İsrail istihbaratı, İran’ın beklenen misillemesiyle ilgili bir önceki iyimser değerlendirmesini güncelledi. Perşembe gününe kadar kapsamlı bir saldırı beklentisi var. Yeni değerlendirmeye uygun olarak ABD, bölgeye yaptığı yığınağı hızlandırdı.
Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi iki kaynağın Axios’a verdiği bilgiye göre İsrail istihbaratının güncel değerlendirmesi, İran’ın Hamas’ın siyasi liderinin Tahran’da öldürülmesine misilleme olarak İsrail’e doğrudan saldırmaya hazırlandığı ve bunu muhtemelen birkaç gün içinde yapacağı yönünde.
Yeni istihbarat değerlendirmesi, saldırının perşembe günü yapılması planlanan Gazze için esir takası ve ateşkes müzakerelerinden önce gelebileceğini öngörüyor.
Bu arada, İsrail kamu yayıncısı Kan ve Kanal 13 haberleri de İsrail’in güncellenen istihbarat değerlendirmesinin Tahran’ın bu hafta büyük bir saldırı başlatma niyetinde olduğu yönünde olduğunu bildirdi.
Kanal 13, kaynak belirtmeksizin, İran ve Hizbullah’ın eş zamanlı ya da art arda birleşik bir saldırı düzenleyebileceğini duyurdu. Kanal, misillemeyi geciktiren bir etkenin de Fransa’nın İran ve Hizbullah’a dün sona eren Paris Olimpiyatları sırasında büyük bir saldırı düzenlememeleri yönünde yaptığı baskı olduğunu belirtti.
Ancak istihbarat hakkında doğrudan bilgi sahibi olan kaynaklardan biri Axios’a durumun “hala değişken” olduğunu söyledi. Çünkü habere göre Devrim Muhafızları, İran’ın 13 Nisan’da İsrail’e düzenlediği saldırıdan daha sert ve daha geniş bir karşılık verilmesi için bastırıyor ancak İran’ın yeni cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan ve danışmanları şu anda bölgesel bir tırmanışın İran’ın çıkarlarına hizmet etmeyeceğine inanıyor. Dolayısıyla İran’ın yanıtının hala tam olarak netleşmediği düşünülüyor.
Yine de kaynaklar, son 24 saat içinde yapılan değerlendirmenin bir önceki iyimser değerlendirmeden farklılık gösterdiğini söylüyorlar.
Geçen hafta boyunca İsrail istihbaratı, İran’ın yapacağı misillemenin zamanlaması ve niteliği konusunda henüz karar vermediğini, uluslararası baskı ve iç tartışmaların İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’i İsrail’e yönelik misillemeyi ertelemeye, dizginlemeye ya da en aza indirmeye itebileceğini düşünüyordu.
İran’ın BM misyonu cuma günü yaptığı açıklamada “Yanıtımızın olası ateşkese zarar vermeyecek şekilde zamanlanacağını ve yürütüleceğini umuyoruz” dedi.
Ancak görüşme hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Axios’a İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın pazar günü ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile görüştüğünü ve kendisine İran’ın askeri hazırlıklarının büyük çaplı bir saldırıya hazırlandığını gösterdiğini söylediğini aktardı.
Kaynaklar, Hizbullah ve İran tarafından gerçekleştirilecek saldırıların, İran’ın geçen Nisan ayında gerçekleştirdiği saldırıdan daha büyük olacağını ve sivil nüfus merkezleri de dahil İsrail’in merkezindeki askeri hedeflere füze ve insansız hava araçları fırlatılmasını da kapsayacağını söyledi.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne bağlı bir birliği ziyareti sırasında İran ve Hizbullah’ın “geçmişte yapmadıkları bir şekilde bize zarar vermekle tehdit ettiklerini” söyleyerek bu konuda ipuçları verdi. Gallant, “Umarım yeniden düşünürler ve başka cephelerde de savaş çıkmasına yol açmazlar. Bunu istemiyoruz ama hazırlıklı olmalıyız” dedi.
ABD bölgeye yığınağı hızlandırdı
İran’ın misillemesine ilişkin bu yeni değerlendirme sonra ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Abraham Lincoln saldırı grubuna bölgeye intikalini hızlandırma emri verirken bölgeye güdümlü füze denizaltısının konuşlandırılması kararını da aldı.
Pentagon tarafından yapılan açıklamada, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in, Ortadoğu’ya nükleer enerjiyle çalışan USS Georgia denizaltısının konuşlandırılması emrini verdiği belirtildi. USS Georgia denizaltısı temmuz ayında Akdeniz’e gönderilmişti.
Açıklamada ayrıca Austin’in Abraham Lincoln saldırı grubuna bölgeye intikalini hızlandırma emri verdiğini bildirdi.
Açıklamada “Bakan Austin, ABD’nin İsrail’i savunmak için mümkün olan her adımı atma konusundaki kararlılığını yineledi ve bölgesel gerginliklerin artması ışığında ABD’nin Ortadoğu genelindeki askeri güç duruşunun ve kabiliyetlerinin güçlendirildiğini kaydetti” ifadelerine yer verildi.
Büyük bir saldırının yaklaştığına dair artan söylentilere rağmen IDF Sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, pazar akşamı yaptığı açıklamada sivillere yönelik acil durum kurallarında herhangi bir değişiklik yapılmadığını söyledi.
Hagari X’te yaptığı açıklamada “İran’ın planlarına ilişkin son haberlerin ardından, bu aşamada Sivil Savunma Komutanlığı yönergelerinde herhangi bir değişiklik olmadığını açıklığa kavuşturuyoruz” dedi.
“IDF ve savunma teşkilatı, İran ve Hizbullah başta olmak üzere düşmanlarımızı ve Orta Doğu’daki gelişmeleri izliyor ve durumu sürekli olarak değerlendiriyor” diyen Hagari, birliklerin “yüksek bir hazırlık seviyesiyle konuşlandırıldığını ve hazırlandığını” da sözlerine ekledi.
Hagari, “Talimatların değiştirilmesi gerekirse, resmi kanallardan düzenli bir mesajla güncelleme yapacağız” diye ekledi.