Rusya
FT: Batılı şirketler Rusya’daki kârlarına erişemiyor
Ukrayna savaşından bu yana Rusya’da faaliyet göstermeye devam eden Batılı şirketler milyarlarca dolar kâr elde etti fakat Financial Times’ın (FT) haberine göre Kremlin, ‘dost olmayan’ ülkeleri ‘sıkıştırmak’ amacıyla bu şirketlerin paraya erişimini engelledi.
Kiev Ekonomi Okulu (KSE) tarafından derlenen rakamlara göre, denizaşırı şirketlerin yalnızca 2022 yılı için bildirdiği 20 milyar dolarlık kârın 18 milyar doları ve 217 milyar dolarlık Rus brüt gelirinin 199 milyar dolarını bu tür ülkelerden gelen şirketler oluşturdu.
Verileri derleyen KSE geliştirme direktör yardımcısı Andrii Onopriienko, “Rakamlar o zamandan bu yana önemli ölçüde artmış olabilir, fakat Rusya’da faaliyet gösteren çoğu uluslararası işletme yerel sonuçlarını yalnızca yıllık olarak açıkladığı için tam olarak ne kadar olduğunu değerlendirmek mümkün değil,” dedi.
BP’den Citigroup’a kadar pek çok şirketin yerel kazançları, geçen yıl ABD, İngiltere ve tüm AB üyeleri dahil olmak üzere ‘dost olmayan’ ülkelerden gelen şirketlere temettü ödeme yasağı getirilmesinden bu yana Rusya’da tutuluyor. Bu tür işlemler istisnai koşullar altında onaylanabilirken, çok az sayıda para çekme izni verildi.
FT’ye konuşan ve ‘dost olmayan ülke’ olarak tanımlanmayan bir ülkede yerleşik büyük bir şirketin genel müdürü, “On milyarlarca dolar Rusya’da sıkışmış durumda ve onları dışarı çıkarmanın bir yolu yok,” dedi.
Şirketlerin kazançları ne durumda?
FT’ye göre birçok yabancı şirket Rusya’daki iştiraklerini satmaya çalışıyor fakat her türlü anlaşma Moskova’nın onayını gerektiriyor ve yüksek fiyat indirimlerine tabi tutuluyor.
Geçtiğimiz günlerde British American Tobacco ve Volvo, ülkedeki varlıklarını yerel sahiplere devretmek üzere anlaşmalar yaptıklarını açıkladı.
KSE verilerine göre, Rusya’da faaliyet gösteren ‘dost olmayan’ şirketler arasında Avusturyalı banka Raiffeisen 2 milyar dolarla 2022’de ülkedeki en büyük kazancı bildirdi. Rusya’da faaliyet gösteren en büyük batılı kredi kuruluşu olan Raiffeisen, ülkedeki kârlarına ‘erişimi olmadığını’ söylese de, bu kârları işletmenin değerini düşürmedi.
ABD’li Philip Morris ve PepsiCo grupları sırasıyla 775 milyon dolar ve 718 milyon dolar kazandı. İsveçli kamyon üreticisi Scania’nın 2022’deki 621 milyon dolarlık kârı, grubu o zamandan beri ülkeden çekilen şirketler arasındaki en çok kazanan şirket yaptı.
KSE rakamlarına göre, ABD merkezli şirketler 4,9 milyar dolarla en yüksek toplam kârı elde ederken, onları sırasıyla 2,4 milyar dolar, 1,9 milyar dolar ve 1 milyar dolarla Alman, Avusturyalı ve İsviçreli şirketler izledi.
KSE, verilerini Rus şirket kayıtları, haber raporları ve şirket beyanları gibi kaynaklardan derlediğini söylüyor.
Şirketlerin çözümleri
FT’ye göre bazı şirketler kısıtlamaları aşmanın yollarını buluyor. ABD’li gıda grubu Mars’ın Rusya’daki iştiraki, 2022 yıllık mali tablosuna göre, geçen yıl ana şirketine ‘borçlarına mahsup ederek’ 56,1 milyar ruble (yaklaşık 800 milyon dolar) ödedi.
Ülkeden çıkmayı taahhüt etmeyen tek büyük sigara grubu olan Japan Tobacco International’ın Rusya bölümü, grubun 2022 Rusya beyanına göre, geçen yıl tek hissedarı JTI Almanya’ya 180 milyon dolar ödedi ve bunun yüzde 20’si Ukrayna savaşından sonra dağıtıldı.
