Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

AB ve ABD’de Ukrayna’ya yardım bilmecesi

Yayınlanma

Biden yönetimi ve Avrupalı müttefikleri, Rusya’nın savaşı kazanamayacağından emin olmak ve Kremlin’i batının Kiev’e verdiği desteğin sarsılmayacağına ikna etmek için Ukrayna’ya uzun vadeli askeri yardım planları yapıyor.

Wall Street Journal’da (WSJ) yer alan habere göre, batılı yetkililer, Avrupa başkentlerinde Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi halinde yardımları azaltmaya çalışacağı korkusuyla, destek vaatlerini bağlamanın ve gelecekteki hükümetlerin geri adım atma kabiliyetlerini sınırlamanın yollarını arıyor.

Yetkililer, girişimin G7 ülkeleri arasında geniş destek görmesine rağmen, pratikte karmaşık bir hal aldığını söylüyor. Diğer sorunların yanı sıra, Biden yönetiminin gelecekteki yönetimleri uluslararası anlaşmalara bağlama kabiliyetinin sınırlı olmasına dikkat çekiliyor.  Buna ek olarak, Avrupa devletleri, gelecekteki bir başkanın Washington’un Kiev’e yardımını azaltması ya da sonlandırması halinde bu boşluğu dolduracak mali ve askeri kapasiteden yoksun.

Avrupalı yetkililer arasında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 2024 ABD başkanlık seçimleri sonrasına kadar Ukrayna’da savaşmaya devam edeceği ve Cumhuriyetçilerin zaferinin Amerikan askeri desteğinin sona ermesine yol açacağı yönündeki endişeler artıyor.

Batılı iktidarların belirsiz geleceği düşündürüyor

Batılı yetkililer, ‘inandırıcı’ destek paketleri olmadan Rusya’nın savaşı sürdürmekten caydırılamayacağını kabul ediyor. WSJ’ye göre tüm bu zorlukların gerisinde temel bir siyasi sorun yatıyor: “Mevcut hükümetler, artık iktidarda olmayacakları gelecek yıllarda Ukrayna için askeri harcamaları etkin bir şekilde ayırıp koruyabilecekler mi?”

WSJ, bu sorunun cevabının hiçbir yerde Washington’da olduğu kadar belirsiz olmadığına işaret ediyor. Avrupalı müttefikler, Biden yönetiminin uzun vadeli vaatlerinin umulandan daha zayıf ya da Rusya’ya karşı inandırıcı bir caydırıcılık sağlayamayacak kadar muğlak olma ihtimaline karşı şimdiden hazırlanıyor.

Biden Vilnius’taki NATO toplantısı sırasında ABD’nin ‘Ukrayna’ya uzun vadeli ikili güvenlik taahhütlerini müzakere edeceğini’ söylese de, ABD’li yetkililer bu anlaşmanın neye benzeyeceğini henüz belirlemediklerini söyledi. ABD’li bir yetkili, önerilerden birinin, iki ülkenin ‘antlaşma’ benzeri bir müzakere yerine bir ‘mutabakat zaptı’ üzerinde anlaşması olduğunu söyledi. Mutabakat zaptı için Kongre onayı gerekmiyor.

Ağustos ayı ortasında İngiltere, Kiev’den yetkililerin de katıldığı ABD toplantısından birkaç gün sonra Ukrayna ile güvenlik taahhütleri konusunda müzakerelere başlayan ikinci ülke oldu. Görüşmelerin ardından Kiev heyetine başkanlık eden Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, hükümetinin ilk anlaşmaları 2023 yılı sonuna kadar tamamlamayı umduğunu söyledi.

Üst düzey bir Fransız yetkili Paris’in önümüzdeki birkaç hafta içinde müzakerelere başlamayı beklediğini söyledi. ABD’li yetkililer önümüzdeki haftalarda Ukrayna ile ikinci bir toplantı yapmayı umduklarını söylüyor.

AB’de yardım anlaşmazlığı

Öte yandan AB’nin Ukrayna’yı desteklemek üzere sağladığı fonlar, üye ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle sekteye uğruyor. Ulusal bütçelerin zorlanması ve Brüksel’de artan maliyetler Kiev’e mali destek akışını tehdit ediyor.

Financial Times’a (FT) konuşan ve görüşmelerde yer alan kişilere göre, Brüksel’in AB bütçesi üzerindeki baskıları hafifletmeyi ve Ukrayna’ya dört yıllık desteği sabitlemeyi amaçlayan toplam 86 milyar avroluk ek fon talepleri üye ülkeleri böldü.

Pek çok üye ülke, Ukrayna’ya sağlanan ekstra mali desteğin makul olduğunu fakat paketin diğer unsurlarının AB’nin iç bütçe yönetiminden kaynaklandığını ve ek fonları hak etmediğini ileri sürdü.

