Bizi Takip Edin

ASYA

Xi’den bilimsel-teknolojik ilerlemeyi hızlandırma vurgusu

Yayınlanma

Global Times’ın salı günü yapılan üst düzey bir toplantıdan aktardığına göre Çin, modern kurumsal sistemini  geliştirerek daha fazla dünya çapında şirket yetiştirmeyi ve risklere karşı koruma sağlayacağına inandığı bilimsel ve teknolojik (sci-tech) güvenlik mekanizmalarını geliştirmeyi hedefliyor.

Xinhua Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 20. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi’nin genel reformunu derinleştirmeye yönelik merkezi komisyonun beşinci toplantısına başkanlık ederken, Çin özelliklerine sahip modern kurumsal sistemi geliştirme ve bilimsel ve teknolojik yenilik için küresel olarak rekabetçi açık bir ortamı teşvik etme çabalarını vurguladı.

Çinli uzmanlar çarşamba günü yaptıkları açıklamada, üst düzey toplantının odak noktasının Çin’in üst düzey bir sosyalist piyasa ekonomisi sistemi inşa etme, ekonomik, teknolojik ve diğer alanlarda Çin’in küresel rekabet gücünü artırma ve artan korumacılık ve ablukaların damgasını vurduğu giderek karmaşıklaşan bir dış ortamda büyük risklere karşı korunma yeteneklerini güçlendirme yönündeki yoğun çabalarının altını çizdiğini söyledi.

Xinhua’ya göre toplantıda Çin karakteristiğine sahip modern kurumsal sistemin optimize edilmesi, tahıl yetiştiren çiftçilerin gelirlerinin korunması ve başlıca tahıl üretim bölgelerinde tazminat mekanizmalarının iyileştirilmesi ve bilimsel ve teknolojik yenilikler için küresel düzeyde rekabetçi bir açık ortamın oluşturulmasına ilişkin kılavuz ilkeler görüşülerek onaylandı.

Aynı zamanda ÇKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri ve Merkez Askeri Komisyonu Başkanı olan Xi, ÇKP liderliğinin güçlendirilmesi, kurumsal yönetişimin geliştirilmesi ve işletmelerin daha fazla dünya standartlarında şirket yetiştirmek için açıkça tanımlanmış sorumluluklara ve etkin yönetime sahip modern bir kurumsal sistem kurmaya teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı.

Xinhua’ya göre Xi, açıklık yoluyla inovasyonu katalize etmenin de zorunlu olduğunu söyleyerek teknoloji sektöründe dışa açılma, küresel odaklı bir inovasyon sistemi kurma ve küresel inovasyona aktif olarak katılma çağrısında bulundu.

Toplantıda, işbirliğine dayalı bir kazan-kazan ortaklığı oluşturmak için küresel bilimsel ve teknolojik alışverişin genişletilmesinin yanı sıra yetenekleri cezbeden, elinde tutan ve onlara tam fırsat veren uluslararasılaştırılmış bir bilimsel araştırma ortamının oluşturulmasının önemi vurgulandı. Ayrıca bilim-teknoloji güvenlik mekanizmalarının ve risklere karşı koruma mekanizmalarının geliştirilmesi çağrısında bulundu.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi Hukuk Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan Zhi Zhenfeng, “Teknolojik yenilik ve sanayi devrimi, ulusal ekonomik rekabet gücü ve kapsamlı rekabet edebilirlik açısından giderek daha önemli bir rol oynamaktadır” dedi ve bir ülkenin bilimsel ve teknolojik yenilik ve sanayi devriminin tarihi fırsatlarını değerlendirip değerlendiremeyeceğinin bir anlamda ülkenin geleceğini ve kaderini belirlediğini söyledi.

