Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’da Göç Politikaları Komisyonu’nun önerilerinin ardından hükümet, düzensiz durumdaki yabancıların bazı durumlarda mahkeme kararı olmaksızın sınır dışı edilmelerini kolaylaştıran ve haklarını kısıtlayan göç mevzuatında reform yapılmasını destekledi.

Değişiklikler, Moskova’daki Crocus City Hall konser salonunu hedef alan saldırı bağlamında gündeme geldi. Yabancıların terör eylemlerine karışması ve bazılarının siyasi faaliyetlerde bulunması, bu kategorideki şahısların Rusya’da ikamet koşullarının gözden geçirilmesini beraberinde getirdi.

İçişleri Bakanlığına göre, 2024 yılının ilk dört ayında sadece Moskova’dan 2 bin göçmen sınır dışı edildi. 8 binden fazlası ikamet rejiminin ihlali ve 2 binden fazlası yasa dışı çalışma faaliyeti olmak üzere 10 binden fazla yabancı vatandaş göç mevzuatının ihlali nedeniyle idari sorumluluğa tabi tutuldu.

Nisan ayında farklı partilerden milletvekilleri, göç yasasında, Rusya’daki yabancı uyruklu şahıslar üzerindeki kontrolleri sıkılaştırmayı amaçlayan değişiklikleri sundu.

Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu ayın başında yaptığı açıklamada, ülkenin göç politikası çalışmalarına geri dönmesi gerektiğini, bu sorun yokmuş gibi davranmanın mümkün olmadığını söylemişti. Ülkenin sadece işçi göçmenlere değil, belirli niteliklere ve eğitime sahip insanlara da ihtiyacı olduğunu öne süren Putin, aynı zamanda Rusya’da göçmenlere de ihtiyaç olduğunu, zira neredeyse sıfır olan işsizlik oranına karşın işgücü eksikliğinin ekonomik büyüme üzerinde baskıya neden olduğunu sözlerine ekledi.

Ancak bu reformun amacı çok daha derin; hükümler arasında göçmenlerin Rusya’ya entegre olması ve dolayısıyla hükümetin ‘yasalarına ve değerlerine’ saygı gösteresi şartı yer alıyor.

Fontanka.ru‘da yer alan haberde, “Girişime göre, bir yabancının Rusya’ya girme ve ülkede kalma hakkını koruyabilmesi için yasalara uyması, geleneksel değerlere saygı göstermesi, Rusların hak ve özgürlüklerinin kullanılmasına müdahale etmemesi, ülkenin hükümet politikasına karışmaması, çevreye özen göstermesi, geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin teşvik edilmesinin ve Sovyet halkının anayurdu savunmadaki başarıları ve faşizme karşı kazanılan zafere katkıları hakkındaki tarihi gerçeklerin çarpıtılmasının kabul edilemez olması şartlarına uyması gerekiyor,” ifadelerine yer verildi.

Bu hükümler Batı ülkelerinden gelen yabancıları özellikle siyasi-ideolojik boyut (hükümet karşıtı gösterilere destek, LGBT eylemleri, vs.) ve eski Sovyet coğrafyasından gelenleri çalışma mevzuatının ihlali, ikamet kuralları ya da Ruslara yönelik saldırıların artması gibi gerekçelerle alakalı olabilir.

Göç Politikaları Komisyonu tarafından sunulan ve hükümetin de desteklediği değişiklikler, 18 Haziran’da Duma’da ilk okumada kabul edildi. Metinde, başta yeni bir sınır dışı etme rejimi olmak üzere bir dizi değişiklik yer alıyor ve söz konusu değişiklik, aşağıdaki durumda mahkeme kararından vazgeçilmesini mümkün kılıyor:

“Bu program, Rusya Federasyonu’nda yasal olarak ikamet etme hakkına sahip olmayan yabancı vatandaşlar için oluşturulacaktır. Bu durum, Rusya Federasyonu’ndaki geçici ikamet süresinin veya göçmenlik belgelerinin sona ermesi, geçici ikamet izninin, daimî ikamet izninin iptali veya yasa dışı bir eylemin işlenmesi nedeniyle olabilir.”

