Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

ABD, Venezuela’ya petrol yaptırımlarını yeniden başlatıyor

Yayınlanma

ABD, Venezuela lideri Nicolás Maduro’nun hükümetinin bu yıl ‘özgür ve adil bir başkanlık seçimi yapma taahhüdünde yetersiz kaldığını’ ileri sürerek Venezuela’dan gelen petrole yeniden yaptırım uygulamaya karar verdi.

Bu önlem, Financial Times’a (FT) göre, Joe Biden yönetiminin altı ay önce sağlanan yaptırım muafiyetinin Maduro’yu ‘gerçek anlamda rekabetçi bir yarışa ikna edemediğini kabul etmesi’ anlamına geliyor.

Venezuela’ya yönelik yeni yaptırımların ABD’deki seçim yılında petrol fiyatlarını yükseltme riskini göz önünde bulunduran Washington, ABD’li büyük petrol şirketi Chevron’un Caracas’ın ulusal petrol şirketi PDVSA ile üretimini istikrarlı bir şekilde artıran ortak girişimini sürdürmesine izin verecek.

ABD, Maduro’yu anlaşmaya uymamakla suçladı

Ekim ayında Maduro ve ABD destekli muhalefet koalisyonu Barbados’ta bir seçim anlaşması imzalamıştı. Ana muhalefetin adayı María Corina Machado’nun adaylığı engellendi, yerine seçilen adayın kayıt yaptırmasına izin verilmedi ve kampanya ekibinden bazıları gözaltına alındı.

ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, “Venezuela makamlarının bazı önemli taahhütlerini yerine getirmiş olmalarına rağmen, bazı alanlarda da yetersiz kaldıklarını tespit ettik,” dedi ve ‘muhalif figürlere ve sivil topluma yönelik taciz ve baskının devam ettiğini’ ileri sürdü.

ABD yönetimi yetkilisi, Maduro’nun Barbados anlaşmasının seçim tarihinin belirlenmesi, seçmen kütüklerinin güncellenmesi ve uluslararası seçim gözlemine izin verecek bir sürecin başlatılması gibi ‘belirli yönlerini’ onayladığını da sözlerine ekledi.

Maduro: Diyalog kapılarını kapatmayacağız

Bir başka işbirliği jesti olarak Washington ve Caracas aralık ayında, ABD’li savcıların Venezuela’dan ABD hesaplarına 350 milyon dolar aktarmakla suçladıkları Kolombiyalı iş adamı ve Maduro’nun müttefiki Alex Saab’ın serbest bırakılması karşılığında, 10 Amerikalının Venezuela’daki bir hapishaneden salıverildiği bir tutuklu takasını tamamlamıştı.

Maduro ise pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD ile ‘diyalog kapısını asla kapatmayacağını’ söyledi ve müzakerecilerinin geçen hafta Meksika’da Washington’un temsilcileriyle bir araya geldiğini de sözlerine ekledi.

Venezuela lideri, “Müzakerecilere Başkan Biden’a şu mesajı vermelerini söyledim: ‘Siz isterseniz, ben de isterim. Eğer istemiyorsanız, ben de istemiyorum’,” dedi.

Venezuela Kongre Başkanı Jorge Rodríguez, yaptırımların yeniden uygulanmasına tepki olarak Washington’u Caracas ile varılan ticari anlaşmayı bozmakla suçladı. Rodríguez, “Sözümüze saygı duyuyoruz ve ültimatomlara asla müsamaha göstermeyeceğiz. Kimin sözüne uyup kimin uymadığını ve taahhütlerini yerine getirip getirmediğini göreceğiz,” dedi.

Amerikan enerji şirketleri ABD Hazinesine özel lisans için başvurabilecek

Yakın zamanda çıkan haberlere göre Shell ve Trinidad’ın ulusal gaz şirketi, Venezuela açık deniz gazını Karayip adası üzerinden ihraç etmek üzere bir anlaşma imzalarken, İspanya’nın Repsol ve Fransa’nın Maurel & Prom şirketleri de anlaşmalar imzaladı. Bunlar ayrı ABD yaptırım lisansları kapsamındaydı. ABD’li yetkililer ticari gizliliği gerekçe göstererek bu izinlerin devam edip etmeyeceğini söylemekten kaçındı.

