Ünlü İngiliz tarihçi ve yazar Timothy Garton Ash, Rusya için en iyi senaryonun mutlak bir askeri yenilgi ve ardından ‘yaklaşık 50 yıllık bir işgal’ olduğunu belirtti. Ukrayinska Pravda’ya konuşan Ash, Ukrayna’nın gücünün Avrupa’nın güvenliği için kilit önemde olduğunu vurgularken, savaş sonrası Batı’nın ilgisinin azalabileceği uyarısında bulundu.

İngiliz tarihçi ve yazar Timothy Garton Ash, Rusya’nın geleceğine dair analizde bulundu. Ash, uzun vadede Rusya’nın başına gelebilecek en iyi şeyin “mutlak bir askeri yenilgi” ve ardından Almanya örneğinde olduğu gibi “yaklaşık 50 yıllık bir işgal” olduğunu öne sürdü.

Ukrayinska Pravda gazetesine mülakat veren Ash, Rusya’nın nükleer bir güç olması nedeniyle böyle bir senaryonun mümkün olmadığını kabul etmekle birlikte, “Rusya’nın yenilemeyeceği yönündeki temelsiz algıların” ve nükleer silah korkusunun Batı’nın politikasını şekillendirdiğini belirtti.

Tarihçi Ash, “Rusya’ya yönelik en iyi politikamız, Ukrayna’ya yönelik politikamızdır: Ukrayna’nın güçlü, bağımsız, egemen, müreffeh ve çekici bir demokratik ülke olmasına yardım etmek. Sonrasında ise sadece dayanmalı ve beklemelisiniz. Birkaç yıl, belki de on yıllar içinde bu çekim merkezi çalışmaya başlayacaktır,” ifadelerini kullandı.

‘İnsanların normal bir hayat kurma ihtiyacı beni çok etkiledi’

Askeri müdahalenin başlangıcından bu yana Ukrayna’yı yedinci kez ziyaret eden Ash, ülkedeki gözlemlerini de paylaştı. Ash, “Ukrayna’da şimdiye kadar tanıştığım en yorgun insanlardan bazılarını görüyorum. Ama aynı zamanda oldukça dirençli bir izlenim bırakıyorlar,” dedi.

Batı’da savaşın bitmek üzere olduğuna dair gerçekçi olmayan bir beklenti olduğunu, ancak Ukrayna’da kimsenin böyle bir yanılsamaya kapılmadığını belirten Ash, şu değerlendirmede bulundu:

“Bu kez beni en çok etkileyen şey, insanların bir dereceye kadar savaşı kazanana kadar savaşacaklarının farkında olmaları. Ama aynı zamanda kendi hayatlarını kurma ihtiyacı da hissediyorlar; bu daha çok kültür, sanat, tiyatro ve kişisel alanla ilgili. Normal bir hayata sahip olmakla ilgili. Bu sefer beni en çok etkileyen şey bu oldu.”

Ash, uzun süreli bir ateşkes ilan edilmesi durumunda herkesin savaşın bittiğini söyleme tehlikesine dikkat çekerek, “O zaman tüm dikkatler, 1999’dan sonra Bosna’da olduğu gibi Ukrayna’dan başka yöne çevrilir. Ve siz sorunlarınızla baş başa kalırsınız. Bu yüzden insanların şimdi Ukrayna’ya gelmesini nasıl motive edeceğimizden çok, dikkati daha uzun bir süre nasıl üzerimizde tutacağımızı düşünmekten endişe duyuyorum,” diye konuştu.

‘Medyadaki en büyük sorun sansür değil, mülkiyet’

İfade özgürlüğü üzerine de bir kitabı bulunan Ash, Ukrayna’daki medya ortamına ilişkin de önemli tespitler yaptı. Gezegendeki çoğu yerde en büyük sorunun sansür değil, “mülkiyet ve sahiplerin etkisi” olduğunu belirten Ash, “Modern Ukrayna hakkında konuşurken, bence burada daha çok gayri resmi etkiler, medya ortamını etkilemeye çalışan Başkanlık Ofisi’nin etkisi söz konusu. Bu gerçekten endişelenilmesi gereken bir durum,” değerlendirmesini yaptı.

