Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Xi ve Macron, iki devletli çözüme destek konusunda mutabık kaldı

Yayınlanma

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron pazartesi günü yaptıkları telefon görüşmesinde İsrail-Gazze ihtilafının ancak ‘iki devletli bir çözümle’ çözülebileceği konusunda mutabık kaldılar.

Çin devlet televizyonu CCTV’ye göre her ikisi de “en önemli önceliğin Filistin-İsrail durumunun daha da kötüleşmesini, özellikle de daha ciddi bir insani krize dönüşmesini önlemek olduğuna inanıyor”.

Liderler ayrıca iki devletli çözümün “Filistin-İsrail çatışması döngüsünü çözmenin temel yolu” olduğu konusunda da mutabık kaldılar.

Fransız hükümeti görüşmeyle ilgili henüz herhangi bir bilgi vermedi.

Çin medyasına göre Xi ayrıca Macron’a eski başbakan Jean-Pierre Raffarin başkanlığındaki bir heyeti Pekin’de düzenlenen Kuşak ve Yol Forumu’na gönderdiği için teşekkür etti.

CCTV’ye göre Xi, “[Çin] daha fazla Fransız ürününün Çin pazarına girdiğini görmekten mutluluk duyuyor, daha fazla Fransız şirketinin Çin’e yatırım yapmasını memnuniyetle karşılıyor ve Fransa’nın … işletmelerin yatırım yapması için adil ve ayrımcı olmayan bir iş ortamı sağlayacağını umuyor” dedi.

Çağrı, Avrupa Birliği ile Çin arasındaki ticari gerilimin arttığı bir dönemde geldi. Brüksel, Çin’in elektrikli araç sektöründeki sübvansiyonlara ilişkin bir soruşturma başlattı ve bu da Çin’den gelen tüm otomobil ithalatına vergi uygulanmasıyla sonuçlanabilir.

Çin’in titanyum dioksit ve inşaat bakım sektöründe kullanılan mobil erişim ekipmanlarında damping yaptığı iddiaları üzerine de soruşturmalar yürütülüyor. Tıbbi cihazlar, güneş enerjisi sistemi ekipmanları, metaller ve rüzgar türbinleri gibi sektörler için de başka soruşturmalar söz konusu.

Xi ayrıca Fransız mevkidaşını ilişkileri olumlu yönde ilerletmeye çağırdı: “Mevcut kaotik dünya karşısında Çin ve AB karşılıklı yarar sağlayan işbirliği ortakları olarak kalmalıdır. Fransa’nın Çin-AB ilişkilerinin olumlu gelişimini teşvik etmede yapıcı bir rol oynaması umulmaktadır.”

Arap ülkeleri yöneticileri Pekin’de

İki lider arasındaki görüşme, Arap ve Müslüman çoğunluğa sahip ülkelerin dışişleri bakanlarının Pekin’de temaslarda bulunduğu sırada gerçekleşti.

Pekin, Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır, Endonezya ve Filistin Yönetimi’nden diplomatların yanı sıra İslam İşbirliği Teşkilatı temsilcilerinin de katıldığı bir turun ilk durağıydı. Diplomatlar daha sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin diğer dört daimi üyesini de ziyaret edecekler.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi heyete İsrail’in “daha büyük bir insani felaketi önlemek için mümkün olan en kısa sürede” insani koridorlar açması ve “toplu cezalandırmadan” kaçınması gerektiğini söyledi.

Reuters’a göre Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Al Suud, “Açık bir sinyal göndermek için buradayız: çatışmaları ve ölümleri derhal durdurmalı, Gazze’ye insani yardım malzemelerini derhal ulaştırmalıyız” dedi.

Filistinli yetkililere göre, İsrail’in, Hamas’ın 7 Ekim’de başlayan ve 1,200 kişinin ölümüne ve 200’den fazla kişinin rehin alınmasına yol açan saldırılarına karşılık olarak, Gazze’de sivillere yönelik başlattığı şiddetli saldırılar en az 5.500’ü çocuk olmak üzere 13.000’den fazla insanın ölümüne neden oldu.

