Bizi Takip Edin

ORTADOĞU

İsrail istihbaratı, İran’dan perşembeden önce misilleme bekliyor

Yayınlanma

İsrail istihbaratı, İran’ın beklenen misillemesiyle ilgili bir önceki iyimser değerlendirmesini güncelledi. Perşembe gününe kadar kapsamlı bir saldırı beklentisi var. Yeni değerlendirmeye uygun olarak ABD, bölgeye yaptığı yığınağı hızlandırdı.

Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi iki kaynağın Axios’a verdiği bilgiye göre İsrail istihbaratının güncel değerlendirmesi, İran’ın Hamas’ın siyasi liderinin Tahran’da öldürülmesine misilleme olarak İsrail’e doğrudan saldırmaya hazırlandığı ve bunu muhtemelen birkaç gün içinde yapacağı yönünde.

Yeni istihbarat değerlendirmesi, saldırının perşembe günü yapılması planlanan Gazze için esir takası ve ateşkes müzakerelerinden önce gelebileceğini öngörüyor.

Bu arada, İsrail kamu yayıncısı Kan ve Kanal 13 haberleri de İsrail’in güncellenen istihbarat değerlendirmesinin Tahran’ın bu hafta büyük bir saldırı başlatma niyetinde olduğu yönünde olduğunu bildirdi.

Kanal 13, kaynak belirtmeksizin, İran ve Hizbullah’ın eş zamanlı ya da art arda birleşik bir saldırı düzenleyebileceğini duyurdu. Kanal, misillemeyi geciktiren bir etkenin de Fransa’nın İran ve Hizbullah’a dün sona eren Paris Olimpiyatları sırasında büyük bir saldırı düzenlememeleri yönünde yaptığı baskı olduğunu belirtti.

Ancak istihbarat hakkında doğrudan bilgi sahibi olan kaynaklardan biri Axios’a durumun “hala değişken” olduğunu söyledi. Çünkü habere göre Devrim Muhafızları, İran’ın 13 Nisan’da İsrail’e düzenlediği saldırıdan daha sert ve daha geniş bir karşılık verilmesi için bastırıyor ancak İran’ın yeni cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan ve danışmanları şu anda bölgesel bir tırmanışın İran’ın çıkarlarına hizmet etmeyeceğine inanıyor. Dolayısıyla İran’ın yanıtının hala tam olarak netleşmediği düşünülüyor.

Yine de kaynaklar, son 24 saat içinde yapılan değerlendirmenin bir önceki iyimser değerlendirmeden farklılık gösterdiğini söylüyorlar.

Geçen hafta boyunca İsrail istihbaratı, İran’ın yapacağı misillemenin zamanlaması ve niteliği konusunda henüz karar vermediğini, uluslararası baskı ve iç tartışmaların İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’i İsrail’e yönelik misillemeyi ertelemeye, dizginlemeye ya da en aza indirmeye itebileceğini düşünüyordu.

İran’ın BM misyonu cuma günü yaptığı açıklamada “Yanıtımızın olası ateşkese zarar vermeyecek şekilde zamanlanacağını ve yürütüleceğini umuyoruz” dedi.

Ancak görüşme hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Axios’a İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın pazar günü ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile görüştüğünü ve kendisine İran’ın askeri hazırlıklarının büyük çaplı bir saldırıya hazırlandığını gösterdiğini söylediğini aktardı.

Kaynaklar, Hizbullah ve İran tarafından gerçekleştirilecek saldırıların, İran’ın geçen Nisan ayında gerçekleştirdiği saldırıdan daha büyük olacağını ve sivil nüfus merkezleri de dahil İsrail’in merkezindeki askeri hedeflere füze ve insansız hava araçları fırlatılmasını da kapsayacağını söyledi.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne bağlı bir birliği ziyareti sırasında İran ve Hizbullah’ın “geçmişte yapmadıkları bir şekilde bize zarar vermekle tehdit ettiklerini” söyleyerek bu konuda ipuçları verdi. Gallant, “Umarım yeniden düşünürler ve başka cephelerde de savaş çıkmasına yol açmazlar. Bunu istemiyoruz ama hazırlıklı olmalıyız” dedi.

ABD bölgeye yığınağı hızlandırdı

İran’ın misillemesine ilişkin bu yeni değerlendirme sonra ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Abraham Lincoln saldırı grubuna bölgeye intikalini hızlandırma emri verirken bölgeye güdümlü füze denizaltısının konuşlandırılması kararını da aldı.

