Bu yıl Rusya, 67 şirketi devletleştirerek rekor kırdı. Bu süreçte, toplam varlık değeri 544,7 milyar ruble olan şirketler, özellikle yolsuzluk ve yasa dışı özelleştirme gerekçeleriyle el kondu.
Bu yıl boyunca Rusya, toplam geliri 807,6 milyar ruble ve varlık değeri 544,7 milyar ruble olan en az 67 şirketi devletleştirdi.
2023’te devletleştirilen şirketlerin toplam varlık değeri yaklaşık 483,5 milyar ruble, 2022’de ise 280,5 milyar ruble olarak kaydedilmişti.
2024 yılında en fazla devletleştirme, gıda sektörü (19 şirket), gayrimenkul operasyonları (12 şirket) ve ticaret (6 şirket) alanlarında faaliyet gösteren firmalarda gerçekleşti.
Devletleştirilen şirketlerin çoğu, Çelyabinsk (18 şirket) ve Sahalin (8 şirket) bölgeleri ile Moskova’da (13 şirket) kayıtlı.
Devletleştirmelerin başlıca nedenleri arasında yolsuzlukla mücadele mevzuatının ihlali (29 şirket), 1990’lardaki yasa dışı özelleştirmeler (8 şirket), zararların tazmini (11 şirket) ve aşırılıkçı faaliyetler veya dernekler ile bağlantılar (5 şirket) yer alıyor.
Ayrıca, şirketlerin en az yüzde 64’ü (43 şirket) için alınan devletleştirme kararları kapalı oturumlarda kararlaştırıldı.
Bu şirketlerin listesi, mahkeme ve Başsavcılık sitelerinde yayımlanan bilgiler kullanılarak derlendi. Gelir ve varlık değerleri ise şirketlerin SPARK-Interfax verilerine dayanan muhasebe kayıtlarından tahmin edildi.
Devletleştirilen şirketlerin eski sahiplerinden 12’sinin 10’u, aşırılıkçı faaliyetler dahil olmak üzere çeşitli suçlarla itham ediliyor.
Örneğin Ukraynalı iş insanı Yevgeniy Çernyak, teröre finansman sağlamakla suçlanıyor. Çernyak, 2023 yılında Ukrayna ordusuna 90 milyon ruble değerinde malzeme sağladı. 2024’te, Ukraynalı iş insanlarının Zaporojye oblastındaki varlıkları da devletleştirildi. Buna Azmol Petrokimya ve Berdyanskiye Jatki gibi büyük şirketler dahil.
Rusya’nın devletleştirdiği en büyük varlıklar arasında Yugra Bankası’nın eski sahibi Aleksey Hotın’ın şirketleri (100 milyar ruble), otomobil satıcısı Rolf (68 milyar ruble) ve Çelyabinsk Elektrometalurji Fabrikası (CHMEK) (61 milyar ruble) bulunuyor.
Rusya’da düşük yoğunluklu devletleştirme devam ediyor