Diplomasi
Türkiye ve Fransa arasında PYD gerginliği

Ankara, PYD’nin Türkiye ile arasında tampon olması için bölgeye asker göndermesi talebine “Onlara borcumuz var” diye yanıt veren Fransa sert tepki gösterdi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan “Amerika’nın gücünü kullanarak, arkasına saklanarak (Suriye’de) kendi menfaatlerini ilerletme konusunda söz söyleyen ülkeleri (Fransa) açıkçası dikkate almıyoruz” dedi.
PYD’nin liderlerinden ve PYD’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye’nin kuzeyindeki sözde özerk yönetimin eş başkanı İlham Ahmed, Türkiye-Suriye sınırının Fransa ve ABD güçlerince korunabileceğini söyledi.
Euronews’in aktardığına göre Fransa kamu medyası TV 5 Monde’a verdiği demeçte Ahmed, Fransa ve ABD birliklerinin Türkiye sınırındaki durumu güvence altına almaları için iki ülke yetkilileriyle görüşmeler yaptıklarını söyledi. Ahmed ”ABD ve Fransa gerçekten tüm sınırı güvence altına alabilir. Bu askeri koalisyonla ilgili sorumluluğu üstlenmeye hazırız” dedi. Ahmed ayrıca “Fransızlardan sınırı korumak, bölgeyi savunmamıza yardımcı olmak ve Türkiye ile iyi ilişkiler kurmak için askeri birliklerini bu bölgeye göndermelerini istiyoruz” ifadelerini kullandı. Ahmed, “Fransa, Türkiye’yi sınırdaki varlığını kabule ikna eder etmez, barış sürecine başlayabiliriz” dedi.
Konu Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christophe Lemoine’un haftalık basın toplantısında gündeme geldi. Anadolu Ajansı (AA) muhabirinin “Fransa, PKK’yı terör örgütü olarak tanımlıyor mu? Suriye’de SDG adını verdiğiniz oluşumun PKK ile ilişkisi olduğunu kabul ediyor musunuz? Suriye’deki bu yapılanmanın Türkiye’ye karşı konuşlanmak üzere Fransız askeri istemesine yanıtınız nedir” sorusu üzerine Lemoin “Bizim için prensipte önemli olan, şu anda Suriye topraklarında faaliyet gösteren grupların geçiş sürecine dahil edilmesidir. Benim bildiğim kadarıyla SDG güçleri ile Şam yönetimi yetkilileri arasında yapılmak istenen budur” dedi.
Lemoine, Macron’un açıklamalarına atıf yaparak “Suriye Demokratik Güçleri’ne ve özgürlük savaşçılarına borcumuzun bilincindeyiz. Onlar terörle mücadelenin zorlu yıllarında yanımızda oldular” ifadelerini kullandı. Lemoine, PKK ile ilgili sözlerine açıklık getirilmesinin istenildiği bir diğer soruya karşılık da “PKK’nin doğasına ilişkin yorum yapmayacağım” dedi.
ABD ve Fransa dışişleri bakanları da çarşamba günü Paris’te düzenledikleri ortak basın toplantısında Suriye Demokratik Güçleri’nin IŞİD ile mücadeledeki rolünü öne çıkarmışlardı.
Fransa Dışişleri Bakanı Barrot, “Suriye’deki Kürtlerin, hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Fransa için İslami terörizme karşı mücadelede güvenilir ve kararlı müttefikler olduklarını” söylemişti. Barrot, “Elbette, Türkiye’nin meşru güvenlik garantilerinin karşılanabileceğinden ancak aynı zamanda Kürtlerin güvenlik çıkarlarının ve ülkelerinin geleceğine tam anlamıyla katkıda bulunma haklarının korunabileceğinden de emin olmak istiyoruz” demişti.
“Muhatap almıyoruz”
Konu Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Türkiye’de yerleşik ulusal ve uluslararası medya kuruluşlarının temsilcileriyle İstanbul’da bir araya geldiği toplantıda da gündeme geldi.