Pentagon tarafından yapılan açıklamada, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in, Ortadoğu’ya nükleer enerjiyle çalışan USS Georgia denizaltısının konuşlandırılması emrini verdiği belirtildi. USS Georgia denizaltısı temmuz ayında Akdeniz’e gönderilmişti.

Açıklamada ayrıca Austin’in Abraham Lincoln saldırı grubuna bölgeye intikalini hızlandırma emri verdiğini bildirdi.

Açıklamada “Bakan Austin, ABD’nin İsrail’i savunmak için mümkün olan her adımı atma konusundaki kararlılığını yineledi ve bölgesel gerginliklerin artması ışığında ABD’nin Ortadoğu genelindeki askeri güç duruşunun ve kabiliyetlerinin güçlendirildiğini kaydetti” ifadelerine yer verildi.

Büyük bir saldırının yaklaştığına dair artan söylentilere rağmen IDF Sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, pazar akşamı yaptığı açıklamada sivillere yönelik acil durum kurallarında herhangi bir değişiklik yapılmadığını söyledi.

Hagari X’te yaptığı açıklamada “İran’ın planlarına ilişkin son haberlerin ardından, bu aşamada Sivil Savunma Komutanlığı yönergelerinde herhangi bir değişiklik olmadığını açıklığa kavuşturuyoruz” dedi.

“IDF ve savunma teşkilatı, İran ve Hizbullah başta olmak üzere düşmanlarımızı ve Orta Doğu’daki gelişmeleri izliyor ve durumu sürekli olarak değerlendiriyor” diyen Hagari, birliklerin “yüksek bir hazırlık seviyesiyle konuşlandırıldığını ve hazırlandığını” da sözlerine ekledi.

Hagari, “Talimatların değiştirilmesi gerekirse, resmi kanallardan düzenli bir mesajla güncelleme yapacağız” diye ekledi.

ORTADOĞU

İran, UAEA ile siyasi baskı olmadan müzakere istiyor

Yayınlanma

İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) bu haftaki yönetim kurulu toplantısı öncesinde nükleer programıyla ilgili görüşmelerin “siyasi baskı ve mülahazalardan uzak” yürütülmesini umduğunu söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi haftalık basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Tüm çabalarımız ve görüşmelerimizdeki vurgumuz UAEA’nın teknik çalışmalarını bazı tarafların yıkıcı ve şeytani baskılarından uzak bir şekilde yapmasını sağlamaktı” dedi.

WSJ: ABD’yle Avrupa “İran” konusunda karşı karşıya geldi

UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi, geçen hafta Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın da bulunduğu üst düzey yetkililerle görüşmek üzere İran’a gitti. Fordo ve Natanz nükleer tesislerini ziyaret etti.  Ziyaret, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın İran’ı eleştiren yeni bir karar tasarısını kabul etmesinin beklendiği UAEA Yönetim Kurulu’nun bu hafta Viyana’da yapacağı toplantı öncesinde gerçekleşti.

Bekayi tarafların “İran ile ajans arasındaki meselelerin siyasi baskı ve mülahazalardan uzak, teknik bir şekilde devam etmesini sağlayacaklarını” umudunu dile getirdi.

Grossi’nin ziyaretini “faydalı ve olumlu” olarak değerlendiren Bekayi, ziyaretin Tahran ve Ajans arasında “karşılıklı anlayış” sağladığını söyledi.

‘UAEA bu kararıyla İran’a baskı yapamaz’

2015 yılında İran ile varılan anlaşma, İran’ın nükleer programını kısıtlaması karşılığında yaptırımlardan muaf tutulmasını öngörüyordu. Ancak bu anlaşma, Donald Trump yönetimindeki ABD’nin 2018’de tek taraflı olarak çekilmesi ve yaptırımları yeniden uygulamaya koymasıyla çöktü.

İran buna karşılık olarak anlaşma kapsamındaki taahhütlerinden vazgeçerek uranyum zenginleştirme seviyesini %60’a kadar çıkardı. Bu oran, bir nükleer bomba üretmek için gereken seviyenin hemen altında yer alıyor.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

Lübnan cephesinde ateşkes ihtimali artıyor

Yayınlanma

Diplomatik kaynaklar, Hizbullah’ın İsrail ile savaşı sona erdirmek için ABD tarafından hazırlanan ateşkes önerisine açık olduğunu söylüyor. ABD Başkanı Joe Biden’ın Kıdemli Danışmanı Amos Hochstein’ın Tel Aviv ile Hizbullah arasında ateşkesi görüşmek için Lübnan ve İsrail’i ziyaret etmesi bekleniyor.