Şirket FT’ye yaptığı açıklamada ödemeleri 2021 yılı kazançlarından yaptığını, 2022 sonuçlarına göre Rus ticari kuruluşu tarafından herhangi bir temettü ödenmediğini söyledi.
Philip Morris 2022 yılında Rusya’dan temettü ödemesi yapmayacağını açıkladı. 2021 yılında Rusya’daki işletmesi, net gelirlerinin yaklaşık yüzde 6’sını ana şirketine temettü olarak ödedi.
Rusya Maliye Bakanlığı geçen ay temettü kurallarını hafifletti. Bununla birlikte bunun ‘iyi’ ve ‘kötü’ şirket ayrımına yol açtığı öne sürülüyor. FT’ye demeç veren şirketlerin ülkeden çıkış işlemleriyle ilgilenen bir kişi, “Temettülerin dağıtılmasına izin vermek uzun zamandır ‘iyi davranış’ için bir tür teşvik haline geldi, bu da Rusya’da kalmak istediğinizi açıkça belirtmenizi içeriyor,” dedi.
Aynı kişi, ‘dost olmayan’ bir şirket için temettülerin geri gönderilmesinin Rusya’da ‘bir şirket satmak kadar karmaşık’ olduğunu söyledi ve “Müşterilerimden biri oradan herhangi bir temettü alma umudunu kaybetti ve hepsini zarar yazdı,” dedi.
Moskova, sermaye kontrollerini artırıyor
Öte yandan başka bir FT haberine göre, Rusya, Rus varlıklarını satan Batılı şirketlerin gelirlerini dolar ve avro olarak çekmelerini kısıtlayarak, zayıflayan rubleyi desteklemek amacıyla ek fiili döviz kontrolleri uygulamaya başladı.
Konu hakkında bilgi sahibi kişilere göre, Rusya’dan çıkan Batılı şirketler ruble cinsinden bir satış fiyatı üzerinde anlaşacak ya da satıcılar döviz almakta ısrar ederse, yurtdışına transfer edilebilecek miktarlarda gecikmeler ve hatta kayıplarla karşılaşmayı göze alacak.
FT’ye göre yeni kısıtlamalar, Moskova’nın rublenin değer kaybetmeye devam etmesinden duyduğu endişenin altını çiziyor. Ruble bu yıl dolar karşısında yüzde 20’den fazla değer kaybederek Ağustos ayında dolar karşısında 100 rubleyi geçti.
Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov Financial Times’a yaptığı açıklamada, “Para birimi için en elverişli koşulları yaratmak her hükümetin görevidir, biz de ruble için en elverişli koşulları yaratıyoruz,” dedi.
Rublenin ‘mutlak önceliğe’ sahip olduğunu söyleyen Peskov, yabancı şirketlerin çıkışı söz konusu olduğunda Rusya’nın ‘kendi çıkarları ve menfaatleri’ doğrultusunda hareket ettiğini de sözlerine ekledi.
Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale’de trafik polisi devriyesine düzenlenen silahlı saldırıda üç polis memuru hayatını kaybetti, yaralılar olduğu bildirildi. Saldırganlar, polis aracını çalarak olay yerinden kaçarken, kentte şüphelilerin yakalanması için çalışma başlatıldı.
Dağıstan Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti Mahaçkale’de kimliği belirsiz kişilerce trafik polisi devriyesine düzenlenen silahlı saldırıda üç polis memuru hayatını kaybetti, yaralılar olduğu bildirildi.
Saldırganların, olay yerinden çaldıkları polis aracıyla kaçtıkları ve kentte operasyon başlatıldığı bildirildi.
RIA Dağıstan haber ajansı, saldırı sonucu üç polisin hayatını kaybettiğini duyurdu.
Mahaçkale şehir yönetimi de RT‘ye yaptığı açıklamada üç polisin öldüğü bilgisini teyit etti.
Bu bilgi daha sonra Dağıstan İçişleri Bakanlığı tarafından da doğrulandı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Bugün saat 14.20 civarında Mahaçkale şehrinde kimliği belirsiz kişiler Dağıstan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı’na bağlı trafik polisi ekibine saldırmıştır. Saldırganların aranması ve yakalanması için çalışmalar yürütülmektedir,” denildi.
