Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, ülkede ‘büyük çaplı özelleştirme’ konusunun yeniden gündeme alınmasını önerdi. Siluanov, bu adımın iç borç piyasası üzerindeki baskıyı azaltabileceğini ve bütçe gelirlerini artırabileceğini belirtti. Maliye Bakanlığı ayrıca, mahkeme kararlarıyla hazineye devredilen malların özelleştirilmesini hızlandırmayı planlıyor.

Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, bugün Federal Devlet Mülk Yönetimi Kurumu (Rosimuşçestvo) toplantısında yaptığı açıklamada, Maliye Bakanlığı’nın Rusya’da “büyük çaplı özelleştirme” konusuna geri dönülmesini önerdiğini belirtti.

İnterfaks ajansının haberine göre Siluanov, “Büyük özelleştirme konusunda bir önerimiz olacak. Bize göre, şu an bu konuyu tekrar gündeme getirmenin tam zamanı,” ifadesini kullandı.

Maliye Bakanlığı’nın kitlesel özelleştirme fikrini ortaya atması ilk kez olmuyor.

2023 yılının sonlarında Siluanov, iç borç piyasası üzerindeki baskıyı azaltmak amacıyla büyük bir özelleştirme sürecini yeniden başlatmayı önermişti, fakat bu konuda henüz bir adım atılmadı.

Siluanov ayrıca, Maliye Bakanlığı’nın bu yıl mahkeme kararlarıyla hazineye devredilen malların özelleştirilmesini hızlandırmayı planladığını da duyurdu.

Siluanov, “Bunun daha önce de bahsi geçmişti. 2025 yılında bu tür malların satışından elde edilecek gelirlerin en az 100 milyar ruble olması öngörülüyor,” diye konuştu.

2023 yılının sonlarında Maliye Bakanlığı, kontrol hissesini kaybetmeden hisselerinin satılması için 30 büyük devlet şirketinden oluşan bir listeyi hükümete sunmuş ve özelleştirmeden elde edilebilecek potansiyel gelirleri onlarca ve yüzlerce milyar ruble olarak tahmin etmişti.

Bakanlık, özelleştirilmesi önerilen şirketlerin isimlerini açıklamamıştı.

Siluanov o dönemde, büyük devlet şirketlerindeki hisselerin satılmasının, federal bütçenin içinde bulunduğu zor durumu ve iç borçlanmanın yoğun takvimi göz önüne alındığında “çok yerinde olacağını” iddia etmişti.

Rusya’nın ikinci büyük kamu bankası VTB’nin başkanı Andrey Kostin de bu fikri savunmuş ve ekonominin öncelikli projelerinin finansmanı için yeni bir büyük ölçekli özelleştirme aşamasının başlatılmasını önermişti.

Kostin, örnek olarak Transneft, Rus Demiryolları, Rusya Postası gibi büyük devlet şirketlerinin kontrol dışı hisse paketlerini ve Rostelekom, Rosteh ve Rosatom gibi büyük devlet kuruluşlarının yapısındaki şirketleri göstermişti.

Rusya, stratejik maden şirketi Dalpolimetal’i devletleştirdi

OPEC+ ülkelerinin petrol üretimini artırması ve Donald Trump’ın başlattığı ticaret savaşlarının küresel ekonomiyi yavaşlatması, önde gelen analistleri petrol fiyatı tahminlerini düşürmeye yöneltiyor. Bu tahminler gerçekleşirse, Rus petrolünün varil fiyatı 50 doların altına inebilir. Düşen petrol fiyatları ve rublenin değer kazanması, Rusya bütçesi için ciddi sorunlar yaratabilir ve hükümeti harcamaları kısmaya zorlayabilir.

OPEC+ ülkelerinin petrol üretimini artırması ve Donald Trump’ın başlattığı ticaret savaşlarının küresel ekonomiyi yavaşlatması, önde gelen analistleri dünya petrol fiyatlarına ilişkin tahminlerini düşürmeye zorluyor.

Bu değerlendirmelerin doğrulanması hâlinde, Rus petrolünün varil fiyatı 50 doların altına düşebilir.

