Bir Fransız yetkili salı günü yaptığı açıklamada, Fransa’nın NATO’nun Japonya’da bir irtibat ofisi açma önerisine sıcak bakmadığını belirterek, bu hareketin ittifakı ana odak bölgesinden uzaklaştıracağını da sözlerine ekledi.
Bir irtibat ofisi açma fikri ilk olarak Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in ocak ayı sonunda Tokyo’ya yaptığı ziyarette tartışılmıştı. Planların hem Japon hem de NATO yetkilileri tarafından onaylandığı bildirilmişti.
Adının açıklanmasını istemeyen bir Fransız yetkili, “NATO (Kuzey Atlantik anlamına gelir) ve hem madde V hem de madde VI (tüzüğünde) kapsamı açıkça Kuzey Atlantik ile sınırlandırmaktadır” dedi.
Fransız yetkili, “Bölgedeki hiçbir ülkede NATO irtibat ofisi yok. NATO’nun bölgede durumsal farkındalığa ihtiyacı varsa, temas noktası olarak belirlenen büyükelçilikleri kullanabilir” ifadelerini kullandı.
Macron: NATO’yu coğrafyasını genişletmeye zorlamak büyük hata
Ayrıca, pazartesi günü Financial Times’ın bildirdiğine göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, NATO’nun Asya’da ofis açması ile ilgili itirazlarını dile getirdi ve Fransa’nın ittifak ile Çin arasındaki gerilimi körükleyen herhangi bir şeyi destekleme konusundaki isteksizliğini yansıttı.
FT’ye göre, Macron’un NATO’nun Tokyo ofisine itirazının nedeni transatlantik güvenlik ittifakının kendi Kuzey Atlantik bölgesine odaklanması gerektiğine inanması.
Macron, NATO’nun erişimini Kuzey Atlantik’in ötesine genişletmemesi gerektiğini söyledi ve ekledi: “Eğer NATO’yu spektrumu ve coğrafyayı genişletmeye zorlarsak, büyük bir hata yaparız.”
The Japan Times’ın haberine göre, Japonya’nın Baş Kabine Sekreteri Hirokazu Matsuno, Macron’un itirazı hakkında yorum yapmayı reddetti.
Matsuno, “NATO içinde çeşitli değerlendirmeler yapılıyor. Bu noktada ön yargılı yorum yapmaktan kaçınacağım” dedi.
Çin’in Asya-Pasifik’te etkisini artırması ile bölge güvenliğine dahil olmaya çalışan NATO, Asya’daki müttefikleri üzerinden bölgede konumlanmayı hedefliyor.
Stoltenberg geçen hafta “Asya’da olanlar Avrupa için, Avrupa’da olanlar da Asya için önemlidir ve bu nedenle NATO müttefiklerinin Hint Pasifik ortaklarımızla ortaklığımızı güçlendirmesi daha da önemli” dedi.
Tam olarak nerede olduğunu söylemeden, bir NATO irtibat ofisi kurulması için bir “talep” olduğunu kaydeden Stoltenberg, “bu ofisi kurma olasılığını araştırıyoruz” ifadesini kullandı.
Oybirliği şart, Fransa bloke edebilir
Bir NATO ofisi kurmak için örgütün karar alma organı olan Kuzey Atlantik Konseyi’nin oybirliğiyle onaylanması gerekiyor ve Fransa’nın planı bloke etme yetkisi var.
Duruma aşina sekiz kişinin FT’ye aktardığına göre, Fransa’dan gelen direniş, NATO içinde Tokyo’daki karakolun açılmasıyla ilgili aylarca süren tartışmayı karmaşık hale getirdi.
Bir Fransız yetkilinin, ofisin açılmasının, özellikle Çinlilerden Rusya’ya silah tedarik etmemesini istemek açısından, Ukrayna’daki savaşla ilgili olarak Avrupa’nın Çin nezdindeki güvenilirliğini baltalayabileceğini öne sürdüğü bildirildi.
Fransız yetkililer, konunun NATO üyeleri arasında tam istişareler yapılmadan önce basında yer almasından da memnun değiller.
Macron, nisan ayında, Çin ile ilişkileri geliştirmek için Pekin’e yüksek profilli bir devlet ziyareti yaparak Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmüş, ardından da tartışmalı bir şekilde Avrupa’nın Çin-ABD ilişkilerine mesafe koyması gerektiğini önermişti.
Pekin’den Tokyo’ya uyarı: Bölge çıkarları doğrultusunda karar vermeli
Financial Times’in NATO haberine tepki gösteren Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin Salı günü düzenlediği basın toplantısında, NATO’nun “Asya’ya erişimi” konusunda uyarıda bulundu.
Wang, “Asya, Kuzey Atlantik’in coğrafi kapsamının ötesindedir. … Ancak NATO’nun doğuya bu bölgeye gitmeye, bölgesel işlere karışmaya ve blok çatışmasını kışkırtmaya kararlı olduğunu gördük” dedi.
“NATO gerçekten neyin peşinde” diye soran Çinli yetkili ayrıca, Japonya’nın “bölgenin istikrarı ve kalkınma çıkarları doğrultusunda doğru kararı vermesi ve bölge ülkeleri arasındaki karşılıklı güveni ve bölgedeki barış ve istikrarı baltalayacak her şeyden kaçınması gerektiğini” söyledi.
Global Times’ın haberine göre, Kamboçya Başbakanı Hun Sen’in de pazartesi günü yaptığı bir konuşmada, “NATO yalnızca Batı’da var ve şu anda Asya-Pasifik bölgesinde çeşitli faaliyetlerde yer alıyor gibi görünüyor, bu da ASEAN için endişeleri beraberinde getiriyor” dediği aktarıldı.