Rusya Başsavcısı İgor Krasnov, Devlet Başkanı Vladimir Putin’e, 2,4 trilyon ruble değerindeki özel şirket varlıklarının devletleştirildiğini rapor etti. Devletleştirilen şirketlerin bazılarının Ukrayna ordusunu finanse ettiği ve yasa dışı faaliyetlerde bulunduğu belirtildi. Geçen yıl en az 67 şirketin devletleştirildiği ve bu trendin bu yıl daha da hızlandığı ifade ediliyor.

Rusya Başsavcısı İgor Krasnov, dün genişletilmiş yönetim kurulu toplantısında Devlet Başkanı Vladimir Putin’e, Başsavcılığın çalışmalarıyla 2,4 trilyon ruble değerindeki varlıkların devlet mülkiyetine geri kazandırıldığını bildirdi.

Krasnov, “Açtığımız davalar sonucunda, dördü yabancı kontrolünde olan beş stratejik işletme devlete geri kazandırıldı. Şirket sahipleri, ürün ve kârın bize düşman olan ülkelere aktarılması yönünde talimatlar veriyordu, altyapı gelişimine yatırım yapmıyorlardı, çalışanlarına karşı sosyal yükümlülüklerini yerine getirmiyorlardı ve vergilerini tam olarak ödemiyorlardı. Elde ettikleri parayı kendi ihtiyaçları için harcıyorlardı,” dedi.

Krasnov, devletleştirilen şirketlerden bazılarının Ukrayna ordusunu finanse ettiğini de sözlerine ekleyerek, savcılık çalışanlarını “özel şirketlerin devlet çıkarlarına aykırı kullanılmasını engellemeye” çağırdı.

Müsadere edilen şirketlerden elde edilen ilk gelirler hâlihazırda devlet hazinesine ulaşmış durumda.

Federal Mülk Yönetimi Teşkilatı (Rosimuşestvo) Başkanı Vadim Yakovenko’nun aktardığına göre, geçen yıl özelleştirmeden 132 milyar ruble gelir elde edildi ve bunun büyük bir kısmı daha önce devletleştirilen varlıkların satışından sağlandı.

Yakovenko, Rusya’nın en büyük otomobil bayii ağına sahip Rolf şirketler grubunun 35 milyar rubleye, kimya sektöründeki şirketlerin 38 milyar rubleye ve tarım işletmelerinin 42 milyar rubleye satıldığını belirtti.

İnterfaks ajansının haberine göre, Maliye Bakanı Anton Siluanov, bu yıl devletleştirilen varlıkların satışından en az 100 milyar ruble daha gelir elde etme hedefi koydu.

Öte yandan geçen sene Rusya’da toplam gelirleri 807,6 milyar rubleyi aşan ve varlıklarının değeri 544,7 milyar rubleden fazla olan en az 67 şirket devletleştirildi.

Devletleştirilen işletmelerin toplam varlık değeri 2023’te yaklaşık 483,5 milyar ruble, 2022’de ise 280,5 milyar ruble civarındaydı.

Geçen yıl en çok devletleştirilen işletmeler gıda endüstrisinde (19 şirket), gayrimenkul işlemlerinde (12 şirket) ve ticarette (6 şirket) faaliyet gösterenler oldu.

Devletleştirme nedenleri arasında ise en sık yolsuzlukla mücadele yasasının ihlali (29 şirket), 90’lardaki yasa dışı özelleştirme (8 şirket), zararın karşılanması (11 şirket) ve aşırılık yanlısı faaliyetlere katılım (2 şirket) veya aşırılıkçı faaliyetler (3 şirket) yer aldı.

Şirketlerin en az yüzde 64’ünün devletleştirme kararları kapalı oturumlarda alındı.

Bu yılın başlarında “devletleştirme” süreci önemli ölçüde hızlandı: Ülkenin en büyük tahıl tüccarı Rodniye Polya, en büyük depo sahibi Raven Rusya ve Moskova’nın yolcu trafiği açısından ikinci büyük havalimanı olan Domodedovo Havalimanı’nın sahiplerinden alınmasına karar verildi.

Rusya Maliye Bakanlığı, bütçe üzerindeki baskıyı azaltmak için özelleştirme istiyor

BM’nin Ukrayna Hakikat Komisyonu üyesi Pablo de Greff, Rus savaş esirlerine yönelik işkence iddialarının raporlarında yer almamasının nedenini mali kaynak yetersizliği olarak açıkladı. De Greff, komisyonun tarafsızlığını koruduğunu belirtirken, mali krizin soruşturma kapasitelerini ciddi şekilde etkilediğini ve Ukrayna’daki zorla askere alma vakalarını da bu nedenle inceleyemediklerini iddia etti.