Bloomberg‘in aktardığına göre, en büyük yatırım bankaları arasında en karamsar tahminleri Citigroup ve JPMorgan Chase yapıyor.

Söz konusu bankalar, Brent petrolünün varil fiyatının bu yıl içinde 60-65 dolara düşmesini bekliyor. Citigroup, ortalama fiyatın ikinci ve üçüncü çeyreklerde 60 dolar olacağını, dördüncü çeyrekte ise 55 dolara gerileyeceğini öngörerek en ciddi yaklaşımı sergiliyor.

JPMorgan’ın değerlendirmesi ise daha uzun vadede fiyatların toparlanacağına dair umut vermiyor: Banka, 2026’da ortalama fiyatın 61 dolar olacağını ve ABD’nin Rus ve İran petrolüne yönelik yaptırımlarını hafifletmesi sonucunda varil fiyatının 50 dolara kadar düşebileceğini tahmin ediyor.

Düşüş eğilimine, doğrudan büyük ölçekli petrol operasyonlarıyla ilgilenen petrol tüccarları da katılıyor.

Seçim kampanyasındaki açıklamalarına bakarak Trump’ın petrol sektörüne verdiği desteğin sektöre önemli fayda sağlayacağı düşünülüyordu. Ancak fiyatlardaki düşüş, üretim yapan şirketlerin işine gelmiyor ve Trump, düzenlemeleri hafifletmekle ilgilenmiyor; zira kendisi ticaret savaşlarıyla meşgul.

En büyük petrol tüccarlarından Gunvor’un yönetim kurulu başkanı Torbjörn Törnqvist, geçen hafta Houston’daki bir enerji konferansında yaptığı açıklamada, “Petrol endüstrisi çok fazla sondaj yapıyor. Hem OPEC içinde hem de dışında, talep artışının haklı çıkarabileceğinden daha fazla sondaj yapılıyor,” ifadelerini kullandı.

OPEC+ ülkeleri, mart ayının başlarında, geçen eylül ayından bu yana üç kez erteledikleri petrol arzını nisan ayından itibaren kademeli olarak artırma konusunda anlaştılar.

Aynı zamanda analistler, Trump’ın ticaret ortaklarına karşı uyguladığı çok sayıda gümrük vergisi nedeniyle küresel ekonomide büyümenin yavaşlayacağını öngörmeye başladılar ve bu duruma ticaret ortakları da kendi kısıtlamalarıyla karşılık veriyor.

Ek bir olumsuz faktör ise tüketici ve girişimci güvenini zayıflatmaya başlayan belirsizlik.

Sonuç olarak, diğer önde gelen yatırım bankalarına göre daha uzun süre yüksek petrol fiyatı tahminlerini koruyan Goldman Sachs, pazartesi günü tahminini 70-85 dolardan 65-80 dolara düşürdü.

Bankanın analiz raporunda, “Brent’in önümüzdeki aylarda 70 doların üzerinde kalmasını bekliyoruz,” ancak “70 doları artık bir destek seviyesi olarak görmüyoruz,” değerlendirmesine yer verildi.

Morgan Stanley ve Bank of America, fiyatın yılın ikinci yarısında varil başına 65-70 dolar civarında dalgalanmasını bekliyor.

OPEC+’ın kararının ardından Brent 70 doların altına düştü ve o zamandan beri bu seviye civarında işlem görüyor. Pazartesi günü saat 20.00 itibarıyla varil fiyatı yaklaşık 71 dolardı.

Bu arada, Rus Ural petrolünün fiyatı, Joe Biden yönetiminin Rus petrol filosuna ve sektörüne yönelik veda yaptırımlarını uygulamaya koymasının ardından son iki aydır varil başına yaklaşık 15 ila 16 dolar indirimli işlem görüyor.

Bu durum, Maliye Bakanlığı’nın varil başına 69,7 dolar fiyat öngördüğü bütçe için ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Yılın başında Ural petrolünün varili 70 dolar ve üzerinde satılırken, şubat ayının başında 62 dolara, mart ayında ise son 14 ayın en düşük seviyesi olan 54 dolara kadar geriledi.

Brent’in 60 dolara düşmesi ve indirimlerin devam etmesi hâlinde, Rus petrolünün varil fiyatı yaklaşık 45 dolar olabilir.