Fidan, “Avrupa’daki bazı küçük ülkelerin Amerika’nın şemsiyesi altında söz söylemeye dönük politikalarının kendilerine hiçbir katkısı yok. Amerika’nın gücünü kullanarak, arkasına saklanarak (Suriye’de) kendi menfaatlerini ilerletme konusunda söz söyleyen ülkeleri (Fransa) açıkçası dikkate almıyoruz. Amerikalılar yokken bölgeye gelebiliyorlarsa görelim” dedi.
Fidan, “Bizim muhatabımız ABD’dir. Diğerlerini muhatap almıyoruz. Fransa’nın yapacağı bir şey varsa, kendi vatandaşı olan teröristleri yargılayıp kendi ülkesinde hapse atmaktır. Sen kendi tutuklunu kabul etmeyip bunu hapiste tutan teröristi destekliyorsun. Bunun izahı yok.” ifadelerini kullandı.
“Suriye konusunda hikayemiz yeni başlıyor”
Fidan açıklamasında “Son 13 yıldır Suriye konusunda yoğun mesai harcayan biri olarak bu sonucu görmek tabii ki hepimizi memnun etmiştir. Suriye konusunda hikayemiz yeni başlıyor diyebilirim. Suriye halkı bu aşamada ülkenin yeniden imarı başta olmak üzere çeşitli büyük sınamalarla karşı karşıya” ifadelerini kullandı.
Fidan ayrıca şunları söyledi: “Suriye sahasının terörden arındırılması 2025’in temel önceliklerinden biri olacaktır. Dikkat ederseniz bu bölgede faaliyet gösteren tüm terör örgütlerinin ilk hedefi her zaman Türkiye olmakta. Terörle en etkin mücadeleyi de tabiatıyla yine ülkemiz yapmakta. Şunu açık ve net bir şekilde ifade edeyim, Türkiye, bekasına yönelik tüm tehditleri kaynağında yok etme gücüne, kapasitesine ve her şeyden önemlisi de kararlılığına sahiptir. Bugün geldiğimiz noktada bölücü örgüt ve Suriye’deki uzantıları için artık yolun sonu görünmekte. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Eski düzen devam etmeyecek. Suriye’deki yeni düzende artık hiç kimsenin ‘ama’lı, ‘fakat’lı ifadeler kullanma lüksü yoktur.”
“Defaatle söyledik. Böyle bir tehditle (PKK/YPG’yle) yaşama şansımız yok. (Adımı) Ya başkası atacak ya biz atacağız.”
Terörle mücadelede ikircikli tavır sergileyen ülkelerin, son dönemde vuku bulan terör saldırılarından da bir ders çıkartması gerektiğini aktaran Fidan, terörün dini ve milliyetinin olmadığını, terör örgütleri için Avrupa, Amerika veya Türkiye’nin bir farkının bulunmadığını artık herkesin görmesi gerektiğini dile getirdi.
Fidan, gelecek dönemde DEAŞ ve PKK terör örgütlerine karşı ayrım yapmaksızın aynı kararlılıkla mücadele etmeye devam edeceklerini belirterek, “Terörsüz Türkiye hedefimizi öyle veya böyle ama mutlaka Allah’ın izniyle gerçekleştireceğiz” diye konuştu.
Diplomasi
Edi Rama’dan İngiltere’ye sığınmacı tepkisi

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Brexit’in ardından ülkenin “çok karanlık bir dönemde” olduğunu savunarak İngiliz sığınmacı politikasını sert bir şekilde eleştirdi.
The Guardian gazetesine konuşan Rama, şu anda İşçi Partisi lideri Keir Starmer’ın yönettiği İngiltere’yi, tüm yasal yolları tüketen sığınma talebi reddedilenleri barındıracak üçüncü ülke “geri dönüş merkezleri” kurma çabasıyla “sığınmacıları atacak yerler” aradığı için suçladı.
Starmer geçen ay, İngiltere’nin bu planla ilgili diğer ülkelerle görüşmelerde olduğunu doğruladı fakat hangi ülkelerle görüştüğünü açıklamadı. İngiliz başbakanı, bu politikayı Arnavutluk’a yaptığı ilk resmi ziyaretinde duyurdu.
