Rusya’da enflasyon hızlanarak artmaya devam ediyor. Rusya Federal İstatistik Kurumu (Rosstat), 17-23 Aralık tarihleri arasındaki bir haftalık dönemde tüketici fiyat endeksinin yüzde 0,33 oranında arttığını, aralık ayının başından itibaren ise artışın yüzde 1,3’e ulaştığını açıkladı. Yıl başından bu yana kümülatif enflasyon yüzde 9,5 seviyesine yükseldi ve geçen yılın toplam oranı olan yüzde 7,4’ü geride bıraktı.
Rusya İktisadi Kalkınma Bakanlığı’na göre, yıllık enflasyon yüzde 9,7 ile Şubat 2023’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Gıda fiyatlarındaki artış ise yüzde 11,41 ile Ekim 2022’den bu yana rekor kırdı.
Uzmanlara göre, enflasyondaki bu artışın altında yatan nedenler hâlâ etkisini sürdürüyor. İlk Yatırım Şirketi analisti Natalya Vaşçelyuk, şu değerlendirmeyi yapıyor: “İş gücü piyasasındaki durum gergin, maaşlar hızla artıyor ve ülke ekonomisi görece kapalı kalmaya devam ediyor.”
Rosstat’ın verilerine göre, enflasyonun odak noktası gıda sektörü olmaya devam ediyor. Yıl başından itibaren patates fiyatları yüzde 90,5, soğan ve lahana fiyatları yüzde 46,6, pancar fiyatları yüzde 32,3 oranında arttı.
Tereyağı fiyatlarında yüzde 35’i aşan artış, hükümetin durumu stabilize etme çabalarına rağmen devam ediyor. Süt fiyatları yüzde 19,7, krema yüzde 19,2, kuzu eti yüzde 23,1, sığır eti ise yüzde 12,9 oranında yükseldi. Salatalık fiyatları yüzde 22,1, elma yüzde 20,2, havuç ise yüzde 15 daha pahalı hale geldi.
Conotoxia analisti Grzegorz Drozdz, Politico‘ya verdiği demeçte, Rusların yüksek enflasyon nedeniyle yaptırımların olumsuz etkilerini hissettiklerini belirtti. Eczane raflarında da iki haneli fiyat artışları görülüyor: Analgin fiyatları yüzde 12,7, nimesulid yüzde 10,7, multivitaminler ise yüzde 22 oranında arttı.
Önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da hızlanması bekleniyor. Freedom Finance Global’in baş analisti Natalya Milçakova, ocak-şubat döneminde enflasyonun yüzde 11-11,5 seviyesine ulaşabileceğini öngörüyor. Bu durumun, Rusya Merkez Bankası’nı yeniden faiz oranlarını artırmaya yöneltebileceği düşünülüyor.
Aralık toplantısında beklentilerin aksine faiz oranını artırmayan Merkez Bankası, yüzde 21 seviyesinde tutarak, 2003’ten bu yana en yüksek seviyeye çıkarmış oldu.
Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina’ya yönelik eleştiriler de artmış durumda. Bazı Rus milyarderler, devlet savunma sanayi şirketi Rostec’in başkanı Sergey Çemyozov ve Adil Rusya partisinin lideri Sergey Mironov, Nabiullina’yı “ülkeye zarar vermekle” ve “IMF’nin emirlerini yerine getirmekle” suçladı.
Ancak Kremlin yetkilileri ve Devlet Başkanı Vladimir Putin, yüksek enflasyon ve faiz oranlarının ekonomiyi uzun süre sürdürülebilir kılmayacağını farkında. Financial Times’a konuşan eski bir üst düzey Rus yetkiliye göre Putin, ekonominin bu koşullarda ancak iki-üç yıl dayanabileceğini düşünüyor.
“Böyle faiz oranlarıyla ekonomi büyüyemez. Bu bir felaket,” diyen yetkili, ekonomik sorunların artmasının Putin’i 2025 yılında savaşı sonlandırmaya zorlayabileceğini belirtti.
Rus sermayedarlar Merkez Bankası’nın faiz politikasından rahatsız