Bizi Takip Edin

ASYA

Pakistan’da Han’la Şerif arasında başa baş rekabet

Yayınlanma

Pakistan’da Ulusal Meclis ve eyalet meclisleri için dün yapılan seçimlere ilişkin ilk sonuçlar gelmeye başladı. İlk sonuçlara göre, Ulusal Meclis sandalyelerinin dağılımında rekabet göze çarpıyor.

Oy sayımları hükümetin cep telefonu hizmetlerini askıya almasına bağlı olarak gecikmeye uğrasa da, yerel medya hapisteki eski Başbakan İmran Han’ın destekçilerinin 100’den fazla sandalyeden gelen seçim sonuçlarında üstünlük sağladığını söyledi.

Geo News, çoğunlukla Han’a sadakat borcu olan bağımsızların, sonuçlarına ulaşılan 106 sandalyeden 47’sini kazandığını söyledi. Perşembe günkü seçimlerde toplam 265 sandalye için yarışıldı.

Saat 08:00 itibariyle Pakistan Seçim Komisyonu 70 resmi sonuç açıklarken, bağımsızlar 24 sonuç elde etti. Suikaste kurban giden başbakan Benazir Butto’nun oğlu Bilawal Butto Zardari’nin Pakistan Halk Partisi 24, eski Başbakan Navaz Şerif’in Pakistan Müslüman Ligi-Navaz’ı (PML-N) ise 18 sandalye kazandı.

Geri kalanlar ise küçük partiler tarafından kazanıldı.

Han’ın hapiste olması ve Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI) partisinin seçimlere katılmasının yasaklanması nedeniyle destekçileri bağımsız olarak yarıştı.

Eyalet meclislerinde ilk sonuçlar

Hayber Pahtunhva’da eyalet meclisi için açıklanan sonuçlara göre, PTI 49 sandalye kazandı, PML-N 4, PPP ise 1 sandalye elde etti. PTI, Hayber Pahtunhva eyaletinde açık ara önde görünüyor.

Pencap eyalet meclisinde, PML-N ile PTI arasında Ulusal Meclis’teki rekabete benzer bir durum göze çarpıyor. PML-N, Pencap eyalet meclisindeki sandalyelerden 45’ini kazanırken, PTI 39 sandalye elde etti.

Sind eyalet meclisinde, PPP’nin önde olduğu görülüyor. Eyalet meclisinde PTI 5, PPP ise 63 sandalye kazandı.

Belucistan eyalet meclisinde, PTI 1, PML-N 2 ve PPP 3 sandalye elde etti.

Seçime katılım oranına ilişkin henüz bir veri paylaşılmadı.

Pakistan’da 2013’te seçime katılım yüzde 55,02, 2018’de ise yüzde 51,7 olarak gerçekleşmişti.

Pakistan’da 5 yıl yasama görevini yürütecek Pakistan Ulusal Meclisi ve eyalet meclislerinin seçimi için yerel saatle dün 08.00’de başlayan oy verme işlemi, 17.00’de sona ermişti.

Analistler seçimin net bir galibinin çıkmayabileceğini, bunun da bir yandan ekonomik krizden çıkmaya çalışan, diğer yandan da derin bir kutuplaşmanın yaşandığı siyasi ortamda artan terör eylemleriyle boğuşan ülkenin sıkıntılarını artıracağını tahmin ediyor.

Moody’s Investors Service, “Sonuçların zamanında açıklanması ve yeni hükümetin sorunsuz bir şekilde kurulması, politika ve siyasi belirsizliği azaltacaktır. Bu, çok zorlu makroekonomik koşullarla karşı karşıya olan ülke için hayati önem taşıyor” dedi.

Sonuçların açıklanması olağandışı gecikti

Sonuçların açıklanmasındaki gecikme ise dikkat çekti. Karaçi’nin borsa endeksi ve Pakistan’ın devlet tahvilleri belirsizlik nedeniyle düştü.

Seçim Komisyonunun özel sekreteri Zafar Iqbal, ayrıntı vermeden gecikmenin nedeninin bir “internet sorunu” olduğunu söyledi.

Hükümet, seçim öncesinde perşembe günü güvenlik önlemi olarak cep telefonu hizmetlerini askıya aldığını ve sonra kısmen geri yüklendiğini söyledi.

