İngiliz Financial Times (FT) gazetesinin sızdırıldığını iddia ettiği Rusya’nın askeri belgelerine göre ülkenin silahlı kuvvetleri büyük dünya güçleriyle olası bir savaşın ilk aşamalarında taktik nükleer silah kullanımının provasını yaptı.
Gizli belgeler taktik nükleer silahların kullanımı için Rusya’nın şimdiye kadar kamuoyu önünde kabul ettiğinden daha düşük bir eşik tanımlıyor. Dokümanlar, 2008 ile 2014 yılları arasında derlenen 29 gizli askeri belgeden oluşuyor.
Belgeler, muhtemel nükleer karşılık için belirlenen kriterler, Rusya topraklarının düşman işgaline uğramasından, ülkenin stratejik balistik füze denizaltılarının yüzde 20’sinin imha edilmesi gibi daha spesifik tetikleyicilere kadar uzanıyor.
Belgelerin 10 yıl ya da daha öncesine ait olmasına rağmen uzmanlar, bunların Rusya’nın modern askeri doktriniyle hala uyumlu olduğunu iddia ediyor.
Tatbikat görüntüleri Rusya’nın Doğu Askeri Bölgesi’nin bir Çin istilasını tasvir eden çok sayıda senaryoyu uyguladığını gösteriyor. Tatbikatlar, Rusya’nın nükleer cephaneliğini savunma politikasının temel taşı olarak nasıl gördüğüne ve bazı savaş ortamlarında birliklerini nükleer bir ilk saldırıya nasıl hazırladığına dair bir bakış sağlıyor.
Düşünce kuruluşu Carnegie Rusya Avrasya Merkezi Direktörü Aleksandr Gabuyev, gazeteye verdiği demeçte “Bu tür belgelerin kamuya açıklandığını ilk kez görüyoruz. Belgeler, istenen sonuç konvansiyonel yollarla elde edilemediği takdirde nükleer silah kullanımına yönelik operasyonel eşiğin oldukça düşük olduğunu gösteriyor,” değerlendirmesini yaptı.
Nükleer savaş senaryoları
Çin’den gelen bir saldırıyı simüle eden bir tatbikatta, Kuzey Federasyonu olarak adlandırılan Rusya’nın, ikinci bir işgal kuvveti dalgasıyla Güney’in ilerleyişini durdurmak için taktiksel bir nükleer saldırıyla karşılık verebileceği belirtiliyor.
İlgili belgede, “Başkomutan, düşmanın ikinci kademe birliklerini konuşlandırması ve Güney’in ana saldırı yönünde yeni bir saldırı tehdidinde bulunması durumunda nükleer silahların kullanılmasını emretmiştir,” ifadeleri yer alıyor.
Deniz kuvvetleri için hazırlanan ayrı bir eğitim sunumunda, olası bir nükleer saldırı için, düşmanın Rusya topraklarına çıkarma yapması, sınır bölgelerinin güvenliğinden sorumlu birimlerin yenilgiye uğratılması ya da düşmanın konvansiyonel saldırısının yakın olması gibi daha geniş kriterler özetleniyor.
Eşik, Rus kuvvetlerinin uğrayacağı kayıpların ‘geri dönülmez bir şekilde büyük düşman saldırısını durduramamalarına yol açacağı’ ve ‘Rusya’nın devlet güvenliği için kritik bir durum’ olan faktörlerin bir kombinasyonu olarak özetleniyor.
Diğer muhtemel koşullar arasında stratejik balistik füze denizaltılarının yüzde 20’sinin, nükleer saldırı denizaltılarının yüzde 30’unun, üç ya da daha fazla kruvazörün, üç hava alanının ya da ana ve yedek kıyı komuta merkezlerinin eşzamanlı olarak imha edilmesi yer alıyor.
Rusya ordusunun taktik nükleer silahları ‘devletleri saldırganlıktan veya askeri çatışmaların tırmanmasından caydırmak’, ‘saldırganlığı bastırmak’, Rus kuvvetlerinin savaş veya toprak kaybını önlemek ve Rusya donanmasının etkinliğini artırmak gibi çok çeşitli hedeflere ulaşmak için kullanabilmesi bekleniyor.
Moskova, 2001 gibi erken bir tarihte Pekin ile nükleer alanında ‘ilk vuruş’ anlaşmasını da içeren bir ittifak kurmaya başlamıştı. O zamandan bu yana geçen yıllarda Rusya ve Çin, özellikle Devlet Başkanı Xi Jinping’in 2012’de iktidara gelmesinden bu yana ortaklıklarını derinleştirdi.
Rusya’nın ‘yörüngeye nükleer silah yerleştireceği’ iddiası
Son dönemde ABD Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Mike Turner, Rusya’nın uzaya nükleer silah yerleştirmeyi planladığına dair istihbarat raporlarının ABD’nin ulusal güvenliğine yönelik ciddi bir tehdit oluşturduğunu iddia etmişti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan bilgiyi doğrularken, Başkan Joe Biden yönetimine uzayda olası bir nükleer silah denemesi konusunda Rusya ile görüşmelerde bulunması talimatını verdi.
Daha sonra Beyaz Saray’ın Kremlin’i uzayda nükleer silah denemesi yapmaktan vazgeçirmek için Moskova ile gizli görüşmeler yürütmeye çalıştığı bildirildi.