Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Pekin’den Hong Kong yasasını eleştiren Batı’ya ‘ikiyüzlülük’ yanıtı

Yayınlanma

Çin, Hong Kong’un ulusal güvenlik yasasına yönelik eleştirilere sert tepki göstererek bazı ülkeleri “iftira ve karalama” yapmakla suçladı.

Madde 23 olarak bilinen yasa salı günü Hong Kong yasa koyucuları tarafından, bir aylık bir tartışma süreci sonunda oybirliğiyle kabul edildi. Yasa, vatana ihanet, sabotaj, isyan, devlet sırlarının çalınması, dış müdahale ve casusluk gibi suçları birkaç yıldan ömür boyu hapse kadar değişen şekilde cezalandırıyor.

23 Mart’ta yürürlüğe girecek olan yasa Hong Kong dışında da geçerli olacak.

Hong Kong yeni ulusal güvenlik yasasını oybirliğiyle kabul etti

Yasa, Çin yönetimindeki şehirde temel özgürlükler üzerinde ‘etkileri’ olabileceği gerekçesiyle Batı ülkelerinin eleştirilerine maruz kaldı. Yasanın “ifade özgürlüğünü kısıtlamak ve gözdağı vermek için kullanılabileceği” öne sürülüyor.

Çin çarşamba günü, özellikle Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği’ni “ikiyüzlü” olmakla suçlayarak karşılık verdi.

Çin’in 2020 yılında kabul ettiği ulusal güvenlik yasasının hemen ardından gelen 23. Madde, Hong Kong lideri John Lee’ye göre mevzuattaki “boşlukları” kapatmak üzere tasarlandı.

İngiltere’ye ‘sömürgecilik fantezilerinden vazgeç’ uyarısı

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında “Çin, Hong Kong’un ulusal güvenlik düzenlemelerini karalayan ve lekeleyen bazı ülke ve kurumlara karşı güçlü bir memnuniyetsizlik ve kesin bir muhalefet ifade etmektedir” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron salı günü, 1997’de Çin’e devredilmeden önce eski bir İngiliz kolonisi olan kentte “hak ve özgürlüklere daha fazla zarar verecek” bir yasa için “aceleye getirilmiş” bir süreç olarak nitelendirdiği yasama sürecine ilişkin endişelerini dile getirdi.

Cameron hızlı bir şekilde tasarlandığını öne sürdüğü yasanın, 1984 yılında imzalanan ve Çin’in Hong Kong’u “tek ülke, iki sistem” ilkesi çerçevesinde yönetmeyi kabul ettiği uluslararası bağlayıcılığı olan Çin-İngiliz Ortak Deklarasyonu’nun altını oyduğunu savundu. Cameron, yeni yasanın Hong Kong’un uluslararası bir şehir olarak itibarını etkileyeceğini de sözlerine ekledi.

Çarşamba günü İngiltere’yi eleştiren Çin’in Hong Kong’daki dışişleri bakanlığı ofisi, ülkeyi “Hong Kong’daki sömürgeci etkisini sürdürme fantezisinden vazgeçmeye” çağırdı.

Pekin’in dış ilişkiler komiseri yaptığı açıklamada “Birleşik Krallık Hong Kong’un durumu hakkında kışkırtıcı ve sorumsuz yorumlar yapıyor… bunların hepsi sömürgeci ve vaiz olarak köklü zihniyetinden kaynaklanıyor” dedi.

Londra’nın kendi ulusal güvenlik yasalarına açık bir atıfta bulunulan açıklamada, İngiltere “ikiyüzlü ve çifte standart uygulayan” bir ülke olarak eleştirildi.

‘İkiyüzlülük’

Komiserin açıklaması, salı günü “Hong Kong halkının hak ve özgürlükleri üzerindeki potansiyel etkisinden” endişe duyduğunu söyleyerek önlemi eleştiren AB’yi de hedef aldı.

Açıklamada mevzuatın “Avrupa Birliği ofisinin çalışmalarını önemli ölçüde etkileyebileceği” ve “Hong Kong’un uluslararası bir iş merkezi olarak uzun vadeli çekiciliği” konusunda soru işaretleri doğurabileceği belirtildi.

Komiser, AB’nin yorumlarına “güçlü bir hoşnutsuzluk ve muhalefet” ifade ederek, AB’yi “Hong Kong’daki mevzuata yönelik güçlü itirazı öngörmeye” ve “ikiyüzlü çifte standart ve önyargılarından vazgeçmeye” çağırdı.

Eleştiri korosu

Avustralya, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler de yasayı kamuoyu önünde eleştirdi.

Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong çarşamba günü kendisini ziyaret eden Çinli mevkidaşı Wang Yi’yi yeni yasanın “hak ve özgürlükleri daha da aşındıracağı” ve uluslararası taahhütleri ihlal edeceği konusunda uyardı.