Birleşmiş Milletler (BM) Ukrayna Hakikat Komisyonu, Rusya ordusu askerlerinin Ukrayna’da esir düşen askerlerine yönelik işkence iddialarını “mali kaynak yetersizliği” nedeniyle raporuna dahil etmediğini açıkladı.

Komisyon BM İnsan Hakları Konseyi üyesi devletlere sunduğu raporda, Rus ordusunu Ukraynalı savaş esirlerine işkence yapmakla suçladı, ancak Ukrayna’daki Rus esirlere yönelik işkence iddialarına değinmedi.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (İHAK) geçen yılın sonlarında, Ukraynalıların neredeyse tüm Rus savaş esirlerine işkence yaptığını kabul etmişti.

İHAK’nin bu görüşüne İnsan Hakları İzleme Örgütü de katılmıştı.

RIA Novosti haber ajansına Komisyon üyesi Pablo de Greff, rapor için yapılan soruşturmaların çoğunun “finansman eksikliği” nedeniyle uzaktan yürütüldüğünü belirterek, bunun kapsamlı soruşturmalar yapma imkanlarını “kısıtladığını” savundu.

De Greff, raporda Ukrayna’daki zorla askere alma vakalarına neden değinilmediğini de şu sözlerle açıkladı:

“Konuları seçmek zorundayız, her şeyi aynı anda soruşturamıyoruz, çünkü mali kriz bizi çok etkiledi.”

Komisyon üyesi De Greff, komisyonun “tarafsızlığı ve bağımsızlığı koruma konusunda her zaman titiz davrandığına” dair de güvence verdi.

Rusya ile Ukrayna arasında esir takası

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya Sanayiciler ve Girişimciler Birliği (RSPP) Kongresi’nde yaptığı konuşmada, Batılı şirketlerin Rusya’dan çekilmesinin ardından yerli işletmelerin bu boşluğu doldurduğunu ve ülkenin ekonomik olarak güçlendiğini belirtti. Putin, Rusya’ya dönmek isteyen Batılı şirketler için özel bir prosedür geliştirileceğini, ancak yerli şirketlerin çıkarlarının her zaman öncelikli olacağını vurguladı. Ayrıca, yaptırımların Rusya ekonomisinde olumlu değişikliklere yol açtığını ve Batılı şirketlerin Rusya’dan çıkış zararlarının 1,2 trilyon doları aştığını ifade etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün Rusya Sanayiciler ve Girişimciler Birliği’nin (RSPP) genel kurul toplantısında yaptığı konuşmada, Rus şirketlerinin Batılı şirketlerin çekilmesiyle oluşan boşluğu başarıyla doldurduğunu ve pazar paylarını artırdığını belirtti.

Putin, “Yurt dışından dönmek isteyen kuruluşlar için ayrı bir prosedür geliştireceğiz,” dedi.

Uzmanlara göre, Rusya’dan ayrılan Batılı şirketlerin zararları 1,2 trilyon doları aşıyor.

Moskova Uluslararası Müzik Evi’nde düzenlenen yıllık kongre, iş dünyasının çıkarlarını temsil eden 320 binden fazla Rus şirketini bir araya getirdi.

RSPP’ye üye şirketler, Rusya’nın gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yüzde 60’ından fazlasını üretiyor.

Kongreye, önde gelen girişimciler ve hükümet yetkilileri dahil olmak üzere yaklaşık 1300 delege katıldı.

Maliye Bakanı Anton Siluanov, bakanlığının Merkez Bankası ile birlikte enflasyonu düşürmek için ekonomiyi soğutma önlemleri aldığını belirtti.

Siluanov, işletmeleri maliyetlerini düşürmeye çağırdı. Putin ise, “Pratikte her şeyin planlandığı gibi olması, aşırı bir soğuma olmaması gerekiyor. Her şeyin yavaş yavaş olması gerekiyor,” ifadelerini kullandı.

Rusya Maliye Bakanlığı, bütçe üzerindeki baskıyı azaltmak için özelleştirme istiyor

Devlet Başkanı Putin ise, Rusya’nın ulaşım, lojistik ve finansal altyapı dahil olmak üzere her alanda egemenliğini güçlendirdiğini belirtti.

Putin, Bu durumun, rakiplerin Rusya’yı engelleme ve ekonomik ile teknolojik kapasitelerini zayıflatma çabalarına yol açtığını söyledi.

Devlet Başkanı, “Küresel rekabet kızıştı ve giderek daha karmaşık ve uzlaşmaz bir hal alıyor. Gözlerimizin önünde yeni bir ekonomik rekabet sarmalı yaşanıyor,” diye konuştu.