Ordunun rolü

Asıl mücadelenin, Han’ın desteklediği adaylar ile Şerif’in PML-N’si arasında geçmesi bekleniyordu. Han, ordunun partisini ortadan kaldırmak için baskı uyguladığına inanırken, analistler ve muhalifler Şerif’in generaller tarafından desteklendiğini söylüyor.

Ordu, nükleer silahlara sahip ülkenin 76 yıllık bağımsızlığı boyunca doğrudan ya da dolaylı olarak hakimiyet kurdu ancak birkaç yıldır siyasete müdahale etmediğini savunuyor.

Birçok gözlemci tarafından güçlü bir aday olarak görülen Şerif, sonucun belirsiz olduğu yönündeki söylentileri reddetti ancak yakın bir yardımcısı olan Ishaq Dar, GEO TV’ye yaptığı açıklamada partinin bağımsızların desteğiyle bir koalisyon kurabileceğini söyledi.

Dar, “Bir hükümet kuracağımızdan eminim” dedi.

Sonuçlar sonrası ülkeyi bekleyen zorluklar

Analistlerin tahmin ettiği gibi, seçim sonucunda hiç kimse net bir çoğunluk elde edemezse, mevcut düzenlemenin üç hafta içinde sona ermesinin ardından ülkeyi, Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) yeni bir kurtarma programı talep etmek başta olmak üzere birçok zorluk bekliyor.

Bir köşe yazarı Abbas Nasir, “Belirleyici faktör, güçlü ordu ve güvenlik kurumlarının hangi tarafta yer aldığıdır,” diyerek hiçbir partinin net bir kazanan olarak ortaya çıkmayacağı olasılığını yorumladı: “Ekonomik zorluklar o kadar ciddi, vahim ve çözümler o kadar acı verici ki, iktidara gelen herhangi birinin gemiyi nasıl yürüteceğinden emin değilim.”

Güvenlik durumu

Perşembe günkü oylama öncesi ülke genelinde binlerce asker sokaklarda ve seçim merkezlerinde konuşlandırılmıştı. Güvenlik artırılırken İran ve Afganistan ile olan sınırlar geçici olarak kapatılmıştı.

Ordudan yapılan açıklamada, artırılan güvenliğe rağmen, çoğu batı illerinde olmak üzere militanlar tarafından gerçekleştirilen 51 bombalı patlama, el bombası saldırısı ve silahlı saldırıda ikisi çocuk 12 kişinin öldüğü belirtildi.

Geçici İçişleri Bakanı Gohar Ejaz yaptığı açıklamada “Birkaç münferit olaya rağmen genel durum kontrol altında kaldı ve bu da güvenlik önlemlerimizin etkinliğini gösteriyor” dedi.

Son genel seçimler 2018’de yapılmıştı

Pakistan’da son genel seçimler 25 Temmuz 2018’de yapılmış ve İmran Han hükümeti göreve gelmişti.

Pakistan Ulusal Meclisinde 10 Nisan 2022’de yapılan güven oylamasında, 174 “hayır” oyuyla İmran Han hükümeti düşmüştü.

Üç dönem başbakanlık yapan Navaz Şerif’in kardeşi Şahbaz Şerif, 11 Nisan 2022’de Meclis’te düzenlenen seçimde 174 oyla çoğunluğun desteğini alarak Başbakan seçilmiş ve ülkeyi Ağustos 2023’e kadar yönetmişti.

Ülkeyi genel seçimlere kadar yönetecek geçici hükümetin Başbakanı Anvarul Hak Kakar ise 14 Ağustos 2023’te yemin ederek göreve başlamıştı.

ASYA

Xi, Jack Ma ve diğer Çinli iş liderlerinin katılacağı sempozyuma başkanlık edecek

Yayınlanma

Toplantı hakkında bilgi sahibi üç kişi Reuters’a, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in önümüzdeki hafta özel sektör duyarlılığını artırmak için aralarında Alibaba kurucu ortağı Jack Ma’nın da bulunduğu ülkenin iş dünyası liderlerinin katılacağı bir sempozyuma başkanlık etmeyi planladığını söyledi.

Xi, özel sektörle ilgili sempozyumlara nadiren başkanlık ediyor ve bu etkinlik, Başkan Donald Trump yönetimindeki ABD ile tırmanan gerilimden iç ekonomideki büyümenin yavaşlamasına kadar Çin’in iş dünyasının karşı karşıya olduğu zorlukların ortasında “güven verme” amacı taşıyor.