Almanya ve Hollanda gibi ülkeler, artan faiz oranları ve ücret talepleri nedeniyle ulusal bütçelerindeki kemer sıkma politikalarının Brüksel’e de yansıtılması gerektiğini savunarak ‘direnişe’ öncülük ediyorlar. Üst düzey bir AB diplomatı, “Zamanlama uygun değil. Hükümetler kendi başlarına zor kararlar almak zorunda kalıyorlar ve şimdi Brüksel onlardan daha fazla katkıda bulunmalarını istiyor. Açıkçası, ‘Brüksel’in Avrupa Komisyonı maaşlarını enflasyona paralel olarak arttırmak için bizim paramıza ihtiyacı var’ demek ulusal bir lider için pek de iyi bir iç politika platformu değil,” dedi.

Brüksel finansman müzakerelerinde, Ukrayna’ya yönelik mali desteğin yanı sıra, borç faiz maliyetlerini karşılayacak hükümler ve AB yetkilileri için maaş artışı da dahil olmak üzere AB bütçesine yönelik ek talepleri dile getiriyor.

Haziran ayında komisyon, üye devletler tarafından finanse edilen 2021-27 bütçesi için 66 milyar avroluk bir ek bütçe hazırladı. Brüksel ayrıca Ukrayna’ya silah tedariki için 20 milyar avro önerdi. 66 milyar avronun içinde, AB’nin ortak borçlanmalarındaki yüksek faiz maliyetlerini karşılamak için yaklaşık 19 milyar avro, memur maaş artışları da dahil olmak üzere idari maliyet artışları için yaklaşık 2 milyar avro, artan göçle ilgili harcamalar ve dış ülkelere yönelik finansman için 15 milyar avro ve yeni bir inovasyon fonu da dahil olmak üzere girişimler için 10 milyar avro yer alıyor.

Talep edilen miktarlar konusunda endişelerini dile getiren bir ülkeden üst düzey bir diplomat, “Hepimiz Ukrayna’ya yardım etmek istiyoruz, istenileni yapmak, hatta gerekirse daha fazlasını yapmak konusunda bir isteksizlik yok. Fakat tüm para aynı yerden geliyor. Bir şeylerin verilmesi gerekiyor,” diyerek yakındı.

Etiketler:
Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Trump ile Putin arasındaki telefon görüşmesinin ana başlıkları neler?

Yayınlanma

6 dakika önce

18/03/2025

Yazar

Rusya ve ABD başkanları Vladimir Putin ve Donald Trump, bugün ikinci resmi telefon görüşmelerini gerçekleştirecek.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, planlanan görüşmeden bir gün önce bu bilgiyi doğruladı. Peskov, “Evet, bu doğru. Salı günü böyle bir görüşme hazırlanıyor,” dedi.

Daha önce Kremlin ile olası bir teması Trump kendisi açıklamıştı. Trump, 17 Mart’ta basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Salı günü Devlet Başkanı Putin ile görüşeceğim. Hafta sonu boyunca çok iş yapıldı. Çatışmayı bitirip bitiremeyeceğimizi anlamak istiyoruz. Belki başarabiliriz, belki başaramayız ama bence iyi bir şansımız var,” ifadelerini kullandı.

Reuters haber ajansının liderlerin hangi konuları ele alacağına ilişkin sorusuna Trump, “toprak” ve “nükleer santraller” konularını işaret etti.

Ayrıca Kiev ve Moskova ile “bazı varlıkların paylaşımı” konusunda görüştüğünü vurguladı. ABD Başkanı Özel Temsilcisi Steven Witkoff ise, “Hepimizin bildiği gibi Rusların hedefinde olan bölgeler var. Orada (Zaporojye Nükleer Santrali’nde) Ukrayna’ya oldukça fazla elektrik sağlayan bir nükleer reaktör bulunuyor. Bununla ilgilenilmesi gerekiyor. Limanlara erişim ve Karadeniz’de potansiyel bir anlaşma da gündemde,” diye konuştu.

Diğer yandan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, İzvestiya gazetesine verdiği mülakatta Rusya’nın tutumunu izah etti.

Gruşko’ya göre, Ukrayna’da kalıcı barışa ulaşmak ancak ABD ve NATO’nun Moskova’ya “demir gibi güvenlik garantileri” vermesiyle mümkün olabilir. Bu garantilerin doğrudan bir parçası olarak Ukrayna’nın tarafsız statüsü ve ülkelerin Ukrayna’yı NATO’ya kabul etmeyi reddetmesi gerektiği belirtildi.

Hem Trump hem de yönetimindeki isimler, Kiev’in ittifaka girmesine gerek olmadığını defalarca vurguladılar. Fakat Ukrayna yönetimi, NATO’ya katılmanın önceliğini koruduğunu açıkladı.