Bütçe için ek bir darbe ise ulusal para biriminin değer kazanması, bu da hükümetin satılan varillerden daha az ruble elde etmesine neden oluyor. Yılın başında dolar 102 rublenin üzerindeyken, pazartesi günü 84 rublenin altına geriledi.

Finam ekonomisti Olga Belenkaya’ya göre, Ural petorlünün varil fiyatının 50 doların altına düşmesi durumunda, hükümetin 60 doların altındaki fiyatlarda bütçe açığını kapatmak için kullanması gereken Varlık Fonu’ndaki kaynaklar bir yıl yeterli olacak.

Ukrayna’daki askeri müdahalenin başlangıcından bu yana, fonun likit, yani harcanmamış kaynaklarının hacmi üçte bir oranında azaldı ve geriye kalan 37,5 milyar dolar Çin yuanı ve altın, 2008’de Varlık Fonu’nun kurulmasından bu yana en düşük seviyede.

MMI analistleri, Ural petrolünün varil fiyatının 50 doların altına düşmesi durumunda hükümetin bütçede kesintiye gitmek zorunda kalacağını yazıyor.

Ancak, Rusya ile ABD arasındaki ilişkilerde gerginliğin azalması durumunda, Ural petrolünün Brent’e göre iskontosu azalabilir. Örneğin, Trump yönetimi, yaptırımları, petrol için tavan fiyatı konusunu da kapsayacak şekilde hafifletmeyi düşünüyor.

Rus enerji devi Gazprom, 2024 yılında 1,076 trilyon ruble zarar açıkladı. Bu durum, şirketin 2023’teki 696 milyar rublelik kârının aksine büyük bir düşüşe işaret ediyor. Zararın temel nedenleri arasında Gazprom Neft hisselerinin değer kaybetmesi ve ertelenmiş gelir vergisi giderlerindeki artış yer alıyor.

Rusya’nın enerji devi Gazprom, 2024 yılında 1,076 trilyon ruble (yaklaşık 11,7 milyar dolar) net zarar açıkladı.

RBK gazetesinin aktardığına göre Gazprom’dan yapılan açıklamada, zararın temel nedenleri şöyle sıralandı:

“Gazprom’un ana şirketinin muhasebe raporlarında gösterilen zararın oluşmasında en büyük etkenler, Gazprom Neft hisselerinin piyasa değerindeki 852 milyar rublelik düşüş ve 1 Ocak 2025’ten itibaren vergi oranının yüzde 25’e yükseltilmesiyle bağlantılı olarak ertelenmiş gelir vergisi giderlerindeki 444 milyar rublelik artış olmuştur.”

Şirket, 2023 yılını 696 milyar ruble kâr ile kapatmıştı.

Geçtiğimiz yıl Gazprom hisseleri yaklaşık yüzde 17 oranında değer kaybetti ve yılı hisse başına 133 ruble seviyesinde tamamladı.

Aralık ayında ise hisse fiyatları 2009 yılından bu yana en düşük seviyeyi görerek hisse başına 105 rubleye kadar gerilemişti.

Fakat daha sonra hisseler yükselişe geçti ve 17 Mart’ta birim başına 170 rubleden fazla işlem gördü.

Gazprom Neft hisseleri de 2024 yılının ilk çeyreğine kıyasla Kasım ayına kadar önemli ölçüde değer kaybetti. En düşük seviyede yaklaşık 520 rubleden işlem gören hisseler, şu an hafif bir yükseliş göstererek 17 Mart’ta 615-620 ruble aralığında işlem görüyor.

Ancak bir yıl önce bu rakam 810 rubleden fazlaydı.

Gazprom, Mayıs 2024’te 2023 yılına ait Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (UFRS) göre hazırlanan raporunu yayımlamış ve şirketin bir önceki yıl elde ettiği 1,23 trilyon ruble kâra karşılık 629 milyar ruble zarar ettiğini duyurmuştu.

Şirket, UFRS’ye göre en son 1999 yılında 79 milyar ruble zarar açıklamıştı.

Gazprom’a Avrupa’dan 18 milyar avroluk dava