Rusya Federasyonu’na bağlı Dağıstan Cumhuriyeti’nin müftülüğü, fetva dairesinin peçe konusundaki tutumuna ilişkin açıklama yayımladı.

Din adamlarının aldığı karara göre peçenin tamamen yasaklanması için yeterli gerekçe bulunmuyor, ancak güvenlik gerekçesiyle yerel düzeyde uygulanabilir.

Müftülük, ‘tespit edilen tehditler ortadan kaldırılıncaya ve yeni bir dini görüş sunuluncaya kadar’ geçici bir yasak ilan etti.

Bunun dayanağı, bölgesel Ulusal Politika ve Din İşleri Bakanlığı’nın ‘bölgenin nüfusunun güvenliğine yönelik mevcut tehdit hakkında’ yaptığı itirazın yanı sıra fetva dairesinin sonucuna dayanıyordu.

Karar, Dağıstan Müftülüğünün Telegram kanalında bildirildi.

Dağıstan Müftülüğü Fetva Dairesi önceki gün (2 Temmuz) peçe ile ilgili bir karar yayımlamıştı.

Fetva dairesine göre yasak, güvenlik gerekçesiyle belirli durumlarda yerel olarak uygulanabilir.

Fetva dairesi başkanına göre, peçe takmanın zorunlu olup olmadığı konusunda dört mezhebin âlimleri arasında görüş ayrılığı söz konusu.

Bazı âlimler bunu zorunlu görürken, bazıları arzu edilen bir durum olarak değerlendirirken bazıları ise karşıt görüşte.

Daha önce Dağıstan lideri Sergey Melikov peçeye ‘erkeklere saklanma ve kadınlara da bu geniş başlıkların arkasında yasak eşyaları taşıma fırsatı verdiği’ için karşı çıkmıştı.

Rusya Soruşturma Komitesi Başkanı Aleksandr Bastrıkin de benzer bir tutum sergilemişti. Bastrıkin, bu konuda Dağıstan’ın Mahaçkale ve Derbent kentlerindeki silahlı saldırılara ve Rostov-na-Donu’ndaki tutukevinde yaşanan rehin alma olayına işaret etmişti.

Rusya’da peçe yasağı tartışmaları: Kim, ne diyor?

Rusya Federasyonu’na bağlı Dağıstan Özerk Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Abdurreşid Magomedov, 23 Haziran’da Mahaçkale ve Derbent’te kiliseler ve bir sinagoga saldırıların militanların bir Şii camisini de basmayı planladıklarını bildirdi.

TASS haber ajansının aktardığına göre Magomedov, “Derbent’te bir sinagoga ve bir kiliseye saygısızlık eden aynı şahıslar -bu kanıtlanmış bir gerçektir- aynı şeyi bir Şii camisinde yapmaya gitmişlerdi,” ifadesini kullandı.

Dağıstan’daki terör saldırısı 23 Haziran akşamı meydana geldi. Silahlı saldırganlar iki Ortodoks kilisesine, bir sinagoga ve bir trafik polisi karakoluna saldırdı.

Kolluk kuvvetlerinin operasyonunda beş militan etkisiz hale getirildi. Saldırganlardan üçü, Dağıstan’ın Sergokala rayonu belediye başkanı Magomed Omarov’un oğlu ve yeğeni.

Yetkili emekliye sevk edildi ve Birleşik Rusya partisinden ihraç edildi. Silahlı saldırıda ölenlerin sayısı en son 22 olarak açıklandı.

1 Haziran’da terör saldırısına karışan militanlar arasında Mahaçkale havaalanındaki ayaklanmalara katılan bir kişinin de bulunduğu öğrenildi.

Mahaçkale ve Derbent’te silahlı saldırılar: 15 polis hayatını kaybetti, 25 sivil yaralandı

Rusya Federasyonu’na bağlı Dağıstan Cumhuriyeti Müftülüğü, ülkede peçenin yasaklanmasına ilişkin fetvasını önümüzdeki günlerde çıkaracak. Söz konusu karar, 1 Temmuz’da Dağıstan Müftüsü Ahmed Abdulayev tarafından, Devlet Başkanı Sergey Melikov’un sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle yaptığı halka açık bir toplantıda duyuruldu.

Abdulayev, toplantıda “Peçenin yasaklanması için bir fetva çıkaracağız,” dedi. Müftü, ayrıca bu kararından dolayı kamuoyundan gelecek kınamaları da göğüslemeye hazır olduğunu belirtti.

