Bizi Takip Edin

ORTADOĞU

İran’ın saldırısı, Gazze’yi nasıl etkileyecek?

Yayınlanma

İsrailli askeri analistler, İran’la doğrudan bir çatışmanın Gazze savaşını değiştirip değiştirmeyeceği ya da Refah kentini işgal etme kararını etkileyip etkilemeyeceği konusunda ikiye bölünmüş durumda.

İran’ın, İsrail’in Şam’daki konsolosluk saldırısına yanıt olarak düzenlediği füze ve insansız hava aracı saldırısının Gazze’deki savaşı nasıl etkileyeceği tartışılıyor.

New York Times’a konuşan İsrailli askeri analistler, İran’la daha doğrudan bir yüzleşmenin altıncı ayına giren Gazze’deki savaşı değiştirip değiştirmeyeceği konusunda ikiye bölünmüş durumdalar. Bu savaşta bir sonraki dayanak noktası, İsrail’in bir milyondan fazla Filistinlinin insani kriz nedeniyle kaçtığı güneydeki Refah’ta Hamas’ı takip etmeye karar verip vermemesine bağlı olabilir.

Bazı analistler, Gazze’deki gelişmelerin İsrail’in İran’a karşı büyük bir karşı saldırıyla cevap verip vermemesine bağlı olacağını savunuyor. Diğerleri ise İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki askeri harekatının etkilenmeyeceğini görüşünde.

Emekli bir tuğgeneral ve İsrail ordusunun stratejik planlama bölümünün eski yöneticisi olan Shlomo Brom, İsrail’in İran saldırısına büyük bir güçle karşılık vermesi halinde, bunun İsrail yönetimini dikkatini Gazze’den uzaklaştırmak zorunda bırakacak çok cepheli bir savaşı tetikleyebileceğini söyledi. General Brom, önemli bir bölgesel çatışma durumunda İsrail’in, İsrailli yetkililerin “Hamas’ın son kalesi” olarak nitelediği Refah’ı işgal etme planlarını ertelemeyi seçebileceğini söyledi. General Brom, “Birden fazla alanda eş zamanlı, yüksek yoğunluklu savaşlar yürütmek bizim için rahat değil” diye ekledi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, uluslararası baskılara rağmen Refah’a kara kuvvetleri gönderme sözü verdi. Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan İsrailli bir yetkili, İran saldırısının ordunun Refah’ı işgal planı üzerinde hiçbir etkisi olmayacağını söyledi.

General Brom, İran’la geniş çaplı bir doğrudan çatışmanın Gazze’deki savaşı sona erdirebileceğini söyledi. Ancak savaşın bu şekilde sona ermesi için İsrail, İran, Hamas ve Hizbullah dahil birçok tarafı kapsayan daha geniş bir ateşkes gerekiyor.

Brom, “Bir krizi çözmek için önce durumun daha da kötüleşmesi gerektiğine dair bir fikir var” diyerek İran’la gerilimi tırmandırmanın ardından kapsamlı bir ateşkesin, bu ülkeyi bölgesel vekil güçlerini İsrail’le savaşı durdurmaya itebileceğini açıkladı.

İsrail savaş kabinesi üyeleri pazar günü bir araya geldikten sonra resmi bir açıklama yapmazken, görüşmelerle ilgili olarak isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan İsrailli bir yetkili, ülkenin İran’ın saldırısına karşılık vereceğini ancak bunun ne zaman ve nasıl olacağının belirsiz olduğunu belirtti.

Ancak diğer askeri uzmanlar İran saldırısı ile Gazze’deki savaş arasındaki bağlantıyı reddetti.

İsrail askeri istihbaratında görev yapmış emekli bir tümgeneral olan Amos Gilead, “Hiçbir bağlantı yok” dedi. General Gilead, İsrail Ordusu’nun İran’a karşı savaşmak ve Gazze’de Hamas’a karşı savaşmaya devam etmek için yeterli kaynağa sahip olduğunu söyledi.

Diğer analistler de benzer bir noktaya değinerek İran’la savaşmak için gereken kaynakların Gazze’de ihtiyaç duyulanlardan farklı olduğunu savundu. İsrail’in İran’a karşı koymak için savaş uçaklarına ve hava savunma sistemlerine ihtiyacı olduğunu söylediler. Buna karşılık ordunun Gazze’de Hamas’la savaşmak için esas olarak kara birliklerine, insansız hava araçlarına ve saldırı helikopterlerine ihtiyacı olduğunu eklediler.