‘NATO’nun genişlemesi savaşın nedeni değil, savaşı önleyen şeydi’

Ash, NATO’nun genişlemesinin Ukrayna’daki savaşa neden olduğu yönündeki anlatıyı “saçmalık” olarak nitelendirdi.

2000’lerin başında Başkan George W. Bush’a danışmanlık yapan uzman grubunda yer aldığını hatırlatan Ash, “NATO’nun genişlemesi, ABD’de tam ölçekli bir savaş olmamasının nedenidir,” dedi.

Tarihçi, “Geriye dönüp 2008 Bükreş Zirvesi’ne baktığımızda, eğer o zaman Ukrayna’yı NATO yoluna soksaydık, kendimizi bu savaştan koruyabilirdik,” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa’nın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve ABD Başkanı Donald Trump şoklarıyla nihayet uyandığını kaydeden Ash, Avrupa ülkelerinin artık kendi güvenlikleri için daha fazlasını yapmaları gerektiği konusunda gerçek bir anlayışa sahip olduğunu vurguladı.

Ukrayna’nın bu dönüşümde kilit bir rol oynadığını savunan Ash, “Ukrayna ne kadar güçlenir ve Rusya’ya ne kadar çok zayiat verdirirse, Avrupa’nın geri kalanı o kadar güvende olur. Bu çok açık, çünkü en büyük güvenlik tehdidimiz Rusya,” diye ekledi.

Brezilya, Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın Asya’nın süper gücüyle ticaret ve yatırım bağlarını güçlendirme çabaları kapsamında, bu yıl içinde Çin piyasasında panda tahvili adı verilen ilk devlet tahvilini satmayı umuyor.

Maliye Bakan Yardımcısı Dario Durigan’a göre, Brasília’daki sol kanat hükümet, yabancı borçlular tarafından Çin renminbi cinsinden ihraç edilen “panda tahvili” adı verilen tahvili planlıyor ve aynı zamanda euro cinsinden tahvil piyasasına yeniden girmek istiyor.

Durigan, Financial Times‘a verdiği röportajda, “Fikir, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da sürdürülebilir bir tahvilin dolar cinsinden ihracını ve Avrupa’da panda tahvillerin ihracını gerçekleştirmek” dedi.

Durigan, “Avrupa Birliği, Brezilya ile ikili ticareti genişletmek için müzakere etmek istiyor, ister işlemler açısından ister Brezilya’ya Avrupa’da tahvil ihraç etme seçeneği sunarak” dedi ve ekledi: “Aynı şey Çin ile de olabilir.”

Lula hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump’ın geniş kapsamlı gümrük vergileriyle tetiklenen küresel ticaret savaşı ortamında, Brüksel ile ticari bağlarını derinleştirmeye ve Pekin ile ilişkilerini sağlamlaştırmaya çalışıyor.

Brezilya’nın da üyesi olduğu Güney Amerika ülkeleri bloğu Mercosur, AB ile uzun süredir beklenen ticaret anlaşmasının bu yıl sonuna kadar onaylanmasını umuyor. Perşembe günü Lula, Paris’e yaptığı resmi ziyaret sırasında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldi ve anlaşmayı desteklemesi için çağrıda bulundu.

Panda tahvili planları, Lula’nın geçen ay yaptığı devlet ziyareti sırasında Brezilya’nın en büyük ticaret ortağı olan Çin’den daha fazla yatırım sağlamak için yapılan çabaların bir parçası. Pekin, ekonomik etkisini genişletmek için Latin Amerika’ya yönelik bir cazibe atağı da başlattı.

RBC BlueBay Asset Management’ın gelişmekte olan piyasalar stratejisti Graham Stock, “Çoğu durumda [panda tahvillerini] finansal bir hamle olmaktan çok diplomatik bir hamle olarak görüyorum” dedi ve bu tür araçların genellikle 200 ila 300 milyon dolar arasında olduğunu ekledi.

Planlanan ihraç, büyümeyi hızlandırmak ve eşitsizliği azaltmak amacıyla devletin ekonomideki rolünü artırmaya çalışan Lula’nın politikalarına yönelik piyasa şüpheciliğinin arttığı bir dönemde, uluslararası yatırımcıların Brezilya’nın borçlarına olan ilgisini test edecek.

Hükümetinin vergi ve harcama yaklaşımı Brezilyalı iş liderlerini rahatsız etti. Eleştirenler, aşırı harcamaların enflasyonu körüklediğini, faiz oranlarını yükselttiğini ve sürdürülemez bir kamu borcu riskini artırdığını savunuyor.