Dağıstan’da peçe yasağı uygulanacak

Melikov, geçtiğimiz hafta Halk Meclisi oturumunda peçe yasağı lehine konuşmuştu. Melikov, “Kafkas halklarına özgü olmayan bu kıyafet, erkeklere başörtüsünün arkasına saklanma ve kadınlara da yasaklı eşyaları taşıma fırsatı veriyor. Teröristlerin gizlenmesi açısından ben de buna karşıyım,” dedi.

Bununla birlikte Melikov, “Radikalizmin gelişmesi için hiçbir neden yok” diye de ekledi.

Ardından Melikov’un açıklamaları daha ılımlı oldu. Telegram kanalında yaptığı paylaşımda, Dağıstan’ın 23 Haziran’da Mahaçkale ve Derbent’te gerçekleştirilen saldırılar nedeniyle tacize maruz kaldığına işaret ederek şunları kaydetti: “Bizi radikalizmle suçluyorlar, suçluları tüm inananlarla karıştırıyorlar, peçelerde terör işaretleri görüyorlar, kamuoyu önünde fütursuzca, hatta tehlikeli yorumlar yapıyorlar.”

‘Ters tepebilir’

Vedomosti gazetesine konuşan Rus siyaset bilimci Aleksandr Kınev, yerel makamların yüzü gizleyen kıyafetleri yasaklayarak, kolluk kuvvetlerinin faaliyetleri kamuya açık olmadığı için terörle mücadele konusundaki çalışmalarını göstermek istediklerini kaydetti.

Kınev’e göre radikal akımların ortaya çıkmasının nedeni eğitim, sosyal yardım çalışmaları ve gençlerin istihdamı ve dini gereçlerin yasaklanması ‘daha ziyade bunların siyasete alet edilmesine’ yol açıyor.

Islam Today‘in aktardığına göre mayıs ayı sonunda Tataristan Müftüsü Kamil Samigullin, olası bir peçe yasağını ‘Müslümanlara ve Rusya’nın kültürel çeşitliliğine karşı bir saldırı’ olarak nitelendirdi

‘Üzgünüm, bu bir inanç meselesi değil’

Volgograd Müftüsü Bata Kifah Muhammed ise yerel yayın organı V1.RU‘ya yaptığı açıklamada ‘güvenlik nedeniyle’ peçe yasağını desteklediğini dile getirdi. Müftü, “Yüzleri kapalı kızlar, üzgünüm, bu bir inanç meselesi değil,” dedi.

Federal düzeyde olası bir peçe yasağı 2024 baharından bu yana tartışılıyor. Devlet Duması Başkan Yardımcısı Vladislav Davankov (Yeni İnsanlar), ‘yüksek düzeyde terör tehdidi’ nedeniyle yüzü gizleyen kıyafetlerin yasaklanmasını savunmuştu. Davankov, 28 Mayıs’ta Duma’ya, bölgesel yetkililere ve okullara yüzü kapatan kıyafetleri yasaklama hakkı verecek bir yasa tasarısı sunmuştu.

Çeçen Devlet Duması milletvekili Adam Delimhanov, Telegram kanalında Davankov’un tasarısını eleştirerek başörtüsünü Müslüman dini kıyafetinin vazgeçilmez bir özelliği olarak nitelendirdi.

Delimhanov, “Biz kendimiz peçeyi onaylamıyoruz ve başörtüsüne gelince, bu Müslüman bir kadının dini bir yükümlülüğüdür,” diye yazdı. Davankov, Delimhanov’un eleştirilerine tasarının sadece peçeyi yasaklamayı amaçladığını söyleyerek yanıt verdi.

Rusya Federasyonu Komünist Partisi de peçeye karşı tasarı sunacak

Geçen ay Rusya Federasyonu Komünist Partisi’nden (KPRF) Duma milletvekilleri Mihail Matveyev ve Sergei Obuhov da kamuya açık yerlerde yüzü kapatan giysiler giyenlere 30 bin rubleye kadar idari para cezası verilmesini öngören bir yasa tasarısı sunma sözü vermişti. Bu tasarı henüz Duma veri tabanında yer almıyor.

Devlet Başkanlığı İnsan Hakları Konseyi Başkanı Valeriy Fadeyev de mayıs ayında Parlamentskaya Gazeta‘ya verdiği mülakata göre ülkede peçenin yasaklanması çağrısında bulundu.

Fadeyev, “Bu konuyu geleneksel İslam temsilcileri ve bölgesel yetkililerle görüşeceğim,” ifadesini kullandı.

Mahaçkale ve Derbent’te silahlı saldırılar: 15 polis hayatını kaybetti, 25 sivil yaralandı