Diplomasi
Vietnam, Rusya ile Pekin-Washington hattını dengelemeye çabalıyor
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Vietnam ziyareti, Güneydoğu Asya ülkesini geçtiğimiz yıl dünyanın en büyük üç askeri gücü olan Çin, ABD ve Rusya liderlerinin devlet ziyaretlerine ev sahipliği yapan tek ülke haline getirdi.
Devlet medyasının bildirdiğine göre, perşembe günü öğleden sonra Hanoi’deki Başkanlık Sarayı’nda bir araya gelen Putin ve Vietnam Devlet Başkanı To Lam barışa duyulan ihtiyacı vurgulayarak ilişkilerin öncelikli olduğunu belirttiler. Tuoi Tre gazetesinin aktardığına göre Putin, “Vietnam ile kapsamlı stratejik ortaklığımızı güçlendirmek önceliklerimizden biridir” dedi. Reuters’e göre Putin, “Rusya, ASEAN ile görüşmelere saygı duyuyor” dedi.
Her iki tarafın da devlete ait nükleer şirket Rosatom, doğal gaz şirketi Novatek ve devlet kontrolündeki petrol şirketi Zarubezhneft gibi önde gelen Rus şirketlerinin katılımıyla eğitim, nükleer teknoloji araştırmaları, hastalıkların önlenmesi, petrol arama ve adalet alanlarında 11 işbirliği belgesi imzalamayı kabul ettiği bildirildi.
Putin, Vietnam’ı “Ukrayna krizindeki dengeli duruşu” ve müdahale etmeme politikası nedeniyle överken, ülkesinin “Vietnam halkının yabancı işgalcilere karşı verdiği kahramanca mücadeleyi” uzun süredir desteklediğini söyledi.
Putin iki günlük devlet ziyaretini tamamlayarak perşembe gecesi Hanoi’den ayrıldı.
Çin ve ABD’yi dengeleme çabası
Nikkei Asia’ya konuşan bazı analistlere göre Rusya ve Vietnam arasındaki ilişkiler Soğuk Savaş dönemine dayanıyor ve her iki ülke de Çin ve ABD’ye karşı güvenlik alternatifleri olduğunu göstermeye hevesli.
Toplantılar, hem diğer Asyalı devletlerle hem de Batılı rakipleriyle ilişkilerini dengelemeye çalışan Hanoi’nin benzersiz konumunun altını çiziyor.
Gerçekten de Vietnam, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Putin hakkında tutuklama emri çıkarmasının ardından ve ABD liderliğindeki müttefikler lideri izole etmeye çalışırken, Putin’in nadir bir dış gezisine ev sahipliği yapacak kadar Rusya’ya yakın olan birkaç ülkeden biri. Ancak Güneydoğu Asya ülkesi aynı zamanda bu müttefiklere Ukrayna’ya yardım sağlayacak ve Pekin’in yaptığı gibi yaptırımlarını kınamayacak kadar da yakın.
ABD ile ilişkiler, Vietnam’ın en büyük ihracat noktası olduğu için özellikle önemli. Hanoi geçtiğimiz eylül ayında ABD’nin diplomatik statüsünü iki kademe yükselterek en üst seviyeye çıkardı.
Vietnam ABD için de büyük önem taşıyor. Reuters’in haberine göre Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakan Yardımcısı Daniel Kritenbrink’in cuma ve cumartesi günleri, Putin’in ziyaretinden hemen sonra, ABD’nin “ortaklıklarına ve özgür ve açık bir Hint-Pasifik bölgesine olan bağlılığını vurgulamak” üzere Hanoi’ye gideceğini açıkladı.
Gelişmekte Olan Ekonomiler Enstitüsü’nde araştırmacı olan Futaba Ishizuka ise, “Batılı ülkelerin Vietnam’ın dış duruşuyla ilgili endişelerinin artma riski var” dedi.
Vietnam, Ukrayna’dan bahsederken “savaş” kelimesini kullanmayı tercih etmiyor ve aynı zamanda kendi savunma ihtiyaçları için Rus silahlarına büyük ölçüde güveniyor.
