ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio çarşamba günü yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin Çin ve akademi dünyasıyla olan çatışmalarının tırmanmasıyla birlikte, Çinli öğrencilerin vizelerini “agresif bir şekilde iptal edeceğini” söyledi.

Rubio’nun açıklaması, kaç öğrencinin ABD’de eğitim hakkını kaybedeceğini belirtmedi, fakat bu çabanın Çin Komünist Partisi ile bağlantılı kişiler veya hassas konularda eğitim görenlere odaklanacağını ima etti.

Rubio yaptığı açıklamada, “Başkan Trump’ın liderliğinde, ABD Dışişleri Bakanlığı, İç Güvenlik Bakanlığı ile işbirliği içinde, Çin Komünist Partisi ile bağlantıları olan veya kritik alanlarda eğitim görenler de dahil olmak üzere Çinli öğrencilerin vizelerini agresif bir şekilde iptal edecek. Ayrıca, Çin Halk Cumhuriyeti ve Hong Kong’dan gelecek tüm vize başvurularının incelenmesini sıkılaştırmak için vize kriterlerini de revize edeceğiz,” dedi.

Bu karar, hükümetin bazı üyelerini bile hazırlıksız yakaladı. Gazetecilerle konuşma yasağı nedeniyle ismini vermek istemeyen bir konsolosluk yetkilisi POLITICO’ya verdiği demeçte bu talimata şaşırdığını belirterek, ABD büyükelçiliklerine bu konuda herhangi bir talimat gelmediğini söyledi.

ABD, yabancı öğrenciler için sosyal medya incelemesi yapmayı düşünüyor

Geçen yıl yaklaşık 277.000 Çinli öğrenci ABD’de eğitim gördü ve bu sayı, Hindistan’dan sonra ABD’deki en büyük ikinci yabancı öğrenci grubunu oluşturdu.

Kâr amacı gütmeyen bir eğitim grubu olan ABD-Çin Eğitim Vakfının yönetici direktörü Rosie Levine, “Çin’de yaklaşık 99 milyon Komünist Parti üyesi var, bu yüzden bu yasağın nasıl uygulanacağına bağlı olarak, geçmişinde Komünist Parti ile bağlantısı olan ve ABD’ye gelmek isteyen tüm Çinli öğrencileri etkileyebilir,” dedi.

Çinli öğrencilerin ülkeden ayrılması, ABD’yi özellikle teknoloji sektöründe ekonomi için değerli beceri ve uzmanlıktan mahrum bırakabilir.

ABD-Çin İlişkileri Ulusal Komitesi Başkanı Stephen Orlins, “Silikon Vadisinde dolaşırsanız, ABD’ye ve girişimciliğimize muazzam katkılar sağlayan binlerce Çinli öğrenci veya eski Çinli öğrenci görürsünüz. Vize iptal edilmesi, bu kaynağı keserek ABD’ye uzun vadeli zarar verecektir,” dedi.

Temsilciler Meclisi bu ayın başlarında, Pekin’in güvenlik aygıtıyla bağlantılı Çinli akademik kurumlarla ortaklık yapan ABD’deki kolej ve üniversitelere İç Güvenlik Bakanlığının fon sağlamasını yasaklayan bir yasayı kabul etmişti. Bu yasadan, Duke Üniversitesi gibi büyük kurumlar da etkileniyor.

Cumhuriyetçiler, yönetimin vizeleri iptal etme tehdidine hemen destek verdi. Florida Senatörü Ashley Moody X’te yaptığı açıkalamada, “Önce Amerika. ABD artık casusluk ithalatı yapmıyor. Bu, @SecRubio ve @POTUS’un harika liderliğinin bir göstergesi,” dedi.

Indiana Senatörü Jim Banks de “Önce Amerika,” derken, West Virginia Temsilcisi Riley Moore, “Önce Amerika ne anlama geliyor sanıyordunuz? Vibes? Makaleler? Denemeler?” diye sordu.

Elon Musk, Devlet Verimliliği Departmanındaki (DOGE) görevine veda ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın milyarder danışmanı Musk, çarşamba günü “özel devlet çalışanı” olarak görev süresinin yakında sona ereceğini doğruladı.

