Filipinler ve Çin dışişleri bakanlıkları perşembe günü yaptıkları açıklamada, Güney Çin Denizi’ndeki anlaşmazlıklarına rağmen ortak bir zemin aramak ve işbirliği yapmanın yollarını bulmak konusunda mutabık kaldıklarını belirttiler.

İki ülke perşembe günü, anlaşmazlıkların sık ve gergin olduğu Güney Çin Denizi’ndeki sorunları ele almak üzere kurulan ikili danışma mekanizması kapsamında 10. tur görüşmelerini gerçekleştirdiler ve ilişkiler son yılların en düşük noktasına indi.

Her iki ülke de sahil güvenlik ve deniz bilimleri alanında işbirliğini ilerletme konusunda mutabık kaldıklarını ve sorunları barışçıl yollarla çözme sözü verdiklerini açıkladı.

Filipinler Dışişleri Müsteşarı Theresa Lazaro açılış konuşmasında, “Çözülmemiş zorluklara ve farklılıklara rağmen, Güney Çin Denizi’ndeki sorunlarımızla başa çıkmada diplomatik ve pragmatik işbirliği için gerçek bir alan olduğuna inanıyoruz” dedi.

Çin, Filipinler’i farklılıkları diyalog ve istişare yoluyla çözmeye kararlı olmaya çağırdığını söyledi.

Her iki taraf da iletişimi artırma ve diyaloğu derinleştirme konusunda mutabık kalırken, son dönemde yaşanan anlaşmazlıklar konusunda da birbirlerine çağrıda bulundu.

Çin’in kilit deniz ticaret rotasındaki toprak iddiaları Brunei, Endonezya, Malezya, Filipinler ve Vietnam’ın MEB’leri ile çakışıyor. Bu ülkelerin de birbirleri ile çatışan MEB iddiaları mevcut.

Filipinler ve Çin, Güney Çin Denizi’nde sık sık karşı karşıya gelirken, Filipinlerle karşılıklı erişim anlaşması olan ve ülkedeki askeri üslerini genişletme kararı alan ABD, açıklamalarıyla gerginliği tırmandırıyor.

Çin, perşembe günü yaptığı açıklamada, aylar süren anti-damping soruşturmasının ardından Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, Japonya ve Tayvan’dan yapılan endüstriyel plastik ithalatına geçici vergi uygulayacağını duyurdu.

Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, poliasetal kopolimerler üzerindeki geçici anti-damping vergilerinin ülke ve şirkete bağlı olarak %3,8 ila %74,9 arasında değiştiği ve 24 Ocak’tan itibaren başlayacağı belirtildi.

Çin soruşturmayı mayıs ayında, ABD’nin Çin menşeli elektrikli araçlara yönelik gümrük vergilerini artırdığı ve Avrupa Birliği’nin bazı Çin menşeli çelik ithalatına yönelik bir ticaret soruşturması başlattığı hafta başlattı.

Dokuz ay süren soruşturma, Donald Trump’ın göreve başlamasından günler önce bulgularını açıkladı ve Trump’ın ilk döneminde başladığı ticaret konusundaki sert tutumunu sürdürmesi bekleniyor.

Gümrük verilerine göre Çin geçen yılın ocak ve kasım ayları arasında ABD, Japonya, Tayvan ve Almanya’dan yaklaşık 3 milyar yuan (409 milyon dolar) değerinde plastik ithal etti.

Bakanlık, söz konusu plastiklerin kısmen bakır ve çinko gibi metallerin yerini alabildiğini ve otomobil parçaları, elektronik ve tıbbi ekipman dahil olmak üzere çeşitli uygulamalara sahip olduğunu söyledi.

En yüksek vergi ABD’li firmalara uygulanırken, Avrupa Birliği şirketleri %42’lik bir vergiyle karşı karşıya kalacak. Tayvanlı ve Japon şirketlerin çoğunluğu ise sırasıyla %32.6 ve %43.7’lik vergilerle karşı karşıya kalacak.

