ABD Başkanı seçilen Donald Trump, 80 yaşındaki eski ulusal güvenlik danışmanı ve Mike Pence’in ilk döneminde başkan yardımcısı olan James Kellogg’u ABD’nin Ukrayna özel temsilcisi olarak seçti.

Kellogg, Vietnam Savaşı, ABD’nin Panama’yı işgali ve Birinci Körfez Savaşı’nda savaşmış eski bir asker. Trump’ın 2017’deki ilk başkanlığı sırasında hükümet yetkilisi oldu.

Dünya basını, Kellogg’un atanmasına dair benzer tepkiler verdi:

Associated Press:

“Trump, Kellogg’u aday gösterirken sosyal medya ağı Truth Social’da bir açıklama yayımladı: ‘Başından beri benim yanımda! Birlikte güç yoluyla barışı getirecek ve Amerika ile dünyayı yeniden güvenli hale getireceğiz.’ Nisan ayında Kellogg, ‘Rusya-Ukrayna çatışmasının sona erdirilmesi, bir barış anlaşması ve düşmanlıkların derhal durdurulması için güçlü bir Amerikan liderliği gerektirecektir’ demişti.”

Reuters:

“Kellogg, Trump’ın ilk başkan yardımcısı Mike Pence’in ulusal güvenlik danışmanıydı. Yeni görevinde, çatışmanın çözümünde merkezi bir rol oynayacak gibi görünüyor. Kellogg’un çatışmayı sona erdirme planı cephe hatlarının dondurulmasını içeriyor. Bu planın Kiev’i memnun etmesi pek mümkün değil zira pratikte Rusya’ya Ukrayna’nın doğusunun büyük kısmında tartışmasız bir kontrol sağlıyor.”

NBC News:

“Nisan ayında Kellogg, Ukrayna’daki çatışmanın sona ermesine yönelik vizyonunu özetleyen bir politika belgesi kaleme aldı. Kendisi ve eş yazar Fred Fleitz, Rusya, Vladimir Putin tarafından yönetildiği sürece düşmanlıkların sona ermesinin olası olmadığını kabul etti. Onlara göre ABD, Ukrayna’dan topraklarını geri alma hedeflerinden vazgeçmesini istemeyecek, ancak Kiev’den güç yerine diplomasi kullanmasını isteyecektir. Belgede, Ukrayna’nın topraklarını iade etmeyen ya da en azından çatışmanın başlamasında Rusya’nın suçunu ortaya koymayan bir barış anlaşmasını kabul etmesinin zor olacağı vurgulanıyordu.”

BBC:

“Kellogg’un programı, ABD’nin Ukrayna’nın NATO üyeliğini uzun bir süre için ‘erteleme’ sözü vermesi halinde Rusya’nın müzakereye ikna edilebileceğini söylüyor. Programda ayrıca müzakerelerin Ukrayna’nın savunması için ‘uzun vadeli bir güvenlik mimarisi’ oluşturulmasını da içermesi gerektiği belirtiliyor. Haziran ayında planını Trump’a sunduktan sonra Reuters‘a konuşan Kellogg, seçilmiş başkanın tepkisi hakkında ‘Söylediği her kelimeye katıldığını söylemiyorum ama kendisinden geri bildirim almak bizi mutlu etti’ diye konuştu.”

The New York Times:

“Bu tutum Sayın Trump’ın planlarında önemli bir rol oynayabilir. Nisan ayında Kellogg, ABD’nin ateşkes ve müzakere edilmiş bir çözüme odaklanması gerektiğini söyleyen bir strateji belgesinin yazarlarından biriydi. Belgede ayrıca ABD ve ortak savunma ittifakı NATO’nun ‘güvenlik garantileri içeren kapsamlı ve doğrulanabilir bir barış anlaşması karşılığında Ukrayna’nın NATO üyeliğini uzun bir süre ertelemesi’ önerilerek Putin’in müzakere masasına getirilebileceği belirtiliyordu. Belgenin Trump’ın görüşlerinden herhangi birini yansıtıp yansıtmadığı belli değil. Trump’ın savaşı sona erdirmek için tam olarak açıklamadığı bir stratejisi de var.”

