zenginleştirme seviyesini %60’a kadar çıkardı. Bu oran, bir nükleer bomba üretmek için gereken seviyenin hemen altında yer alıyor.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English