Asya
Çin güvenlik teşkilatı Pakistan’daki ölümcül saldırının ardından istihbarat işbirliğini artırma sözü verdi

Çin’in en üst düzey casuslukla mücadele kurumu olan Devlet Güvenlik Bakanlığı (MSS), hafta sonunda Pakistan’da Çin vatandaşlarına karşı düzenlenen ölümcül saldırının ardından erken uyarı ve terörle mücadele istihbarat işbirliğini artırma sözü verdi.
Çarşamba günü yayınlanan bir başyazıda bakanlık, terörle mücadelenin “uluslararası toplumun ortak sorumluluğu ve acil bir öncelik” olduğunu vurguladı.
Pakistan’ın terörizmle boğuştuğu ve sık sık kamu güvenliğini ve bölgesel istikrarı tehdit eden saldırılarla karşı karşıya kaldığı vurgulanan yazıda, MSS’nin terörün her türlüsüne şiddetle karşı çıktığı ve Pakistan’ın terörle mücadele çabalarını desteklerken iki ülke arasındaki ilişkileri baltalama girişimlerini engellemek için çalışmaya kararlı olduğu belirtildi.
MSS, Çin’in ulusal güvenlik kurumlarının “şiddet ve terör faaliyetleriyle yasal olarak mücadele etmek, yabancı terörist faaliyetlerin ülke topraklarına yayılmasını önlemek ve aşırılık yanlısı şiddet ideolojilerinin ülkeye sızmasına karşı korunmak için daha sıkı önlemler ve araçlar benimseyeceğini” söyledi.
“Denizaşırı çıkarların yoğunlaştığı bölgelerde, terörist saldırı riskleri için erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi, ani olaylara acil müdahalenin güçlendirilmesi ve denizaşırı vatandaşların, kuruluşların ve projelerin güvenliğinin etkin bir şekilde korunması için çaba gösterilecektir” denildi.
Çin’in terörle mücadelede “çok yönlü” bir yaklaşım benimseyeceği ve terörizme karşı uluslararası işbirliğini derinleştireceği, terörle mücadele istihbarat paylaşımı, mali düzenleme, kolluk kuvvetleri işbirliği ve adli yardım mekanizmalarını geliştireceği belirtildi.
Karaçi saldırısı
Açıklama, ayrılıkçı grup Belucistan Kurtuluş Ordusu tarafından Karaçi’de Çin vatandaşlarına karşı düzenlenen ölümcül saldırıdan üç gün sonra geldi.
Pazar gecesi Jinnah Uluslararası Havaalanı yakınlarında araçla taşınan el yapımı bir patlayıcının kullanıldığı saldırıda iki Çin vatandaşı hayatını kaybederken çok sayıda kişi de yaralanmıştı.
Çin hükümeti saldırıyı “şokla” karşıladığını ve kınadığını ifade ederek Pakistan’ı güvenlik önlemlerini artırmaya ve hesap verilebilirliği sağlamak üzere kapsamlı bir soruşturma yürütmeye çağırdı.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de, sorumluların yakalanması için kapsamlı bir soruşturma yürütüleceğini söyledi ve Pakistan’ın Çin vatandaşlarını ve altyapı projelerini koruma konusundaki kararlılığını yineledi.
Olay, Çin’in milyarlarca dolarlık Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında Çin ile Umman Denizi arasındaki bağlantıyı artırmayı amaçlayan 65 milyar dolarlık Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru’nun (CPEC) güvenliğine ilişkin endişeleri yeniden alevlendirdi.
ŞİÖ Zirvesi öncesi endişe yarattı
Pakistan, özellikle Belucistan ve Khyber Pakhtunkhwa eyaletlerinde giderek istikrarsızlaşan bir güvenlik ortamıyla boğuşuyor.
Pazartesi günü bir açıklama yapan Pakistan’daki Çin Büyükelçiliği, Çin vatandaşlarına, Çin personelini ve projelerini hedef alan saldırıların arttığı Belucistan – kaynak zengini bir bölge ve CPEC altyapı gelişmeleri için çok önemli bir yer – ve Hayber Pakhtunkhwa’ya seyahat etmekten kaçınmalarını tavsiye etti.
Son saldırı Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesinin İslamabad’da yapılmasından birkaç gün önce meydana geldi. Toplantının Çin’den ve bölgesel güvenlik ittifakının diğer üye ülkelerinden önde gelen delegasyonları ve devlet başkanlarını bir araya getirmesi bekleniyor.
ŞİÖ üyesi ülkeler arasında son dönemde yapılan toplantılar, karşılıklı kaygıların giderilmesi için bölgesel güvenlik mekanizmalarının güçlendirilmesine odaklandı.
Mayıs ayında Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, terörizm, ayrılıkçılık ve dini aşırılıkçılık gibi “kötülüğün üç gücü”nün yükselen dalgasıyla mücadele etmek için ortak operasyonların ve istihbarat alışverişinin gerekliliğini vurguladı.