Zhi Global Times’a verdiği demeçte Çin’in bilimsel ve teknolojik inovasyona daha elverişli, daha iyi ve daha açık bir ortam oluşturma çabalarını hızlandırdığını söyledi. Salı günü onaylanan kılavuz ilkelerin Çin’in kazan-kazan işbirliğini teşvik eden küresel bir bilim-teknoloji inovasyon sistemi kurması için zemin hazırlayacağını belirten Zhi, “Çin bugün bazı ülkelerin aşırı baskıları ve ablukasıyla karşı karşıya olduğu için hala üst düzey açılımı teşvik etmemiz gerekiyor” dedi.

ABD ve bazı müttefiklerinin Çin’in yükselişini engellemek amacıyla yarı iletkenler de dahil olmak üzere çeşitli yüksek teknoloji alanlarında Çin’e karşı kısıtlamalar ve ablukalar uyguladığını hatırlattı. Ayrıca Çin’in elektrikli araçlar ve güneş panelleri gibi rekabet gücü yüksek ürün ihracatına da kısıtlamalar getirdiler ve daha fazlasını da getirmeyi planlıyorlar. Çin ürünlerine ek olarak ABD, hem devlete ait işletmeler hem de küresel çapta önem kazanmış özel şirketler olmak üzere Çinli şirketlere baskı yapmak için devlet gücünü de kullanıyor.

Uzmanlar, böyle bir arka plan karşısında, Çinli şirketlerin risklerle mücadele etme kabiliyetlerini güçlendirmek için kurumsal sistemlerini geliştirmelerinin giderek daha zorunlu hale geldiğini belirtti.

Global Times’ın haberine göre salı günü yapılan toplantıda, modern kurumsal sistemin iyileştirilmesi için işletmelere ticari faaliyetlerde kilit oyuncular olarak saygı gösterilmesi, devlete ait işletmelerde modern kurumsal yönetişimin geliştirilmesi ve devlete ait sermayenin denetim ve yönetiminin güçlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldı. Ayrıca, uygun özel işletmelerin modern kurumsal sistemler kurmaya teşvik edilmesi gerektiği de belirtildi.

ÇKP Chongqing Belediye Komitesi Parti Okulu profesörlerinden Su Wei çarşamba günü Global Times’a verdiği demeçte, “Hem devlete ait işletmeler hem de özel işletmeler için modern kurumsal sistemler kurmak, hem yurtiçi hem de yurtdışı pazarlardan yararlanmak ve Çin’in şu anda zorluklarla karşılaştığı alanlarda gelişme kaydetmek için çaba sarf etmek önemlidir” dedi.

Su ayrıca kamu iktisadi teşebbüsleri reformunun Çin’in genel reformunda en önemli önceliklerden biri olmaya devam ettiğini ve kamu iktisadi teşebbüslerinde modern kurumsal sistemler inşa etmenin kritik önem taşıdığını, hem özel hem de yabancı işletmelerin de Çin’in üst düzey bir sosyalist piyasa ekonomisi inşa etme planına uygun modern kurumsal sistemler kurmaya odaklanması gerektiğini söyledi.

Toplantı, Çin’in genel reform gündeminin bir parçası olarak üst düzey bir “sosyalist piyasa ekonomisi” inşa etme hedefinde ilerlediğini ilan ettiği bir dönemde gerçekleşti. Xi, 23 Mayıs’ta Doğu Çin’in Shandong Eyaleti’nin Jinan kentinde düzenlenen ve iş dünyası ile akademi dünyasından temsilcilerin katıldığı bir sempozyuma başkanlık ederken, Çin’in modernleşmesini ilerletmeye odaklanan çabalarla reformun her alanda daha da derinleştirilmesi gerektiğini vurgulamıştı. Xi, Çin’in temel ekonomik sistemine bağlı kalması ve geliştirmesi ve üst düzey bir sosyalist piyasa ekonomisi sistemi inşa etmek için çalışması gerektiğini söylemişti.

Ayrıca, 30 Nisan’da yapılan Siyasi Büro toplantısına göre, 20. ÇKP Merkez Komitesi, reformun daha kapsamlı bir şekilde derinleştirilmesi ve Çin modernleşmesinin ilerletilmesine ilişkin konuların ele alınacağı çok önemli üçüncü genel kurul oturumunu temmuz ayında gerçekleştirecek.

