Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Erdoğan-Scholz görüşmesi: Sığınmacılar ve silah alışverişi öne çıktı

Yayınlanma

Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü.

İkilinin İstanbul’da yaptığı görüşmede sığınmacılar ve silah ihracatı meselesi ön plana çıktı.

Toplantının ardından konuşan Scholz, NATO ortağı Türkiye’nin Alman silahlarını almasının “doğal bir mesele” olduğunu söyledi ve hatta Eurofighter jetlerinin teslimatına açık olduğunu ifade etti.

Eurofighter tedarikinde müzakereleri Britanya yürütüyor

Scholz, Türkiye’ye Eurofighter jetleri tedarik etme projesinin Birleşik Krallık tarafından yürütülen bir çaba olduğunu ve müzakerelerin ilk aşamalarda olduğunu söyledi.

Erdoğan ile düzenlediği basın toplantısında konuyla ilgili bir soru üzerine Scholz, “Yeni başlayan bazı projeler var, … Birleşik Krallık hükümetinin ileriye götürdüğü ve şu anda müzakerelerin başladığı bir proje,” dedi.

Ankara geçtiğimiz yıl Eurofighter uçaklarını satın almak istediğini açıklamış, fakat Berlin’in, Ankara’nın Gazze çatışması konusundaki tutumuna karşı çıkması nedeniyle görüşmeler yavaş ilerlemişti.

Almanya’dan Türkiye’ye silah sevkiyatı hızlanıyor

Alman dergisi Der Spiegel’e göre Berlin kısa süre önce Ankara’ya, aralarında birkaç yüz milyon avro değerinde uçaksavar füzelerinin de bulunduğu büyük çaplı silah sevkiyatına izin verdi.

Nitekim Şansölyenin üç yıllık görev süresinde Türkiye’ye yaptığı ikinci ziyaretten kısa bir süre önce, Alman hükümetinin bir kez daha Türkiye’ye büyük ölçekli silah ihracatına izin verdiği ortaya çıktı.

Tagesspiegel’de yer alan habere göre bu yıl 13 Ekim’e kadar 103 milyon değerinde 69 lisans verildi. Bunlar arasında 840.000 avro değerinde silah da bulunuyordu.

Dolayısıyla Türkiye için izin verilen ihracat değeri 2011’den bu yana ilk kez yüzlerce milyon aralığına geri döndü. Son olarak 28 torpido ve 101 güdümlü füzenin ihracatına izin verilmişti.

Eurofighter söz konusu olduğunda, jetlerin Almanya ile ortak üretilecek olması nedeniyle, Alman hükümetinin onay vermesi gerekiyor.

Scholz: İlişkilerin kalitesi gözle görülür biçimde arttı

Eurofighter Typhoon jetleri Airbus, BAE Systems ve Leonardo’dan oluşan ve Almanya, Birleşik Krallık, İtalya ve İspanya’nın dahil olduğu bir konsorsiyum tarafından üretiliyor.

Londra ilgili taraflarla görüşmelere öncülük etse de, dört ülkeden herhangi biri satışı veto edebilir.

Erdoğan da savunma işbirliği konusundaki memnuniyetini dile getirdi ve savunma sanayi ürünlerinin tedarikiyle ilgili olarak geçmişte yaşanan sorunların “artık geride kalması gerektiğini” söyledi.

Scholz-Erdoğan toplantısına her iki ülkenin hükümet başkanlarının yanı sıra çok sayıda bakan da katıldı. Scholz bu formatın yeniden başlatılmasını ilişkilerin kalitesinin “gözle görülür bir işareti” olarak nitelendirdi.

Göç meselesinde “düşük profil”

Tagesspiegel’e göre göç konusunda somut sonuçlar sorulduğunda her iki taraf da düşük bir profil çizdi.

Alman hükümeti suçluları sadece Afganistan’a değil Suriye’ye de sınır dışı etmek istiyor ve bunun için işbirliği ortakları arıyor.