Emekli tümgeneral ve İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi eski Başkanı Giora Eiland, “Bu iki şey arasında gerçek bir gerilim yok” dedi.

Yine de General Eiland, İran saldırısını püskürten ABD, İngiltere ve Ürdün’ün de dahil olduğu koalisyonun başarısının, İsrail’e Gazze’deki savaşı sona erdirerek uluslararası alanda yıpranan imajını düzeltme konusunda ilham verebileceğini söyledi.

ABD, İsrail’in Gazze’de savaşa girme kararını büyük ölçüde desteklemiş olsa da artan ölü sayısından duyduğu hoşnutsuzluğun sinyallerini veriyor ve Refah’ta büyük bir kara saldırısına karşı uyarıda bulunuyor. ABD’nin pazar günü İran’a ait insansız hava araçlarını ve füzeleri düşürme konusunda İsrail’e verdiği destek, İsrailli muhatapları üzerinde daha fazla baskı kurmasını sağlayabilir.

General Eiland böyle bir sonucun İsrail’in uluslararası toplumda iyi niyet kazanmasına yardımcı olabileceğini ve Gazze’deki savaşı ve Lübnan’daki İran destekli milis gücü Hizbullah’la çatışmaları sona erdirecek bir çözüme ulaşılmasına katkıda bulunabileceğini söylese de Netanyahu’nun böyle bir yola gireceğinden kuşkulu. Başbakan’ı kastederek “Gazze’de ‘tam zafer’ kazanmak ve Refah’ı ele geçirmek istediğini söylüyor ki bu iki ya da üç ay sürebilecek bir süreç” dedi: “Netanyahu’nun farklı bir zihniyete ve önceliklere sahip olduğu açık.”

ORTADOĞU

ABD’nin ateşkes önerisinden sonra Hamaney’in danışmanı Lübnan’da

Yayınlanma

ABD’nin Hizbullah ile İsrail arasında ateşkes sağlanması için Lübnan’a anlaşma önerisini sunmasından saatler sonra İran lideri Ali Hamaney’in Başdanışmanı ve Lübnan Özel Temsilcisi Ali Laricani, Lübnan’da Başbakan Necib Mikati ve Meclis Başkanı Nebih Berri ile ayrı ayrı görüştü.

Lübnan medyası, ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Lisa Johnson’ın, Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri’ye, İsrail ordusu ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla bir anlaşma taslağı teslim ettiğini yazdı.

Trump’a “hediye” mi sahadaki gerçek mi?

El Cedid televizyonunun isimsiz kaynaklardan aktardığına göre Johnson, ABD elçisi Amos Hochstein adına Meclis Başkanı Berri’ye BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı kararına dayanan bir anlaşma taslağı veya çözüm önerisi sundu. Anlaşmanın ayrıntılarına değinmeyen El Cedid kanalı, “Berri’nin Hizbullah ile istişare ettikten sonra öneri hakkında yanıt vereceğini” aktardı.

Anlaşma önerisinin Lübnan’a sunulmasından saatler sonra Hamaney’in danışmanı Beyrut’a geldi.

Lübnan Başbakanı Mikati’nin ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre Laricani ve beraberindeki heyet, Mikati tarafından kabul edildi. Toplantıda Mikati, “1701 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararının uygulanması, ulusal birliğin desteklenmesi ve Lübnanlılar arasında hassasiyet oluşturacak ve bir tarafı diğerinin aleyhine olacak şekilde kayıracak pozisyonlar alınmaması bakımından Lübnan devletinin duruşunun desteklenmesi gerektiğini” vurguladı.

Katz’ın “Hizbullah” açıklaması Halevi’yi bile şaşırttı

Laricani ise ülkeye yönelik saldırıların durdurulması, ateşkes sağlanması ve 1701 sayılı BMGK kararının uygulanmasının Lübnan hükümetinin önceliği olduğunu bildiklerini, İran’ın Lübnan hükümeti tarafından alınan her türlü kararı ve Lübnanlıların üzerinde mutabık kaldığı bir cumhurbaşkanının seçilmesini desteklediğini ifade etti.

Lübnan Meclis Başkanı Berri’nin ofisinden yapılan açıklamada ise görüşmede bölgedeki genel durum, İsrail’in Lübnan’a yönelik devam eden saldırganlığı ve mülteciler meselelerinin ele alındığı aktarıldı.