Ayrıca Gruşko, NATO üyesi Avrupa ülkelerinin liderlerinin Ukrayna’ya barış gücü olarak asker gönderme niyetinde oldukları yönündeki açıklamalarını “saçma” olarak nitelendirdi.

Gruşko, bu çatışma bağlamında barışı koruma konusundaki konuşmaları “arabayı atın önüne koşma girişimi” olarak değerlendirdi.

Uluslararası bir anlaşmanın eşlik etmesi konusuna “ancak bu anlaşma geliştirildiğinde” yaklaşılabileceğine işaret eden Gruşko, söz konusu olanın, bu anlaşmanın belirli maddelerinin uygulanmasını izleyecek silahsız gözlemciler, sivil bir misyon veya garanti mekanizmaları olabileceğini vurguladı.

Askeri uzman ve Military Russia portalının kurucusu Dmiitriy Kornev, Vedomosti gazetesine verdiği demeçte, yalnızca karşılıklı anlaşmalar ve formatların uygulanabileceğini söyledi.

Gözlemci formatlarının belirlenmesinin genellikle varsayımsal bir anlaşmanın başlangıç koşulları üzerinde fikir birliğine varıldıktan sonra başladığını açıklayan Kornev’e göre, ateşkes rejiminin şartlı gözlemcisi, Çin veya Hindistan gibi bir uluslararası kuruluş veya üçüncü bir ülke olabilir.

Ateşkesin sağlanmasına yönelik olası mekanizmalar, 11 Mart’ta Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde yapılan ABD-Ukrayna görüşmelerinin ardından aktif olarak tartışılmaya başlandı.

Bu görüşmelerin sonucunda Kiev, Amerikalılar tarafından önerilen 30 günlük bir ateşkesi kabul etmeye hazır olduğunu ifade etti. 14 Mart’ta Putin, Rusya’nın çatışmaları durdurma önerisine katıldığını, ancak bu önerinin uzun vadeli bir barışa yol açması gerektiğini vurguladı.

Devlet başkanı, ABD ve Ukrayna’nın bir aylık ateşkes ilan etme önerisi hakkında konuşurken, “Biz ‘evet’ diyoruz ama nüanslar var,” demişti.

Bu nüanslar arasında, Rus birliklerinin başarılı bir şekilde ilerlediği Kursk oblastı, ateşkes durumunda Kiev’e silah sevkiyatının devam etmesi ve Ukrayna’nın seferberliği yer alıyor.

Çözülmesi gereken bir diğer önemli konu ise ateşkesi sürdürme ve kontrol etme mekanizmalarının varlığı.

Rusya ile Ukrayna ihtilafı konusunda Trump’ın diyaloğunda bir ana kırmızı çizgi var: Zaman.

Vedomosti‘ye demeç veren Rusya Bilimler Akademisi Kuzey Amerika Araştırmaları Merkezi Başkanı Viktoriya Juravleva’ya göre, ABD Başkanı’nın 2026 kasım ayında yapılacak ara seçimler öncesinde Amerikan seçmenine “satmak” için bu alanda mümkün olan en kısa sürede sonuç alması gerekiyor.

Bu nedenle Trump, Rusya ile ikili ilişkileri iyileştirmekten bahsettiğinde, öncelikle Ukrayna ihtilafını çözmeyi umuyor, tersini değil.

Juravleva, “Trump, diplomatik alandaki faaliyetlerinin sonuç vermediğini düşünür düşünmez, tüm süreci tersine çevirmeye çalışabilir ve bundan Rusya da dahil olmak üzere herkesi suçlayabilir,” değerlendirmesini yaptı.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ABD, Kırım’ın Rusya toprağı olarak tanımaya hazır

Yayınlanma

17 dakika önce

18/03/2025

Yazar

Semafor haber sitesine göre, ABD yönetimi Ukrayna’daki çatışmanın çözümü çerçevesinde Kırım’ı Rusya toprağı olarak tanımayı düşünüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, meselenin tartışma konusu olmadığını belirtirken, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Kırım’ı diplomatik yollarla geri alabileceklerini iddia etmişti.

Semafor haber sitesine konuşan kaynaklara göre, ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Ukrayna’daki çatışmanın çözümü kapsamında Kırım’ın Rusya toprağı olarak tanınmayı değerlendiriyor.

ABD’nin bu yönde bir karar alması hâlinde, Birleşmiş Milletler’e (BM) de benzer bir adım atması için başvurabileceği belirtiliyor.

Kırım, 2014 yılında yapılan referandum sonucunda Rusya’ya katılmıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırım’ın toprak tartışma konusunun kapandığını ve Kırım ile Sivastopol sakinlerinin “ebediyen Rusya ile birlikte olma yönünde kesin ve net bir seçim yaptıklarını” ifade etmişti.