Bloomberg:

“ABD’nin Ukrayna’ya yardımının devam etmesine uzun süredir şüpheyle yaklaşan Trump, göreve gelmeden önce Rusya ile olan anlaşmazlığı çözme sözü vermişti. Kellogg geçtiğimiz yıl yazdığı yazılarda Trump’ın bu vaadini nasıl yerine getirebileceğine dair bir fikir veren bir yol önerdi.”

The Hill:

“Kellogg’un Trump’a çok sadık olduğuna inanılıyor ve muhtemelen bu yüzden bu atamayı aldı. Bu, Rusya, Ukrayna ve Avrupalı müttefiklere, Başkan’ın Ukrayna ve Rusya hakkındaki görüşlerini doğrudan yayınlayacağına dair bir işaret. Kellogg makalelerinde Ukrayna’nın toprak iddialarını tanırken cephe hattında ateşkes önerdi. Ukrayna’nın uzun menzilli füze kullanımına yönelik tüm kısıtlamaları kaldırma tehdidiyle Putin’i müzakere masasına oturmaya zorlama çağrısında bulundu, ancak masada yer almasını sağlamak için ABD’nin Kiev’e yaptığı askeri yardımı sona erdirme tehdidinde bulunmanın da gerekli olduğunu söyledi.”

Axios:

“Ateşkes planı ABD’nin askeri harekata verdiği desteğin azaltılacağı sinyalini veriyor. Bu aynı zamanda Biden yönetiminin çatışmayla ilgili tutumundan bir sapma anlamına gelir ve Avrupalı müttefiklerin tepkisiyle karşılaşabilir.”

Politico:

“Bu hamlenin Avrupalı müttefikler arasında Trump’ın Rusya ve Ukrayna arasında barışa aracılık etmeye çalışacağı yönündeki korkuları yatıştırması pek mümkün görünmüyor. Batılı liderler, Trump’ın koşullarının Ukrayna’nın uzun vadede zararına olabileceğinden endişe ediyor; Kiev’e toprak bırakması için baskı yapmak ya da gelecekte Rusya’nın saldırganlığını caydırmak için Ukrayna’ya yeterli güvenlik garantisi vermemek gibi.”

Daily Mail:

“Biden yönetimini Ukrayna’ya milyarlarca dolar değerinde silah ve mühimmat gönderdiği için açıkça eleştirdi. Ve geçen hafta Başkan Joe Biden’ın Ukrayna’nın Rusya topraklarına uzun menzilli füzeler fırlatmasına izin verme kararının ardından çatışmanın kontrolden çıkabileceği uyarısında bulundu.”

Trump, Ukrayna özel temsilcisini seçti

Avrupa Parlamentosu, Gürcistan’daki seçim sonuçlarını tanımayı reddederek bir yıl içinde bağımsız bir yönetimle yeni seçim yapılması çağrısında bulundu. Ayrıca Gürcü yetkililere ve milyarder Bidzina İvanişvili’ye yaptırım uygulanması talep edildi.

Deutsche Welle’nin haberine göre Avrupa Parlamentosu, Gürcistan’daki seçim sonuçlarını tanımayan ve yeni bir oylama yapılması çağrısında bulunan bir karar tasarısını kabul etti.

Tasarıda, Gürcistan Başbakanı İrakli Kobahidze de dahil olmak üzere üst düzey yetkililere yönelik yaptırımlar uygulanması öngörülüyor.

Karar tasarısı, Avrupa Parlamentosu’nda 444 milletvekilinin lehinde oyuyla kabul edilirken, 72 milletvekili aleyhte oy kullandı ve 82 milletvekili çekimser kaldı.

Tasarıda şu ifadeler yer aldı: “Usulsüzlükler nedeniyle oylamanın meşruiyeti ciddi şekilde zedelenmiştir. Bu nedenle uluslararası toplum seçim sonuçlarını tanımamalıdır. Avrupa Parlamentosu, seçimlerin bir yıl içerisinde bağımsız ve tarafsız bir seçim idaresiyle, iyileştirilmiş bir seçim ortamında yeniden yapılmasını talep etmektedir.”

Yaptırım çağrısı

Parlamento ayrıca Avrupa Birliği’nden, aralarında Başbakan İrakli Kobahidze, Tiflis Belediye Başkanı ve iktidardaki Gürcü Rüyası Partisi Genel Sekreteri Kaha Kaladze, Meclis Başkanı Şalva Papuaşvili ve Gürcü Rüyası Partisi Başkanı İrakli Garibaşvili’nin de bulunduğu yetkililere yaptırımlar uygulanmasını talep etti.