Çinli liderler, İsrail’in meşru müdafaa kapsamında misilleme yapma hakkını destekleyen bazı Batılı ülkelerin aksine, bölgede derhal ateşkes sağlanması için bastırıyor.

AB-Çin zirvesinde de önemli gündemlerden biri Gazze olacak

Konu önümüzdeki ay Pekin’de yapılacak AB-Çin zirvesinde de gündemin üst sıralarında yer alacak.

AB’nin en üst düzey diplomatı Josep Borrell’in özel kalem müdürü Enrique Mora, pazar günü Bahreyn’de Çin’in Orta Doğu elçisi Zhai Jun ile bir araya geldi. Mora, eski adıyla Twitter olan X’te şunları yazdı: “Bölgedeki durumla ilgili derin endişelerimizi paylaştık ve Çin ile AB’nin birlikte çalışmasının yollarını araştırdık.”

Geçtiğimiz hafta Berlin’de düzenlenen bir etkinlikte, İsrail’in tutumunu güçlü bir şekilde destekleyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çin’i çatışmayı sona erdirmek için daha fazlasını yapmaya çağırmıştı.

DİPLOMASİ

Azerbaycan COP29’a ev sahipliği yaparken petrol ve gaz üretimini artırmayı planlıyor

Yayınlanma

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP29) başladı.

Financial Times’a göre, Bakü bu hafta başlayacak Birleşmiş Milletler COP29 zirvesine ev sahipliği yaparken Azerbaycan’ın devlet petrol ve gaz şirketi SOCAR yeni fosil yakıt üretimini artırmayı planlıyor.

Kampanya grubu Global Witness’ın bağımsız danışmanlık şirketi Rystad Energy’nin verilerini analiz ederek hazırladığı rapora göre, 2050 yılına kadar SOCAR’ın üretiminin yüzde 44’ü yeni petrol ve gazdan oluşacak ve bu oran dünyadaki tüm ulusal petrol şirketleri arasında ikinci en yüksek oran olacak. Raporda, mevcut gelişmelerden ve henüz geliştirilmemiş keşfedilmiş sahalardan ve keşfedilmemiş petrol ve gazdan ne kadar üretim beklendiği incelendi.

Uluslararası Enerji Ajansı, 2023 yılında dünyanın ortalama küresel sıcaklık artışını, dönüm noktası niteliğindeki Paris anlaşmasının ideal sınırına uygun olarak, sanayi öncesi seviyelerin 1,5C üzerinde sınırlaması için uzun vadeli yeni petrol ve gaz projelerinin olmaması gerektiğini söylüyor.

SOCAR, Ukrayna’daki savaştan bu yana üretimini artırdı çünkü Avrupa Birliği, Rus gazını Azerbaycan da dahil olmak üzere diğer ülkelerden gelen fosil yakıtlarla değiştirmeye çalışıyor.

SOCAR 2050’nin ötesinde yeni petrol ve gaz üretimi için anlaşmalar yaparken, COP29 Başkanı ve Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Muhtar Babayev dünyanın küresel sıcaklık artışını 1.5C ile sınırlaması çağrısına öncülük etti.

Geçtiğimiz yıl, yaklaşık 200 ülke Dubai’deki COP28’de yüzyılın ortasına kadar küresel enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan uzaklaşmayı kabul etti.

Ancak analize göre Azerbaycan, COP29’a ev sahipliği yapacak ülke olarak belirlendiğinden bu yana bir dizi petrol ve gaz anlaşması imzaladı.

Bu anlaşmalar arasında SOCAR’ın ilk uluslararası upstream petrol ve gaz üretim yatırımı olan BAE’deki gaz projelerinde 468 milyon dolarlık hisse alımı da yer alıyor.

Bir COP29 sözcüsü “Azerbaycan Avrupa’nın stratejik doğal gaz tedarikçisidir ve 2022’deki arz kesintilerinin ardından Avrupa’nın arzı artırma talebine yanıt olarak kapasite yatırımı yapmaktadır” dedi. Ayrıca “yakın bölgedeki ve Avrupa’daki talebi karşılamak için yenilenebilir enerji ihracatını genişletmeye çalışıyordu” diye ekledi.

