Vietnam, ekonomik büyümeyi canlandırmak amacıyla altyapı ve teknoloji projelerini finanse etmek için 21 bankanın katılımıyla 500 trilyon dong (yaklaşık 20 milyar dolar) tutarında bir kredi paketi planlıyor. Bu finansman hamlesi, ülke için tarihsel olarak alışılmadık bir adım olarak değerlendiriliyor.

Güneydoğu Asya ülkesi, en büyük ihracat pazarı olan ABD’nin başlattığı ticaret savaşının olası zararlarına rağmen, 2024’te %7,1’den bu yıl %8 civarında ekonomik büyüme hedefliyor. Bu, iki yılın en yüksek rakamı.

Ülkenin en büyük dört ticari bankası olan Vietcombank, VietinBank, BIDV ve Agribank, altyapı ve teknoloji projelerinin genişletilmesi için her biri 60 trilyon dong değerinde kredi sağlamayı taahhüt etti. Diğer 12 banka her biri 20 trilyon dong, beş banka ise her biri 4 trilyon dong taahhüt etti.

Vietnam Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Dao Minh Tu, kredilerin faiz oranının ortalama piyasa faiz oranından (nisan ortası itibarıyla yaklaşık %6) en az %1 daha düşük olacağını ve tercihli faiz oranının en az 2 yıl süreyle geçerli olacağını söyledi.

Tu salı günü yaptığı açıklamada, “Mayıs ayında, Merkez Bankası ve ticari bankalar hazırlıklarını hızlandırmaya devam edecek ve hükümetin talimatına göre kredi paketini kısa sürede uygulamaya koyacak” dedi.

Ancak, kredi paketinin uygulanabilirliği hala şüpheli. Tu, bankaların tercihli kredilere uygun projeler için net kriterlere ihtiyaç duyduğunu, ancak bunun bilim ve teknoloji gibi yeni alanlarda zor olduğunu söyledi. Öte yandan, altyapı projeleri uzun vadeli kredilere ihtiyaç duyarken, Vietnam bankalarının sahip olduğu sermaye büyük ölçüde kısa vadeli olduğundan, likidite riski endişeleri artıyor.

Vietnam’ın büyüme modeli, büyük ölçüde ihracata ve imalata dayanmaktadır. Her ikisi de, kuzey komşusu Çin’in dışında bir bölgesel imalat merkezi haline gelen ülkeye gelen doğrudan yabancı yatırımlardan yararlanmaktadır.

Ancak nisan ayında ABD Başkanı Trump, Vietnam’dan gelen mallara %46’lık bir gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. Bu, dünyadaki en yüksek gümrük vergilerinden biri. Trump yönetimi, Vietnam’ın ABD’ye ihraç edilen Çin mallarının aktarma noktası olduğunu iddia etti.

ABD ile ticaret anlaşması müzakereleri sürerken, Vietnam hükümeti altyapı ve teknoloji yatırımları da dahil olmak üzere iç büyüme motorlarını desteklemeye çalışıyor.

Pazartesi günü Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, hükümetin bu yıl daha fazla kamu yatırımı yapacağını söyledi. Ayrıca, yaklaşık 235 milyar dolarlık projenin yasal sorunlar nedeniyle askıya alındığını ve bu sorunların çözülmesi halinde büyümeye katkı sağlayacağını belirtti.

Son aylarda Vietnam, köprüler, demiryolları, havaalanları, otoyollar ve limanlar dahil olmak üzere bir dizi altyapı projesini onaylayarak, büyüme hedefine ulaşmak ve daha fazla yabancı yatırım çekmek için altyapıyı iyileştirmek suretiyle bir taşla iki kuş vurdu.

Vietnam’ın en büyük holdinglerinden biri olan Vingroup, altyapıyı bir sonraki ana faaliyet alanı olarak belirledi ve yüksek hızlı demiryolları ve muhtemelen limanlar inşa etmeyi hedefliyor.

Ülke, yapay zeka ve yarı iletkenlere odaklanarak, teknoloji ve bilimi sonraki büyümenin ana itici güçlerinden biri olarak belirledi. Hükümet, devlet bütçesinin en az %3’ünü bilim ve teknolojiye ayırmayı hedefliyor.

Japonya ve Vietnam serbest ticareti destekleme sözü verdi

Çin’in ihracat büyümesi nisan ayında direnç gösterdi ve ABD ile ticaret savaşının etkilerinin hissedilmeye başlayacağına dair beklentileri boşa çıkardı. Çin gümrük idaresinin cuma günü açıkladığı istatistiklere göre, ihracat bir önceki yıla göre dolar bazında yüzde 8,1 arttı.