Venezuela’da petrol ve doğalgaz yatırımı yapan ve mevcut lisanslar kapsamında olmayan ABD şirketlerinin faaliyetlerini sonlandırmak için 31 Mayıs’a kadar süreleri olacak. ABD Dışişleri Bakanlığının çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre, ABD Hazinesi Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi “faaliyetlerin sona erme süresinin bitiminden sonra da devam etmesi için özel lisans taleplerini duruma göre değerlendirecek.”

Venezuela Petrol Bakanı Pedro Tellechea gazetecilere yaptığı açıklamada yaptırımların ülke ekonomisine zarar vermeyeceğini ve yabancı şirketlerin bireysel lisanslar için ABD Hazinesine başvurabileceğini söyledi.

DİPLOMASİ

‘Ukrayna istihbaratı, Mossad’ı örnek alıyor’

Yayınlanma

Önceki gün Moskova’da öldürülen Korgeneral İgor Kirillov, Ukrayna’da görev yapmış en yüksek rütbeli kurban olarak kayıtlara geçti. Ancak Ukrayna istihbarat kurumları, bu saldırılarda Mossad’dan esinlenerek eski KGB ortaklarını geride bırakmayı başardı.

Ukrayna, terör alternatifine 2014’te, Kırım’ın Rusya’ya bağlanması ve Donetsk ile Lugansk oblastlarında halk cumhuriyetlerinin kurulmasıyla başlamıştı. “Rus Baharı” katılımcıları ve işbirlikçiler hedef alınırken, 2022’de askeri müdahalenin başlamasıyla birlikte bu çaba genişletildi.

The Wall Street Journal’a konuşan Ukraynalı istihbarat yetkilileri, Ukrayna Güvenlik Teşkilatı’nın (SBU) yurt dışındaki düşmanlarını acımasızca takip eden İsrail’in istihbarat kurumu Mossad’ı örnek aldığını belirtti.

Bir SBU yetkilisi, Kirillov’un ölümüyle ilgili “Ukraynalıları öldüren herkesi böyle bir son bekliyor. Savaş suçlarının cezasız kalması mümkün değil,” dedi.

ABD’li danışmanlık şirketi Teneo’nun analistlerinden Andrius Tursa ise şunları ekledi: “Kiev, Rusya’nın savaş suçlarından sorumlu en üst düzey yetkililerin bile Moskova’da kendilerini güvende hissedemeyeceklerini net bir şekilde ortaya koydu.”

Kirillov, Ukrayna güvenlik güçlerinin hedef aldığı son isimdi. Sadece son bir ayda Sivastopol’da aracı havaya uçurulan Füze Gemisi Tugayının Komutanı Yüzbaşı Valery Trankovskiy (SBU’ya göre, sivil hedeflere füze saldırıları emrini vermişti), Donetsk’te arabası patlatılan Olenovka cezaevinin eski müdürü Sergey Yevsyukov, Moskova’da vurularak öldürülen ve Rusya ordusunun füzelerinin modernizasyonundan sorumlu Mars Tasarım Bürosu Genel Tasarımcı Yardımcısı Mihail Şatskiy, Ukrayna’nın saldırılarının kurbanları oldu.

Daha önce ise muhafazakâr siyaset bilimci Aleksandr Dugin’in kızı Darya Dugina (hedefin babası olduğu düşünülüyor) ve savaş muhabiri Vladlen Tatarskiy, bu tasfiyelerin kurbanları arasındaydı.

Ukrayna istihbaratı, özellikle Rusya’daki operasyonlar için çoğunlukla yerli infazcılar kullanıyor. Bir yetkilinin aktardığına göre, tetikçilere genellikle Telegram veya darknet üzerinden ulaşılıyor. Bu kişiler ya para teklif edilerek ya da tehdit yoluyla görevlendiriliyor.

The Wall Street Journal’a konuşan bir kaynak, bu operasyonlarda birden fazla hedefin yer aldığı durumlarda tetikçilerin neye hizmet ettiklerini tam olarak bilmediklerini belirtti. Hedefler arasında gazeteciler, askeri personel ve Rusya’ya iltica eden eski Ukraynalı yetkililer yer alıyor.

Rusya kolluk kuvvetleri, General Kirillov’un öldürülmesi şüphesiyle bir Özbek vatandaşını gözaltına aldı. Bu kişinin, 100 bin dolar karşılığında generalin evinin girişine bir scooter’a patlayıcı yerleştirdiği belirtiliyor.