Son yıllarda Rus işletmeleri, yaptırımlar, uluslararası ödeme kısıtlamaları ve dış pazarlardaki zorluklar gibi ciddi sorunlarla karşılaştı.

Fakat Rus sermayedarlar, Batı’nın yaptırımları altında çalışmayı öğrendi. Bugün, Rusya’daki kişi ve kuruluşlara yönelik yaptırımlar, diğer tüm ülkelere uygulananların toplamından daha fazla.

Devlet Başkanı Putin, “Girişimcilerin kendileri bile kaç tane yaptırım uygulandığına anlamamış gibi görünüyor, ancak Maliye Bakanlığı hesapladı. Size güvenle söyleyebilirim ki, kişi ve kuruluşlara yönelik 28 bin 595 yaptırım var,” dedi.

Putin, bu tür eylemlerin yatırım özgürlüğünü ve küresel ticareti baltaladığını, ancak aynı zamanda Rusya ekonomisinde, özellikle finans ve teknoloji alanlarında olumlu değişikliklere yol açtığını belirtti.

Norilsk Nikel’in kurucusu Vladimir Potanin, yaptığı açıklamada, “Pek çok kişi bu yaptırımların yasa dışı olduğunu ve Rus işletmeleri üzerinde bir baskı aracı olduğunu düşünüyor. Devlet Başkanımızın gündeminde bu konunun (ABD ile ilişkilerin normalleşmesi için) bir koşul olarak yer alması boşuna değil. Bu nedenle, bu alanda devlet politikasını izlememizin doğru olacağını düşünüyoruz,” ifadelerini kullandı.

Rus sermayedarlar, Moskova ile çalışmak isteyen diğer yabancı ortaklarla alternatif işbirliği mekanizmaları kurmayı başardı.

Ayrıca Vladimir Putin, Rus işletmelerinin BRICS ortaklarıyla projelere aktif katılımını beklediğini ifade etti.

Putin, konuşmasının büyük bir bölümünü, Ukrayna’daki askeri müdahalenin başlamasından sonra pazarı terk eden ve Rusya’ya geri dönmek isteyen yabancı şirketlere ayırdı.

Bu durumdan Rus işletmelerinin faydalandığını ve boşalan pazar paylarını doldurduğunu belirtti ve Rusya’dan ayrılan bazı kuruluşların geri dönmek istediğini anımsattı.

İktisatçı Valeriy Korneyev, İzvestiya‘ya yaptığı açıklamada, “Batılı işletmelerin Rusya’daki doğrudan kayıplarını doğru bir şekilde tahmin etmek zor. Fakat, Batı’da bloke edildiği düşünülen 600 milyar dolarlık uluslararası rezervlerimizden daha fazlasını kaybettiler. Batılı şirketlerin Rusya’daki kayıplarını bilançolarından silmelerinden kaynaklanan doğrudan zararları 1,2 trilyon doları aşıyor. Rusya’da bıraktıkları pazar paylarından elde edebilecekleri potansiyel kâr kayıpları ise tahmin edilemiyor, bu çok daha büyük,” dedi.

Öte yandan Putin, hükümete, Batılı ülkelerin şirketlerinin Rusya’ya dönüşü için dürüst iş yapma garantisiyle bir prosedür geliştirmesi talimatını verdi.

Özellikle ülkeden “kapıyı çarparak” çıkan Batılı şirketlerin dönüşüyle ilgili anlaşmalara dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.

Putin, “Rus şirketlerinin, işletmelerinin ve çalışanlarının çıkarları bizim için her zaman öncelikli olacak. Yabancı işletmelerin pazarımıza dönüşü konusunu bu açıdan değerlendireceğiz,” diye ekledi.

Rusya lideri, “Eskisi gibi olmayacak. Ticaret, ödemeler ve sermaye akışlarının tam özgürlüğüne güvenmek mümkün değil, tıpkı yatırımcıların ve girişimcilerin haklarını korumak için Batılı mekanizmalara güvenilemeyeceği gibi,” diye vurguladı.

Bu mekanizmaların daha önce de zorlukla çalıştığını belirten Putin, “Şimdi ise, tabiri caizse, tüm örtüler kalktı. Avrupa başkentlerindeki çeşitli ‘yüksek mahkemelerin’ ve birçok kişinin saklanmak için çabaladığı Batı yargı bölgelerinin neye mal olduğu herkese açık hale geldi. Her şey. Bunların hiçbiri yok. Ve hiçbir gizli yargı bölgesi yok,” diyerek sözlerini tamamladı.

Putin’den Batılı şirketlere uyarı: Geri dönüşler kolay olmayacak