Nijer’in talebi üzerine bu ülkeden askerlerini çekmek zorunda kalan ABD, 15 Eylül’e kadar sürecin tamamlanacağını duyurdu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın da olduğu bakan heyeti ise yarın Nijer’e gidecek.
Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Nijer’deki ABD askerinin durumuna ilişkin konuşan Singh, 7 Temmuz itibarıyla başkent Niamey’deki 101’inci hava üssünden tamamen çekildikleri belirtti.
ABD’nin Nijer’de 300’e yakın askerinin bulunduğunu ifade eden Sing, kalan askerlerin 15 Eylül’e kadar güvenli ve düzenli bir şekilde ülkeden çekileceğini aktardı.
ABD’li üst düzey yetkililer, mart ayında, darbe ile yönetime gelen Nijer yönetiminden bu ülkeye yaptıkları askeri ve kalkınma yardımını askıya almalarına rağmen ülkedeki üslerde kalmak için girişimde bulunmuştu. Ancak üç günlük bekleyişin ardından ABD heyeti, ülkenin askeri komutanı General Abdurrahmane Tchiani ile görüşemeden ülkeden ayrılmış ve Nijer, 17 Mart’ta Washington’un güvence altına almak için geldiği askeri ortaklığın sona erdiğini ilan etmiş ve ABD’li askerlerin bir an evvel ülkeden ayrılması talebinde bulunmuştu.
Nijer’de yaklaşık 1000 askeri ve Agadez kentinde insansız hava aracı (İHA) üssü bulunan ABD’nin, eylül ortasına kadar ülkeden tamamen ayrılacağı duyurulmuştu.
ABD Nijer’den neden kovuldu?
Nijer’de geçen yıl gerçekleşen darbeden sonra kurulan geçici hükümet, Batı ile arasında mesafe koyarken bölgedeki ittifaklarını sağlamlaştırmanın yanı sıra Rusya, Çin ve İran gibi yükselen güçlerle işbirliklerini güçlendiriyor.
Mali, Burkina Faso ve Nijer’in Geçiş Dönemi Devlet Başkanları, 16 Eylül 2023’te Mali’nin başkenti Bamako’da “Sahel Devletleri İttifakı”nı kurdu. Öte yandan 28 Ocak 2024’te Mali, Burkina Faso ve Nijer Devlet Başkanları, Batı ile iyi ilişkilere sahip Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) üyeliklerini sonlandırdıklarını açıkladı.
Son olarak 6 Temmuz 2024’te Sahel Devletleri İttifakı üye devletleri Devlet Başkanlarının Nijer’in başkenti Niamey’de gerçekleştirdikleri zirvenin sonunda, diğer hususların yanı sıra üye devletler arasında bir konfederasyon kurulmasını öngören anlaşma imzalandı.
Burkina Faso, Nijer ve Mali “konfederasyon” ECOWAS “dağılma” yolunda
Türk bakanlar Nijer yolcusu
Öte yandan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yarın Nijer’e gideceği duyuruldu.
Anadolu Ajansı’nın diplomatik kaynaklara dayandırdığı bilgiye göre, Bakan Fidan’la birlikte Nijer’i ziyaret edecek heyette Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ve Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar da bulunuyor.
Görüşmelerde, ikili siyasi ve ekonomik ilişkiler ile bu kapsamda işbirliğini güçlendirme ve çeşitlendirme yönünde atılabilecek adımların yanı sıra Sahel bölgesindeki güncel gelişmeler ve İsrail-Filistin meselesi başta olmak üzere, bölgesel konular ele alınacak.
İkili ilişkiler
Nijer Başbakanı ve Ekonomi ve Finans Bakanı Ali Mahamane Lamine Zeine, 31 Ocak-3 Şubat 2024 tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret etmişti.
Dışişleri, Milli Savunma, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlarının ve diğer yetkililerin yarın Nijer’e yapacağı ziyaret, Nijer Başbakanı Lamine Zeine’nin Türkiye’ye yaptığı ziyarette sağlanan mutabakat çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Ziyaretle ikili ilişkilerin geliştirilmesi hedefleniyor.
Türkiye’nin Nijer’de, özel sektör ve kamu kurumlarıyla uzun yıllara dayanan bir mevcudiyeti söz konusuyken Türk firmalarının ülkede enerji ve madenler, hizmetler ve müteahhitlik sektörlerinde yatırımları ve devam eden projeleri mevcut.
Sağlık sektöründe Türkiye-Nijer Dostluk Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi olarak 2019’dan bu yana Nijer halkına hizmet veriyor. Hastaneye Mart 2021’de Tüp Bebek Merkezi de eklendi.
Türkiye Maarif Vakfı’nın Niamey’de üç kampüste 13 okulu ve 2 öğrenci yurdu bulunuyor. Okulların toplam öğrenci sayısı 2024 yılı itibarıyla 1613’a ulaşırken bünyesinde 648 öğrenci kapasiteli bir yurt binası ile bir spor yerleşkesini de içeriyor.