Uzmanlar, yaklaşan üçüncü genel kurul oturumunun yeni teorik yenilikler getireceği ve sosyalist piyasa ekonomisi sisteminin kapsamlı ve sistematik bir şekilde geliştirilmesinde ilerleme kaydedilmesini sağlayacağı görüşünde.

Çinli uzmanlar, giderek karmaşıklaşan küresel jeo-ekonomik durum, yeni bilim-teknoloji trendleri ve sanayi devrimi karşısında Çin’in en önemli önceliğinin, sürekli reform ve dışa açılma yoluyla risklere karşı rekabet gücünü ve yeteneklerini güçlendirmek olduğunu ifade ediyor.

ASYA

Tacikistan, hicab ve peçeyi yasakladı

Yayınlanma

Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, dün ‘milli kültürün özgün değerlerini korumayı’ amaçlayan ve ülkede hicab ve peçe gibi giysilerin yasaklanmasını da içeren yasa değişikliklerini yürürlüğe koydu.

Ülke parlamentosunun üst kanadı Milli Meclis, 19 Haziran’da düzenlenen oturumda ‘Bayram ve Törenlerin Düzenlenmesi’ yasasında yapılan değişiklikleri kabul etmişti.

Değişiklikler, ‘milli kültüre yabancı kıyafetlerin ithalatı, satışı, tanıtımı ve giyilmesini’ ve çocuk pornografisini yasaklıyor.

Ülkede son yıllarda yaygınlaşan ve radikal İslam ile ilişkilendirilen hicab ve benzeri kıyafetlerin yasaklanması gündemdeydi.

Cumhurbaşkanı Rahman, din adamları ile yaptığı toplantılarda konuyu ele aldı. Rahman, mart ayında yaptığı açıklamada “Sahte isimlerle yabancı kıyafetler giymek ve başörtüsü toplumumuz için bir başka acil sorundur,” demişti.

Yasayı ihlal edenler için 7 bin 920 somoniden (yaklaşık 700 avro) başlayan ve kamu görevlileri ve dini yetkililer için 57 bin 600 somoniye (yaklaşık 5 bin avro) ulaşan para cezaları öngörülüyor.

Milli Eğitim Bakanlığı 2007 yılında hem İslami kıyafetleri hem de Batı tarzı mini etekleri öğrencilere yasaklamış ve daha sonra bu yasağı tüm kamu kurumlarını kapsayacak şekilde genişletmişti.

2018 yılında, çeşitli durumlar için uygun kıyafetleri ayrıntılı olarak tanımlamak üzere ‘Tacikistan’da Önerilen Kıyafet Rehberi’ adlı hacimli bir el kitabı yayımlamıştı.

Okumaya Devam Et

ASYA

Huawei, teknoloji yarışında yeni Harmony OS ve yapay zeka modelini tanıttı

Yayınlanma

Çinli Huawei, yabancı teknolojiye olan bağımlılığını tamamen azaltmak ve OpenAI, Google, Apple ve Nvidia dahil olmak üzere yapay zeka alanındaki lider oyunculara meydan okumak için çalışmaya devam ederken cuma günü en son işletim sistemini ve yapay zeka için Pangu büyük dil modeline yönelik bir güncellemeyi tanıttı.

Huawei, ABD’nin şirketi ticaret kara listesine alması ve Amerikan teknolojisine erişimini kısıtlamasından bu yana Google’ın Android’inin yerine kendi işletim sistemini geliştirmeyi bir öncelik haline getirdi ve kendi çözümünün “tamamen kendi kendine güvenli ve kontrol edilebilir” duruma ulaştığını söyledi.

Bu arada Çin, OpenAI’nin üretken yapay zeka teknolojisinin kendi versiyonlarını ve Nvidia’nınkilerle rekabet edebilecek donanım çözümlerini geliştirmek için çalışıyor.