ISEAS-Yusof Ishak Enstitüsü kıdemli araştırmacılarından Ian Storey, “Vietnam’ın Rus silahlarının bedelini ödemek için Batı’nın Rusya’ya karşı uyguladığı mali yaptırımları nasıl aşabileceği ana tartışma konusu olacak” dedi.
Kuzey Kore ve Çin, Rusya ile ticaret yapmak için yaptırımları çiğnemekle suçlanıyor. Bu iki ülkeden sonra Vietnam, savaşın ardından Putin’i ağırlayan Asya’nın üçüncü komünist ülkesi olurken, ziyaret G7’nin daha fazla yaptırımı değerlendirdiği ve Çin’e baskı uyguladığı bir döneme denk geliyor.
Ancak Dış İlişkiler Konseyi’nde kıdemli araştırmacı olan Josh Kurlantzick, Vietnam’ın Rusya ve Batı destekli Ukrayna ile Sovyetler Birliği dönemine dayanan derin bağları nedeniyle “ikilemde” olduğunu söyledi.
Vietnamlı liderler Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky ile bir araya gelerek düşmanlıkların sona erdirilmesi çağrısında bulunurken, ABD ile ilişkilerini de geliştirdi. Ancak Hanoi öte yandan Pekin’in etkisine karşı ABD’ye yardım etmesini isteyen Washington’a da mesafeli duruyor.
Notre Dame Uluslararası Güvenlik Merkezi’nden Khang Vu, “Rusya ne Çin gibi Vietnam’ın dış güvenliğini ne de ABD gibi iç güvenliğini tehdit ediyor,” diyerek Moskova’nın süper güçlere bir alternatif olduğunu söyledi.
Bu arada Çin ile Vietnam arasında Güney Çin Denizi konusunda yaşanan gerilim, Pekin’in Filipinler ile yaşadığı çatışma kadar şiddetli olmasa da güncelliğini koruyor. Rusya, Vietnam’ın Pekin ve Washington ile diplomatik ilişkilerini dengelemesinde yardımcı olarak görülüyor.
Konuyla ilgili bilgisi olan kaynaklara göre, İngiltere hükümeti salı günü (10 Haziran) İsrail’in aşırı milliyetçi maliye bakanı Bezalel Smotrich ve ulusal güvenlik bakanı Itamar Ben-Gvir’e yaptırım uygulayacak.
Financial Times’a (FT) göre İngiltere merkezli bu adım, Gazze’ye yardımın neredeyse durması ve İsrail’in bölgedeki saldırılarını yeniden başlatması nedeniyle artan hayal kırıklığına karşılık, Batı’nın İsrailli bakanlara yönelik ilk yaptırımları olacak.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar yaptığı açıklamada, hükümetinin İngiltere’nin kararından “haberdar edildiğini” söyledi. Sa’ar, “İngiltere’nin iki bakanımızı yaptırım listesine dahil etme kararından haberdar olduk,” diyerek, bu kararı “skandal” olarak nitelendirdi.
Bakan, önümüzdeki hafta başında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile “bu kabul edilemez karara vereceğimiz yanıtı belirlemek üzere özel bir hükümet toplantısı” düzenleyeceğini de sözlerine ekledi.
New York Times geçen ayın sonunda yaptığı bir haberde İngiliz hükümetinin, Gazze Şeridi’ndeki felaket boyutundaki insani durum nedeniyle artan uluslararası baskılar devam ederken İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Smotriç’e yaptırım uygulamayı değerlendirdiğini duyurmuştu.
İngiltere, daha önce İsrail’e kısmi bir silah ambargosuna başladığını da söylemişti.
Rusya Demiryolları, beş yıllık bir aranın ardından Moskova ile Pyongyang arasında direkt tren seferlerinin 17 Haziran’da yeniden başlayacağını duyurdu. Dünyanın en uzun kesintisiz demir yolu rotası olacak olan 10 bin kilometrelik hatta yolculuk sekiz gün sürecek. Seferler ayda iki kez düzenlenecek ve Rusya ile Kuzey Kore arasındaki diğer demir yolu hatlarının da yeniden canlandırılması planlanıyor.
Rusya, Kuzey Kore ile arasındaki direkt demir yolu ulaşımını beş yıllık bir aranın ardından yeniden başlatma kararı aldı.