AFP haber ajansına konuşan bir Avustralya dışişleri bakanlığı yetkilisi, “Dışişleri bakanı Hong Kong’daki insan hakları konusundaki endişelerini dile getirdi,” diyerek Pekin’de pek de hoş karşılanmayan açıklamaları aktardı.

Japonya çarşamba günü yaptığı açıklamada “özgür ve açık bir sistemin korunmasına ve Hong Kong’un demokratik ve istikrarlı gelişiminin sağlanmasına büyük önem verdiğini” söyledi.

Japonya, “[Hong Kong’un ulusal güvenlik yasasının] kabul edilmesine ilişkin ciddi endişelerini yinelerken, bunun “Tek Ülke, İki Sistem” çerçevesine olan güveni daha da zayıflatacağını” belirtti.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vedant Patel salı günü yaptığı açıklamada, ABD yönetiminin yasadaki “kapsamlı ve muğlak olarak yorumladığımız hükümlerden endişe duyduğunu” söyledi.

BM insan hakları şefi Volker Turk, yasayı ve “aceleyle” kabul edilmesini “insan haklarının korunması için geriletici bir adım” olarak nitelendirerek, “ifade özgürlüğü, barışçıl toplanma ve bilgi alma ve verme hakkı da dahil olmak üzere uluslararası insan hakları hukuku kapsamında korunan çok çeşitli davranışların suç sayılmasına” yol açabileceğini söyledi.

DİPLOMASİ

AB ve Ukrayna, Biden’ı 2022’de Kiev’in ‘zaferine’ engel olmakla suçluyor

Yayınlanma

Joe Biden’ın başkanlık süresi sona yaklaşırken, ABD’nin Rusya’ya karşı Ukrayna’ya 90 milyar doları aşan yardım sağlamasına rağmen, Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna, Amerikan başkanını kararsız davranmakla suçluyor.

Bazı Avrupalı liderlere göre bu kararsızlık, Ukrayna’nın 2022 sonbaharında Rusya ordusunu Harkov ve Herson’dan püskürtmesine rağmen savaşı kendi lehine çevirememesine neden oldu.

‘Çok az, çok geç’

Bloomberg‘in haberine göre, Biden yönetimi Ukrayna’ya yoğun bir şekilde askeri yardım sağlama konusunda çaba gösterdi ve hatta Batı menşeli uzun menzilli füzelerle Rusya topraklarına saldırılara izin verdi.

Fakat Ukraynalı yetkililer, savaş boyunca defalarca dile getirdikleri bir şikâyeti yineledi: “Çok az, çok geç.”

Bir yılı aşkın süredir devam eden savaş ve Donald Trump’ın başkanlık yarışında yükselişi, Ukrayna’yı işgal altındaki topraklardan vazgeçme veya NATO üyeliğinden yoksun bir barış anlaşmasını kabullenme gibi ihtimallerle karşı karşıya bıraktı.

Bloomberg’e konuşan Ukraynalı yetkililer, böyle bir sonucun büyük ölçüde Biden’ın aldığı ya da almadığı kararlardan kaynaklanacağını savundu.

Avrupa ne ediyor?

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Brazhe, ABD’nin daha erken ve daha güçlü bir şekilde silah sağlaması durumunda bunun “geniş kapsamlı sonuçları” olabileceğini, ancak “olan oldu” diyerek konuyu değerlendirdi.

2022 sonbaharında Ukrayna ordusu, Harkov ve Herson’da hızlı bir taarruz gerçekleştirerek bazı bölgeleri geri aldı. Fakat Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy, bu zaferlerin sürdürülebilmesi için daha fazla silah talep etti. Biden ise bu konuda tereddütlü davrandı.

Biden’ın bu temkinli yaklaşımı, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan tarafından doğrulandı. Sullivan, ABD’nin nükleer bir tırmanış riskini dikkate aldığını belirtti.

Eski İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps, Biden’ın Ukrayna’ya desteği konusunda genelde temkinli ve kararsız bir tutum sergilediğini, bu yüzden gerekli desteğin cephe dengelerini değiştirecek şekilde verilmediğini söyledi.

Diğer bazı Amerikalı yetkililer ise, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’yı desteklemek ve yaptırım uygulamak konusunda yavaş davrandığını belirtti.

Örneğin, Almanya ve diğer AB ülkeleri, Ukrayna’nın NATO üyeliği konusundaki Amerikan tavrının yumuşamasına rağmen şiddetle karşı çıkmaya devam etti.

Biden’ın bir Soğuk Savaş gazisi olarak nükleer tırmanma tehdidine takıntılı hale geldiği belirtilirken, Avrupa’daki bazı liderler Biden’ın stratejisinin Ukrayna’nın yenilmesini önlemeye odaklandığını ancak zafer için gerekli yolu sunmadığını savundu.