İki kaynak, girişimcilerin çoğunun teknoloji sektöründen olacağını ve Xi’nin onları Çin-ABD teknoloji savaşının yoğunlaştığı bir ortamda işlerini yurtiçinde ve yurtdışında büyütmeye teşvik etmesinin beklendiğini söyledi.

Reuters’a göre sempozyum muhtemelen pazartesi günü gerçekleştirilecek.

İki kaynak, teknoloji devi Tencent’in CEO’su Pony Ma’nın da sempozyuma katılacağını söyledi. Bir kaynak, akıllı telefon ve elektrikli araç üreticisi Xiaomi’nin CEO’su Lei Jun’un yanı sıra robotik şirketi Yushu Technology’nin kurucusu Wang Xingxing’in de katılmasının muhtemel olduğunu söyledi.

İki kaynağa göre bir Huawei Technologies yöneticisinin de katılması bekleniyor.

Bloomberg News, DeepSeek kurucusu Liang Wenfeng’in de katılacağını bildirdi. Yapay zeka girişimi, Batılı rakiplerinin çok altında bir maliyetle geliştirdiğini söylediği modellerle teknoloji dünyasını sarsmıştı.

DeepSeek’in kurucusu Liang’ın katılımı, start-up’ın küresel yapay zeka endüstrisinde yeni keşfedilen statüsünü daha da parlatacak. Geçtiğimiz ay Başbakan Li Qiang’ın ev sahipliğinde düzenlenen bir sempozyumda bir konuşma yapmıştı.

Xi uzun zamandır Çin’in yarı iletkenlerde kendi kendine yeterliliğe ulaşması gerektiğini vurguluyor ve ülkenin ekonomik kalkınmayı yönlendirmek için yapay zekayı kullanmasını istiyor. Washington çipler üzerinde uyguladığı ihracat kontrolleri ile bu çabayı engellemeye çalışıyor.

Okumaya Devam Et

ASYA

Alibaba, Apple’ın Çin’deki yapay zeka ortağı olacağını açıkladı

Yayınlanma

Alibaba’nın başkanı, Apple’ın Çin’de satılan yapay zeka özellikli iPhone modelleri için teknoloji sağlayacağını söyledi ve Çinli grubun hisselerinde bir ralliyi körükleyen yüksek profilli ortaklık raporlarını doğruladı.

Joe Tsai perşembe günü Dubai’de düzenlenen bir konferansta “Apple çok seçici davrandı. Çin’de bir dizi şirketle görüştüler ve sonunda bizimle iş yapmayı seçtiler,” dedi.

“Telefonlarını güçlendirmek için yapay zekamızı kullanmak istiyorlar, bu nedenle Apple gibi büyük bir şirketle iş yapabildiğimiz için çok şanslıyız ve son derece onurluyuz” dedi.

Amerikalı şirket, tüketicilerin eski modellerde çalışmayacak güçlü yeni özelliklere erişmek için akıllı telefonlarını yükseltecekleri iddiasıyla yapay zeka konusunda kendini yeniden keşfetmek için çalışıyor.

Ancak Apple, halka sunulan herhangi bir büyük dil modelinin yetkililer tarafından titiz bir test ve onay sürecinden geçmesi gereken Çin’de bu tür yetenekleri kullanıma sunma konusunda büyük engellerle karşılaştı.

Geçtiğimiz yıl Financial Times’a konuşan üst düzey bir Çinli düzenleyici, Apple’ın onay sürecini daha kolay atlatabilmesi için Çinli bir şirketle ortaklık kurması gerektiğini belirtmişti. Konuya aşina olan kişilere göre Apple, Baidu, ByteDance, Moonshot, Zhipu ve Tencent dahil olmak üzere Çin’in önde gelen yapay zeka oyuncularının birçoğuyla modelleri test etti ve ortaklıkları görüştü. DeepSeek’in modellerinin de test edildiği belirtildi.

