Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in görevdeki ikinci dönemi için destek arayışı sürerken, kilit isimlerden Giorgia Meloni “kırılgan çoğunluk” uyarısı yaptı.
Leyen’in görevde kalabilmesi için önce AB’nin 27 liderinin desteğini, ardından da Avrupa Parlamentosu’nda (AP) çoğunluğu sağlaması gerekiyor. Meloni’nin başında bulunduğu AP grubu Avrupa Muhafazakârları ve Reformistleri (ECR), bu ayın başlarında yapılan seçimlerin ardından şu anda AP’deki en büyük üçüncü grup konumunda.
Meloni, ECR olmadan varılan uzlaşmayı “hata” olarak nitelendirdi ve adayların “Avrupa yasama organında zorluklar yaşayacağı” uyarısında bulundu.
Birinci döneminde Leyen’i destekleyen “merkez sağ” Avrupa Halk Partisi (EPP), sosyalistler ve liberal Renew yine çoğunluğu sağlayabiliyor ama AP’de eskisine göre daha “sağ” bir kalabalık bulunduğu için durumu fazlasıyla kırılgan.
“Kapalı kapılar ardında anlaşma”ya tepki
Meloni, bugün yapılacak ve üst düzey pozisyonların belirleneceği AB zirvesi öncesinde yaptığı konuşmada, altı “merkezci” AB liderinden oluşan grubu, kendisini ikinci kez dışlayan bir anlaşmaya imza attıkları için eleştirdi.
Listede Leyen’in yanı sıra bir sonraki Avrupa Konseyi başkanı olarak Portekiz’in eski başbakanı sosyal demokrat António Costa ve bloğun baş diplomatı olarak Estonya liberal Başbakanı Kaja Kallas yer alıyor.
Meloni’nin dışlanması, Fransa’dan Emmanuel Macron ve Almanya’dan Olaf Scholz’un da aralarında bulunduğu aynı üç merkezci grubu temsil eden liderlerin bu ayın başlarında gayrı resmi bir zirve öncesinde kapalı kapılar ardında yapılan bir toplantıda isimleri belirlemesinin ardından ikinci kez kenara itildiğine işaret ediyor.
Financial Times’a konuşan bir AB diplomatı sürecin “[Meloni’nin] siyasi bir güç olarak merkezi olmadığını göstermek gibi siyasi bir amacı varmış gibi göründüğünü” söyledi.
Scholz’dan Leyen’e destek
Çarşamba günü Federal Meclis’te konuşan Scholz, Avrupalı liderlerin üç aday üzerinde hızlı bir şekilde anlaşmasını umduğunu söyledi.
Scholz, “Bunlar iyi atamalar ve iyi bir Avrupa geleceği için net bir karar. AB zirvesinde bu konuda bir anlaşmaya varacağımızı umuyorum. Böylesine zor zamanlarda herhangi bir çıkmazı göze alamayız. İnsanlar iş kavgası görmek istemiyor; Avrupa kurumlarının hızlı bir şekilde çalıştığını görmek istiyorlar,” dedi.
Scholz liderler zirvesine hareketinden önce milletvekillerine yaptığı açıklamada, “Antonio Costa’nın AB Konseyi Başkanı, Ursula von der Leyen’in Komisyon Başkanı ve Kaja Kallas’ın da Yüksek Temsilci olması yönünde (…) artık bilinen ortak bir pozisyon var,” dedi.
Meloni dışlanmak istemiyor
Fakat Meloni, Avrupa’nın “conventio ad excludendum”, yani dışlayıcı karar alma mekanizması ile mücadele edeceğine ve İtalya için etkili bir komisyon görevi peşinde koşmaya devam edeceğine söz verdi.
“Anketlerin verdiği mesaj doğrultusunda siyasi bir hız değişikliği istedik ve tekrar isteyeceğiz,” diyen Meloni, ECR grubunun Macron’un liberal Renew grubunu geçerek AP’deki üçüncü en büyük siyasi aile haline geldiğini ve tarihsel olarak üst düzey görevlerde söz sahibi olduğunu savundu.
İtalyan lider diğer Avrupalı liderleri süreci anti-demokratik bir şekilde değiştirmekle suçladı.
PiS, Meloni’yi ECR’den ayrılmakla tehdit ediyor
Bununla birlikte, ECR içinde Polonyalı Hukuk ve Adalet (PiS) partisi de Meloni’ye isyan etmek üzere. Meloni, PiS’in itirazları nedeniyle AP üyesi Nicola Procaccini’yi grubun lideri olarak yeniden atamak için yapılacak oylamayı ertelemek zorunda kaldı.
Konuyla ilgili bilgi sahibi iki kişiye göre Polonyalılar, ortak liderlik ve diğer önemli görevlerde rol almazlarsa gruptan ayrılmakla tehdit ediyorlar.
PiS’in Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın partisi Fidesz’e katılabileceği ve birkaç Çek milletvekilini de yanlarına alarak ECR’yi AP’de dördüncü sıraya düşürebileceği konuşuluyor.
Leyen “göç”ü ilk sıraya yazma sözü verdi
Öte yandan Euractiv’in ulaştığı bir mektuba göre, ikinci kez göreve gelmek isteyen Leyen AB liderlerine, dış kaynak kullanımı prosedürlerini değerlendirmek ve komşu ülkelerle ekonomik ortaklıklar geliştirmek suretiyle AB’nin göç politikasının dış boyutunu güçlendirmeye hazır olduğunu söyledi.
AB liderlerinin Brüksel’de bir araya geleceği toplantı öncesinde Leyen, AB ülkelerine 25 Haziran tarihli bir mektup göndererek göç konusunu ciddiyetle ele alacağına dair söz verdi.
AB, bu bahar yeni bir İltica ve Göç Paktı kabul etti ve ardından hızla “göçü dışsallaştırmak” için ek adımlar aramaya başladı.
Leyen mektupta, “Pakt tek başına başarımızı garanti etmeyecektir (…) göç konusundaki çalışmalarımızın dış boyutu, Paktın bir bütün olarak başarısı için kilit bir faktördür,” dedi.
Leyen, “Pek çok üye devlet, AB dış sınırından daha uzaktaki sığınma başvurularını ele alarak düzensiz göçü önlemek için yenilikçi stratejiler arıyor,” derken, Brüksel’in her zaman UNHCR ile yakın bir şekilde çalışacağını ve “uluslararası hukuku dikkate alacağını” belirtti.