Yasa dışı ikamet eden kişi daha sonra kontrole tabi kişiler dosyasına dahil edilecek. Bu güçlendirilmiş kontrolün bir parçası olarak kolluk kuvvetleri, ilgili şahsın evine ve gerçek ikamet yerine erişebilecek ve Rus ve yabancı idarelerden bu kontrolü gerçekleştirmek için gerekli tüm belge ve bilgileri, özellikle de ticari, bankacılık veya vergi sırrı teşkil edebilecek her şeyi talep edebilecek.

Kolluk kuvvetleri, ayrıca ilgili şahsı ve Rusya’ya girişini kolaylaştıran gerçek veya tüzel kişileri de telefon ve coğrafi konum, banka hesap hareketleri ve güvenlik kameralarının takibiyle gözetime tabi tutabilecek.

Kontrol rejimine tabi tutulan şahısların, taşınır mallara (ulaşım araçları) ve gayrimenkullere erişim, banka hesabı açma veya evlenme gibi hakları kısıtlanacak.

Hareket özgürlükleri kısıtlanacak ve özellikle kayıtlı oldukları bölgeyi terk edemeyecek. İhlal durumunda şahıslar derhal sınır dışı edilecek.

Bir başka yeni özellik de vizesiz ikamet etme hakkına sahip şahısların Rusya’da yasal olarak bulunma süresiyle alakalı. Şu anda bu süre 180 günlük bir süre içinde 90 ardışık gün. Bu süre yılda 90 güne indirilebilir.

Rusya’daki yabancıların kontrolü ve yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesinin kolaylaştırılması, yaşanmakta olan savaş bağlamında artık ‘ulusal güvenlik’ boyutunda tartışılıyor.

Federal Güvenlik Teşkilatına (FSB) göre göçmenler, Kiev ve NATO’daki destekçileri tarafından Rusya’da terör faaliyetleri tertip etmek üzere ‘devşiriliyor’:

“Son iki yıl içinde Merkez Federal Bölge’de uluslararası terör örgütlerinin göçmenlerden oluşan 32 hücresinin faaliyetleri engellendi; mensupları devlet kurumlarına, askeri tesislere, kalabalık yerlere ve dini kurumlara yönelik saldırılar planlıyordu.”

Rusya emniyeti, Crocus’taki terör saldırısının ardından yabancılara yönelik kontrolleri sıkılaştırdı

Soruşturma Komitesi Başkanı ile Duma arasında bir garip polemik

Rusya Soruşturma Komitesi Başkanı Aleksandr Bastrıkin, önceki gün St. Petersburg Uluslararası Hukuk Forumu’nda düzenenen ‘Modern Rusya’da Göç Politikasının Hukuki Yönleri’ başlıklı panelde, göçmenlere dair yasal hükümlerin sıkılaştırılması gerektiğini savundu.

Bastrıkin’in Duma’dan söz ederken ‘Devlet Durası’ (budalası) sözü tartışmaya neden oldu:

“Burada hiç milletvekili yok mu? Siz milletvekilisiniz, değil mi? Lütfen söyleyin bana, Devlet Duması’nda neler oluyor, durumun gerginliğine uygun yeni yasaların kabul edilmesine hiç ilgi var mı? Devlet Duramızın ne zaman iyi yasalar çıkaracağını öğrenmeyi çok isterim.”

Soruşturma Komitesi Başkanı, göç mevzuatını ve yeni gelenler üzerindeki kontrolü sıkılaştırma yöynünde düzenli olarak girişimlerde bulunuyor. Nisan ayında Bastrıkin, göçmenler arasında ‘aşırılıkçı duyguların’ yayıldığını söylemiş işverenleri Rusları işe almaya motive etmek için göçmen işçi kullanımına ‘ağır vergiler’ getirilmesi çağrısında bulunmuştu.

Vatandaşlık alan 10 bin göçmen, Ukrayna’da geri hizmette görevlendirildi

Öte yandan Ülkenin kendi kaynaklarıyla yetinebileceğini kaydeden Bastrıkin, göçmenler arasında suç oranının arttığından bahsetti. Yetkili, yakın zamanda Rusya vatandaşlığı almış olan yabancıların ‘yakalandığını’ ve Ukrayna’ya gönderildiğini bildirdi.

Bastrıkin, vatandaşlık almış yaklaşık 10 bin göçmenin Ukrayna’daki ‘özel harekat bölgesine’ gönderildiğini duyurdu.