Saldırganların sayısına ilişkin çelişkili bilgiler bulunuyor. 112 Telegram kanalı, kaynağına dayandırdığı haberinde ilk belirlemelere göre saldırgan sayısının iki olduğunu iddia etti.
Baza Telegram kanalı ise şüphelilerin dört kişi olduğunu yazdı. Şüphelilerin, çaldıkları polis hizmet aracıyla olay yerinden kaçtıkları belirtildi.
Dağıstan Başkanı Sergey Melikov, saldırganların polisin dur ihtarına uymayarak ateş açtığını duyurdu.
Çıkan çatışmada yaralananların da olduğunu belirten Melikov, RT‘nin kaynağına dayandırdığı habere göre, bir trafik polisi memuru ile 17 yaşında bir gencin hastaneye kaldırıldığını yazdı.
Şehir yönetimi, olayın Kerimov ve Magomedtagirov caddelerinin kesişiminde meydana geldiğini açıkladı.
Melikov, Telegram kanalından yaptığı paylaşımda, “Mahaçkale sakinleri ve başkentin misafirlerinden sakin olmalarını ve temel güvenlik önlemlerine uymalarını rica ediyorum,” ifadelerini kullandı.
Rus generale yönelik suikastın zanlısı İstanbul’da yakalandı
Rusya’da Rosnano’nun eski başkanı Anatoliy Çubays, şirketin kendisine ve yedi eski çalışanına karşı açtığı 5,6 milyar rublelik tazminat davası kapsamında mal varlığına konulan haczin kaldırılmasını talep etti. Çubays, Moskova Tahkim Mahkemesi’ne yaptığı başvuruda davanın ‘bariz biçimde mesnetsiz’ olduğunu savundu. Dava, okullar için esnek tabletler geliştirme projesindeki zararlarla ilgili.
Rusya’da devlete ait nanoteknoloji start-up’ı Rosnano’nun eski başkanı Anatoliy Çubays, şirketin kendisine ve yedi eski çalışanına karşı açtığı 5,6 milyar rublelik (yaklaşık 62 milyon dolar) tazminat davası kapsamında mal varlığına konulan haczin kaldırılması için Moskova Tahkim Mahkemesi’ne müracaat etti.
RBK gazetesinin mahkeme kayıtlarına dayandırdığı haberine göre, Çubays, Rosnano’nun okullar için esnek tabletler geliştirme projesinden kaynaklanan zararlar nedeniyle açtığı davanın “bariz biçimde mesnetsiz” olduğunu savundu.
Rosnano, 31 Mart’ta Moskova Tahkim Mahkemesi’ne başvurarak, Plastic Logic projesindeki zararların tazminini talep etmişti.
Mahkeme, 6 Nisan’da ihtiyati tedbir kararı alarak Çubays ve diğer davalıların 5,6 milyar ruble değerindeki para ve mal varlıklarına el koymuştu.
Dava dosyasına aşina bir kaynak, Çubays’ın mahkemeye sunduğu dilekçede Rosnano’nun iddialarının temelsiz olduğunu ve olası bir hacizden mal kaçırma niyetinde olduğuna dair kanıt bulunmadığını vurguladığını aktardı.
Çubays’ın başvurusunun mahkemede ne zaman görüşüleceği henüz belirlenmedi.
Eski devlet şirketi başkanının avukatı Pavel Hlyustov ise konuyla ilgili yorum yapmadı..
Anatoliy Çubays, 2008-2020 yılları arasında Rosnano’nun başkanlığını yürütmüştü.
Rusya’da trilyon rublelik nano-endüstri kurma vaadiyle kurulan şirkete devlet bütçesinden 405 milyar rubleden fazla kaynak aktarılmıştı.
Ancak şirket, yaklaşık 100 milyar ruble birikmiş zararla iflasın eşiğine geldi. Çubays, projeleri arasında, 12 bin ruble maliyetle “tüm derslerdeki bütün ders kitaplarının yerini alabilecek” benzersiz esnek tablet üretme sözü vermişti.
Bu kapsamda Zelenograd’da yılda 100 bin adet ekran üretim kapasiteli fabrika kurulması ve araştırma-geliştirme merkezi açılması planlanıyordu.
Çubays, 2015 yılında bu fikrin başarısız olduğunu kabul etmiş ancak projeyi sonlandırmayı reddederek geliştirilen teknolojiye “başka uygulama alanları” bulma sözü vermişti.
