ABD Temsilciler Meclisi, Rusya ve diğer ülkelerin Amerikalılara dava açmasını engelleyecek yasayı kabul etti. Yasa, yaptırımlar nedeniyle ortaya çıkan zararlarla ilgili federal mahkemelerde dava açılmasını yasaklıyor ve Amerikalı işletmelerin ‘mağduriyetini önlemeyi’ hedefliyor.

ABD Temsilciler Meclisi, “Amerikalıların Rusya tarafından açılan davalardan korunmasına ilişkin” yasayı onayladı.

Yasa, Washington’un Rusya ve diğer ülkelere yönelik yaptırımları nedeniyle ortaya çıkabilecek yasal süreçleri ele alıyor.

Buna göre, ABD yaptırımlarından (örneğin ihracat kontrol önlemleri) kaynaklanan zararlar için federal mahkemelerde dava açılması yasaklanacak.

Açıklamaya göre yasa tasarısı, ABD hükümetinin, Amerikan vatandaşlarının veya işletmelerinin, ABD yaptırımları ya da ihracat kontrollerine uyum çerçevesinde aldıkları kararlardan dolayı mağduriyet yaşamamalarını sağlamayı amaçlıyor.

Ayrıca yasa, diğer devletler veya bu devletler adına hareket eden tarafların, ABD yaptırımları kapsamında yükümlülüklerini iyi niyetle yerine getiren Amerikalılara yönelik tazminat taleplerinde bulunmasını da engelleyecek önlemler içeriyor.

Yasa tasarısının yazarı Wesley Hunt, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda, bu düzenlemenin “ülkenin düşmanları tarafından hedef alınan Amerikan işletmelerini koruma” amacını taşıdığını belirtti.

Öte yandan, 3 Aralık’ta Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Rusya’ya yönelik yeni yaptırımların yolda olduğunu bildirmişti.

Sullivan’a göre ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna’ya en uygun koşulları sağlamayı hedefliyor ve bu kapsamda Kiev’e desteği sürdürmeyi planlıyor.

ABD, Hong Kong’u Rusya yaptırımlarını delmekle suçladı

Meta, CEO’su Mark Zuckerberg’in yeni ABD yönetimiyle teknoloji politikası tartışmalarını şekillendirmede “aktif bir rol” arayışında olduğu için Donald Trump’a yaptığı bir çağrıda, geçmişte belirli içerik moderasyonunda çok ağır davrandığını kabul etti.

Meta’nın küresel ilişkiler başkanı Nick Clegg, sosyal medya platformunun daha önce pandemiyle ilgili içeriği yönetirken “biraz aşırıya kaçtığını” söyledi.

Financial Times’a göre bu taviz, şirketi defalarca sansür uygulamak ve muhafazakâr söylemi susturmakla suçlayan seçilmiş başkanı yatıştırmak için tasarlanmış gibi görünüyor.

Clegg gazetecilere verdiği brifingde Zuckerberg’in “Amerika’nın teknolojik alandaki liderliğini sürdürmek için herhangi bir yönetimin yapması gereken tartışmalarda aktif bir rol” oynamaya istekli olduğunu söyledi.

Clegg bu liderliğin “dünyadaki tüm jeostratejik belirsizlikler ve özellikle de yapay zekanın oynayacağı çok önemli rol göz önüne alındığında son derece önemli olduğunu” sözlerine ekledi.

Meta bu alanda lider olmak için yarışırken yapay zekaya yatırım yapan Zuckerberg, geçen hafta Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’daki malikanesinde yemek yedi.

Meta, Zuckerberg’in davet için “minnettar” olduğunu söylemiş ve “Amerikan inovasyonunun geleceği için önemli bir zaman,” diye eklemişti.

Üst düzey teknoloji firmalarının liderleri, Trump’ın geçen ayki kesin seçim zaferinden bu yana onunla ilişki kurmak için acele ediyor. Bunların birçoğu Joe Biden’ın Demokrat yönetiminin baskılarının bir parçası olarak önemli regülasyon soruşturmaları ve antitröst tehditleriyle karşı karşıya kaldı.

Clegg, sosyal medya platformunun zararlı içeriğin yaygınlığını azaltmaya odaklanmış olmasına rağmen, Zuckerberg’in “kurallarımıza göre hareket etme hassasiyetimizi ve doğruluğumuzu iyileştirme” çabalarını iki katına çıkarmak için “devam eden bir odak alanı” istediğini söyledi.