Asya
Hindistan ve Pakistan ateşkes ilan etti

Hindistan ve Pakistan ateşkes ilan etti.
ABD, cumartesi günü iki Güney Asya ülkesi Hindistan ve Pakistan’ın şiddetli çatışmaları sona erdirmek için ateşkes üzerinde anlaştıklarını açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda anlaşmanın kendisinin eseri olduğunu iddia etti.
Trump, sosyal medya platformu Truth Social’da “ABD’nin arabuluculuğunda geçen uzun bir gecenin ardından, Hindistan ve Pakistan’ın TAM VE DERHAL ATEŞKES üzerinde anlaştığını duyurmaktan memnuniyet duyuyorum” diye yazdı. “Her iki ülkeye de sağduyu ve büyük zekâlarını kullandıkları için tebrikler. Bu konuya gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederiz!” ifadelerini kullandı.
Pakistan, Trump’ın açıklamasını doğrulayan ilk ülke oldu. Pakistan Dışişleri Bakanı Ishaq Dar, sosyal medya hesabında iki ülkenin “derhal yürürlüğe girecek bir ateşkes üzerinde anlaştığını” yazdı.
“Pakistan, egemenliği ve toprak bütünlüğünden ödün vermeden her zaman bölgede barış ve güvenlik için çaba göstermiştir!” diye yazdı.
Hindistan da, son günlerde iki ülkenin birbirine füze attığı hava savaşını durdurmayı kabul ettiğini açıkladı.
Başkent Yeni Delhi’de gazetecilere dağıtılan bir mesajda, bir hükümet yetkilisi “Hindistan ve Pakistan arasındaki ateşkes ve askeri eylemlerin durdurulması iki ülke arasında kararlaştırıldı” dedi.
Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar da X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, Hindistan ve Pakistan’ın çatışmaların ve askeri operasyonların durdurulması konusunda anlaşmaya vardığını bildirdi.
Keşmir bölgesinde egemenlik iddia eden iki komşu ülke arasındaki çatışma, 22 Nisan‘da Hindistan’ın kontrolündeki Keşmir’in turistik bölgesi Pahalgam’da silahlı kişilerce 25 Hint ve bir Nepal vatandaşının öldürülmesiyle tırmanmıştı. Hindistan Başbakanı Modi, saldırıdan Pakistan’ı sorumlu tutarken, Pakistan iddiaları reddetmişti.
Asya
Vietnam, altyapı ve teknoloji için 20 milyar dolarlık kredi paketi planlıyor

Vietnam, ekonomik büyümeyi canlandırmak amacıyla altyapı ve teknoloji projelerini finanse etmek için 21 bankanın katılımıyla 500 trilyon dong (yaklaşık 20 milyar dolar) tutarında bir kredi paketi planlıyor. Bu finansman hamlesi, ülke için tarihsel olarak alışılmadık bir adım olarak değerlendiriliyor.
Güneydoğu Asya ülkesi, en büyük ihracat pazarı olan ABD’nin başlattığı ticaret savaşının olası zararlarına rağmen, 2024’te %7,1’den bu yıl %8 civarında ekonomik büyüme hedefliyor. Bu, iki yılın en yüksek rakamı.
Ülkenin en büyük dört ticari bankası olan Vietcombank, VietinBank, BIDV ve Agribank, altyapı ve teknoloji projelerinin genişletilmesi için her biri 60 trilyon dong değerinde kredi sağlamayı taahhüt etti. Diğer 12 banka her biri 20 trilyon dong, beş banka ise her biri 4 trilyon dong taahhüt etti.
Vietnam Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Dao Minh Tu, kredilerin faiz oranının ortalama piyasa faiz oranından (nisan ortası itibarıyla yaklaşık %6) en az %1 daha düşük olacağını ve tercihli faiz oranının en az 2 yıl süreyle geçerli olacağını söyledi.
Tu salı günü yaptığı açıklamada, “Mayıs ayında, Merkez Bankası ve ticari bankalar hazırlıklarını hızlandırmaya devam edecek ve hükümetin talimatına göre kredi paketini kısa sürede uygulamaya koyacak” dedi.
Ancak, kredi paketinin uygulanabilirliği hala şüpheli. Tu, bankaların tercihli kredilere uygun projeler için net kriterlere ihtiyaç duyduğunu, ancak bunun bilim ve teknoloji gibi yeni alanlarda zor olduğunu söyledi. Öte yandan, altyapı projeleri uzun vadeli kredilere ihtiyaç duyarken, Vietnam bankalarının sahip olduğu sermaye büyük ölçüde kısa vadeli olduğundan, likidite riski endişeleri artıyor.
Vietnam’ın büyüme modeli, büyük ölçüde ihracata ve imalata dayanmaktadır. Her ikisi de, kuzey komşusu Çin’in dışında bir bölgesel imalat merkezi haline gelen ülkeye gelen doğrudan yabancı yatırımlardan yararlanmaktadır.