Ne var ki Rama, o sırada Arnavutluk’un “İtalya ile olan evliliğimize sadık olduğu” için bu plana katılmayacağını söylemişti. Tiran, Roma ile benzer bir plana sahip fakat bu plan defalarca yasal engellere takıldı.
Rama, The Guardian gazetesine verdiği demeçte, “Bugün bunun sadece hayal edilebilir değil, gerçekten gerçekleşiyor olması, Keir Starmer veya [eski Başbakan Rishi] Sunak’ın aşırı bir şey yapmasından kaynaklanmıyor; ülkenin çok karanlık bir dönemde olmasından kaynaklanıyor,” dedi.
Arnavutluk Başbakanı, Starmer’ın önerilerinin “bugünün Britanya’sında söylenen, yazılan veya söylemlerin normal bir parçası olarak kabul edilen şeylerin yüzde sekseni” olduğunu ve Brexit öncesinde bunların “tamamen kabul edilemez, tamamen saçma, tamamen utanç verici” olacağını savundu.
Birleşik Krallık’ın önceki Muhafazakâr hükümeti döneminde Londra ve Tiran, ortak bir bildiri imzaladı ve bir görev gücü kurarak 1.000’den fazla Arnavut vatandaşının İngiltere’den geri gönderilmesini sağladı.
Ne var ki, Arnavut sığınmacıların İngiltere’yi “istila ettiği” yönündeki politikacıların söylemleri nedeniyle iki ülke arasındaki ilişkiler sık sık gerildi.
Rama, Starmer’ın “çok saygın [ve] hoş bir kişi” olduğunu söyledi ve İngiliz başbakanının Arnavutluk’tan programa katılmasını talep etmediğini açıkça belirtti.
Temmuz ayında 60 yaşına basacak olan Rama, seçim kampanyasını AB üyeliği için çabalarını sürdüreceği vaadiyle yürüttü. Rama, müzakerelerin 2027 yılına kadar tamamlanacağını ve “2030 yılına kadar AB üyesi olacağımızı” düşünüyor. 2009 yılında NATO’ya katılan Arnavutluk, on yıldan fazla bir süredir AB üyeliği adayı.
Rama, “Sürece yaklaşım tamamen değişti. Şimdi [AB] ilerlemek için çok istekli… Rusya’nın saldırganlığıyla her şey değişti, bir şekilde Vladimir Putin de bunu yaptı, Avrupa’nın birleşmeye daha fazla ilgi duymasını sağladı,” dedi.
Rama, Beyaz Saray’ın yeni sakiniyle AB üzerinde benzer bir etki olduğunu düşünüyor ve “Donald Trump’ın seçilmesinin Avrupa için iyi bir şey olduğuna %100 ikna” olduğunu söylüyor.
Rama, Trump’ın zaferinin Avrupa’yı uyuşukluğundan uyandırdığını ve dünyanın ihtiyaç duyduğu “rahatsız edici bir ruh” getirdiğini öne sürdü.
Arnavut lider, “Trump, Tanrı’nın onu Amerika için bir planı olduğu için kurtardığını söylediğinde, bence gerçeğin sadece yarısını söylüyor. Tanrı onu kurtardı çünkü Avrupa için de bir planı vardı, Avrupa’yı uyandırmak için,” dedi.
Diplomasi
BM raporu: Dünyada kokain tüketimi tarihi zirveye ulaştı

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), 2023 yılında dünya genelinde kokain üretiminin 3,7 bin tonu aşarak ‘tarihi bir zirveye’ ulaştığını açıkladı. Rapora göre, kokain kullananların sayısı son on yılda 17 milyondan 25 milyona yükseldi.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından yayımlanan rapora göre, 2023 yılında dünya genelinde kokain üretimi 3,7 bin tonu aşarak “tarihi bir zirveye” ulaştı.
Raporda, bu uyuşturucuyu kullanan kişi sayısının 2023 itibarıyla 25 milyona yükseldiği ve Rusya’da ele geçirilen kokain miktarında ciddi bir artış yaşandığı belirtildi.