SOCAR yorum talebine yanıt vermedi.

Azerbaycan, dünyanın en önemli iklim zirvesine ev sahipliği yapan üst üste ikinci petro-devlet oldu. BAE de, COP28 öncesinde, aynı anda ev sahipliği yaparken petrol ve gaz anlaşmaları yapmaya çalıştığı iddialarıyla karşı karşıya kalmıştı.

BM’nin iklim değişikliği kolunun eski yönetici sekreteri Richard Kinley, “Küresel fosil yakıt endüstrisinin hainliği ve ikiyüzlülüğü, onlarca yıllık uygulamadan sonra daha da yüzsüzleşiyor” dedi.

Kinley sözlerine şöyle devam etti: “COP başkanlığının fosil yakıt çıkarları tarafından kirletilmesini önlemek için etrafına bir ‘sıhhi kordon’ bile çekememiş görünmeleri son derece rahatsız edici.”

COP29’a katılacak olan Danimarka İklim Bakanı Lars Aagaard, Azerbaycan’ın sadece gaz gelirlerini artırmaya odaklanmadığını söyledi. Danimarka’nın da zirveye katılan rüzgar şirketi Ørsted ile yenilenebilir enerji konusunda Bakü ile görüşmelerde bulunduğunu söyledi.

Ancak Financial Times’a konuşan Avrupalı diplomatlar, Azerbaycan hükümet yetkililerinin iklim görüşmelerinin yanı sıra gaz anlaşmaları konusunu da gündeme getirdiklerini, bunun da daha çok bu yılın sonunda sona erecek bir sözleşme kapsamında Rusya’dan Ukrayna üzerinden gelen gazın yerine geçmesi bağlamında olduğunu söylediler.

Bloomberg’in geçen ay bildirdiğine göre Macaristan ve Slovakya’daki şirketler, Ukrayna boru hattından gelen gazın yerini almak üzere Azerbaycan ile bir anlaşma yapmaya yaklaşıyor. Ancak enerji analistleri, bu anlaşmanın devam eden Rus akışını gizlemekle sonuçlanabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Chatham House’un geçen ay yayınladığı bir raporda Azerbaycan’ın AB’ye başvurarak gelecekteki gaz talebini garanti altına alma çabalarına dikkat çekildi.

Raporda, “Azerbaycan hükümeti, kendisini çok taraflı iklim sürecinin merkezine yerleştirerek, küresel enerji dönüşümü etrafındaki konuşmaları kontrol etmeyi umabilir, böylece ülkenin kendi petrol ve gaz rezervleri mümkün olduğunca uzun süre finansal olarak uygulanabilir kalabilir” denildi.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

İngiltere, hükümet değişikliğinin ardından Ukrayna’ya füze teslimatını durdurdu

Yayınlanma

The Guardian’a konuşan üst düzey Ukraynalı yetkililer, İngiltere’de geçen yaz İşçi Partisi hükümetinin iktidara gelmesinin ardından Kiev ile Londra araasındaki ilişkilerin kötüleştiğini belirtti.

Yetkililer, İngiltere’nin ek uzun menzilli füze desteği sağlamaması nedeniyle duydukları rahatsızlığı dile getirdi.

Yetkililere göre, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, göreve gelişinin üzerinden dört ay geçmesine rağmen henüz Ukrayna’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmedi.

Kiev yönetimi, İngiltere’nin Storm Shadow füzelerinin yeniden tedarik edileceğine dair bir taahhütte bulunmadığı sürece Starmer’ın olası ziyaretinin anlamlı olmadığını ifade ediyor.

“Turist gibi gelmesinin bir anlamı yok. Starmer’ın olası ziyareti ağustos ayından beri gündemde. Çeşitli tarihler önerildi ama hiçbiri gerçekleşmedi,” diyen Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy yönetiminden üst düzey bir yetkili, görüşmenin birkaç kez ertelendiğini kaydetti.

Kiev, Rusya ordusunun doğu cephesinde hızla ilerlediği bir dönemde İngiltere’den yeterli askeri yardım alamamaktan duyduğu memnuniyetsizliği dile getiriyor.