Nitekim Scholz, “suçluları” Suriye’ye de sınır dışı etme niyetini bir kez daha teyit etti fakat Türkiye’nin buna yardımcı olup olamayacağı sorusunu geçiştirdi.

Alman hükümetine göre eylül ayı sonunda 15.789 Türk vatandaşının ülkeyi terk etmesi gerekiyordu; bu rakam beş ay öncesine göre 1.200 daha fazla. Bu rakam yılın ilk yarısında gerçekleşen 441 sınır dışı işlemiyle kıyaslandığında oldukça yüksek.

İçişleri Bakanı Nancy Faeser geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin Türk vatandaşlarını daha hızlı bir şekilde geri almayı kabul ettiğini belirtmiş fakat bu konuda henüz somut bir açıklama yapılmamıştı.

Erdoğan’dan Lübnanlı sığınmacılar çıkışı

Erdoğan, Almanya ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin 50 milyar dolara ulaştığını belirterek, bu rakamı 60 milyar dolara çıkarmayı umduğunu ifade etti.

Göç konusunda ise Erdoğan, şu anda Türkiye’de yaklaşık 3,5 milyon Suriyeli mültecinin bulunduğunu ve Ankara’nın onlara kapıyı kapatmayacağını söyledi.

Erdoğan, “Sayın Merkel döneminde beraber görüşerek bu süreci çalıştırdık. Kapımız onlara hep açık olmuştur ve şu anda da açıktır. Orta Doğu’dan, Lübnan’dan ülkemize gelen olursa biz kapımızı onlara açık tuttuk. Lübnan’da Türkmenler de var. Kapımız açık,” dedi.

Scholz, Türkiye’nin “göçle mücadelede” gösterdiği çabalar için Erdoğan’a teşekkür etti ve Almanya’nın Suriye’den gelen göçmen akını konusunda Ankara’yı desteklemeye devam edeceğini söyledi.

Gazze’de “anlaşmamak üzere anlaşmak”

Öte yandan Scholz ve Erdoğan Orta Doğu konusunda anlaşmazlıklarını sürdürdü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan İsrail’i Gazze Şeridinde soykırım yapmakla suçlarken Scholz bunu reddetti. Scholz, “Almanya (…) soykırım suçlamasının haklı olduğuna inanmıyor,” dedi.

Şansölye, İsrail’in “kendini savunma hakkına” sahip olduğunu fakat uluslararası hukuka uyması gerektiğini vurguladı.

Scholz daha sonra X üzerinden Erdoğan ile görüş ayrılıklarına değindi ve “Her konuda hemfikir olmasak da uluslararası çatışmalar konusunda yoğun bir diyalog önemlidir, çözüm bulmanın tek yolu budur,” ifadelerini kullandı.

Ukrayna konusunda işbirliği isteği

Türkiye ve Almanya Ukrayna’daki savaş konusunda ortak adımlar atmak istiyor fakat bu konudaki açıklamalar belirsizliğini koruyor.

Scholz, Türkiye ve Almanya’nın bu konuda nasıl işbirliği yapabileceğini araştırmak istediğini açıkladı ve “İkimiz de Ukrayna’nın yanında yer alıyoruz,” dedi.

Şansölye Scholz birkaç haftadır, Rusya’nın da katılması gereken yeni bir Ukrayna barış konferansı için dozu giderek artan bir kampanya yürütüyor.

DİPLOMASİ

AB ve Ukrayna, Biden’ı 2022’de Kiev’in ‘zaferine’ engel olmakla suçluyor

Yayınlanma

Joe Biden’ın başkanlık süresi sona yaklaşırken, ABD’nin Rusya’ya karşı Ukrayna’ya 90 milyar doları aşan yardım sağlamasına rağmen, Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna, Amerikan başkanını kararsız davranmakla suçluyor.