UNODC’nin raporuna göre, 2023’teki üretim rakamı, bir önceki yıl kaydedilen yaklaşık 2,45 bin tonluk üretime kıyasla yüzde 34’lük bir artışa işaret ediyor.
Aynı yıl dünya çapında ele geçirilen kokain miktarı da 2 bin 275 ton ile rekor seviyeye ulaştı. Bu rakam, 2019-2023 dönemi değerlerine göre yüzde 68’lik bir artışı temsil ediyor.
Raporda, kokain kullanan kişi sayısının 2013 yılında 17 milyon iken, 2023’te 25 milyona çıktığı vurgulandı.
Kişi başına tüketimde Avustralya ve Yeni Zelanda lider
Birleşmiş Milletler, kişi başına düşen en yüksek kokain tüketicisi yoğunluğunu Avustralya ve Yeni Zelanda’da tespit etti.
UNODC raporuna göre, bu iki ülkede 15 ila 64 yaş arasındaki nüfusun yaklaşık yüzde 3’ü 2023 yılında kokain kullandı.
Bu oran, tüketim hacminde dünya sıralamasında bir sonraki sırada yer alan Amerika’dakinin neredeyse iki katı ve Avrupa’dakinin ise yaklaşık üç katı seviyesinde bulunuyor.
Raporda, mutlak sayılar açısından ise en fazla kokain tüketen bölgenin Amerika olduğu ve burada dünyanın herhangi bir yerinden daha fazla insanın bu uyuşturucuyu kullandığı ifade edildi.
En yaygın dördüncü uyuşturucu
BM’nin hesaplamalarına göre kokain, dünyada en yaygın dördüncü uyuşturucu konumunda.
İlk sırada 244 milyon kişi tarafından kullanılan esrar (marihuana) yer alırken, onu 61 milyon ile afyon türevleri ve 30,7 milyon ile amfetaminler takip ediyor. Listeyi 21 milyon kullanıcıyla ekstazi tamamlıyor.
Raporu hazırlayan uzmanların verilerine göre, 2023 yılında dünya genelinde 15 ila 64 yaş arası nüfusun yaklaşık yüzde 6’sına denk gelen 316 milyon kişi uyuşturucu kullandı.
2013 yılında bu oran yüzde 5,2 seviyesindeydi. Raporda ayrıca, 2023 yılında uyuşturucu kullanımına bağlı rahatsızlıkları olan her 12 kişiden sadece birinin gerekli tedaviyi alabildiğine dikkat çekildi.
Economist: Ukraynalı askerlerin tedavisinde ketamin kullanımı arttı
Diplomasi
ABD Dışişleri yetkilisi, Marine Le Pen’i fonlamayı önerdi

Bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisinin, Fransız lider Marine Le Pen’in yolsuzluk suçlamasına itiraz etmesi için Amerikan vergi mükelleflerinin parasının kullanılmasını önerdiği bildirildi.
POLITICO’nun iddiasına göre ABD Başkanı Donald Trump ve müttefikleri, mart ayında Ulusal Birlik (RN) lideri Le Pen’in mahkumiyetini siyasi saiklerle verilmiş bir karar olarak kınayan Avrupa’daki aşırı sağcı politikacılara katıldı.
Le Pen, son on yılda partisini ana akım bir siyasi güç haline getirdi ve mahkum edilmeden önce 2027 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en önde giden adaydı.
İki kaynak, Dışişleri Bakanlığının Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma Bürosunda görevli Samuel Samson adlı üst düzey bir danışmanın, geçen ayın sonunda Le Pen’in partisi RN’nin liderleriyle görüşmesinin ardından bu hafta ilk fon önerisini yaptığını söyledi.
Reuters, Samson ile RN liderleri arasındaki görüşmeleri haberleştiren ilk ajanstı.
Öneri hakkında henüz bir karar alınmadı. Samson’un önerilerini özetlediği nihai belgeyi gören üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, iddiaların “tamamen yanlış” olduğunu ileri sürdü.
Le Pen ve partisi, Avrupa Parlamentosu’ndan AB ile ilgili işlerde çalışmayan parti çalışanlarının maaşlarını ödemek için yasadışı olarak para kullandıkları suçlamasıyla yargılandı ve savcılık, yüzlerce saat süren duruşma sırasında birçok delil sundu.