Ukraynalı komutanlar, ateş gücü açısından Rusya karşısında zayıf kaldıklarını ifade ediyor. Ukrayna’nın İngiltere’ye yönelik temel şikâyeti, Kırım ve Rusya ordusu tarafından ele geçirilen topraklardaki hedefleri vurmak için bile stoklardan ek füze sağlanmamış olması.

Gazeteye konuşan bir Ukraynalı yetkili, “Bu destek sağlanmıyor. Starmer bize uzun menzilli silah desteği sunmuyor. Rishi Sunak’ın başbakan olduğu dönemde ilişkiler daha iyiydi,” değerlendirmesini yaptı.

Konuya aşina başka bir Ukraynalı kaynak da gazeteye yaptığı açıklamada, 2023 yılına kıyasla Fransa ve İngiltere’den temin edilen uzun menzilli füzelerin sayısının azaldığını belirtti.

Ukrayna ordusuna göre, Storm Shadow’un kullanıldığı son saldırı 5 Ekim’de Rusya ordusunun komuta merkezlerine yönelikti.

“Eğer İngiltere bize yeni uzun menzilli füzeler sağlasaydı, bunları Rus hedeflerine yönelik kullanıyor olurduk. Ancak şu an bunu yapmıyoruz,” şeklinde konuşan bir diğer kaynak, mevcut durumun yetersizliği üzerine dikkat çekti.

Starmer ve Zelenskiy, en son kasım ayı başında Budapeşte’de düzenlenen zirvede bir araya geldi. İngiltere Başbakanı, Londra’nın desteğinin “sarsılmaz” olduğunu ifade ederken, Ukrayna lideri iki lider arasındaki diyalogdan duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi

Zelenskiy, sosyal medya hesaplarında, “Zafer planının önemli bir parçası Ukrayna’ya uzun menzilli silah sağlamak ve bunları Rusya topraklarındaki askeri hedeflere karşı kullanma izni vermektir,” ifadelerine yer verdi.

İngiltere, ABD ve Almanya’dan sonra Ukrayna’ya askeri yardım sağlayan en büyük üçüncü tedarikçi konumunda.

Ülkenin 2022 yılına kadar taahhüt ettiği 12,8 milyar sterlinlik yardım paketinin 5 milyar sterlini mali ve insani yardım, 7,8 milyar sterlini ise askeri yardımı içeriyor.

The Telegraph: Trump’ın barış planına göre Ukrayna’daki sınır hattına İngiliz birlikleri konuşlandırılacak

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

İtalya Cumhurbaşkanı Mattarella’nın Pekin ziyareti: Xi’ye “ağırlık koyma” çağrısı

Yayınlanma

İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın kısa süre önce Çin’e yaptığı ziyaret Çin-İtalya ilişkilerinde önemli bir dönüm noktasına işaret ederken, İtalyan Cumhurbaşkanı Çinli mevkidaşı Xi Jinping’i küresel çatışmaların sona erdirilmesine yardımcı olmak için ülkesinin nüfuzunu kullanmaya çağırdı ve açık pazarların “savaşın panzehiri” olduğunu savundu.

Pazar günü Çin televizyon kanalı CGTN’e verdiği mülakatta Mattarella, Liderler Konuşuyor programının sunucusu He Yanke’ye konuştu ve Çin’in küresel barışın desteklenmesinde kilit bir rol oynaması gerektiğini vurguladı.

Mattarella, Xi’yi süregelen çatışmaların sona erdirilmesine yardımcı olmaya çağırdığını söyledi ve Pekin’in uluslararası sahnedeki etkisinin altını çizdi.

“Çin uluslararası ilişkilerdeki kilit oyunculardan biridir,” diyen Mattarella, Pekin’e yaptığı üç günlük ziyaret sırasında Çin’in küresel konumunu uluslararası hukuk ve barış içinde bir arada yaşama ilkelerini desteklemek için kullanacağını umduğunu sözlerine ekledi.