Bazı Avrupalı liderlere göre bu kararsızlık, Ukrayna’nın 2022 sonbaharında Rusya ordusunu Harkov ve Herson’dan püskürtmesine rağmen savaşı kendi lehine çevirememesine neden oldu.

‘Çok az, çok geç’

Bloomberg‘in haberine göre, Biden yönetimi Ukrayna’ya yoğun bir şekilde askeri yardım sağlama konusunda çaba gösterdi ve hatta Batı menşeli uzun menzilli füzelerle Rusya topraklarına saldırılara izin verdi.

Fakat Ukraynalı yetkililer, savaş boyunca defalarca dile getirdikleri bir şikâyeti yineledi: “Çok az, çok geç.”

Bir yılı aşkın süredir devam eden savaş ve Donald Trump’ın başkanlık yarışında yükselişi, Ukrayna’yı işgal altındaki topraklardan vazgeçme veya NATO üyeliğinden yoksun bir barış anlaşmasını kabullenme gibi ihtimallerle karşı karşıya bıraktı.

Bloomberg’e konuşan Ukraynalı yetkililer, böyle bir sonucun büyük ölçüde Biden’ın aldığı ya da almadığı kararlardan kaynaklanacağını savundu.

Avrupa ne ediyor?

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Brazhe, ABD’nin daha erken ve daha güçlü bir şekilde silah sağlaması durumunda bunun “geniş kapsamlı sonuçları” olabileceğini, ancak “olan oldu” diyerek konuyu değerlendirdi.

2022 sonbaharında Ukrayna ordusu, Harkov ve Herson’da hızlı bir taarruz gerçekleştirerek bazı bölgeleri geri aldı. Fakat Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy, bu zaferlerin sürdürülebilmesi için daha fazla silah talep etti. Biden ise bu konuda tereddütlü davrandı.

Biden’ın bu temkinli yaklaşımı, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan tarafından doğrulandı. Sullivan, ABD’nin nükleer bir tırmanış riskini dikkate aldığını belirtti.

Eski İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps, Biden’ın Ukrayna’ya desteği konusunda genelde temkinli ve kararsız bir tutum sergilediğini, bu yüzden gerekli desteğin cephe dengelerini değiştirecek şekilde verilmediğini söyledi.

Diğer bazı Amerikalı yetkililer ise, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’yı desteklemek ve yaptırım uygulamak konusunda yavaş davrandığını belirtti.

Örneğin, Almanya ve diğer AB ülkeleri, Ukrayna’nın NATO üyeliği konusundaki Amerikan tavrının yumuşamasına rağmen şiddetle karşı çıkmaya devam etti.

Biden’ın bir Soğuk Savaş gazisi olarak nükleer tırmanma tehdidine takıntılı hale geldiği belirtilirken, Avrupa’daki bazı liderler Biden’ın stratejisinin Ukrayna’nın yenilmesini önlemeye odaklandığını ancak zafer için gerekli yolu sunmadığını savundu.

Bu stratejinin, Ukrayna’yı uzun ve maliyetli bir çatışmanın içine çektiği iddia edildi.

Ukrayna’da kamuoyu yoklamaları: Halk, Rusya ile müzakereler hakkında ne düşünüyor?

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Trump’tan AB’ye gümrük tarifesi tehdidi

Yayınlanma

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump, AB’yi “büyük ölçekli” miktarlarda ABD petrol ve doğalgazını satın almayı taahhüt etmemesi halinde gümrük vergileriyle karşı karşıya kalacağı konusunda uyardı.

Trump cuma günü Truth Social platformunda yayınladığı mesajda, “Avrupa Birliği’ne, ABD ile aralarındaki muazzam açığı petrol ve doğalgazımızı büyük ölçekte satın alarak kapatmaları gerektiğini söyledim. Aksi takdirde, her şekilde TARİFELER!!!” diye yazdı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen kasım ayında yaptığı açıklamada AB’nin ABD’den daha fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) almayı değerlendirebileceğini söylemişti.