Putin, Kırım ve yeni bölgelerin uluslararası düzeyde tanınmasını, barış görüşmelerinin başlaması için ön koşullardan biri olarak nitelendirmişti.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise geçen yıl kasım ayında yaptığı açıklamada, Kırım’ı askeri değil, diplomatik yollarla geri alabileceklerini öne sürmüştü.

Zelenskiy, Ukrayna’nın 2014’ten itibaren “işgal edilen” hiçbir toprak parçasını Rusya toprağı olarak tanımayacağını da sözlerine eklemişti.

Bugün Putin ve Donald Trump arasında bir telefon görüşmesi yapılması planlanıyor.

Trump, tarafların “bazı varlıkların paylaşımını” görüştüğünü belirtmişti. Reuters haber ajansının aktardığına göre, Trump bu ifadeyle toprak konusunu ve elektrik santralleri üzerindeki kontrolü kastetmişti.

Trump, ilk başkanlık döneminde selefi Barack Obama’yı Kırım’ın Rusya’nın bir parçası hâline gelmesine izin vermekle suçlamış ve kendi başkanlığı döneminde böyle bir şeyin yaşanmayacağını söylemişti.

Trump, Ukrayna’daki askeri müdahaleyle ilgili de benzer açıklamalarda bulunarak, başkan olması hâlinde bu çatışmanın başlamayacağını iddia etmişti. 2018 yılında Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu tanıyıp tanımayacağı sorusuna ise “Bakalım,” şeklinde yanıt vermişti.

The Independent gazetesi ise ismini açıklamayan Ukraynalı yetkililere dayandırdığı haberinde, Kiev’in mevcut cephe hattının dondurulmasına ve kaybedilen Ukrayna topraklarının bir kısmının ateşkes kapsamında Rusya’nın kontrolünde kalmasına razı olduğunu yazdı. Fakat Ukrayna’nın daha fazla toprak tavizini kırmızı çizgi olarak gördüğü belirtildi.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Trump: Rusya ile Ukrayna için barış planının birçok unsurunda anlaştık

Yayınlanma

24 dakika önce

18/03/2025

Yazar

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya ile Ukrayna’daki savaşı sona erdirecek bir barış planının birçok unsurunda anlaştıklarını açıkladı. Bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yapacağı telefon görüşmesinde ateşkes konusunu ele alacağını belirten Trump, Ukrayna’da her hafta binlerce insanın öldüğünü ve bu durumun derhal sona ermesi gerektiğini vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirecek bir barış planının birçok unsurunda mutabakata vardıklarını açıkladı.

Trump, 18 Mart’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefon görüşmesi gerçekleştireceğini ve bu görüşmede özellikle ateşkes konusunu ele alacaklarını belirtti.

Trump, Truth Social adlı sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, “Avrupa’da ve 30 gün öncesine kadar Amerika’daki en büyük tehdit yasa dışı göçtü. Batı’nın liderleri milyonlarca denetimsiz göçmeni ülkelerine göndermeye karar verdi. Bu Avrupa için en büyük tehdit ve doğrusunu söylemek gerekirse ABD için de en büyük tehdit. ABD ya da Avrupa’yı milyonlarca denetimsiz yasa dışı göçmeni ülkemize alarak yeniden inşa edemeyiz. Buna son verilmeli,” ifadelerini kullandı.

Trump, Ukrayna’daki savaşın sona ermesi için her iki tarafın da taviz vermesi gerektiğini vurgulayarak, “Binlerce genç asker ve diğer insanlar ölüyor. Her hafta her iki taraftan 2 bin 500 askerin ölümü yaşanıyor. Bu durum derhal sona ermeli,” diye konuştu.

Daha önce Rusya’nın geçici bir ateşkesi kabul edeceğine inandığını dile getiren Trump, “Müzakerelerde çok kritik bir aşamaya geliyoruz ve Rusya ile Ukrayna konusunu tamamen çözmek istiyoruz. Bence Ukrayna da bunu istiyor, biliyorum ki istiyorlar. Tüm aktörler bunu istiyor,” değerlendirmesini yaptı.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt ise ABD ve Rusya’nın Ukrayna konusunda bir barış anlaşmasına varmaya “çok yakın” olduğunu söyledi.

Leavitt, toprak tavizleri konusunun daha önce Kiev ile görüşüldüğünü belirterek, “Bu hatların nerede olacağına veya diğer ayrıntılara gelince, Trump ve Putin arasındaki görüşmeden önce bunu tartışmayacağım,” dedi.

Aynı zamanda Leavitt, Putin ile yapılacak görüşmenin beklenen sonuçları vermemesi durumunda Trump’ın Moskova’ya karşı “baskı araçlarını” kullanmaya hazır olduğunu da sözlerine ekledi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English