Rusya Demiryollarından yapılan açıklamaya göre, Moskova ve Pyongyang arasındaki direkt tren seferleri 17 Haziran’dan itibaren ayda iki kez düzenlenecek.
Bu hat, 10 bin kilometreyi aşan mesafesi ve sekiz gün süren yolculuk süresiyle dünyanın en uzun kesintisiz demir yolu rotası olma özelliğini taşıyor.
Biletler sadece gişeden satılacak
Açıklamada, Moskova’dan her ayın 12 ve 26’sında, Pyongyang’dan ise 3 ve 17’sinde hareket edecek trenler için biletlerin sadece demir yolu gişelerinden satın alınabileceği ve satışların 60 gün öncesinden başlayacağı belirtildi. Yolcular, Kuzey Kore demir yolları tarafından işletilen kompartımanlı vagonlarda seyahat edecek.
Rusya, Kovid-19 pandemisi nedeniyle Şubat 2020’de Kuzey Kore ile demir yolu bağlantısını askıya almıştı. Pandemi öncesinde Moskova’ya tek yön bilet fiyatı yaklaşık 26 bin rubleydi.
Yeni rotalar da açılıyor
Rusya Demiryolları ayrıca, 19 Haziran’dan itibaren Pyongyang ile Habarovsk arasında ayda bir kez düzenlenecek yeni bir rota açılacağını da duyurdu.
Bu güzergahtaki yolculuk süresinin iki günden biraz fazla olacağı kaydedildi. Rusya ve Kuzey Kore arasındaki demir yolu bağlantısı, ilk olarak Aralık 2024’te Hasan (Primorski Krayı) ile Tumangan arasında yeniden başlamıştı.
Ocak ayı sonunda ise Vladivostok-Hasan-Tumangan-Rajin güzergahında başarılı bir test yolcu seferi gerçekleştirildiği bildirilmişti. Mayıs ayında ise Vladivostok’tan Rason’a tren seferleri başlatılmıştı.
Kuzey Kore’nin Benidorm’una demir yolu
Öte yandan, Rusların “Kuzey Kore’nin Benidorm’u” olarak adlandırılan yeni tatil kompleksi Vonsan-Kalma’yı ziyaret edebilmeleri için Vladivostok-Vonsan güzergahının açılması yönünde çalışmaların sürdüğü belirtildi.
Kuzey Kore’nin doğu kıyısında yer alan ve 150 binadan oluşan dünyanın en büyük plaj tatil bölgesinin bu yaz açılması planlanıyor.
Hatta seferler sırasında Hasan, Ussuriysk, Habarovsk, Çita, İrkutsk, Krasnoyarsk, Novosibirsk, Omsk, Yekaterinburg, Kirov ve Kostroma gibi istasyonlarda durulacak.
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei salı günü (10 Haziran) İsrail’e gitti ve hemen Kudüs’teki Ağlama Duvarı’na giderek “Yahudi devletine içten desteğini” dile getirdi.
Eşi ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Karina Milei, Dışişleri Bakanı Gerardo Werthein ve Büyükelçi Axel Wahnish’in eşlik ettiği Milei, doğrudan Kotel meydanına yürüdü. Jerusalem Post’un (JP) haberine göre etrafındaki insanlar alkışlayıp dayanışma şarkıları söylerken, Milei’nin gözleri doldu.
Yahudi geleneğinde Tapınak’ın son kalıntısı olarak kutsal sayılan bu antik mekânda Milei, “İsrail’e desteğim kalbimden geliyor, çünkü bunun adil bir dava olduğuna inanıyorum, Batı’nın davası. Her zaman sizin yanınızda olacağım,” dedi.
Milei, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile King David Otel’de bir araya gelerek ikili ticaretin derinleştirilmesi, güvenlik işbirliği ve kültürel değişim programlarını görüşecek.
Cumhurbaşkanı ayrıca, 7 Ekim 2023 Aksa Tufanı operasyonunda Hamas tarafından Gazze’ye götürülen rehinelerin aileleriyle de görüşerek “Arjantin’in terörizmi kınadığını” vurgulayacak.