Çubays, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’ya askeri müdahalesinin başlamasının ardından Rusya Devlet Başkanı özel temsilciliği görevinden ayrılarak ülkeyi terk etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çubays’ın yurt dışına kaçışının Rosnano’daki “mali sorunlar” nedeniyle hakkında açılabilecek ceza davası tehdidinden kaynaklanmış olabileceğini ima etmişti.
Denetçiler, şirketteki usulsüz işlemlerden kaynaklanan zararın 200 milyar ruble olduğunu tahmin ediyor. Ondan fazla eski üst düzey yönetici hakkında ceza davası açılmıştı.
Rusya’da Çubays’ın kurduğu devlet şirketi Rosnano temerrüde düştü
Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, başkente doğru ilerleyen dört insansız hava aracının Podolsk bölgesi üzerinde düşürüldüğünü açıkladı. Olay yerinde ilk belirlemelere göre hasar veya can kaybı yaşanmazken, Domodedovo Havalimanı’nda uçuşlar geçici olarak durduruldu.
Rusya’da Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, başkente doğru ilerleyen dört insansız hava aracının (İHA) Podolsk bölgesi üzerinde düşürülerek saldırının püskürtüldüğünü bildirdi.
Sobyanin, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, “Enkazın düştüğü yerde, ilk belirlemelere göre herhangi bir hasar veya can kaybı bulunmuyor,” ifadelerini kullandı.
Federal Sivil Havacılık Kurumu (Rosaviatsiya) temsilcisi Artyom Korenyako, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Domodedovo Havalimanı’nın yerel saatle 02.38’den itibaren geçici olarak uçuş kabul etmediğini ve göndermediğini belirtti.
Başkent bölgesi, son bir hafta içinde ikinci kez İHA saldırısına hedef oldu. Moskova Oblastı Valisi Andrey Vorobyov’un açıklamasına göre, 14 Mart sabahı iki İHA Balaşiha üzerinde, bir diğeri ise Yujnaya Bittsa mikro bölgesinde düşürülmüştü.
Sobyanin de Moskova’ya doğru ilerleyen dört İHA’nın imha edildiğini bildirmişti.
TASS haber ajansının aktardığına göre, bu saldırı sonucunda Kutuzovskiy Prospekt yakınlarındaki Rezervnıy Proyezd’de bulunan konut binasının çatısı hasar görmüştü.
11 Mart gecesi Moskova oblastında 91 İHA düşürülmüş, bu saldırı Ukrayna’daki çatışmaların başlangıcından bu yana en büyük çaplı saldırı olarak kayıtlara geçmişti.
Söz konusu saldırıda üç kişi hayatını kaybetmiş, 20 kişi de yaralanmıştı.
Saldırı nedeniyle Domodedovo, Şeremetyevo, Vnukovo ve Jukovskiy havalimanlarında uçuşlar geçici olarak durdurulmuştu.
Rusya, Pakistan’la gerilim sürerken Hindistan’a Igla füzesi teslim etti
BAE ve Türkiye: Uzun soluklu işbirliği ve koordinasyon ilişkisi
Avrupa’nın elektrik şebekeleri trilyonlarca avroluk modernizasyona muhtaç
‘Abbas, Filistin direnişine silah bırakma çağrısı yapacak’
Çin’den Japonya, Güney Kore ve ASEAN ile işbirliğini derinleştirme çağrısı
-
Avrupa2 hafta önceAlmanya’da tren fabrikası tank üretimine başlıyor
-
Dünya Basını2 hafta önceŞin-Bet Direktörü’nün yeminli beyanı ne anlama geliyor?
-
Amerika2 hafta önceABD’de çöküş sürüyor: Dow, 1932’den bu yana en kötü nisan ayını yaşıyor
-
Diplomasi2 hafta önceÇin’in ABD’den enerji ithalatındaki düşüş Rusya’ya kapı açtı
-
Avrupa2 hafta önceAlman eyaletleri silahlanma yarışına son sürat dahil oluyor
-
Ortadoğu2 hafta önceABD’den Suriye’ye “İran” baskısı: DMO terör örgütü ilan edilsin
-
Avrupa2 hafta önceOrbán’ın vetoları AB’yi 7. maddeye itiyor
-
Avrupa2 hafta önceTrump’ın tarifeleri Avrupa’da serbest ticaret yanlısı ülkeleri güçlendiriyor