Le Pen’in hukuk ekibi, suçlamaların özüne itiraz etmedi, bunun yerine bir politikacının milletvekili olarak yaptığı iş ile parti üyesi olarak yaptığı iş arasındaki ayrımın “yapay” olduğunu savundu.
Tartışma, mahkemenin Le Pen’e kamu görevinden beş yıl süreyle men cezası vermesinden kaynaklanıyor. Bu ceza, temyiz başvurusu kabul edilmediği takdirde Le Pen’in 2027 cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılamayacağı anlamına geliyor.
Fransa’da genellikle sanıklar, temyiz başvurusu yaparak cezalarının geçici olarak kaldırılmasını sağlayabilir ve masumiyet karinesi yeniden geçerli olur.
Fakat mahkeme, Le Pen’in suçlarının çok ağır ve tekrar suç işleme riskinin çok yüksek olduğu gerekçesiyle, cezanın derhal uygulanması gerektiğine dair nadir görülen, fakat emsalsiz olmayan bir karar verdi. Le Pen’in temyiz başvurusu 2026 yılında görülecek.
LinkedIn profiline göre, Austin’deki Teksas Üniversitesinden yeni mezun olan Samson, Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünden bu yana Dışişleri Bakanlığına katılan birkaç genç muhafazakârdan biri.
Bu yılın başlarında, Dışişleri Bakanlığının Substack platformunda “Avrupa’da Medeniyet Müttefiklerine Duyulan İhtiyaç” başlıklı bir makale yazan Samson, “doğal hukuk” hakkında övgü dolu sözler sarf ederken, Avrupa’yı “Batı mirasını” geri kazanmaya çağırmıştı.
Samson, Dışişleri Bakanı Marco Rubio gibi, Almanya’nın sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisini “aşırıcı” örgüt olarak nitelendirme kararını eleştirmiş ve Trump yönetiminin Avrupa’yı ifade özgürlüğü haklarını kısıtlamakla suçlayan sert eleştirilerini yinelemişti.
Dışişleri yetkilisi ayrıca Macaristan gibi “Hıristiyan uluslara” yönelik baskıları da sert bir dille eleştiriyor.
Samson’un çabaları, Trump yönetiminin dünya çapında aynı çizgide olan siyasi hareketleri destekleme ve dost hükümetleri güçlendirme çabalarını yansıtıyor.
Trump yönetimi yetkilileri, “aşırı sağa” karşı çabalarında aşırıya kaçtığı için Avrupa’yı düzenli olarak eleştirirken, El Salvador ve Arjantin’deki müttefiklerini destekliyor.
Samson’un çalıştığı Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma Bürosu, “insan haklarına saygıyı teşvik etmek, demokratik kurumları güçlendirmek, sivil toplumu güçlendirmek, ifade özgürlüğünü teşvik etmek ve korumak ve uluslararası alanda tanınan işçi haklarını savunmak” amacıyla kuruldu.
Rubio’nun bakanlığı yeniden yapılandırma planları, Yüce Mahkeme’den onay alırsa, bakanlıkta önemli sayıda işten çıkarma olması bekleniyor.
-
Görüş2 hafta önce
Çin, İsrail’i Kınamaktan Daha Fazlasını Yapabilir mi?
-
Ortadoğu1 hafta önce
İsrail’de hangi ‘halk’ yaşıyor?
-
Diplomasi2 hafta önce
Çinli akademisyen İsrail-İran savaşını Harici’ye değerlendirdi: İran, Çin için stratejik öneme sahip
-
Dünya Basını2 hafta önce
İran’la savaş kapıda mı?
-
Avrupa1 hafta önce
Merz: İsrail hepimizin kirli işlerini yapıyor
-
Dünya Basını4 gün önce
Sınıfsız modern para teorisi muhasebedir
-
Dünya Basını2 hafta önce
Savunma sanayiinde ‘Amerikan malı’ baskısı geri tepiyor
-
Görüş1 hafta önce
İsrail’in ‘Bildiği Şeytan” ile İşi Bitti mi?