“Hiçbir şeyi bozmak istemiyoruz”

Laricani, görüşme sonrasında basına yaptığı açıklamada, İsrail’in saldırganlığından kaynaklanan sorunların ortadan kaldırılması için Lübnanlı yetkililerle istişarelerde bulunduğunu belirtti.

İsrail ordusu Lübnan’da savaşmak istemiyor

ABD’nin, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla BMGK’nın 1701 sayılı kararına dayanan anlaşmanın taslağını Lübnan Meclis Başkanı Berri’ye sunmasının ardından İran’ın bu anlaşmayı bozmak isteyip istemediğinin sorulması üzerine Laricani, “Hiçbir şeyi bozmak istemiyoruz. Çözümler arıyoruz. Lübnan’ı her koşulda destekliyoruz. Durumu bozanlar Netanyahu ve çetesi. Dostlarınızı ve düşmanlarınızı tanıyın” dedi.

Laricani, Lübnanlı yetkililerin ve Hizbullah’ın kabul ettiği her anlaşmayı desteklediklerini belirterek İran lideri Hamaney’in mesajını Lübnan Meclis Başkanı Berri’ye ilettiğini söyledi.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

7 bin Haredi’nin askere çağrılmasına onay: “Likud, ultra-Ortodokslara savaş ilan etti”

Yayınlanma

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, ordunun 7 bin ultra-Ortodoks Yahudi’yi (Haredi) askere çağırma kararını onayladı. Netanyahu’nun Haredi partilerinden koalisyon ortakları öfkeli.

Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Bakan Katz’ın, 7 bin Haredi’nin askere çağrılması kararını onayladığı belirtildi. Haredileri askerlik görevine çağıran emirlerin İsrail ordusunca 17 Kasım Pazar gününden itibaren kademeli olarak gönderileceği kaydedildi.

Gallant’ın kovulmasının perde arkası: Orduya “haddini bildirme” hamlesi

Eski Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın, görevden alınmadan bir gün önce imzaladığı bu kararın Başbakan Binyamin Netanyahu tarafından göreve getirilen Katz tarafından uygulamaya konulup konulmayacağı tartışılıyordu.

Yedioth Ahronoth gazetesinin 4 Kasım’da yayımlanan haberinde, Gazze Şeridi ve Lübnan’a saldırılarına devam eden İsrail ordusunun, 7 bin askeri göreve çağırmaya ihtiyacı olduğu aktarılmıştı.

İsrail’de Harediler, zorunlu askere alınmalarına karşı askerlik şubelerinin önünde sık sık protestolar düzenliyor.

Netanyahu’nun ultra-Ortodoks koalisyon ortakları, haziran ayında Yüksek Mahkeme’nin on yıllardır yürürlükte olan muafiyetleri kaldırmasının ardından, Yeşiva öğrencileri ve Haredi topluluğunun diğer üyeleri için askerlik muafiyetlerini düzenleyen bir yasanın çıkarılması için baskı yaptı.

Netanyahu hükümetinde “Haredi” krizinde yeni perde

Haredi partileri Birleşik Tevrat Yahudiliği ve Şas, bu uzun süredir devam eden askerlik muafiyetini yasalaştıracak bir tasarının önündeki en büyük engelin Savunma Bakanı Gallant ve Başsavcı Gali Baharav-Miara olduğunu iddia etti.

Katz’ın, Haredilere askerlik kararını uygulamaya koymasının ardından, Birleşik Tevrat Yahudiliği partisinden üst düzey bir yetkili, “Ortaya çıktı ki mesele başsavcı ya da Gallant değil, Likud, ultra-Ortodokslara savaş ilan etmeye karar verdi” dedi.

Harediler İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor

Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor. Ülkedeki Haredi Yahudilerinin büyük çoğunluğu Batı Kudüs’teki Meaşerim Mahallesi’nde ve başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor. Haredi Yahudilerin çoğu, orduda dinlerinin gerektirdiği şekilde yaşayamayacakları gerekçesiyle askerlik yapmayı reddediyor. Kadın ve erkekler için İsrail’de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor.