Milei’nin programı, 11 Haziran’da Knesset’te, hükümetinin Birleşmiş Milletler’de on yıllardır süren İsrail karşıtı oylarını tersine çevirmesi ve Hamas ile Hizbullah’ı “terör örgütü” olarak tanımlaması nedeniyle “Yahudi Nobel Ödülü” olarak anılan Genesis Ödülünü almak üzere düzenlenecek töreni içeriyor.
Milei, 1 milyon dolarlık ödülü, Latin Amerika ülkelerini İsrail ile diplomatik ilişkilerini güçlendirmeye teşvik eden ve ilk olarak Kosta Rika, Panama ve Uruguay’a odaklanan bir bölgesel girişim başlatmak için kullanmayı planlıyor.
Arjantinli lider ayrıca, 2019’dan bu yana ilk kez Buenos Aires-Tel Aviv arasında direkt uçuşların yeniden başlatılacağını duyuracak. Milei, “Bu, iki ülkemizin yakınlaşmasının güçlü bir sembolü olacak,” dedi.
Perşembe günü büyükelçi, JP’ye yaptığı açıklamada, daha çok “Isaac Anlaşmaları” olarak bilinen “Özgürlük ve Demokrasi Mutabakatı”nın taslak metninin Kudüs ve Buenos Aires’teki hukuk ekiplerinde dolaşmaya başladığını açıkladı.
Metnin, terörle mücadele ve siber suç soruşturmalarında benzeri görülmemiş bir işbirliği, hızlı gümrük şeritleri, ortak uydu fırlatmaları ve Paraná Nehri boyunca su teknolojisi merkezleri kurulmasını öngördüğünü açıkladı.
Elçi Wahnish’e göre, bu önlemler Güney Konisinde güvenlik bağlarını derinleştirmek ve iktisadi büyüme ile inovasyonu teşvik etmek için tasarlandı.
Güney Konisi, Güney Amerika kıtasının Oğlak Dönencesinin altında kalan güney kısmına verilen ad.
Ayrıca, Paraguay ve Ekvador’un da katılma niyetini bildirdiğini, Cumhurbaşkanı Santiago Peña ve Cumhurbaşkanı Daniel Noboa’nın Hamas’ı “terör örgütü” ilan ettiğini ve çerçeveyi kamuoyuna desteklediğini açıkladı.
Wahnish, diğer birkaç Latin Amerika demokrasisiyle görüşmelerin sürdüğünü ve bu girişimin Amerika Devletleri Örgütü’nde İsrail’e acil oy desteği sağlayacağını ve El Al için yeni iniş hakları açacağını umduğunu söyledi.
Arjantin’in bu aralık ayında bir Liberty International World Conference düzenlemeyi hedeflediğini, bu konferansta devlet başkanlarını bir araya getirerek anlaşmaları imzalamayı ve mümkünse ABD Başkanı Donald Trump’ı onursal tanık olarak ağırlamayı amaçladığını da sözlerine ekledi.
FT: İngiltere, Smotrich ve Ben-Gvir’e yaptırım uygulayacak
Roman Abramoviç futbol defterini kapattı: ‘Bu iş benim için bitti’
Orbán: Ruslar NATO’ya saldırmak için çok zayıf
Avrupa Komisyonu, Almanya’ya karşı dava açmaları için STK’lere gizlice para ödemiş
Rusya, Kuzey Kore’ye direkt tren seferlerini yeniden başlatıyor
-
Görüş2 hafta önceTrump’ın Rusya-Ukrayna barışını teşvik girişimi stratejik açmaza dönüştü
-
Dünya Basını2 hafta önceTantura katliamı: İsrail’in örtbas ettiği savaş suçu
-
Görüş2 hafta önceSilahlar sustu, şimdi artılar eksiler hanesine bakma zamanı – 1
-
Avrupa1 hafta önceMax Otte: Alman ekonomisinde bir gerileme değil, çöküş yaşanıyor
-
Görüş1 hafta önceABD Dışişleri’nin Avrupa eleştirisi ne anlama geliyor?
-
Rusya1 hafta önceUkrayna’dan Rus stratejik bombardıman üslerine kamyonlardan kalkan İHA’larla saldırı
-
Dünya Basını2 hafta önceFP: ABD anlaşma değil teslimiyet istiyor
-
Görüş1 hafta önceSilahlar sustu, şimdi artılar eksiler hanesine bakma zamanı – 2
