Moskova’da, eski Rosnano Başkanı Anatoliy Çubays’ın bazı eski yardımcıları, yetki aşımı soruşturması kapsamında gözaltına alındı. Rusya’da Çubays’ın faaliyetleri de soruşturuluyor ve ülkeye iadesi isteniyor.
RBK gazetesi, Rusya Soruşturma Komitesi’ndeki kaynaklara dayandırdığı haberinde, Moskova’da, eski Rosnano başkanı ve Boris Yeltsin döneminde “kemik kıran” lakabıyla tanınan özelleştirme şefi Anatoliy Çubays’ın bazı eski yardımcılarının gözaltına alındığını bildirdi.
TASS haber ajansına konuşan emniyet kaynakları da gözaltıları doğruladı.
Habere göre, gözaltıların nedeni yetki aşımı soruşturması. Şu anda güvenlik güçleri arama ve soruşturma işlemlerini yürütüyor.
Ajansa konuşan bir yetkili, “Gözaltına alınanların statüsü, soruşturma işlemleri sırasında belirlenecek,” dedi.
Daha önce, Devlet Duması milletvekilleri Andrey Kartapolov ve Andrey Lugovoy, Rusya Soruşturma Komitesi Başkanı Aleksandr Bastrıkin’den, Çubays’ın Rosnano başkanlığı ve Rusya Devlet Başkanı’nın uluslararası kuruluşlarla ilişkiler özel temsilciliği görevlerini yürüttüğü dönemdeki faaliyetlerinin “ilgili suçların belirtileri açısından” incelenmesini talep etmişti.
Soruşturmanın başlatılmasını isteyenler, Rusya Başsavcısı İgor Krasnov’a da bir talepte bulundular.
Başsavcıdan, Çubays’a karşı açılan ceza davalarına ilişkin soruşturma makamlarında bulunan delilleri Devlet Duması’nın Savunma, Güvenlik ve Yolsuzlukla Mücadele komisyonlarına sunması istendi.
Milletvekilleri, inceleme sonuçlarını ve talep edilen materyalleri kendilerine iletilmesini talep ettiler.
Çubays, 2008-2020 yılları arasında Rosnano yönetim kurulu başkanlığı görevini yürütmüştü. Aralık 2020’den Mart 2022’ye kadar ise Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak amacıyla uluslararası kuruluşlarla ilişkiler özel temsilcisi olarak görev yaptı.
Putin, Çubays’ın Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından ülkeyi terk etmesinden iki gün sonra bu görevden aldı.
Çubays şu anda İsrail’de yaşıyor ve Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonraki Rusya tarihini inceleyen bir Rusya Araştırmaları Merkezi’nin “sponsor grubunun organizatörü” oldu.
2023 yılında Putin, Çubays’ın “kaçtığını” ve “nedense yurt dışında saklandığını” söylemişti.
Putin, bunun Rosnano’daki “finansal açık” soruşturmasıyla ilgili olabileceğini öne sürmüştü.
Geçtiğimiz ekim ayında ise Devlet Duması Başkanı Vyaçeslav Volodin, 1998-2008 yılları arasında RAO UES yönetim kurulu başkanlığı görevini yürüttüğü sırada yaptığı elektrik enerjisi reformunu eleştirerek Çubays’ın iade edilmesini önermişti.
Volodin, “Çubays, elektrik enerjisi sektörünün özel mülkiyete devredilmesinden sonra kapasitelerini artıracaklarını vaat etti. Ne artırdılar? Devlet, nükleer enerjide ve hidroelektrik enerjisinde yeni kapasiteler inşa ediyor. Fakat onlar [elektrik enerjisinde] sadece kendi ceplerini doldurdular ve yurt dışında gayrimenkul aldılar. Sonra da hepsini kaybettiler. Bu yüzden gerçekleri olduğu gibi söyleyelim. Çubays nerede? Alın getirin,” şeklinde konuşmuştu.
Devletleştirme dalgası büyüyor
Rusya’da son dönemde yaşanan gelişmeler, ülkenin siyasi ve ekonomik gündemine damga vuruyor. Özellikle Çubays’ın ekibinin temsil ettiği neoliberal kanada yönelik operasyonlar dikkat çekerken, devletleştirme süreçleri de hız kazanıyor.
Geçtiğimiz günlerde Yekaterinburg’daki Yeltsin Merkezi’nin Moskova’da şube açması beklenen bir olaydı. Ancak, açılış törenine devlet erkanından hiçbir ismin katılmaması, siyasi çevrelerde yorumlara neden oldu.
Bu durum, Rusya’nın liberal ve küreselleşmeci çevrelere karşı tutumunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Bir diğer önemli gelişme ise Domodedovo Havaalanı’na yönelik devletleştirme davası oldu.
Savcılık, havaalanının yabancı kontrolünde olması gerekçesiyle dava açtı. Bu adım, Rusya’nın stratejik öneme sahip varlıklarını yeniden devlet kontrolüne alma politikasının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Ukrayna çatışmasının başlangıcında Komsomolskaya Pravda gazetesinin “milli kapitalizm” kavramını gündeme getirmesi, Rusya’nın ekonomik politikalarına yön veren iktidar yapıları için bir tür siyasi program niteliği taşıyor. Bu süreçte, küreselleşmeci ve liberal burjuvazi ya tasfiye ediliyor ya da saf değiştirmeye zorlanıyor.
Ukrayna savaşının üçüncü yılında Rusya’da devletleştirme rekoru