“Düşman ordusunda askerlik yapmayız” diyen Harediler polisle çatıştı

Ultra-Ortodoks Yahudilik inancına sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat Kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor. İsrail’de koalisyon ortağı Haredi partiler, “Tevrat eğitiminin temel hak olduğu” yönünde bir kanunu geçirerek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almak istiyor.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

BM Özel Komitesinden “Gazze” raporu: Soykırım tanımıyla uyuşuyor

Yayınlanma

Birleşmiş Milletler (BM) Özel Komitesi’nin yayımladığı raporda, İsrail’in Gazze’ye saldırılarının “soykırım tanımıyla uyuştuğu” belirtildi. Hamas da İsrail’in Gazze’nin kuzeyinde 41 günde 2 bin Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

İsrail’in, işgali altındaki topraklarda, Filistinli ve diğer Arap halklarına yönelik insan haklarını etkileyen uygulamaları araştıran BM Özel Komitesi raporu yayımlandı.

Ekim 2023-Temmuz 2024 döneminde yapılan incelemelere dayanan raporda, Gazze’deki kitlesel sivil kayıplar ve Filistinlilere “kasıtlı” olarak dayatılan yaşamı tehdit eden koşullara dikkat çekildi. Raporda, söz konusu koşullar göz önüne alındığında İsrail’in Gazze’ye saldırılarının “soykırım tanımıyla uyuştuğu” kaydedildi.

İsrailli yetkililerin, Filistinlileri, yiyecek ve su gibi yaşamsal ihtiyaçlardan mahrum bırakan politikaları “açıkça” desteklediği belirtilerek şu ifade kullanıldı: “İnsani yardımın sistematik ve hukuksuz şekilde engellenmesi, İsrail’in, yardımları siyasi ve askeri kazanımlar için araçsallaştırma niyetini açıkça ortaya koymaktadır.”

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) bağlayıcı kararlarına rağmen insani yardımların engellendiğinin belirtildiği raporda, “İsrail kasıtlı olarak ölüme ve açlığa neden olmakta, açlığı bir savaş yöntemi olarak kullanmakta ve Filistin halkını toplu olarak cezalandırmaktadır” değerlendirmesi yer aldı.

İsrail’in hedefindeki UCM Başsavcısı’na “cinsel taciz” soruşturması

Raporda ayrıca, İsrail’in “kapsamlı bombalama” saldırılarının, Gazze’deki temel hizmetleri “yok ettiği” ve insan sağlığına kalıcı etkileri olacak “çevre felaketine” neden olduğu kaydedildi.

İsrail’in yapay zekâ destekli hedef sistemlerine ilişkin endişelerin de yer aldığı raporda, “(Bu durum), İsrail’in sivil ayrımı yapma ve sivil ölümlerini önlemek için yeterli önlemleri alma yükümlülüğünü göz ardı ettiğini göstermektedir” denildi.

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210’u çocuk, 11 bin 742’si kadın olmak üzere 43 bin 736 Filistinli öldü, 103 bin 370 kişi yaralandı.

Enkaz altında hala binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.

“Generallerin Planı” kapsamında 41 günde 2 bin kişi katledildi

Öte yandan Hamas’tan yapılan açıklamada, İsrail ordusunun 41 gündür Gazze Şeridi’nin kuzey bölgesi olan Cibaliya, Beyt Hanun ve Beyt Lahiya’ya sürdürdüğü kuşatmasına ilişkin bilgi verildi.

İsrail’in 41 gündür kuşatma uygulayıp kara ve hava saldırıları düzenlediği Gazze’nin kuzeyinde, 2 bin Filistinlinin yaşamını yitirdiği, 6 bin kişinin yaralandığı ve yüzlerce kişinin enkaz altında kaldığı bildirildi.

Gazze’nin kuzeyinde yaşayan 80 bin Filistinlinin kuşatma altında mahsur kaldığına dikkat çekilen açıklamada, İsrail’in bölgede soykırım ve etnik temizlik gerçekleştirdiği kaydedildi.

“Generallerin Planı”nın mimarı: Ya teslim olacak ya açlıktan ölecekler

Açıklamada, “İsrail ordusu tüm barınma merkezlerini ve hastaneleri hedef aldı, sağlık personelini alıkoydu, ambulansları imha etti, tıbbi ve insani yardımların girişini engelledi” ifadesi kullanıldı.

Gazze Şeridi’nin kuzey bölgesi olarak bilinen Beyt Lahiya, Beyt Hanun ve Cibaliya’nın nüfusu 200 bin olarak tahmin edilirken, bunların yarısından fazlasının Gazze kentine göçe zorlandığı biliniyor.

Bu adımın, daha önce İsrail basınına yansıyan ve “Generaller Planı” olarak bilinen, İsrailliler için yerleşim yeri hazırlığı yapmak amacıyla Filistinlilerin Gazze’nin kuzeyinden tahliye edilmesi adına atıldığı düşünülüyor.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English