El Arabiya’nın görüşmelerde yer alan kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Washington’un geçen hafta Beyrut’a ilettiği taslak üzerinde henüz açık bir anlaşma sağlanmamış olsa da Hizbullah anlaşmaya hazır olduğuna dair “olumlu işaretler” verdi. Lübnan basını da Hochstein’in yarın Beyrut’ta temaslarda bulunacağını yazdı. İsrail devlet televizyonu KAN ise  Hochstein’in Lübnan’daki görüşmelerin ardından Tel Aviv’e geçmesinin beklendiğini aktardı.

ABD’nin ateşkes önerisinden sonra Hamaney’in danışmanı Lübnan’da

Adı açıklanmayan yetkililere dayandırılan haberde, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkese varılması için yürütülen dolaylı müzakerelerde “önemli ilerleme kaydedilmesinin” beklendiği ifade edildi.

Lübnan medyası, ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Lisa Johnson’ın, İsrail ordusu ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla bir anlaşma taslağını geçen hafta Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri’ye teslim ettiğini yazmıştı.

Hizbullah’a yakın Meclis Başkanı Nebih Berri, Hizbullah’ın yanı sıra Lübnan hükümeti adına da müzakerelerde bulunuyor. Berri’nin ekibi halen teklifi incelediklerini ve Hizbullah’ın resmi bugün ileteceğini söyledi.

İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, anlaşma taslağında, İsrail’in 7 gün içinde Lübnan’ın güneyindeki güçlerini çekmesi ve yerine Lübnan ordusunun geçmesi yer alıyor. Taslağa göre, İsrail ordusunun güneyden çekilme süreci ABD ve bir başka ülke tarafından denetlenecek. Ateşkes anlaşmasının imzalanmasından sonraki 60 gün içinde ise Lübnan, ülkenin güneyindeki grupları silahsızlandıracak.

İsrail ordusu Lübnan’da savaşmak istemiyor

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1701 sayılı kararına uygun olarak Lübnan’daki söz konusu grupların yeniden silahlanmasını önlemek için, Lübnan’a herhangi bir silah satışı veya Lübnan içinde silah üretimi Lübnan hükümeti tarafından denetlenecek.

İsrail ve Lübnan, BMGK’nın 1701 sayılı kararının önemini kabul edecek ancak söz konusu taahhütler, iki ülkenin gerektiğinde kendini savunma hakkını engellemeyecek.

Ayrıca, Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) haricinde Lübnan ile İsrail sınırındaki Mavi Hat’ta tek silahlı unsur Lübnan ordusu olacak.

El Arabiya’ya göre diplomatik kaynaklar, ABD’nin mevcut taslağındaki iki ana anlaşmazlık noktasının meşru müdafaa hakkı ve BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı kararının uygulanmasını sağlayacak uluslararası bir izleme gücüne ilişkin dil olduğunu söyledi.

Lübnan, ABD’nin önerisindeki meşru müdafaa hakkıyla ilgili ifadenin muğlak olduğunu ve İsrail’in Lübnan hava sahasında günlük uçuşlarına devam etmesine ya da güvenlik tehdidi olarak gördüğü hedeflere saldırmasına izin verdiğini düşünüyor. Fransa Dışişleri Bakanı geçen hafta yaptığı açıklamada İsrail’in istediği zaman saldırmasına izin verilmesi konusunda kararlı olduğunu söyledi. Jean-Noel Barrot “Bu, bir ülkenin egemenliği ile bağdaşmaz” dedi.

İsrail’in Lübnan’da ateşkes için öne sürdüğü şartlar BMGK kararlarına aykırı

BM Barış Gücü’nden (UNIFIL) ayrı olarak oluşturulacak uluslararası güce bazı Arap ülkelerinin yanı sıra Almanya, Birleşik Krallık, Fransa ve ABD de katılacak. Kaynaklar bu gücün sahada asker bulundurmayacağını söyledi. Ancak Hizbullah’ın böyle bir güce Almanya ve İngiltere’nin katılımına itiraz ettiği ileri sürülüyor.

Öte yandan olası bir ateşkes ile ilgili İsrail’in tutumu belirsizliğini korurken Başbakan Binyamin Netanyahu’nun, Biden’a bir dış politika başarısı “armağan etmek” istemediğini ifade ettiği bildirildi. Ancak, Biden ile Donald Trump arasındaki geçen haftaki görüşmeyi bilen yetkililer, Trump’ın savaşı bir an önce sona erdirecek bir anlaşmayı desteklediğini El Arabiya’ya aktardı.

Kaynaklar ve yetkililer, Trump’ın geçiş ekibi üyeleri ile Capitol Hill’deki Cumhuriyetçi milletvekillerinin anlaşmaya karşı çıktığını ve Biden yönetiminin İsrail’in aleyhine bir anlaşma sunacağını öne sürdüklerini belirtti.