Clegg sözlerini,“Kullanıcılar haklı olarak seslerini yükselttikleri ve bu konuda şikâyette bulundukları için, bazen aşırı uygulama yaptığımızın, hatalar yaptığımızın ve zararsız ya da masum içerikleri kaldırdığımızın ya da kısıtladığımızın son derece farkındayız,” diye sürdürdü.

ABD, Çin’in gelişmiş bir yarı iletken endüstrisi yaratma kabiliyetini azaltmak ve askeri uygulamalarla yapay zeka gelişimini yavaşlatmak amacıyla yeni ihracat kontrolleri getirdi.

Önemli üretim araçlarının ihracatına getirilen kısıtlamalar hem ABD şirketlerini hem de çip üretim ekipmanlarında Amerikan teknolojisini kullanan yabancı firmaları etkileyecek.

ABD ayrıca yapay zeka çiplerinde kritik bir bileşen olan gelişmiş yüksek bant genişlikli belleğin (HBM) Çin’e ihracatını da engelleyecek.

ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, Ekim 2022 ve Ekim 2023’te yürürlüğe giren önceki iki geniş paketi takip eden yeni kontrollerin “çığır açıcı ve kapsamlı” olduğunu söyledi.

Raimondo, “Bunlar, Çin Halk Cumhuriyeti’nin askeri modernizasyonunda kullandığı en gelişmiş çipleri üretme kabiliyetini azaltmak için ABD tarafından şimdiye kadar yürürlüğe konan en güçlü kontrollerdir,” dedi.

Ticaret Bakanlığı ayrıca 140 Çinli grubu “varlık listesine” ekleyecek. Bu liste, ABD ve diğer şirketlerin elde edilmesi neredeyse imkansız olması beklenen ihracat lisansları için başvurmasını gerektiren bir “kara liste” olarak görülüyor.

Hedefler arasında Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) ve Huawei gibi çip üreticilerinin yanı sıra çip üretimi için ekipman üreten Çinli şirketler de yer alıyor.

Financial Times’a (FT) göre kurallar, daha önce hedef alınmayan 24 tür çip yapım aracının ihracatını kısıtlıyor. Bu kuralları daha etkili kılmak için ABD, çoğu durumda yabancı doğrudan ürün kuralı (FDPR) adı verilen ve araçlarında ABD parçaları bulunan ABD dışındaki şirketleri vuracak olan bir önlem uygulayacak.

Kurallar hakkında bilgi sahibi olan bir kişi, ABD’nin kendi ihracat kısıtlamalarını uygulamayı kabul etmelerinin ardından Japonya ve Hollanda da dahil olmak üzere bazı Avrupalı müttefiklerine FDPR muafiyeti getirdiğini söyledi. Güney Kore henüz bir muafiyet elde etmedi, fakat daha sonra elde edebilir.

ABD’li bir yetkili FDPR’nin ABD’li grupların Çin’e ihraç etmek üzere Singapur ve Malezya gibi başka ülkelerde alet üreterek mevcut kontrolleri atlatmasını zorlaştıracağını söyledi.

Yakın tarihli bir raporda, CSIS’te yapay zeka uzmanı olan Gregory Allen, başlıca Amerikan alet üreticilerinin (Applied Materials, KLA ve Lam Research) ABD dışındaki üretimlerini genişleterek iki katına çıkardıklarını ileri sürmüştü.

Konuya aşina olan kişiler, yönetim içinde Huawei ile nasıl mücadele edileceği konusunda yoğun bir tartışma yaşandığını söyledi. Bir kişi, Huawei tesislerinden bazılarının henüz faaliyette olmadığını, bu nedenle gelişmiş çipler için uygun olup olmayacaklarının belli olmadığını söyledi.

Fakat bazı yetkililer Shenzhen merkezli şirket üzerinde daha sıkı kontroller uygulanması için bastırdı. Farklı kurumlar arasında varılan uzlaşmalara ek olarak ABD, müttefiklerinden kısıtlamalar konusunda çip ile ilgili işbirliği almak için bazı alanlarda daha az agresif bir yaklaşım benimsemeye karar verdi.

Yönetimin Çinli HBM üreticisi CXMT’yi neden varlık listesine eklemediğine dair sorular da gündeme geldi. Yönetim içinden bazı kişiler bunun için bastırdı, fakat bir kişi diğer kısıtlamaların HBM üretme kabiliyeti üzerinde bazı etkileri olacağını söyledi.