Goldman Sachs’ın Latin Amerika baş ekonomisti Alberto Ramos, “Her gün yeni para harcama yolları düşünüyorlar” dedi ve ekledi: “Maliyeyi sürdürülebilir hale getirmek için bütçe açığını GSYİH’nin yüzde 3’ü oranında düzeltmeleri gerekiyor.”

Brezilya, kamu borcunun yüzde 5’inden azını diğer para birimlerinde (çoğunlukla dolar) cinsinden tutarken, finansmanını büyük ölçüde yurt içi yatırımcılardan sağlıyor. Son euro ihracı 2014 yılında gerçekleşti.

Bu hafta Brezilya, yüzde 5,68 faizle 1,5 milyar dolarlık beş yıllık dolar tahvili ve yüzde 6,73 faizle 1,25 milyar dolarlık 10 yıllık tahvil sattı. Bu, ülkenin 2025 yılındaki ikinci uluslararası ihracı oldu.

RBC BlueBay’den Stock, renminbi cinsinden ihraç etmenin real cinsinden ihraç etmekten daha ucuz olacağını, 10 yıllık tahviller için yüzde 2’ye kadar düşebileceğini, ancak bunun kur riskini beraberinde getireceğini söyledi. Stock, bunu dolara karşı hedge etmenin faiz oranını ABD para biriminde borçlanma maliyetine yaklaştırabileceğini, real’e karşı hedge etmenin ise faiz oranını neredeyse yüzde 14’e çıkarabileceğini ekledi.

Brezilya’da borçlanma maliyetleri, ülkenin merkez bankasının enflasyonu dizginlemek amacıyla gösterge faiz oranını yüzde 14,75’e yükseltmesiyle arttı.

Durigan, yönetimin faiz ödemeleri öncesi dengeli bir birincil bütçe hedefine ulaşma yolunda ilerlediğini söyledi. Hükümet, gelecek yıl için GSYİH’nin yüzde 0,25’i oranında birincil fazla hedefliyor.

Bununla birlikte, Durigan ülkenin yatırım yapılabilir statüye doğru ilerlediğini umuyor.

“Aşamalı bir mali uyum süreci yürütüyoruz. Başka bir deyişle, sosyal adaletle hesapları dengeliyoruz” dedi.

“Bugünkü kamu borcu sorunumuz faizlerden kaynaklanıyor. Mali durumu düzeltmeye başlarsak, merkez bankasına faiz oranlarını kademeli olarak düşürmesi için gerekli koşulları sağlayabiliriz ve [gelecek yıl] yatırım notu alabiliriz” diye ekledi.

Konuyla ilgili bilgisi olan kaynaklara göre, İngiltere hükümeti salı günü (10 Haziran) İsrail’in aşırı milliyetçi maliye bakanı Bezalel Smotrich ve ulusal güvenlik bakanı Itamar Ben-Gvir’e yaptırım uygulayacak.

Financial Times’a (FT) göre İngiltere merkezli bu adım, Gazze’ye yardımın neredeyse durması ve İsrail’in bölgedeki saldırılarını yeniden başlatması nedeniyle artan hayal kırıklığına karşılık, Batı’nın İsrailli bakanlara yönelik ilk yaptırımları olacak.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar yaptığı açıklamada, hükümetinin İngiltere’nin kararından “haberdar edildiğini” söyledi. Sa’ar, “İngiltere’nin iki bakanımızı yaptırım listesine dahil etme kararından haberdar olduk,” diyerek, bu kararı “skandal” olarak nitelendirdi.

Bakan, önümüzdeki hafta başında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile “bu kabul edilemez karara vereceğimiz yanıtı belirlemek üzere özel bir hükümet toplantısı” düzenleyeceğini de sözlerine ekledi.

New York Times geçen ayın sonunda yaptığı bir haberde İngiliz hükümetinin, Gazze Şeridi’ndeki felaket boyutundaki insani durum nedeniyle artan uluslararası baskılar devam ederken İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Smotriç’e yaptırım uygulamayı değerlendirdiğini duyurmuştu.

İngiltere, daha önce İsrail’e kısmi bir silah ambargosuna başladığını da söylemişti.