Ancak nisan ayında ABD Başkanı Trump, Vietnam’dan gelen mallara %46’lık bir gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. Bu, dünyadaki en yüksek gümrük vergilerinden biri. Trump yönetimi, Vietnam’ın ABD’ye ihraç edilen Çin mallarının aktarma noktası olduğunu iddia etti.
ABD ile ticaret anlaşması müzakereleri sürerken, Vietnam hükümeti altyapı ve teknoloji yatırımları da dahil olmak üzere iç büyüme motorlarını desteklemeye çalışıyor.
Pazartesi günü Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, hükümetin bu yıl daha fazla kamu yatırımı yapacağını söyledi. Ayrıca, yaklaşık 235 milyar dolarlık projenin yasal sorunlar nedeniyle askıya alındığını ve bu sorunların çözülmesi halinde büyümeye katkı sağlayacağını belirtti.
Son aylarda Vietnam, köprüler, demiryolları, havaalanları, otoyollar ve limanlar dahil olmak üzere bir dizi altyapı projesini onaylayarak, büyüme hedefine ulaşmak ve daha fazla yabancı yatırım çekmek için altyapıyı iyileştirmek suretiyle bir taşla iki kuş vurdu.
Vietnam’ın en büyük holdinglerinden biri olan Vingroup, altyapıyı bir sonraki ana faaliyet alanı olarak belirledi ve yüksek hızlı demiryolları ve muhtemelen limanlar inşa etmeyi hedefliyor.
Ülke, yapay zeka ve yarı iletkenlere odaklanarak, teknoloji ve bilimi sonraki büyümenin ana itici güçlerinden biri olarak belirledi. Hükümet, devlet bütçesinin en az %3’ünü bilim ve teknolojiye ayırmayı hedefliyor.
Asya
Çin, gümrük vergilerine rağmen nisan ayında ihracatında %8 artış kaydetti

Çin’in ihracat büyümesi nisan ayında direnç gösterdi ve ABD ile ticaret savaşının etkilerinin hissedilmeye başlayacağına dair beklentileri boşa çıkardı. Çin gümrük idaresinin cuma günü açıkladığı istatistiklere göre, ihracat bir önceki yıla göre dolar bazında yüzde 8,1 arttı.
Bu artış, mart ayında kaydedilen %12,4’lük artışın altında kaldı. Ancak gümrük idaresinin cuma günü açıkladığı verilere göre, bu artış Reuters’ın ekonomistlerle yaptığı ankette öngörülen %1,9’luk artışın çok üzerinde gerçekleşti.
İthalat ise geçen ay %0,2 daralarak üst üste üçüncü ay düşüş kaydetti.
Geçen ay ABD’ye yapılan ihracat %21 düşerken, ABD’den yapılan ithalat %13,8 azaldı.
Çin’in en büyük ticaret ortakları olan Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ve Avrupa Birliği’ne yaptığı ihracat ise sırasıyla %20,8 ve %8,3 arttı.
Rakamlar, Washington ve Pekin’in ticaret savaşına girmesinin ardından açıklandı.
ABD Başkanı Donald Trump geçen ay Çin’den ithal edilen çoğu ürüne %145’e varan gümrük vergisi artışını uyguladı ve ülkeden gelen küçük değerdeki paketlere bile yeni vergiler getireceğini söyledi. Pekin ise %125’lik gümrük vergisiyle karşılık verdi.
İki ülke cumartesi günü Cenevre’de ticaret görüşmelerine başlayacak. ABD’yi Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer temsil ederken, Çin’in heyetine en üst düzey ekonomi yetkilisi olan Başbakan Yardımcısı He Lifeng başkanlık edecek.
Bu, Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng’in Trump’ın göreve başlama törenine katıldığı ocak ayından bu yana iki tarafın ilk üst düzey görüşmesi olacak. Bessent, ticaret savaşının “sürdürülebilir olmadığını” söyledi.
-
Görüş1 hafta önce
Hindistan ve Pakistan savaşır mı?
-
Görüş2 hafta önce
ABD, Ukrayna’ya ihanet etti
-
Dünya Basını2 hafta önce
Jeffrey Sachs: ABD’nin Asya’daki askeri üslerini kapatın
-
Rusya4 gün önce
Rusya’da havaalanlarında toplu uçuş ertelemeleri
-
Dünya Basını2 hafta önce
Bender Abbas patlaması: Sabotaj mı kaza mı?
-
Dünya Basını2 hafta önce
The Ekonomist: Afrika’dan Göç Dünyayı Değiştirecek
-
Görüş4 gün önce
Kim kazandı?
-
Dünya Basını2 hafta önce
ABD’nin eski Asya çarı Kurt Campbell: Çin’le hesapsız bir çatışmaya girmekten kaçınılmalı