Bu artış, mart ayında kaydedilen %12,4’lük artışın altında kaldı. Ancak gümrük idaresinin cuma günü açıkladığı verilere göre, bu artış Reuters’ın ekonomistlerle yaptığı ankette öngörülen %1,9’luk artışın çok üzerinde gerçekleşti.

İthalat ise geçen ay %0,2 daralarak üst üste üçüncü ay düşüş kaydetti.

Geçen ay ABD’ye yapılan ihracat %21 düşerken, ABD’den yapılan ithalat %13,8 azaldı.

Çin’in en büyük ticaret ortakları olan Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ve Avrupa Birliği’ne yaptığı ihracat ise sırasıyla %20,8 ve %8,3 arttı.

Rakamlar, Washington ve Pekin’in ticaret savaşına girmesinin ardından açıklandı.

ABD Başkanı Donald Trump geçen ay Çin’den ithal edilen çoğu ürüne %145’e varan gümrük vergisi artışını uyguladı ve ülkeden gelen küçük değerdeki paketlere bile yeni vergiler getireceğini söyledi. Pekin ise %125’lik gümrük vergisiyle karşılık verdi.

İki ülke cumartesi günü Cenevre’de ticaret görüşmelerine başlayacak. ABD’yi Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer temsil ederken, Çin’in heyetine en üst düzey ekonomi yetkilisi olan Başbakan Yardımcısı He Lifeng başkanlık edecek.

Bu, Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng’in Trump’ın göreve başlama törenine katıldığı ocak ayından bu yana iki tarafın ilk üst düzey görüşmesi olacak. Bessent, ticaret savaşının “sürdürülebilir olmadığını” söyledi.

Pakistan ve Hindistan, perşembe günü birbirlerini insansız hava aracı saldırıları düzenlemekle suçladı ve nükleer silaha sahip komşu ülkeler arasında yaşanan büyük çatışmaların ikinci gününde, Pakistan Savunma Bakanı misillemenin “giderek kesinleştiğini” söyledi.

İslamabad, Hindistan’ın 25 insansız hava aracını düşürdüğünü açıklarken, Yeni Delhi ise hava savunmasının Pakistan’ın askeri hedeflere yönelik insansız hava aracı ve füze saldırılarını durdurduğunu söyledi.

ABD’den Rusya ve Çin’e kadar dünya güçleri, dünyanın en tehlikeli ve en kalabalık nükleer kriz bölgelerinden birinde sükunet çağrısında bulundu. Pakistan’ın Lahor kentindeki ABD Başkonsolosluğu, personeline sığınaklara sığınma talimatı verdi.

Perşembe günü bildirilen çatışmalar, Hindistan’ın Keşmir’de İslamabad’ın desteklediğini iddia ettiği ve ölümcül sonuçların yaşandığı saldırıya misilleme olarak Pakistan’da dokuz “terör altyapısı” hedefini vurduğunu açıklamasının ardından geldi.

Pakistan, olayla ilgisi olmadığını ve Hindistan’ın vurduğu yerlerin militan üsleri olmadığını söyledi ve çarşamba günü beş Hindistan uçağını düşürdüğünü açıkladı, ancak Hindistan’ın Pekin Büyükelçiliği bu haberi “yanlış bilgi” olarak nitelendirdi.

Pakistan Savunma Bakanı Khawaja Muhammad Asif, Reuters’a verdiği demeçte, Pakistan’ın misillemesinin “artık giderek kesinleşmekte olduğunu” söyledi. “Hala %100 kesin olduğunu söylemekten kaçınacağım. Ancak durum çok zorlaştı. Karşılık vermek zorundayız” ifadelerini kullandı.

Hindistan ve Pakistan, 1947’de İngiliz sömürge yönetiminden bağımsızlıklarını kazandıklarından beri gerginliklerle dolu bir ilişki içinde. İki ülke, biri Keşmir için olmak üzere üç savaş yaptı ve birçok kez çatıştı.

Keşmir’in tamamını kendi toprakları olarak gören ve bölgenin bazı kısımlarını ayrı ayrı yöneten iki ülke, 1990’larda nükleer silahlara sahip oldu.

Cammu ve Keşmir: Yarım asırlık çatışmanın tarihi

TİCARET DURDURULDU

Pakistan’ın referans hisse senedi endeksi, insansız hava aracı saldırılarının haberinin ardından %6,3 düşüş yaşadıktan sonra ticaret durduruldu. Pakistan’ın uluslararası tahvilleri, 2036 tahvilinin 2,4 sent düşüşle 72,4 sente gerilemesi ile kayıplarını artırdı.