Göçmenlerin cephe gerisinde tahkimat inşa eden birliklerde görev almak üzere gönderildiğini kaydeden Bastrıkin, “Anayasa ve kanunlarımızda yer alan, vatandaşlık kazanmış kişilerin askerlik hizmeti için kayıt yaptırmaları ve gerekirse özel askeri harekata katılmaları gerektiği yönündeki hükümleri uygulamaya başladık,” ifadelerini kullandı.

Yetkili, müfettişlerin ‘vatandaşlık almış ancak askerlik kaydına katılmak istemeyen 30 binden fazla kişiyi yakaladıklarını ve kayıt altına aldıklarını’ da sözlerine ekledi.

Duma Başkanı Vyaçeslav Volodin de Bastrıkin’in bu sözleriyle ‘halka hakaret ettiğini’ söyledi. Volodin, Duma’nın Telegram kanalında yaptığı açıklamada “Milletvekilleri Rusya Federasyonu’nun seçilmiş vatandaşlarıdır, [Bastrıkin] halka hakaret etmiştir,” değerlendirmesini yaptı.

Soruşturma Komitesi, Bastrıkin’in açıklamasını düzeltti

Soruşturma Komitesi Sözcüsü Svetlana Petrenko ise Bastrıkin’in milletvekillerine hakaret etmek istemediğini, Duma’nın dikkatini göç alanında yasal değişikliklere duyulan ihtiyaca çekmeye çalıştığını öne sürdü.

Vedomosti’ye konuşan Petrenko, “Bastrıkin hiçbir şekilde halkın seçilmiş temsilcilerini rencide etmeyi amaçlamadı, yalnızca Duma’nın dikkatini göç alanında yasal değişikliklere duyulan ihtiyaca çekmeye çalıştı,” ifadelerini kullandı.

Petrenko, “Göç sorununa, kontrolüne, düzenlenmesine, mevzuatın değiştirilmesi ihtiyacına dikkat çekmek yerine, sadece bir cümle tartışılıyor ve bu da bağlamından koparılıyor,” diye ekledi.

Bir kriz başlığı olarak Rusya’nın göçmen sorunu

Rusya Maliye Bakanlığı’nın dış kısıtlamaları kontrol departmanı direktörü Dmitriy Timofeyev, ülkenin Batı tarafından dondurulan varlıklarının muhtemelen uzun bir süre ya da sonsuza dek geri alınamayacağını söyledi.

RBK gazetesinin aktardığına göre ülkenin önde gelen düşünce kuruluşlarından Valday Tartışma Kulübü’nde konuşan Timofeyev, “Öngörülebilir bir gelecekte Batı’nın bu varlıkları Rusya’ya iade etmesini bekleyen neredeyse hiç kimse yok. Esasında dürüstçe söyleyebiliriz ki bu para bizim için sonsuza kadar olmasa da uzun bir süre için kayıp,” ifadelerini kullandı.

Aynı zamanda yetkili, Batı’nın Rusya’nın varlıklarına el koymaya karar verip vermeyeceğini kesin olarak söylemenin imkansız olduğunu, ancak bunun ‘büyük bir stratejik hata olacağını’ belirtti.

Timofeyev, Batı’da Rusya’nın varlıklarına el konulmasına karşı sesler yükseldiğini, fakat bugün orada siyasetin ekonomiden daha baskın olduğunu vurguladı.

Ukrayna’ya dönük askeri müdahalenin başlamasının ardından Batılı ülkeler, Rusya Merkez Bankası’nın yaklaşık 260 milyar avro değerindeki nakit ve menkul kıymet şeklindeki varlıklarını dondurdu.

Bunların üçte ikisinden fazlası Belçika’daki menkul kıymet saklama kuruluşu Euroclear’da tutuluyor. Rusya Maliye Bakanlığı, 2022 yılında dondurulan varlıkların hacmini yaklaşık 300 milyar dolar olarak tahmin ediyordu.

Geçen yılın sonuçlarına göre, varlıkların çoğunun yoğunlaştığı Euroclear, bu varlıkların faizinden yaklaşık 4,4 milyar avro tutarında kar elde etti. Financial Times (FT) gazetesinin tahminlerine göre, 2027 yılına kadar toplam kar 20 milyar avroya ulaşabilir.