Yeni HarmonyOS Next, Huawei’nin akıllı telefonlar, PC’ler, tabletler, arabalar, giyilebilir cihazlar ve kurumsal kullanımlar dahil olmak üzere tüm ürünlerinde kullanılacak. Şirket, işletim sisteminin on yıl önceki ilk çıkışından bu yana 900 milyondan fazla cihaza kurulduğunu söylüyor.

Huawei Tüketici İş Grubu Başkanı Richard Yu, cuma günü Çin’in Dongguan kentinde şirketin geliştiriciler konferansında yaptığı konuşmada, “Kendi kendini kontrol edebilen ve güvenli bir işletim sistemi inşa ederek [diğerlerini] bir virajda geçme fırsatını yakaladık” dedi ve ekledi: “On yıldan biraz daha uzun bir süre içinde, Batılı ülkelerin otuz ila kırk yılda başardığı bazı kilometre taşlarını başardık.”

Bu arada Pangu 5.0 LLM, dört farklı boyutta eğitim modeline sahip: Huawei’ye göre akıllı telefonlara yerleştirilebilen en küçük model, 90 milyara kadar parametreye sahip orta ölçekli bir model, işletmeler için karmaşık görevleri yerine getirmek için 230 milyara kadar parametreye sahip bir “ultra” model ve bir trilyon parametreye sahip bir “süper” model.

Parametreler, yapay zeka eğitimini ayarlamak için kullanılan değişkenler. Parametre sayısı arttıkça model daha güçlü hale gelir ve karmaşık eğitim görevlerinin üstesinden gelme becerisi artar. Open AI’nin en yeni GPT-4 modeli 1,76 trilyon parametre sayısına sahip.

Huawei ayrıca, Nvidia CEO’su Jensen Huang’ın kısa süre önce Taipei’deki Computex ticaret fuarı sırasında gösterdiğine benzer şekilde insansı robotlar, hava durumu tahminleri ve akıllı üretim çözümleri de sergiledi.

Huawei’den Yu, “Nvidia’nın [AI computing] çözümlerinin ötesinde en önemli alternatif biziz” dedi.

Çin’deki en büyük ikinci mobil işletim sistemi

Huawei cuma günü Harmony OS Next’i piyasaya sürdü ve işletim sisteminin tüm cihazlarında sorunsuz bir şekilde benimsenebileceğini söyledi.

“Bu, her cihaz türünün belirli bir işletim sistemine ihtiyaç duyduğu diğer işletim sistemlerinden farklı. Harmony OS Next hepsi bir, hepsi bir” diyen Yu, Huawei’nin yakında çıkacak yeni amiral gemisi akıllı telefonu Mate 70’in bu yıl içinde yeni işletim sistemini kullanacağını ve 2025’te bunu destekleyen daha fazla model olacağını sözlerine ekledi.

Çinli teknoloji grubu ayrıca yapay zeka yeteneklerini, yapay zeka sesli asistanı Celia da dahil olmak üzere cihazlarına entegre etmek için Harmony Intelligence altyapısını başlattı.

Harmony Intelligence ve Harmony OS Next’in tanıtımı, Apple’ın üretken yapay zeka görevlerini yerine getirmek için cihazların yapay zeka yeteneklerine ve sunucu işlemeye dayanan bir yapay zeka platformu olan Apple Intelligence’ı tanıtmasından sadece birkaç hafta sonra gerçekleşti.

Harmony OS, Apple’ın iOS’unu geride bırakarak Çin’deki en büyük ikinci mobil işletim sistemi haline geldi. Canalys verilerine göre, Harmony OS’nin pazar payı 2022’de sadece %6,5 iken, ilk çeyrekte %17,95’e ulaştı. Bu oran 2024’ün ilk çeyreğinde Android için %67,2 ve Apple iOS için yaklaşık %14,8 idi.

