Pekin yönetimi, Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD tarafından geliştirilen akıllı otomobil teknolojisinin sınırdan ABD’ye sızabileceği endişesiyle, otomobil üreticisinin Meksika’da bir fabrika kurması için verdiği onayı erteliyor.
BYD ilk olarak 2023 yılında Meksika’da bir otomobil fabrikası kurmayı ve Brezilya, Macaristan ve Endonezya’da da otomobil üretmeyi planladığını açıklamıştı. Meksika’daki fabrikanın 10.000 kişiye istihdam yaratacağı ve yılda 150.000 araç üreteceği belirtilmişti.
Ancak konu hakkında bilgi sahibi iki kişiye göre yerli otomobil üreticileri denizaşırı ülkelerde üretim yapmak için Çin Ticaret Bakanlığı’nın onayına ihtiyaç duyuyor ve bakanlık henüz onay vermedi.
Yetkililer, Meksika’nın BYD’nin ileri teknolojisine ve bilgi birikimine sınırsız erişim sağlayacağından, hatta ABD’nin bile buna erişimine izin vereceğinden korkuyor. Bu kişilerden biri Financial Times’a, “Ticaret bakanlığının en büyük endişesi Meksika’nın ABD’ye yakınlığı” dedi.
Financial Times’a konuşan bu kişilere göre, Pekin ayrıca Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi altyapı geliştirme programının bir parçası olan ülkelerdeki projelere öncelik veriyor.
Değişen jeopolitik dinamikler de Meksika’nın santralden soğumasına katkıda bulundu. Meksika, sınır ötesi ticarete gümrük vergisi koyarak ihracatı ve istihdamı tehdit eden Donald Trump ile ilişkilerini sürdürmeye çalıştı.
Trump ayrıca Pekin ile bir ticaret savaşı başlatarak Çin’den yapılan ithalata gümrük vergisi getirdi. Pekin de buna misilleme olarak, ağırlıklı olarak Amerika’nın tarım sektörünü hedef alan yaklaşık 22 milyar dolarlık ABD malına gümrük vergisi getirdi.
Trump’ın ekibi Meksika’yı, Çin mallarının Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması üzerinden ABD’ye gümrüksüz girmesi için bir “arka kapı” olmakla suçladı. Meksika hükümeti bunu reddediyor ancak ABD’nin baskısına Çin tekstil ürünlerine gümrük vergisi koyarak ve Çin menşeli çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik anti-damping soruşturmaları başlatarak yanıt verdi.
İkinci kişi, “Meksika’nın yeni hükümeti Çinli şirketlere karşı düşmanca bir tavır takınarak BYD için durumu daha da zorlaştırdı” dedi.
Kasım ayında, Trump’ın yeniden seçilmesinden kısa bir süre sonra, Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, BYD’nin o ayın başlarında 1 milyar dolarlık yatırım yapma niyetini yeniden teyit etmesine rağmen, Meksika’da kurulacak herhangi bir Çinli şirketten hala “kesin” bir yatırım teklifi gelmediğini söyledi.
ABD merkezli danışmanlık şirketi Rhodium Group’un kıdemli analistlerinden Gregor Sebastian, “Meksika hükümeti belli ki [Çin’den] bazı yatırımlar almak istiyor, ancak ABD ile olan ticari ilişkileri çok daha önemli” dedi.
BYD’nin şu anda Meksika’da bir üretim tesisinin inşasını hızlandırmasının “ticari açıdan mantıklı” olmadığını belirten Sebastian, sağlam bir otomotiv tedarik zincirinin olmamasının BYD’yi Çin’den çok sayıda bileşen ithal etmeye zorlayacağını ve bunların daha yüksek gümrük vergilerine tabi olacağını belirtti.
ABD gümrük tarifeleri ve Meksika’nın Çin’e karşı daha sert tutumunun şirketin planlarını durdurup durdurmadığı sorulduğunda, BYD Başkan Yardımcısı Stella Li, “Meksika tesisi konusunda henüz karar vermediklerini” söyledi.
Geçen yıl Şubat ayında Li, 2024 yılı sonuna kadar fabrika için bir yer seçeceklerini söylemişti.
BYD geçen yıl Meksika’da 40.000’den fazla araç sattığını bildirdi. Şirket, 2025 yılında satış hacmini iki katına çıkarmak ve ülkede 30 yeni bayi açmak istediğini söyledi.
BYD 2024 yılında dünya çapında 4,3 milyon elektrikli ve hibrit araç sattı ve şubat ayında “God’s Eye” gelişmiş sürüş sistemini tanıttı ve bu sistemi tüm model serisine kurmayı planlıyor.
Bu ayın başlarında Tesla’nın en büyük rakibi Hong Kong’daki hisse satışından 5.6 milyar dolar topladı ve elde edilen gelirin denizaşırı genişlemesini desteklemesi bekleniyor.
BYD hisseleri ‘5 dakikada elektrikli araç şarjı’ vaadiyle rekor seviyeye ulaştı