Tatarskiy’in öldürülmesi olayında da zanlı Darya Trepova, kendisinden içinde dinleme cihazı bulunan bir heykelciği hediye etmesinin istendiğini öne sürdü.

Trepova, “Heykelciğin patlayıcı olduğunu bilmiyordum, sadece bir dinleme cihazı olduğunu sanıyordum,” ifadelerini kullandı. Ancak WSJ’ye konuşan bir kaynak, heykelin içinde gerçekten bir mikrofon olduğunu ve casusların cihazı bu şekilde patlattığını açıkladı.

Hem SBU hem de FSB, Sovyet dönemi Devlet Güvenlik Komitesi’nin (KGB) mirasçıları olsalar da Ukraynalılar etkinlik açısından Rus meslektaşlarını geride bırakmış görünüyor. Avrupa Politika Analiz Merkezi’nden istihbarat uzmanı Andrey Soldatov, “FSB, gerçekleşen olayları araştırmakta başarılı olsa da henüz olayları öngörmekte zayıf,” değerlendirmesini yaptı.

Soldatov’a göre, istihbarat kurumları arasında etkili bir bilgi paylaşımı ve güven eksikliği, Rusya’nın operasyonel etkinliğini zayıflatıyor.

Ukraynalı milletvekili ve eski istihbarat başkanı Valentyn Nalıvayçenko da SBU’nun, Rusya’nın silahlı kuvvetleri ve istihbarat kurumları hakkında geniş çaplı veri topladığını ve düşman topraklarındaki iletişimleri hacklemek gibi yöntemlerde başarılı olduğunu söyledi.

Ukrayna, 2014 sonrası CIA ile yakın ilişkiler geliştirerek bu alanda ciddi bir ivme kazandı. SBU’nun, yalnızca resmi olarak 30 binden fazla çalışanıyla Mossad’ın dört katı büyüklüğünde bir teşkilat olduğu biliniyor.

Bunun yanı sıra SBU ve Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Müdürlüğü (GUR) arasında bir rekabet söz konusu. Her iki servis de bazen aynı hedefi takip ediyor.

Geçen yıl, vatana ihanetten hüküm giyen eski Ukraynalı milletvekili İlya Kiva’nın Moskova yakınlarında öldürülmesi bu rekabetin bir örneği.

Operasyonu kimin gerçekleştirdiği, tetikçinin gönderdiği fotoğraf sayesinde anlaşıldı. Bu durum, “sağlıklı bir rekabet” olarak nitelendirildi.

Rusya’da general Kirillov’a suikast: Bir Özbekistan vatandaşı gözaltına alındı

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Rusya’nın Sudan’daki stratejik üs planları çıkmaza girdi

Yayınlanma

Rusya, Sudan’da Kızıldeniz kıyısında stratejik bir deniz üssü kurma çabalarını sürdürüyor. Ancak Sudanlı yetkililer, ABD ve Batı’nın tepkilerinden çekinerek Rusya’nın önerilerini geri çevirdi.

Rusya, Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesinden sonra burada bulunan deniz üssünü kaybetme ihtimaline karşı, Afrika’da stratejik bir deniz üssü edinmek için Sudan üzerindeki girişimlerini sürdürüyor.

Fakat, Sudan’daki mevcut yetkililer, Moskova ile silah ve petrol ürünleri alımı konusunda anlaşmalar yapmış olsalar da ülkede devam eden iç savaş ve uluslararası dengeler nedeniyle Rusya’ya yeşil ışık yakmıyor.

Rusya ile Sudan arasında Kızıldeniz kıyısındaki Port Sudan’da bir deniz üssü kurulmasına yönelik anlaşma 2019 yılında imzalanmıştı.

Ancak, ülkede iç savaşın patlak vermesi nedeniyle bu anlaşma hiçbir zaman resmen onaylanmadı. Moskova başlangıçta Sudan’daki isyancı güçlerden Hızlı Destek Kuvvetlerine (HDK) Wagner üzerinden destek verdi.

Daha sonra hükümet birliklerini destekleme stratejisine geçti. Şubat 2024’te Rus Büyükelçi Andrey Çernovol, deniz üssü projesinin süresiz olarak ertelendiğini açıkladı.