Yu, Harmony OS’nin 900 milyon kullanıcıya ulaştığını ve en iyi 5.000 uygulamadan 1.500’den fazlasının Android’den Harmony’ye geçtiğini söyledi.

Yönetici, Huawei’nin yapay zeka hızlandırıcıları için Ascend çiplerinin bilgi işlem gücü, Kunpeng sunucu merkezi işlem birimleri ve cihaz CPU’ları için Kirin çiplerinin yanı sıra Pangu büyük dil modeli de dahil olmak üzere yapay zeka için temel oluşturmaya devam ettiğini söyledi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Çin, Japonya’nın Filipinler ile deniz anlaşmazlığına ‘müdahale hakkı olmadığını’ söyledi

Yayınlanma

Çin cuma günü yaptığı açıklamada, Tokyo’nun Güney Çin Denizi’nde pazartesi günü yaşanan gerginlik de dâhil olmak üzere tekrarlanan çatışmalardan duyduğu ciddi endişeyi dile getirmesinin ardından Japonya’nın Filipinler ile olan deniz anlaşmazlığına “müdahale etme hakkı olmadığını” söyledi.

Japonya’daki Çin Büyükelçiliği’nden bir sözcü cuma günü gazetecilere yaptığı açıklamada Çin’in, Japon hükümetinin bir kez daha Güney Çin Denizi’yle ilgili olarak “fesat çıkaran ve siyahla beyazı tersine çeviren” ve “gerçeğe rağmen Çin’i mantıksızca suçlayan” açıklamalar yapmasını “ciddi bir şekilde protesto ettiğini” söyledi.

Çin ve Filipinler arasındaki gerilim, Güney Çin Denizi’nde İkinci Thomas Sığlığı yakınlarında tırmanıyor. Pazartesi günü meydana gelen olayda Filipinli savunma yetkilileri, Çin ve Filipin gemileri arasında meydana gelen çarpışmanın ardından yaralanmalar olduğunu bildirdi. Çatışmada bir Filipin donanma subayının başparmağının koptuğu iddia edildi.

Pekin, Manila’nın bölgede karaya oturtulan Sierra Madre savaş gemisini güçlendirmeye çalıştığını söylerken, Manila iddiaları reddediyor. Ancak Financial Times bugün Pekin’in iddialarını doğrulayan bir haber yayınladı. FT’ye konuşan kaynaklar Filipinler’in gemiyi güçlendirmeye çalıştığını bildirdi.

Filipinler Güney Çin Denizi ihtilafının merkezindeki gemiyi gizlice güçlendiriyor

Salı günü Japonya Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayınlayarak Güney Çin Denizi meselesinin “bölgenin barış ve istikrarı ile doğrudan ilgili olduğunu ve uluslararası toplumun meşru bir kaygısı olduğunu” söyledi. Bakanlık ayrıca Pekin’i “seyrüsefer özgürlüğünü engelleyen ve bölgesel gerilimi arttıran” denizcilik faaliyetlerinde bulunduğu için kınadı.

Filipinler çarşamba günü bir brifing düzenledi ve Pekin’in eylemlerini “korsanlık” ile eşdeğer olarak nitelendirdi.

Çin Büyükelçiliği sözcüsü cuma günü yaptığı açıklamada Çin’in Filipinler’in kıyıdaki karakolunda “yasadışı” bir ikmal görevi yürüttüğü yönündeki tutumunu yineledi ve “Çin, Filipinler’in ihlalci ve kışkırtıcı eylemlerine yasalara uygun olarak karşılık vermeye ve egemenliğini ve haklarını kararlılıkla korumaya devam edecektir” dedi.

Pekin cuma günü yaptığı açıklamada “Japonya’nın ABD ve Filipinler ile işbirliği Çin’in toprak egemenliğini ve denizcilik hak ve çıkarlarını tehlikeye atmamalı ve Filipinler’in yasadışı iddialarını desteklemek için kullanılmamalıdır” dedi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English