Lübnan’da ateşkes diplomasisi hızlanırken işgalin genişletilmesine onay verildi

Ancak daha önceki ateşkes müzakerelerinde Hizbullah’ın ateşkesi kabul etmesinden kısa bir süre sonra İsrail, Hizbullah lideri Nasrallah’a suikast düzenleyerek süreci baltalamıştı. Bu son müzakere turunda da Hizbullah’tan olumlu sinyaller gelirken İsrail’in Hizbullah’ın basın sorumlusu Muhammed Afif’i öldürmesi dikkat çekti.

Okumaya Devam Et

ORTADOĞU

ABD’nin ateşkes önerisinden sonra Hamaney’in danışmanı Lübnan’da

Yayınlanma

ABD’nin Hizbullah ile İsrail arasında ateşkes sağlanması için Lübnan’a anlaşma önerisini sunmasından saatler sonra İran lideri Ali Hamaney’in Başdanışmanı ve Lübnan Özel Temsilcisi Ali Laricani, Lübnan’da Başbakan Necib Mikati ve Meclis Başkanı Nebih Berri ile ayrı ayrı görüştü.

Lübnan medyası, ABD’nin Beyrut Büyükelçisi Lisa Johnson’ın, Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri’ye, İsrail ordusu ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla bir anlaşma taslağı teslim ettiğini yazdı.

Trump’a “hediye” mi sahadaki gerçek mi?

El Cedid televizyonunun isimsiz kaynaklardan aktardığına göre Johnson, ABD elçisi Amos Hochstein adına Meclis Başkanı Berri’ye BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı kararına dayanan bir anlaşma taslağı veya çözüm önerisi sundu. Anlaşmanın ayrıntılarına değinmeyen El Cedid kanalı, “Berri’nin Hizbullah ile istişare ettikten sonra öneri hakkında yanıt vereceğini” aktardı.

Anlaşma önerisinin Lübnan’a sunulmasından saatler sonra Hamaney’in danışmanı Beyrut’a geldi.

Lübnan Başbakanı Mikati’nin ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre Laricani ve beraberindeki heyet, Mikati tarafından kabul edildi. Toplantıda Mikati, “1701 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararının uygulanması, ulusal birliğin desteklenmesi ve Lübnanlılar arasında hassasiyet oluşturacak ve bir tarafı diğerinin aleyhine olacak şekilde kayıracak pozisyonlar alınmaması bakımından Lübnan devletinin duruşunun desteklenmesi gerektiğini” vurguladı.

Katz’ın “Hizbullah” açıklaması Halevi’yi bile şaşırttı

Laricani ise ülkeye yönelik saldırıların durdurulması, ateşkes sağlanması ve 1701 sayılı BMGK kararının uygulanmasının Lübnan hükümetinin önceliği olduğunu bildiklerini, İran’ın Lübnan hükümeti tarafından alınan her türlü kararı ve Lübnanlıların üzerinde mutabık kaldığı bir cumhurbaşkanının seçilmesini desteklediğini ifade etti.

Lübnan Meclis Başkanı Berri’nin ofisinden yapılan açıklamada ise görüşmede bölgedeki genel durum, İsrail’in Lübnan’a yönelik devam eden saldırganlığı ve mülteciler meselelerinin ele alındığı aktarıldı.

“Hiçbir şeyi bozmak istemiyoruz”

Laricani, görüşme sonrasında basına yaptığı açıklamada, İsrail’in saldırganlığından kaynaklanan sorunların ortadan kaldırılması için Lübnanlı yetkililerle istişarelerde bulunduğunu belirtti.

İsrail ordusu Lübnan’da savaşmak istemiyor

ABD’nin, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkes sağlanması amacıyla BMGK’nın 1701 sayılı kararına dayanan anlaşmanın taslağını Lübnan Meclis Başkanı Berri’ye sunmasının ardından İran’ın bu anlaşmayı bozmak isteyip istemediğinin sorulması üzerine Laricani, “Hiçbir şeyi bozmak istemiyoruz. Çözümler arıyoruz. Lübnan’ı her koşulda destekliyoruz. Durumu bozanlar Netanyahu ve çetesi. Dostlarınızı ve düşmanlarınızı tanıyın” dedi.

Laricani, Lübnanlı yetkililerin ve Hizbullah’ın kabul ettiği her anlaşmayı desteklediklerini belirterek İran lideri Hamaney’in mesajını Lübnan Meclis Başkanı Berri’ye ilettiğini söyledi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English