Batılı liderler, dondurulan Merkez Bankası varlıkları da dahil olmak üzere Rusya’nın varlıklarına el koyma planını defalarca açıkladı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, 1 trilyon dolardan fazla olduğunu tahmin ettiği bu varlıkların Ukrayna’ya yardım ve ülkeyi yeniden inşa etmek için kullanılması çağrısında bulundu.

G7, Rusya’nın dondurulan varlıklarının karından Ukrayna’ya 50 milyar dolar yardım üzerinde anlaştı

İngiliz The Times gazetesinde yer alan haberde, Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’nın eski milletvekillerinden İlya Ponomaryov tarafından kurulan Halk Temsilcileri Kongresi örgütünün ‘Kremlin’i devirmek’ amacıyla yedi maddelik bir plan hazırladığını yazdı.

Gazetede yer alan haberde, planın temmuz ayı başında Washington’da yapılacak 75. NATO zirvesinde sunulmasının planladığı belirtildi.

Habere göre örgüt, planında NATO’dan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eylemlerini onaylayan Rus siyasetçilere suikast düzenlenmesini desteklemesi talep ediliyor.

Halk Temsilcileri Kongresi mensupları tarafından geliştirilen strateji, bu hafta Varşova’da düzenlenen ve ‘Zafer Planı’ başlıklı bir toplantıda tartışıldı.

Toplantıya 60’tan fazla (toplam 106) üye katıldı. ‘Zafer Planı’, Batı’ya örgütü destekleme, Rusya’ya yönelik yaptırımları genişletme ve Ukrayna’ya silah sevkiyatını artırma çağrılarını içeriyor.

Örgüt, ayrıca Batı’dan ‘Rusya içindeki devrimci eylemleri’ desteklemesini talep ediyor. Habere göre bu talep, Batı menşeili silahların Rusya topraklarına karşı kullanılmasına izin verilmesi ve Ukrayna’nın güvenlik kurumlarıyla iş birliği yapılmasına işaret ediyor.

Gazeteye konuşan Ponomaryov, örgütün Rusya topraklarındaki saldırılarda herhangi bir Batı menşeili teçhizat kullanmasının artık doğrudan yasak olduğunu savundu.

Ponomaryov, ABD’nin aynı zamanda Ukraynalıları, saldırı Putin’i destekleyen Rus siyasetçi ve şahsiyetlere yönelik saldırılar düzenlemeye yardım etmekten de ‘caydırdığını’ belirtti.

Habere göre yasakların kaldırılması halinde Ponomaryov’un başında olduğu Ulusal Cumhuriyet Ordusu’nun (NRA) ‘Rusya’daki binlerce partizanı silahlanmaya teşvik edeceğini’ kaydetti.

NRA, St. Petersburg’da Rusya’nın tanınmış savaş muhabirlerinden Vladlen Tatarskiy’nin ölümüne neden olan saldırıyı ve siyaset bilimci Aleksandr Dugin’ın kızı Darya Dugina’nın bombalı suikast ile öldürülmesini üstlenmişti.

Times, Halk Temsilcileri Kongresi’nin sadece NRA ile bağlantılı olmadığını, aynı zamanda Rusya Özgürlük Lejyonu’nun siyasi kanadı olduğuna dikkat çekti.

Rusya kolluk kuvvetlerine göre Özgürlük Lejyonu, Mart 2022’de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in talimatıyla Rusya vatandaşları arasından Ukrayna ordusu safında savaşacak gönüllüler toplamak üzere kurulmuştu. Birliğin milisleri Mayıs 2023 ve Mart 2024’te Belgorod oblastındaki sınır köylerine baskınlar düzenlemişti.

Rusya’da ‘yabancı acenta’ yasası kapsamında hakkında kayıt oluşturulan Ponomaryov, Adil Rusya partisi üyesi ve 24 Aralık 2007’den 10 Haziran 2016’ya kadar beşinci ve altıncı dönem milletvekili olarak görev yapmıştı.

2014’ün yaz aylarında ülkeyi terk eden Ponomaryov, 2019 yılında Ukrayna vatandaşlığı almıştı.

New York Times, CIA’in Ukrayna’ya ‘gizli desteğini’ yazdı