Çin’in siber güvenlik gözlemcisi şimdiye kadar 300’den fazla yerli yapay zeka modelini kullanım için onayladı. Tsai, Apple’ın Çin dışındaki diğer şirketlerle yapay zeka ortaklıkları yapabildiğini, ancak Çin içinde, düzenleyici konular ve bunun gibi şeyler nedeniyle, yapay zeka geliştiren Çinli şirketlerle çalışmaları gerektiğini söyledi. “Gelecekte iş yaptığınız her yerde durumun böyle olacağını düşünüyorum; cihazlarınıza güç veren yerelleştirilmiş bir yapay zekaya sahip olmak isteyebilirsiniz” diye ekledi.

Apple Çin’de yeniden ivme yakalamaya çalışıyor

Apple’ın Çinli rakipleri, akıllı telefonlarda yapay zeka özelliklerini güçlü bir şekilde kullanıma sunarak iPhone üreticisini dezavantajlı duruma düşürdü.

Apple’ın Çin’deki işleri, devlet çalışanlarının büyük bir kısmının telefonlarını terk etmesine neden olan artan jeopolitik gerilimlerden de etkilendi.

Apple’ın en son mali çeyreğinde, kilit pazardaki satışlar bir önceki yıla göre yüzde 11 düşerek 18,5 milyar dolara ya da toplam gelirin yüzde 15’ine geriledi.

Alibaba’nın Hong Kong’da işlem gören hisseleri bu yılın başından itibaren yüzde 40’tan fazla yükseldi. Bu yılın başlarında yetenekleri ve düşük geliştirme maliyetleriyle küresel piyasaları şaşkına çeviren DeepSeek’in en yeni modelinin piyasaya sürülmesinin ardından yapay zeka modeli Qwen 2.5’in yeni bir sürümünü yayınlamasıyla ilk kez değer kazandı.  Alibaba yorum yapmayı reddetti. Apple ise yorum talebine hemen yanıt vermedi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Çin’in açık kaynaklı yapay zekâsı Goku, OpenAI ve ABD’ye meydan okuyor

Yayınlanma

Çinli teknoloji şirketi ByteDance, görüntü ve video oluşturabilen gelişmiş yapay zekâ modeli Goku’yu piyasaya sürdü. Bu gelişme, OpenAI’ye ve ABD’nin yapay zekâ teknolojisindeki liderlik hevesine meydan okuyor.

Sam Altman için eğlenceli günler sona erdi; önce Elon Musk’ın düşmanca teklifi, şimdi de Goku. ByteDance, görüntü ve video üretimi için gelişmiş bir yapay zekâ modeli olan Goku’yu piyasaya sürdü.

Bu, OpenAI ve ABD gibi yapay zekâ teknolojisine erişimi güvence altına almayı amaçlayan hükümetler için yeni bir meydan okuma anlamına geliyor.

Fakat bu durum, işletmelerin “değer yaratma” bariyerini de düşürüyor.

Goku, metin istemlerinden yüksek kaliteli görseller üretiyor. Model, bilgi akışını iyileştirerek görüntü ve videoları daha akıcı ve doğru bir şekilde oluşturan bir yapay zekâ modeli türü olan doğrusal akış dönüştürücülerini kullanıyor.

Açık kaynak modeller yükselişte

Goku, Llama ve DeepSeek gibi açık kaynaklı bir yapay zekâ modeli. Bu, dünya çapındaki birçok işletme ve yeni girişim için iyi haberken, OpenAI için kötü bir haber. Zira en iyi modele sahip olmanın uzun vadeli başarıyı garanti etmediği açıkça görülüyor.

Bu durum, model “düzenlemesinin” ABD’nin öngördüğü gibi işlemeyeceği beklentisini de güçlendiriyor.

Goku, kendisinden önceki diğer modeller gibi, üretim maliyetini düşürüyor.

Goku ve Sora gibi modeller, yaratıcı içerikler oluşturabiliyor. Fakat asıl değer, işletmelerin yapay zekâ tarafından üretilen video, metin ve görüntüleri nasıl entegre edip kullandıklarında yatıyor.

Öte yandan Goku’nun yükselişi, ABD’nin yapay zekâ alanındaki hakimiyetinin artık garanti olmadığını gösteriyor.

Çinli şirketler hızla ilerliyor, yapay zekâ okuryazarlığına ve uygulamalarına önem veriyor.

Bir zamanlar rakipsiz olan OpenAI, artık şiddetli bir rekabetle karşı karşıya. En iyi yapay zekâ modeline sahip olmak artık yeterli değil.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English