Leyen gazetecilere verdiği demeçte, “Rusya’dan hâlâ çok miktarda LNG alıyoruz ve neden bunu bizim için daha ucuz olan ve enerji fiyatlarımızı düşüren Amerikan LNG’si ile değiştirmeyelim?” diye sormuştu.

Financial Times’a (FT) konuşan bir AB yetkilisi, “Leyen’in tam da bunu yapma olasılığını ima ettiği göz önüne alındığında, bu bir ‘tehdit’ olarak tuhaf görünüyor,” dedi.

ABD halihazırda Avrupa’nın en büyük LNG tedarikçisi konumunda, fakat Rusya’dan yapılan ithalat ikinci sıradaki yerini koruyor.

Trump, Çin menşeli olmayan tüm ithalata yüzde 20’ye varan genel bir gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunuyor.

Geçtiğimiz ay Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, Avrupa’nın siyasi liderlerini gümrük vergileri konusunda Trump ile işbirliği yapmaya ve ABD’de üretilen daha fazla ürünü satın almaya çağırmıştı.

Trump’ın ilk başkanlığı sırasında, dönemin Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, ticaret savaşı tehditlerini engellemek için daha fazla ABD gazı satın almayı teklif etmişti.

Uluslararası petrol göstergesi Brent ham petrol fiyatları cuma günü yüzde 0,4 düşüşle varil başına 72,61 dolar oldu. West Texas Intermediate vadeli işlemleri de yüzde 0,4 düşüşle varil başına 69,14 dolardan işlem gördü.

ABD dünyanın en büyük ham petrol üreticisi ve en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı. Aralarında AB ve Vietnam’ın da bulunduğu LNG alıcıları, kısmen gümrük vergisi tehdidini caydırmak için ABD’den daha fazla yakıt satın almayı şimdiden konuşmaya başladılar.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ABD’den Türkiye Gazprombank yaptırımlarında özel muafiyet

Yayınlanma

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank yaptırımlarında Türkiye’ye muafiyet tanıdığını belirterek, doğalgaz ödemelerinin sorunsuz devam edeceğini duyurdu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank’a uyguladığı yaptırımlar konusunda Türkiye’ye özel bir muafiyet tanıdığını duyurdu.

Bakan Bayraktar, bu sayede Türkiye’nin doğalgaz borcu ödemelerini Gazprombank üzerinden yapmaya devam edebileceğini belirtti.

Bloomberg’e yaptığı açıklamada Bayraktar, bu kararın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nın ABD’li yetkililerle yürüttüğü yoğun görüşmelerin ardından alındığını ifade etti.

Türkiye’nin uzun süredir talep ettiği muafiyetin, Rusya ile doğal gaz ticaretinde önemli bir rol oynayacağını vurguladı.

Gazprombank’ın ABD tarafından yaptırım listesine alınması, Türkiye açısından ciddi endişelere yol açmıştı.

Bakan Bayraktar, yaptırımların Türkiye’yi de hedef alması durumunda bunun ekonomik ve stratejik sonuçlarının büyük olabileceğine dikkat çekmişti.

Türkiye’nin geçmişte İran yaptırımları sürecinde de benzer bir muafiyet elde ettiğini hatırlatan Bayraktar, bu kararın iki ülke arasındaki iş birliğini destekleyeceğini söyledi.

Muafiyetin sağlanmasına rağmen Türkiye, Rusya ile alternatif ödeme yöntemleri üzerinde de görüşmeler gerçekleştirdi.

Geçen ay Ankara’da yapılan toplantılarda, her iki tarafın bürokratları olası senaryoları masaya yatırdı. Ancak Bayraktar, alternatif çözümlerle ilgili detaylı bir değerlendirme yapmaktan kaçındı.

Türkiye, Gazprombank yaptırımında ABD’den muafiyet istiyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English