Bu stratejinin, Ukrayna’yı uzun ve maliyetli bir çatışmanın içine çektiği iddia edildi.

Ukrayna’da kamuoyu yoklamaları: Halk, Rusya ile müzakereler hakkında ne düşünüyor?

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Trump’tan AB’ye gümrük tarifesi tehdidi

Yayınlanma

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump, AB’yi “büyük ölçekli” miktarlarda ABD petrol ve doğalgazını satın almayı taahhüt etmemesi halinde gümrük vergileriyle karşı karşıya kalacağı konusunda uyardı.

Trump cuma günü Truth Social platformunda yayınladığı mesajda, “Avrupa Birliği’ne, ABD ile aralarındaki muazzam açığı petrol ve doğalgazımızı büyük ölçekte satın alarak kapatmaları gerektiğini söyledim. Aksi takdirde, her şekilde TARİFELER!!!” diye yazdı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen kasım ayında yaptığı açıklamada AB’nin ABD’den daha fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) almayı değerlendirebileceğini söylemişti.

Leyen gazetecilere verdiği demeçte, “Rusya’dan hâlâ çok miktarda LNG alıyoruz ve neden bunu bizim için daha ucuz olan ve enerji fiyatlarımızı düşüren Amerikan LNG’si ile değiştirmeyelim?” diye sormuştu.

Financial Times’a (FT) konuşan bir AB yetkilisi, “Leyen’in tam da bunu yapma olasılığını ima ettiği göz önüne alındığında, bu bir ‘tehdit’ olarak tuhaf görünüyor,” dedi.

ABD halihazırda Avrupa’nın en büyük LNG tedarikçisi konumunda, fakat Rusya’dan yapılan ithalat ikinci sıradaki yerini koruyor.

Trump, Çin menşeli olmayan tüm ithalata yüzde 20’ye varan genel bir gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunuyor.

Geçtiğimiz ay Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, Avrupa’nın siyasi liderlerini gümrük vergileri konusunda Trump ile işbirliği yapmaya ve ABD’de üretilen daha fazla ürünü satın almaya çağırmıştı.

Trump’ın ilk başkanlığı sırasında, dönemin Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, ticaret savaşı tehditlerini engellemek için daha fazla ABD gazı satın almayı teklif etmişti.

Uluslararası petrol göstergesi Brent ham petrol fiyatları cuma günü yüzde 0,4 düşüşle varil başına 72,61 dolar oldu. West Texas Intermediate vadeli işlemleri de yüzde 0,4 düşüşle varil başına 69,14 dolardan işlem gördü.

ABD dünyanın en büyük ham petrol üreticisi ve en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı. Aralarında AB ve Vietnam’ın da bulunduğu LNG alıcıları, kısmen gümrük vergisi tehdidini caydırmak için ABD’den daha fazla yakıt satın almayı şimdiden konuşmaya başladılar.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ABD’den Türkiye Gazprombank yaptırımlarında özel muafiyet

Yayınlanma

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank yaptırımlarında Türkiye’ye muafiyet tanıdığını belirterek, doğalgaz ödemelerinin sorunsuz devam edeceğini duyurdu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank’a uyguladığı yaptırımlar konusunda Türkiye’ye özel bir muafiyet tanıdığını duyurdu.

Bakan Bayraktar, bu sayede Türkiye’nin doğalgaz borcu ödemelerini Gazprombank üzerinden yapmaya devam edebileceğini belirtti.

Bloomberg’e yaptığı açıklamada Bayraktar, bu kararın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nın ABD’li yetkililerle yürüttüğü yoğun görüşmelerin ardından alındığını ifade etti.

Türkiye’nin uzun süredir talep ettiği muafiyetin, Rusya ile doğal gaz ticaretinde önemli bir rol oynayacağını vurguladı.

Gazprombank’ın ABD tarafından yaptırım listesine alınması, Türkiye açısından ciddi endişelere yol açmıştı.

Bakan Bayraktar, yaptırımların Türkiye’yi de hedef alması durumunda bunun ekonomik ve stratejik sonuçlarının büyük olabileceğine dikkat çekmişti.

Türkiye’nin geçmişte İran yaptırımları sürecinde de benzer bir muafiyet elde ettiğini hatırlatan Bayraktar, bu kararın iki ülke arasındaki iş birliğini destekleyeceğini söyledi.

Muafiyetin sağlanmasına rağmen Türkiye, Rusya ile alternatif ödeme yöntemleri üzerinde de görüşmeler gerçekleştirdi.

Geçen ay Ankara’da yapılan toplantılarda, her iki tarafın bürokratları olası senaryoları masaya yatırdı. Ancak Bayraktar, alternatif çözümlerle ilgili detaylı bir değerlendirme yapmaktan kaçındı.

Türkiye, Gazprombank yaptırımında ABD’den muafiyet istiyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English