Musk, “Özel Devlet Çalışanı olarak görev sürem sona ererken, israfı azaltma fırsatı verdiği için Başkan [Trump]’a teşekkür etmek istiyorum. DOGE misyonu, zamanla hükümet genelinde bir yaşam biçimi haline geldikçe daha da güçlenecektir,” dedi.

Musk ve Trump, haftalardır DOGE başkanının yakında Beyaz Saray’dan ayrılacağına dair sinyaller veriyordu. Musk geçen ay, Tesla’nın satış ve hisse senedi fiyatlarındaki düşüşün ardından DOGE görevlerini önemli ölçüde azaltacağını ve şirketlerine odaklanacağını taahhüt etmişti.

“Özel devlet çalışanları”, yılda en fazla 130 gün çalışabilirler. Bu süre, Musk’ın göreve başladığı günden itibaren her gün çalıştığı varsayıldığında, cuma günü sona eriyor. Musk kesin bir bitiş tarihi belirtmedi ve DOGE sözcüsü yorum talebine yanıt vermedi.

Musk’ın ayrılığı, milyarderin Cumhuriyetçilerin “büyük, güzel yasa tasarısını”, DOGE’nin harcama kesintilerini baltaladığı gerekçesiyle sert bir şekilde eleştirmesinden bir gün sonra geldi.

DOGE ekibinin alışılmadık taktikleri Washington’da kaos yaratmış ve federal hükümetin neredeyse her köşesine ulaşmıştı.

Trump, Musk’ın şiddetli bir savunucusu olmaya devam etse de, Tesla CEO’su son aylarda birkaç üst düzey yönetim yetkilisiyle çatıştı.

Ayrıca Musk’ın DOGE’ye kendi şirket çalışanlarını atamasından dolayı “çıkar çatışması” eleştirileri dile getiriliyordu.

ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi (CIT), Başkan Trump’ın onlarca ticaret ortağına gümrük vergisi uygulamakla yetkisini aştığına oybirliğiyle karar verdi.

Federal mahkemenin üç yargıçtan oluşan heyetinin oybirliği ile verdiği karar, Donald Trump’ın dünya çapında ticaret anlaşmaları imzalamak için gümrük vergilerini koz olarak kullanmaya çalıştığı bir dönemde, Başkan’ın ekonomi siyasetinin temel unsurlarından birine darbe vurdu.

Trump’ın gümrük vergilerine karşı 11 eyalet başsavcısı ile birlikte davayı açan Oregon Başsavcısı Dan Rayfield, “Bugünkü mahkeme kararı sadece Oregon için değil, çalışan aileler, küçük işletmeler ve sıradan Amerikalılar için de bir zaferdir. Başkan Trump’ın kapsamlı gümrük vergileri yasadışı, pervasız ve ekonomik açıdan yıkıcıydı,” dedi.

Anayasanın hiçbir başkana “ekonomiyi altüst etme konusunda sınırsız yetki” vermediğini savunan Rayfield, “Bu karar, yasalarımızın önemli olduğunu ve ticaret kararlarının başkanın keyfi kararlarıyla alınamayacağını bir kez daha teyit etmektedir,” ifadelerini kullandı.

Mahkemenin kararı, hükümetin halihazırda tahsil ettiği vergileri geri ödemek zorunda kalabileceği anlamına da geliyor. George Mason Üniversitesi hukuk profesörü ve birkaç küçük işletmenin gümrük vergilerine karşı açtığı davada avukatlık yapan Ilya Somin, “Şimdiye kadar gümrük vergisi ödeyen herkes bu vergileri geri alabilecek,” dedi.

Adalet Bakanlığı hızlı bir şekilde temyiz başvurusunda bulunarak, Trump’ın gümrük vergisi yetkilerinin kapsamı konusunda daha fazla hukuki tartışmanın önünü açtı. Sonuçta, dava Yüce Mahkemeye taşınabilir.