Hindistan savunma bakanlığının açıklamasının ardından, öğleden sonra geç saatlerde Hindistan hisse senetleri, rupi ve tahviller keskin bir düşüş yaşadı ve borsa göstergesi Nifty 50 bir ayın en dalgalı işlem gününde %0,58 düşüşle kapandı.

Pakistan ordusu sözcüsü Ahmed Sharif Chaudhry, Pakistan’ın Hindistan’dan gelen 25 İsrail yapımı insansız hava aracını, en büyük iki şehir olan Karaçi ve Lahor da dahil olmak üzere birçok yerde düşürdüğünü ve enkazların toplandığını söyledi.

Chaudhry, Pakistan ordusunun ağır şekilde korunan karargahının bulunduğu garnizon kenti Rawalpindi üzerinde de bir insansız hava aracının düşürüldüğünü ekledi.

Chaudhry, bir insansız hava aracının Lahor yakınlarındaki bir askeri hedefi vurduğunu ve bu saldırıda Pakistan ordusundan dört personelin yaralandığını söyledi.

“Hindistan insansız hava araçları Pakistan hava sahasına gönderilmeye devam ediyor… (Hindistan) bu açık saldırganlığın bedelini ağır bir şekilde ödemeye devam edecek” dedi.

Hindistan savunma bakanlığı, Pakistan’ın çarşamba gecesinden perşembe sabahına kadar Hindistan’ın kuzey ve batısındaki bir dizi askeri hedefi vurmaya çalıştığını ve bunların Hindistan hava savunma sistemleri tarafından ‘etkisiz hale getirildiğini’ söyledi.

Bakanlık, buna karşılık Hindistan güçlerinin perşembe günü Pakistan’ın çeşitli yerlerindeki hava savunma radarlarını ve sistemlerini hedef aldığını söyledi. “Hindistan’ın yanıtı, Pakistan’ınkiyle aynı yoğunlukta ve aynı alanda oldu” diye ekledi.

Hindistan bakanlığı, Pakistan’ı Keşmir’deki ateşkes hattı, yani fiili sınır boyunca ateş yoğunluğunu artırmakla suçladı. Açıklamada, Hindistan tarafında beş çocuk ve üç kadın dahil 16 kişinin öldüğü belirtildi.

Pakistan, çarşamba günkü saldırılarda ve ardından Keşmir’de sınırın ötesine yapılan topçu saldırılarında en az 31 sivilin öldüğünü ve yaklaşık 50 kişinin yaralandığını söylerken, Hindistan 13 sivilin öldüğünü ve 59 kişinin yaralandığını açıkladı.

Hükümet kaynaklarına göre, perşembe günü Hindistan hükümeti bakanları Yeni Delhi’de düzenlenen siyasi parti toplantısında, Pakistan’a yönelik saldırılarda 100’den fazla militanın öldürüldüğünü ve sayımın devam ettiğini söylediler.

Pakistan Enformasyon Bakanı Attaullah Tarar parlamentoya, Pakistan güçlerinin Keşmir’deki fiili sınırda 40-50 Hintli askeri öldürdüğünü ve Hint askeri tesislerini “havaya uçurduğunu” söyledi.

Çarşamba gecesi Hindistan’ın sınır bölgelerinde elektrik kesintisi tatbikatları yapıldı.

Yerel basında, Pakistan ile sınırı olan Hindistan’ın Pencap eyaletindeki bazı şehirlerde, Pakistan’ın Hindistan’ın saldırılarına misilleme yapacağından korkan halkın temel ihtiyaç maddelerini stokladığı ve panik içinde alışveriş yaptığı bildirildi.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Yeni Delhi’nin durumu tırmandırmak niyetinde olmadığını söyledi. Hindistan-İran Ortak Komisyon Toplantısı’nda yaptığı açıklamada, “Ancak, bize askeri saldırı olursa, buna çok, çok sert bir yanıt verileceğinden şüphe duyulmamalıdır” dedi.

Pakistanlı mevkidaşı Ishaq Dar, Reuters’a verdiği demeçte, iki ülkenin ulusal güvenlik danışmanları arasında temaslar olduğunu ve askeri operasyonların sorumluları arasındaki acil hatların da çalıştığını söyledi. Daha fazla ayrıntı vermedi.

Hindistan-Pakistan savaşı henüz başlamadı