Mattarella özellikle “Rusya’nın Ukrayna’nın bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne yönelik acımasız saldırganlığının sona erdirilmesi ve Birleşmiş Milletler Şartı ilkelerine dayalı adil bir barışın sağlanmasına yönelik ilk adımın atılması” konusunda Pekin’in desteğini istedi.

Filistin’de “iki devletli çözüm” için Pekin’e devreye girme teşviki

İtalyan Cumhurbaşkanı ayrıca Orta Doğu’daki krize de değinerek “kabul edilemez bir şiddet dalgasının” sivil nüfusu harap etmeye devam ettiğini söyledi.

“Yarattığı muazzam insani krize çözüm bulunabilmesi için savaş derhal durdurulmalıdır,” diyen Mattarella, Çin’in bölgesel aktörler arasında “itidali teşvik etmek ve İsrail ile Filistin arasında iki devletli bir çözümü kolaylaştırmak için sesini yükselteceği” umudunu dile getirdi.

İktisat cephesinde ise Mattarella açık pazarları “savaşın panzehiri” olarak tanımladı ve “Siyasi, iktisadi ve ticari işbirliğini teşvik eden her mesaj barışı güçlendirir. Açık pazarlar ve ticari işbirliği toplumsal refahı teşvik eden ortak çıkarlardır ve çatışmaya bir alternatiftir,” dedi.

Kuşak ve Yol’dan çıkışın ardından ikinci üst düzey ziyaret

Mattarella’nın, Başbakan Giorgia Meloni’nin temmuz ayındaki ziyaretini takip eden gezisi, İtalya’nın Çin’in Kuşak ve Yol Girişiminden (KYG) çekilmesi üzerine yaşanan son gerginliklerin ardından ilişkilerin yeniden tesis edilmesine işaret etti.

Mattarella, İtalya-Çin ilişkilerinin “istisnai” niteliğini bir kez daha teyit ederek, hem bir İtalyan cumhurbaşkanının hem de başbakanın bu kadar kısa bir süre içinde Çin’i ziyaret etmesinin alışılmadık bir durum olduğunu belirtti.

İlişkileri “dostluk” olarak tanımlayan Mattarella, “Bu, İtalya’nın Çin ile ilişkilerinin ne kadar önemli olduğunun ve İtalya’nın bu ilişkileri geliştirmeye verdiği önceliğin altını çiziyor,” dedi.

Xi, ziyareti “yeni bir tarihi başlangıç noktası” olarak nitelendirdi

Xi, Mattarella’yı “Çin halkının eski bir dostu ve benim iyi arkadaşım” diyerek sıcak bir şekilde karşıladı ve telefon görüşmeleri ve mektuplar aracılığıyla uzun süredir devam eden ilişkilerinin zor zamanlarda bile ikili işbirliğini teşvik ettiğini belirtti.

Xi ziyareti İtalya-Çin ilişkileri için “yeni bir tarihi başlangıç noktası” olarak nitelendirdi.

Görüşmelerde ayrıca Çin ve AB arasındaki gümrük vergilerine değinildi ve hızlı küresel değişime yanıt olarak “yeni bir dünya düzenine duyulan ihtiyaç üzerine ideolojik olmayan bir şekilde düşünmek” yer aldı.

“Dünya büyük, yoğun, derin ve hızlı dönüşümlerden geçiyor”, diyen Mattarella, bu değişimlerle yüzleşmek için ‘birlik ruhunun’ şart olduğunu vurguladı.

Roma ile Pekin arasında on işbirliği anlaşması imzalandı

Toplantı, film yapımından rekabet düzenlemelerine kadar uzanan on işbirliği anlaşmasının imzalanmasıyla sona erdi.

Cumartesi günü Pekin’deki bir üniversitede verdiği konferansta Mattarella ayrıca Çin’i İtalyan ürünleri üzerindeki ticari engelleri kaldırmaya çağırdı ve “Çin, İtalya’nın Asya’daki en büyük iktisadi ortağıdır,” dedi.

Konferans sırasında ayrıca “İtalyan yüksek kaliteli ürünlerinin Çin pazarına girmesini engelleyen bariyerlerin kaldırılmasını içeren dengeli bir ilişki” çağrısında bulundu.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English