Milletvekilleri, Gürcistan’daki siyasi davalarda karar veren yargıçların da yaptırım listelerine dahil edilmesi çağrısında bulundu. Ayrıca milyarder Bidzina İvanişvili için, “Gürcistan’daki siyasi süreci bozma, ülkenin anayasal çıkarlarına aykırı hareket etme ve Rusya’nın bölgedeki etkisini yeniden tesis etme çabaları” nedeniyle yaptırım uygulanması talep edildi.

Vizesiz giriş statüsüne gözden geçirme önerisi

Avrupalı parlamenterler, Gürcistan’ın AB ile vizesiz giriş statüsünün askıya alınma ihtimalinin de göz önünde bulundurularak, bu statünün gözden geçirilmesi gerektiğini ifade ettiler.

Parlamento tarafından yapılan açıklamada, Gürcü yetkililerin, “yerel ve uluslararası gözlemcilerin raporlarına rağmen toplumdaki gerçek kaygılara yanıt vermemesi” eleştirildi.

Açıklamada ayrıca, yetkililerin ülkeyi kasıtlı olarak “iç siyasi kriz eşiğine” ve “uluslararası tecrit durumuna” sürüklediği vurgulandı.

Gürcistan Merkezi Seçim Komisyonu verilerine göre, iktidardaki Gürcü Rüyası Partisi, seçimlerde oyların yüzde 53,93’ünü kazandı. Muhalefet kanadından dört parti parlamentoya girdi.

Ancak, muhalefet partileri seçim sonuçlarını tanımayı reddetti.

ABD ve AB, seçim sürecinde kaydedilen ihlallerin soruşturulmasını talep etti.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Gürcü iktidar partisini, “kamu kaynaklarının kötüye kullanılması, oy satın alma ve seçmenlerin sindirilmesi” gibi uygulamalar olduğunu iddia etti.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise, “oylama sürecinde eşit olmayan koşullar, gizlilik ihlalleri ve yabancı etkinin şeffaflığı yasasının etkilerine” işaret etti.

Gürcistan’da ‘seçim hilesi’ iddiaları Anayasa Mahkemesi’ne taşındı

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile “harika” bir görüşme gerçekleştirdiğini söyleyerek bu hafta ticaret tarifeleri konusunda yaşanan gerilimi hafifletti.

Liderler arasındaki görüşme, Trump’ın pazartesi günü göreve geldiği ilk gün Meksika’dan yapılan tüm ithalata yüzde 25 gümrük vergisi koyacağını açıklamasından bu yana yapılan ilk görüşme oldu.

Trump Latin Amerika ülkesini uyuşturucu ve göçmenlerin ABD’nin kuzeyine akmasından sorumlu tutuyor.

Salı günü nispeten sert bir yanıt veren Sheinbaum misilleme olasılığını gündeme getirdi ve bir ticaret savaşının her iki ülkede de işsizliğe ve enflasyona neden olacağını söyledi. 

Fakat çarşamba günkü telefon görüşmesinin ardından her iki lider de görüşmeyi olumlu terimlerle tanımladı. Trump sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada “çok verimli bir görüşme” olduğunu söyledi ve Meksika’ya çabaları için teşekkür etti.

Meksika, ihracatının %80’ini kuzey komşusuna yaptığı için Trump’ın gümrük vergisi uygulama tehditlerine karşı en savunmasız ülkelerden biri.

İki ülkenin 3000 km’nin üzerindeki ortak sınırı, kuzeye uyuşturucu ve göçmen, güneye ise silah akışı nedeniyle sürekli bir gerilim kaynağı oluyor.

Bununla birlikte Trump ve Sheinbaum, Meksika’nın ABD’nin güney sınırına gelen göçmenleri durdurmak için yapmayı vaat ettiklerini nasıl sundukları konusunda farklılık gösterdiler.

Trump, Sheinbaum’un Meksika üzerinden göçü durdurarak “güney sınırını etkin bir şekilde kapatacağını” belirtti.

Sheinbaum ise ülkesinin göçmenlerle başa çıkma çabalarını anlattığını ve pozisyonunun “sınırları kapatmak değil köprüler inşa etmek” olacağını söyledi.