Bangladeş’te Nobel ödüllü Muhammed Yunus liderliğindeki geçici hükümet, eski başbakan Şeyh Hasina’nın görevden ayrılmasının ardından Güney Asya ülkesinin seçim ve anayasa sistemlerinde, polisinde, yargısında ve yolsuzlukla mücadele kurumunda değişiklikler önermek üzere altı komisyon atadı.

Bangladeş, Yunus’un 2025 yılı sonuna kadar yapılabileceğini söylediği seçimlere hazırlanırken, bazı muhalefet partileri daha erken seçim çağrısında bulunsa da, bu komisyonların birçoğu çarşamba günü raporlarını sundu.

Huzursuzluk ülkeyi felç ederken komşu Hindistan’a kaçan Hasina, 2009’dan beri iktidardaydı. Bangladeş’te bir dizi suçlamayla karşı karşıya olan Hasina, yargısız infazlar, muhalefete baskı ve büyük yolsuzluklarla suçlanıyor.

Dönem sınırlamaları ve başbakan ile büyük ölçüde törensel cumhurbaşkanı arasında daha fazla güç paylaşımının yanı sıra, reform önerileri Bangladeş’in 350 üyeli tek meclisli yasama organının 400 sandalyeli bir alt meclis ve partiler için nispi temsile sahip 105 üyeli bir üst meclis ile değiştirilmesini de öngörüyor. Anayasa komisyonu alt mecliste 100 sandalyenin kadınlara ayrılması çağrısında bulundu ki bu sayı mevcut yasama organındaki sayının iki katı.

Başbakan, cumhurbaşkanı ve muhalefet liderlerinden oluşması öngörülen Ulusal Anayasa Konseyi, seçim komisyonu ve diğer kilit kurumlara yapılacak atamaları denetleyecek.

Seçim reformu komisyonu, ülkenin seçim kurumunun hile veya manipülasyonla lekelenmiş gibi görünmesi halinde ulusal seçimleri erteleme yetkisine sahip olması ve kendisinin de daha sıkı kurallara ve hesap verebilirliğe tabi olması gerektiğini söyledi.

Komisyon ayrıca siyasi partilerin öğretmen, öğrenci ya da işçi kanatlarına sahip olmasının yasaklanmasını ve Bangladeşli siyasi partilerin yabancı şubelerinin kaldırılmasını önerdi. Hasina’nın Awami Ligi’nin güçlü bir öğrenci kanadı vardı.

Komisyon başkanı Badiul Alam Majumdar değişiklikler hakkında “Bunu söylemek yapmaktan daha kolay ama bunu yapmak zorundayız” dedi.

Polis komisyonu, Birleşmiş Milletler Barış Gücü ilkelerine uygun olarak tasarlanan, kalabalıkların dağıtılmasında güç kullanımına ilişkin beş aşamalı bir planın ana hatlarını çizdi. Geçen yaz düzenlenen protestolarda 800’den fazla kişi hayatını kaybetmiş, polis ve güvenlik güçleri göstericilere gerçek mermilerle ateş açtıkları iddialarıyla karşı karşıya kalmışlardı.

Geçici hükümet, başbakanı güvensizlik önergelerinden koruyan bir kuralın kaldırılmasını da içeren öneriler hakkında önümüzdeki ay siyasi partilerle görüşmelere başlamayı planladığını söyledi.

Ancak muhalefetteki Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP), liderlerin iktidardan uzaklaştırılmasının kolaylaştırılması konusunda çekincelerini dile getirdi.

BNP’nin üst düzey siyasetçilerinden Salahuddin Ahmed Nikkei’ye verdiği demeçte “Milletvekilleri, görevden alma, bütçe ve ulusal güvenlik dışında, parti üyeliğine bakılmaksızın tüm konularda görüşlerini ifade etme özgürlüğüne sahip olmalıdır” dedi. “Herkes alternatifler önerebilir ancak siyasi partiler arasında bir uzlaşı şarttır” diye ekledi.