Bloomberg’e konuşan Sudanlı istihbarat yetkilileri ve Batılı diplomatik kaynaklar, çatışmaların devam ettiği başkent Hartum dahil pek çok bölgede Rusya ve İran’ın, Port Sudan’da askeri üs kurma konusunda Sudan hükümetiyle müzakereler yürüttüğünü belirtti.

Sudanlı yetkililer, ABD ve Batılı ülkelerin olası tepkilerinden çekindikleri için Rusya’nın sunduğu ileri teknoloji ürünü S-400 hava savunma sistemleri gibi teklifleri geri çevirdi.

Rusya, Sudan’daki varlığını artırma çabalarını iktisadi ve askeri yardımlarla destekliyor.

Sudan’ın askeri lideri Abdülfettah el-Burhan’ın yardımcısı Melik Ağar, Haziran 2024’te Rusya’yı ziyaret ederek Kızıldeniz kıyısında bir yakıt ikmal istasyonu kurulması karşılığında silah alımı görüşmeleri gerçekleştirdi.

Ardından, Sudan’a Rus silah sevkiyatları başladı. Liman yetkilileri, bu tür birkaç sevkiyatın son aylarda gerçekleştiğini bildirdi.

Rusya ayrıca, Sudan’a yakıt sevkiyatını yedi aylık bir aranın ardından yeniden başlattı. Nisan ile ekim ayları arasında Sudan’a 2,8 milyon varil dizel ve benzin ihraç eden Rusya, Sudan’ın toplam yakıt ithalatının yüzde 47’sini karşılamış oldu.

Kasım ayı sonunda Sudan Enerji Bakanlığı, Gazprom yöneticileriyle petrol altyapısının yeniden inşası, yeni boru hatları ve bir rafineri kurulması gibi konuları görüştü.

Rusya’nın Sudan ordusuna istihbarat desteği sağladığı da iddialar arasında. Conflict Observatory araştırmacılarından Justin Lynch, Rusya’nın hem ekonomik hem stratejik çıkarları doğrultusunda Kızıldeniz’de bir deniz üssü kurmaya yönelik çabalarını şu sözlerle yorumladı:

“Rusya, Kızıldeniz’de bir üsse ve bu üs üzerinden para kazanmaya ihtiyaç duyuyor. Orduyla iş birliği yapmak hem silah satışı hem de Port Sudan’da bir tesis elde etmek açısından stratejik bir hamle.”

Rus askeri uzman Viktor Murahovskiy ise, bu deniz üssünün Sovyet döneminden bu yana Afrika’daki ilk deniz üssü olacağını belirterek, Rusya’nın Süveyş Kanalı güzergahını kontrol etme ve Hint Okyanusu’nda kalıcı bir varlık sağlama amacını vurguladı.

Rusya’nın Suriye’deki üslerinin akıbeti ne olacak?

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Reuters: Ukrayna’ya askeri yardım koordinasyonunu ABD yerine NATO üstlendi

Yayınlanma

Reuters ajansına konuşan bir kaynağa göre, ABD, Ukrayna’ya yönelik Batı ülkelerinin askeri yardımlarının koordinasyon görevini Kuzey Atlantik İttifakı’na (NATO) devretti.

Bu adım, önceden planlanmış olmasına rağmen birkaç ay ertelenmişti.

Ajans, bu kararın NATO’nun Ukrayna’ya asker göndermeden “savaşta daha aktif bir rol üstlenmesini” sağlayacağını belirtti.

Fakat diplomatlar, ABD’nin Kiev’e en büyük askeri desteği sağlamaya devam etmesi nedeniyle bu değişikliğin etkisinin sınırlı kalabileceğini ifade etti.

Ajans ayrıca, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşını hızla sona erdirmek istediğini, ancak bunu başarmak için nasıl bir yol izleyeceğini henüz açıklamadığını anımsattı.

NATO ülkeleri, temmuz ayında Washington’da düzenlenen bir zirvede, Ukrayna’ya askeri yardım sevkiyatının koordinasyonunun NATO’ya devredilmesine karar verdi.

Bu yeni yapı, NATO Güvenlik Yardım ve Eğitim Misyonu (NSATU) olarak adlandırılıyor ve yaklaşık 700 kişilik bir personel kadrosuna sahip.

Misyonun merkezi, Almanya’nın Wiesbaden kentindeki bir ABD üssünde bulunuyor.

McFaul: Ukrayna, topraklardan feragat karşılığında NATO üyeliğine ikna edilmeli

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English