Trump, fentanil kaçakçılığı ve süregelen ticaret açığı tehdidi ile ilgili ulusal olağanüstü hal ilanlarına dayanarak düzinelerce ülkeye gümrük vergisi uygulamayı haklı göstermişti. Trump, aynı şekilde karşılık veren ülkelere de misilleme amaçlı gümrük vergileri uyguladı.

Fakat mahkeme, başkana ulusal acil durumlarda gümrük vergileri, ambargo ve yaptırımlar uygulama yetkisi veren federal yasa olan 1977 tarihli Uluslararası Acil Durum Ekonomik Yetkiler Yasasının (IEEPA) “başkanın sınırsız gümrük vergileri uygulama yetkisi vermediğini” tespit etti.

Ticaret kanunlarıyla ilgili davaları gören New York merkezli federal mahkeme, “Dünya çapında ve misilleme amaçlı gümrük vergisi kararları, IEEPA’nın gümrük vergileri yoluyla ithalatı düzenlemek için Başkan’a verdiği yetkiyi aşmaktadır” görüşünü açıkladı.

Mahkeme, uyuşturucu kaçakçılığına ilişkin ulusal acil durum gerekçesiyle Kanada ve Meksika ürünlerine yüzde 25, Çin ürünlerine ise yüzde 20 gümrük vergisi getirilmesini öngören Trump’ın başkanlık kararnamelerini iptal etti.

Ayrıca, ticaret açığını gidermek için tüm ABD ticaret ortaklarına uygulanan yüzde 10’luk gümrük vergisi ile Trump’ın 60’a yakın ticaret ortağına uyguladığı yüzde 20 ila 50 arasında değişen “karşılıklı” gümrük vergileri de iptal edildi.

Trump’ın ticaret savaşları bu ay içinde mecburen bitebilir

Bu vergiler, yabancı hükümetler Beyaz Saray ile o tarihe kadar bir anlaşmaya varamazsa 9 Temmuz’da yürürlüğe girecekti.

Geçen hafta CIT önünde yapılan duruşmada, Başsavcı Yardımcısı Brett Shumate, Trump’ın gümrük vergilerini tahsil etmesini yasaklayan bir kararın, Japonya, Hindistan ve Avrupa Birliği gibi önde gelen ticaret ortaklarıyla da dahil olmak üzere, 8 Temmuz’a kadar yeni ticaret anlaşmaları imzalamaya yönelik başkanın çabalarına “diz çöktüreceğini” söyledi.

Shumate, “Başkan, diğer ülkelerle ticaret açığı ve fentanil krizi hakkında dış müzakereler yürütürken, bir ihtiyati tedbir kararı son derece yıkıcı olacaktır,” diye ekledi.

Çarşamba akşamı verilen karar, New York merkezli bir şarap şirketi olan V.O.S. Selections ve birkaç diğer küçük işletme tarafından açılan davayı ve Trump’ın eylemlerinin anayasaya aykırılığını sorgulayan Oregon ve 11 diğer Demokrat liderliğindeki eyalet tarafından açılan ayrı bir davayı kapsıyor.

Karar, Obama tarafından atanan Gary Katzmann, Reagan tarafından atanan Jane Restani ve Trump tarafından atanan Timothy Reif’in yer aldığı üç yargıçlı bir heyet tarafından verildi. Mahkemenin görüşünün yazarı olarak belirli bir yargıç belirtilmedi.

Öte yandan Trump’ın, aynı gümrük vergilerini başka yasalar kapsamında da uygulamaya koymaya çalışabileceğine işaret ediliyor.

Ayrıca karar, Trump’ın 1962 tarihli Ticaret Genişletme Yasasının 232. maddesi uyarınca uyguladığı, başkanın ulusal güvenlik gerekçesiyle yeni vergiler getirmesine olanak tanıyan diğer tarifeleri etkilemiyor.

Trump, Mart ayında bu hükmü kullanarak mevcut çelik ve alüminyum tarifelerini genişletmiş ve yabancı otomobil ithalatına yüzde 25 vergi getirmişti.

Yönetim, yarı iletkenler, ilaçlar ve bir dizi başka ürüne gelecekte gümrük vergileri getirilmesine yol açabilecek birkaç başka 232. Madde soruşturması daha başlattı.